در سالگرد توافق برجام آنچه بهروشنی دیده میشود تشدید رویارویی و صفآرایی باندهای رژیم است و طرفین مشغول اتهام زدنی به یکدیگرند.
رفسنجانی و روحانی باند رقیب را متهم میکنند که شما با تخریب دولت، جلوی اجرا و پیشرفت برجام را میگیرید. شما با شعارهای پوشالی و اقداماتی مثل حمله به سفارت عربستان، کار اجرای برجام را خراب کردید. شما دارید به ما فشار میآورید که برجام را نقض کنیم. در حالیکه نقض برجام خطرناک است. بهطور مشخص روحانی دیروز گفت: «نقض برجام به ضرر همه است» این باعث میشود که ما «بازنده سیاسی» باشیم. البته روحانی از ترس دلواپسان بقیه حرفش را فرو میخورد و آن را به رسانههای باندی احاله میدهد. مثلاً روزنامه حکومتی آرمان در شمارهٴ امروزش (24تیر) باند رقیب را متهم میکند که اقداماتش خطر بزرگتری را در مسیر نظام قرار میدهد. این روزنامه مینویسد: «همین روزها شاهد هستیم که تلاشهای عربستان تا کجا پیش رفته است که با اعزام شاهزاده ترکی فیصل به اجلاس شورای ملی مقاومت قصد آن دارند تا محوریت مخالفت با ایران را با دلارهای نفتی خود فعال کنند. آیا همین یک دلیل کافی نیست تا تعقل کنیم که برجام دستاوردهای مهمی داشته است؟» . این روزنامه اضافه میکند که اگر برجام سایهٴ جنگ را از سر نظام برنداشته بود، امروز میتوانست همین اقدام، زمینهساز جنگ باشد و آنوقت کار همه ما یکسره بود.
در مقابل هم باند خامنهای به باند رفسنجانی میگویند شما مایهٴ اصلی قدرت نظام را که اتمی باشد بای دادید و سیمانش کردید و در برابرش هم هیچ به دست نیاوردید و نظام را به زانو درآوردید و به دشمن دادید. گرا میدهید که چگونه فشارها را بیشتر کند و جام زهرهای بعدی را به خورد نظام داده و نظام را به تسلیم بکشاند. یک نمونه حرفهای مهدی محمدی از اعضای تیم مذاکرهکننده پاسدار جلیلی است که دو شب پیش در تلویزیون رژیم گفت: «از منظر استراتژیک متن برجام مینگذاری شده و طرف مقابل همه آنچه را که میخواسته گرفته. آمریکا چرا باید تحریمها را بردارد؟ برجام به آمریکا نشان داد که نظام تحریمها جواب میدهد. بنابراین از همین ابزار برای لبنان و سایر کشورهای منطقه هم استفاده میکند» . یعنی میگوید شما به آمریکا گرا دادید که تحریمها مؤثر بوده و ما را به پای میز مذاکره بر سر اتمی کشانده و اگر این تحریمها را ادامه بدهد، میتواند نظام را در زمینه منطقه و سایر موارد، به پای میز مذاکره و قرارداد و عقبنشینی و خوردن زهر بیشتر، بکشاند. یعنی میبینید چه اتهام سنگینی به باند رقیب میزند که با چسباندن بسیار کمتر از آن تا کنون خیلیها را اعدام کردند. این گوشهیی از اتهامات متقابل بود.
سوالی که پیش میآید این است که مگر خامنهای خودش برجام را امضا و تأیید نکرده و در تمام جزئیات آنچنان که بارها گفتهاند حضور نداشته؟ پس حملات تا این حد شدید باند خامنهای به باند روحانی-رفسنجانی بهخاطر برجام، چه موضوعیتی دارد؟ آیا متناقض نیست؟
علت اینکه بهرغم امضا و تأیید خامنهای، باز باندش با این شدت به باند رقیب حمله میکنند ناشی از یک تناقض بزرگ در درون خود خامنهای است. ولیفقیه ارتجاع از یک طرف بهخاطر وضعیت خفگی کل رژیم، مجبور است پشت برجام برود، تا مقداری طناب تحریمها شل شود و بتواند نفسی بکشد؛ اما از طرف دیگر این کار، یعنی میدان دادن بیشتر به باند رقیب که مادهٴ عملی آن هم یعنی دست کشیدن خامنهای از بخشی از قدرت و تقسیم هژمونی با رفسنجانی، آن هم در چه شرایطی؟ در زمانی که نمایش انتخابات 96 در برابر رژیم قرار دارد و خامنهای قصد دارد اگر بتواند، با از صندوق درآوردن یک فرد گوش به فرمانش، خودش را از شر روحانی و رفسنجانی رها کند. اما لازمه اینکه بتواند روحانی را کنار بزند، این است که تا جاییکه میتواند آن را ضعیف کند. و این هم برای حفظ هژمونی خامنهای، امری حیاتی است. پس بنابراین بین این دو تا گیر کرده. این همان تناقض اساسی است که خامنهای در آن گرفتار است.
وجه پایهایتر این تناقض این است که از یک طرف مجبور شده بهخاطر طناب تحریم و باز شدن راه نفس زهر را بخورد، از طرف دیگر میخواهد به همین میزان عقبنشینی بسنده کند و در سایر زمینهها، یعنی حقوقبشر و منطقه، همچنان مهار انقباض را در دست داشته باشد.
اما در رابطه با اینکه این تناقض سرانجام به چه سمتی حرکت میکند و آیا راهحلی دارد یا نه؟ ، باید گفت سمت و سوی این تناقض را میتوان در نشانههایی که در رژیم داده میشود، دنبال کرد. مثلاً در یک ماه گذشته ما نشانههایی از رفتن به سمت جامزهر سوریه را در رژیم دیدیم؛ البته این حرکت بسیار کند است و میتواند جلو و عقبهایی داشته باشد. اما در مورد اینکه سرانجام راه برونرفتی داشته باشد یا این جلو و عقبها به راهحلی برسد، باید گفت، خیر راهحلی در کار نیست و این همان بنبست نظام است. در بالا به حرفهای مهدی محمدی اشاره شد که بهنحوی همین بنبست را به نمایش گذاشت. روشنتر از او هم هشدار رفسنجانی است که دیروز (23تیر) درست در روز سالگرد امضای برجام، درباره پیآمد این بنبست گفت: «جبههبندی بدی در کشور پیدا شده و فرزندان انقلاب، به جان هم افتادند» .
رفسنجانی و روحانی باند رقیب را متهم میکنند که شما با تخریب دولت، جلوی اجرا و پیشرفت برجام را میگیرید. شما با شعارهای پوشالی و اقداماتی مثل حمله به سفارت عربستان، کار اجرای برجام را خراب کردید. شما دارید به ما فشار میآورید که برجام را نقض کنیم. در حالیکه نقض برجام خطرناک است. بهطور مشخص روحانی دیروز گفت: «نقض برجام به ضرر همه است» این باعث میشود که ما «بازنده سیاسی» باشیم. البته روحانی از ترس دلواپسان بقیه حرفش را فرو میخورد و آن را به رسانههای باندی احاله میدهد. مثلاً روزنامه حکومتی آرمان در شمارهٴ امروزش (24تیر) باند رقیب را متهم میکند که اقداماتش خطر بزرگتری را در مسیر نظام قرار میدهد. این روزنامه مینویسد: «همین روزها شاهد هستیم که تلاشهای عربستان تا کجا پیش رفته است که با اعزام شاهزاده ترکی فیصل به اجلاس شورای ملی مقاومت قصد آن دارند تا محوریت مخالفت با ایران را با دلارهای نفتی خود فعال کنند. آیا همین یک دلیل کافی نیست تا تعقل کنیم که برجام دستاوردهای مهمی داشته است؟» . این روزنامه اضافه میکند که اگر برجام سایهٴ جنگ را از سر نظام برنداشته بود، امروز میتوانست همین اقدام، زمینهساز جنگ باشد و آنوقت کار همه ما یکسره بود.
در مقابل هم باند خامنهای به باند رفسنجانی میگویند شما مایهٴ اصلی قدرت نظام را که اتمی باشد بای دادید و سیمانش کردید و در برابرش هم هیچ به دست نیاوردید و نظام را به زانو درآوردید و به دشمن دادید. گرا میدهید که چگونه فشارها را بیشتر کند و جام زهرهای بعدی را به خورد نظام داده و نظام را به تسلیم بکشاند. یک نمونه حرفهای مهدی محمدی از اعضای تیم مذاکرهکننده پاسدار جلیلی است که دو شب پیش در تلویزیون رژیم گفت: «از منظر استراتژیک متن برجام مینگذاری شده و طرف مقابل همه آنچه را که میخواسته گرفته. آمریکا چرا باید تحریمها را بردارد؟ برجام به آمریکا نشان داد که نظام تحریمها جواب میدهد. بنابراین از همین ابزار برای لبنان و سایر کشورهای منطقه هم استفاده میکند» . یعنی میگوید شما به آمریکا گرا دادید که تحریمها مؤثر بوده و ما را به پای میز مذاکره بر سر اتمی کشانده و اگر این تحریمها را ادامه بدهد، میتواند نظام را در زمینه منطقه و سایر موارد، به پای میز مذاکره و قرارداد و عقبنشینی و خوردن زهر بیشتر، بکشاند. یعنی میبینید چه اتهام سنگینی به باند رقیب میزند که با چسباندن بسیار کمتر از آن تا کنون خیلیها را اعدام کردند. این گوشهیی از اتهامات متقابل بود.
سوالی که پیش میآید این است که مگر خامنهای خودش برجام را امضا و تأیید نکرده و در تمام جزئیات آنچنان که بارها گفتهاند حضور نداشته؟ پس حملات تا این حد شدید باند خامنهای به باند روحانی-رفسنجانی بهخاطر برجام، چه موضوعیتی دارد؟ آیا متناقض نیست؟
علت اینکه بهرغم امضا و تأیید خامنهای، باز باندش با این شدت به باند رقیب حمله میکنند ناشی از یک تناقض بزرگ در درون خود خامنهای است. ولیفقیه ارتجاع از یک طرف بهخاطر وضعیت خفگی کل رژیم، مجبور است پشت برجام برود، تا مقداری طناب تحریمها شل شود و بتواند نفسی بکشد؛ اما از طرف دیگر این کار، یعنی میدان دادن بیشتر به باند رقیب که مادهٴ عملی آن هم یعنی دست کشیدن خامنهای از بخشی از قدرت و تقسیم هژمونی با رفسنجانی، آن هم در چه شرایطی؟ در زمانی که نمایش انتخابات 96 در برابر رژیم قرار دارد و خامنهای قصد دارد اگر بتواند، با از صندوق درآوردن یک فرد گوش به فرمانش، خودش را از شر روحانی و رفسنجانی رها کند. اما لازمه اینکه بتواند روحانی را کنار بزند، این است که تا جاییکه میتواند آن را ضعیف کند. و این هم برای حفظ هژمونی خامنهای، امری حیاتی است. پس بنابراین بین این دو تا گیر کرده. این همان تناقض اساسی است که خامنهای در آن گرفتار است.
وجه پایهایتر این تناقض این است که از یک طرف مجبور شده بهخاطر طناب تحریم و باز شدن راه نفس زهر را بخورد، از طرف دیگر میخواهد به همین میزان عقبنشینی بسنده کند و در سایر زمینهها، یعنی حقوقبشر و منطقه، همچنان مهار انقباض را در دست داشته باشد.
اما در رابطه با اینکه این تناقض سرانجام به چه سمتی حرکت میکند و آیا راهحلی دارد یا نه؟ ، باید گفت سمت و سوی این تناقض را میتوان در نشانههایی که در رژیم داده میشود، دنبال کرد. مثلاً در یک ماه گذشته ما نشانههایی از رفتن به سمت جامزهر سوریه را در رژیم دیدیم؛ البته این حرکت بسیار کند است و میتواند جلو و عقبهایی داشته باشد. اما در مورد اینکه سرانجام راه برونرفتی داشته باشد یا این جلو و عقبها به راهحلی برسد، باید گفت، خیر راهحلی در کار نیست و این همان بنبست نظام است. در بالا به حرفهای مهدی محمدی اشاره شد که بهنحوی همین بنبست را به نمایش گذاشت. روشنتر از او هم هشدار رفسنجانی است که دیروز (23تیر) درست در روز سالگرد امضای برجام، درباره پیآمد این بنبست گفت: «جبههبندی بدی در کشور پیدا شده و فرزندان انقلاب، به جان هم افتادند» .