روز سهشنبه ۲۴اردیبهشت ۹۸خامنهای در دیدار با سردمداران نظام، از برخورد اروپا با حاکمیتش شکوه و شکایت کرد: «ما با اروپاییها، مشکل و دعوایی نداشتیم اما آنها به هیچیک از تعهدات خود عمل نکردند و نمیکنند و در عینحال مدام ادعا میکنند که ما به برجام پایبند هستیم».
خامنهای سپس با اشاره بهعملکرد اروپا بهخصوص طی یک سال گذشته به ایادی خود توصیه کرد: « برای اصلاح امور، چشم به خارج از کشور نداشته باشید؛ دیگران به ما کمکی نخواهند کرد [بلکه] ضربه میزنند؛ خارج به ما ضربه [میزند]. اروپا را ملاحظه کنید». اما بهرغم این توصیه، چشم امید سردمداران حاکمیت همچنان به اروپاست.
پس از گذشت یک هفته از اولتیماتوم ۶۰روزهٔ روحانی به اروپاییها برای انجام آنچه رژیم آن را تعهدات برجامی اروپا برای جبران تحریمهای آمریکا میداند، و پس از آن که سه کشور اروپایی امضاکنندهٔ برجام و اتحادیهٔ اروپا طی بیانیهای این اولتیماتوم را فیالفور و به تندی رد کردند و ضرورت پایبندی آنرا به برجام را به آن گوشزد نمودند.بعیدینژاد سفیر رژیم در انگلستان، اولتیماتوم دادن به اروپاییها را منکر شد و گفت: «تهران به اروپا اولتیماتوم نداده بلکه خواستار عملکردن اروپا به تعهدات خود در چارچوب برجام شده است».
بعیدینژاد که با شبکه تلویزیونی اسکاینیوز مصاحبه میکرد، افزود: «ما امیدواریم پس از یک سال صبر و خویشتنداری ایران، طرفهای اروپایی قادر باشند با راهکارهای دیپلماتیک مسیر صادرات نفت ایران و درآمدهای ارزی ایران را هموار کنند. کشورهای اروپایی باید در راه حفظ برجام مخاطره کنند».
یکی از کارشناسان سیاسی حکومتی به نام امیرعلی ابوالفتح نیز با اشاره به اینکه توقع نظام از اروپا فراتر از دارو و غذاست، نوشت: « علت اجرایی نشدن اینستکس تاکنون این است که ایران نمیخواهد فقط غذا، دارو و تجهیزات پزشکی مشمول آن شود / تهران میخواهد نفت، تراکنشها (و مبادلات) بانکی و دیگر کالاها و سرمایهگذاریها هم مشمول اینستکس باشد... بهنظر میرسد که اگر ایران این موضوع را میپذیرفت و قبول میکرد که مبادلاتش با اروپا صرفاً در حوزه دارو، غذا و تجهیزات پزشکی باشد، از مدت ها قبل اینستکس راهاندازی شده بود» این کارشناس در ادامه خاطرنشان میکند که «پومپئو در بروکسل گفت هر گونه مبادله بین اروپا با ایران خارج از دارو، غذا و تجهیزات پزشکی با مجازات مواجه میشود».(سایت انتخاب ۲۵اردیبهشت ۹۸)
پاسکاری اروپا!
از سوی دیگر سایت فرارو طی مطلبی با عنوان «پاسکاری اروپا در برجام» ناخرسندی حاکمیت از جوابهای سربالای اروپا به درخواستهای آنرا منعکس کرده و نوشت: «اروپاییها معتقدند که تداوم صادرات نفت، یکی از مطالبات اصلی ایران است که در برجام هم تضمین شده بود. با این حال، آنان در شرایط کنونی میگویند هند و چین مسئول خرید نفت ایران هستند نه اروپا. زیرا اروپا در حال حاضر مشتری نفت ایران نیست».(فرارو ۲۵اردیبهشت ۹۸)
سخنان خامنهای در این رابطه که برای اصلاح امور نباید چشم به اروپا و خارج دوخت، در شرایطی است که کمال خرازی وزیر امور خارجه سابق و رئیس شورای راهبردی سایت خارجی، برای التماس و درخواست از اروپا جهت خرید نفت و مقابله با تحریمهای آمریکا به پاریس سفر کرده و امکان فروش نفت به کشورهای اروپایی را مورد بررسی قرار داده است.
اما سفر او هم نتیجهای در برنداشت و عملاً این کشورها دست رد بر سینه او گذاشته که به اعتراف او«برخی شرکتهای اروپایی میتوانند از ایران نفت بخرند، اما بهخاطر ملاحظات سیاسی چنین کاری نمیکنند».
شروط جامزهری اروپا
واقعیت این است که اتحادیه اروپا نیز مانند آمریکا بهدنبال آن است که رژیم توان موشکیاش را کاهش دهد، دست از تروریسم و دخالت در امور کشورهای منطقه بردارد، و به لوایح اف.ای.تی.اف گردن بگذارد.
در رابطه با اجرایی شدن اینستکس هم که تاکنون بهمثابه یک قول نسیه از کار درآمده و یکی از شروط اروپا برای آن، تصویب لوایح اف.ای.تی.اف از جانب رژیم است.
در زمینه سیاست اروپا در قبال حکومت آخوندی جلال ساداتیان از دیپلماتهای سابق رژیم میگوید:« من معتقدم که سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و انگلستان به موازات تلاشهای آمریکا سعی دارند جمهوری اسلامی ایران را چندان آزاد و رها نگذارند... چون قاره سبز هم بهشدت تمایل دارد تا توان موشکی و نفوذ منطقهای جمهوری اسلامی ایران کاهش پیدا کرده و به شکل جدی محدود شود».(سایت دیپلماسی ایرانی ۲۵اردیبهشت ۹۸)
رابطه اقتصادی اروپا با رژیم و آمریکا
غیر از این واقعیتها موضوع دیگر این است که در شرایط کنونی نفت مورد نیاز اروپا از طریق کشورهای دیگر صادرکننده نفت تأمین میشود، و نیازی به خرید نفت از رژیم ندارند.
بنابراین در شرایط کنونی خرید نفت از نظام آخوندی برای اروپا مناسبات اقتصادیاش با آمریکا را با مشکل مواجه خواهد کرد.
بهنوشته رسانههای حکومتی رابطه اقتصادی اروپا با رژیم تا پیش از اعمال تحریمهای آمریکا علیه آن ۲۰میلیارد دلار بود در حالی که رابطه اقتصادی اروپا با آمریکا ۴۰۰میلیارد دلار است.
در زمینه مبادلات تجاری آمریکا با اروپا و رژیم سایت حکومتی مشرق ۲۳مهر ۹۶نوشت: « مطابق این گزارش، واردات کالای کشورهای قاره سبز از آمریکا در سال ۲۰۱۶به رقم ۲۴۶میلیارد یورو رسید، در حالی که واردات کالای این کشورها از ایران فقط ۵.۵میلیارد یورو بوده است؛ یعنی اتکای اقتصاد اروپا به واردات کالا از آمریکا ۴۵برابر بیشتر از واردات کالای آنها از ایران است».
قابل توجه اینکه برآورد مبادله تجاری اروپا با آمریکا و رژیم مربوط به زمانی است که هنوز تحریمهای آمریکا اعمال نشده بود و اروپا هم از رژیم نفت میخرید.
مجموعه این موارد است که هرگاه حکومت آخوندی تلاش میکند اروپا را پای این تعهد بیاورد که در مقابله با تحریمهای آمریکا حمایت مادی و عملی از آن بهعمل بیاورد، بهقول سایت فرارو با پاسکاری اروپا و جواب سربالای اروپا مواجه میشود.
هشدار پوتین به نظام
این در شرایطی است که بهرغم اقدام رژیم در نقض برخی تعهداتش در برجام و بهرغم تهدید برای خروج از برجام در قبال اقدامات آمریکا و بیعملی اروپا، سه کشور طرف قرارداد برجام به آن هشدار دادند.
ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه نیز در یک نشست خبری گفت «خروج ایران از برجام برای آن سودی در برنخواهد داست».
به گفته رئیسجمهور روسیه خروج رژیم از برجام باعث میشود که مقصر فرو پاشی برجام شناخته شود. در این رابطه پوتین گفت: «من بارها در گفتگو با طرفهای ایرانی گفتهام که، بهنظر من، مصلحت بالای ایران ایجاب میکند که فارغ از هر اتفاقی در این توافق بماند. چون بهمحض اینکه به خروج آمریکا از برجام واکنش نشان دهد و اعلام کند که از آن خارج میشود، فردا همه فراموش خواهند کرد که ایالات متحده عامل فروپاشی این توافق است و ایران مقصر شناخته میشود».(خبرگزاری اینتر فاکس ۲۵اردیبهشت ۹۸)
بنابراین روشن است که در شرایط کنونی تلاش نظام برای رابطه با اروپا و به دست آوردن حمایت عملی آن در مقابل اقدامات آمریکا، نه تنها روزنهای امیدی پیش روی رژیم نمیگشاید بلکه این تلاش بهمثابه رفتن بهدنبال سراب است.