دویچه وله آلمان روز شنبه ۱۲خرداد ۹۷ در مطلبی با عنوان ائتلاف شکننده ایران و روسیه به تنگناهای رژیم آخوندی بعد از خروج آمریکا از برجام در منطقه اشاره کرد و نوشت: اسراییل و روسیه در حال مذاکره بر سر سوریهاند. "نفوذ ایران" در سوریه موضوع محوری آنهاست. روسیه که روابط نزدیکی با اسراییل دارد، در پی "مدیریت" حضور ایران در سوریه است. حامیان روسیه در ایران در تنگنا قرار گرفتهاند.
پشت کردن مسکو به تهران
به نوشته دویچه وله: پس از اعلام موضع صریح روسیه مبنی بر لزوم خروج تمامی نیروهای خارجی، از جمله رژیم ایران و متحداناش، از خاک سوریه، زمزمه پشت کردن آشکار مسکو به تهران، دستکم در رابطه با اهداف بلندمدت جمهوری اسلامی در این کشور جنگزده، بیشتر شد.
اختلاف منافع رژیم ایران و روسیه در سوریه:
دویچه وله ضمن اشاره به منافع مشترک پوتین و خامنهای در سوریه اما از تفاوت نظرگاه دو کشور که نهایتاً دو مسیر مختلف را در پیش روی در درازمدت دارند پرده برداشت و در ادامه مطلب خود نوشت:
از پیش هم کمابیش روشن بود که در سوریه اصطلاحا پساداعش، اختلاف علائق و منافع مسکو و تهران آشکارتر خواهد شد.
روسیه و رژیم ایران هر یک با اهدافی متفاوت وارد سوریه شدند. گرچه هر دو طرف بر بقای بشار اسد و حفظ رژیم او تأکید داشتند، اما این موضع مشترک نشانگر اهدافی یکسان نبود. در حالی که رژیم ایران با هدف "حفظ محور مقاومت" در مقابل اسراییل و تداوم و تشدید حمایتهای تسلیحاتی خود از متحدان منطقهایاش، همچون حزبالله لبنان و حماس، به مأموریت سوریه رفت، روسیه نقشهای دیگر را دنبال میکرد و با حمایت از رژیم اسد، بهدنبال تأمین منافع ژئوپلیتیکی خود در خاورمیانه و دریای مدیترانه بود و نه به هیچ عنوان رویارویی با اسرائیل.
هماهنگی بین اسراییل و روسیه در حملات به پایگاههای نظامی سوریه
به نوشته دویچه وله؛ روسیه در مقابل حملات متعدد اسرائیل به پایگاههای نظامی سوریه، ایران و شبهنظامیان متحد آن و محمولههای حمل سلاح برای حزبالله لبنان نیز با خویشتنداری برخورد کرد؛ حملاتی که در جریان برخی از آنها، چندین نیروی ایرانی کشته شدند. باورپذیر بودن چنین حملاتی بدون چراغ سبز روسیه یا دستکم نوعی هماهنگی میان دو کشور بسیار دشوار است.
روسیه و رژیم ایران در سوریه بهدنبال چه هستند
برخلاف نگاه ایدئولوژیک رژیم ایران به سوریه و محدود بودن سیاست آن به حفظ بشار اسد بهعنوان تنها گزینه "محور مقاومت"، روسیه با نگرشی غیرایدئولوژیک در سودای منافع ژئوپولیتیک خود و نقشآفرینی بیشتر در عرصه بینالمللی است.
در حالی که رژیم ایران بارها و بهصراحت از "محو اسرائیل" سخن گفته، روسیه به شکلی سنتی روابطی ریشهدار با این کشور دارد.
رژیم ایران در مقابل میخواهد با تثبیت حضور خود در سوریه و ایجاد پایگاههای نظامی در نزدیکی مرز اسرائیل، دستکم به دشمنان کشوری که چنین روابط تنگاتنگی با روسیه دارد کمک برساند. اسراییل نیز بارها اعلام کرده که حضور ایران در سوریه، بهخصوص در نزدیکی مرزهایش را تحمل نخواهد کرد.
مدیریت حضور رژیم ایران در سوریه توسط مسکو
در چنین شرایطی شواهد، از جمله تأکید مسکو بر ضرورت دور شدن رژیم ایران از جنوب غربی سوریه، نشان میدهد که روسیه در تلاش برای "مدیریت" حضور ایران در منطقه است؛ زیرا استراتژیستهای کرملین بهخوبی میدانند که اسرائیل، در صورت به خطر افتادن امنیتاش، حاضر به هیچ مصالحهای نیست.
واسیلی نیبنزیا سفیر دائمی روسیه در سازمان مللمتحد روز جمعه (۱۱خرداد/اول ژوئن) از توافقی برای خروج نیروهای خارجی از جنوب غربی سوریه خبر داد.
تضادهای درونی رژیم ایران بر همکاری یا قطع همکاری با مسکو
در چنین شرایطی مشاور امور بینالملل خامنهای کماکان بر لزوم تکیه به روسیه تأکید میکند. ولایتی خواهان همکاری با مسکو میباشد و نگاهش به این رابطه مثبت است. مخالفان اما "روسگرایان" را به "خطای معرفتی" در رابطه با اهداف روسیه در سوریه متهم میکنند. برخی با اشاره به بازی چندگانه مسکو در زمین دمشق، به این نکته توجه میدهند که در دوران پساداعش و با آغاز دوره بازسازی سوریه که خروج آمریکا از برجام نیز بهعنوان فاکتوری جدید به آن اضافه شده، روسیه مأموریت رژیم ایران را در این کشور به شکل آغازین آن پایانیافته میبیند و درصدد مدیریت جدید آن است.
بیشتر بخوانید:
روسیه: بر سر خروج نیروهای خارجی از جنوب سوریه توافق کردیم
واسیلی نیبنزیا سفیر دائمی روسیه در سازمان ملل متحد