روز ۱۴تیر ۱۴۰۲، پنجاه و سومین جلسه شورای حقوق‌بشر برگزار شد. در این جلسه سخنرانان از کشورهای مختلف ضمن تأکید بر پاسخگویی سران حکومت در مجامع بین‌المللی خواستار پایان دادن به سرکوب مردم در اعتراضاتی شدند که از نیمه دوم سال۱۴۰۱ آغاز شده است.
خانم سارا حسین با هیأت همراه خود در یک گزارش به شورای حقوق‌بشر به دستگیری و فشار به خانواده کشته‌شدگان در اعتراضات ۱۴۰۱ اشاره می‌کند. وی هم‌چنین به ادامه سرکوب معترضان در ماه‌های اخیر اشاره کرده و می‌گوید:
«از ماه نوامبر، حداقل ۲۶نفر در ارتباط با اعتراضات به اعدام محکوم شده‌اند و دهها نفر دیگر به جرایمی محکوم شده یا با مجازات اعدام روبه‌رو شده‌اند. وحشتناک‌تر، هفت مرد پیش‌تر در پی دادرسی‌های عجولانه که با اتهامات جدی در مورد نقض دادرسی عادلانه، از جمله اعترافاتی که تحت شکنجه گرفته شده بود، اعدام شده‌اند. در ۳۱ماه مه، در بحبوحه افزایش نگران‌کننده تعداد اعدامها در کشور، رئیس قوه قضاییه ایران اعلام کرد که مقامات به اعدام محکومان به مرگ در ارتباط با اعتراضات ادامه خواهند داد» (سایت سازمان ملل متحد ۱۴تیر۱۴۰۲).
وی هم‌چنین ضمن تأکید بر حقوق پایه‌یی هر فرد در داشتن عقاید مختلف و ابراز آن، به روش‌های سرکوبگرانه حکومت از جمله، دستگیری و احضار دستگیر شدگان در اعتراضات، قطع اینترنت و تلفن همراه اشاره کرده و خواهان پایان دادن به این روش‌های سرکوبگرانه شده است.
تأکید بر حفظ ارتباط با آسیب‌دیدگان در قیام ۱۴۰۱
خانم سارا حسین در پایان بر تلاش این هیأت برای حفظ ارتباط با آسیب‌دیدگان در قیام سراسری ۱۴۰۱ تأکید کرده و می‌گوید:
«ما در تلاش هستیم تا بر این چالشها غلبه کنیم و کانال‌های امنی ایجاد کنیم تا با هر کسی که می‌خواهد با ما ارتباط برقرار کند صحبت کنیم. ما یک رویکرد با محور «قربانی» را دنبال می‌کنیم تا امنیت، حفاظت، حقوق و حیثیت قربانیان نقض حقوق‌بشر را در خط مقدم نگهداریم... ما هر گونه ادعای آزار و اذیت، ارعاب، انتقام یا تهدید علیه شاهدان، قربانیان و سایر منابع و هر گونه تداخل در روند تحقیقات خود را مطابق با قطعنامه ۲.۱۲ HRC به این شورا و دبیرکل گزارش خواهیم داد» (همان منبع).
واکنش هراس آلود حکومت آخوندی
واکنش هراس‌آلود حکومت آخوندی در حرکات کاظم غریب آبادی نماینده این رژیم در شورای حقوق‌بشر نمایان است. وی چندین بار حین صحبت سایر نمایندگان بدون اجازه وارد شده و صحبت‌های آنها را قطع نمود. این اقدام باعث شد که رئیس جلسه نسبت به حرکات وی واکنش نشان داده و وی را مجبور به سکوت کند.
اجلاس جهانی ایران آزاد ـ جنبش دادخواهی
در سومین روز اجلاس جهانی ایران آزاد ۱۴۰۲ سخنرانان با اشاره به نسل‌کشی و جنایت علیه بشریت در کشتار زندانیان سیاسی در سال۶۷ خواستار ایجاد کمیته حقیقت‌یاب در شورای حقوق‌بشر شدند.
در این جلسه خانم مریم رجوی ضمن اشاره به نقض حقوق‌بشر از ابتدای روی کار آمدن رژیم آخوندی، جنبش دادخواهی را بخش جدایی‌ناپذیر قیام برای سرنگونی دانسته و تصریح کرد:
«جنایت علیه بشریت توسط این رژیم از همان سال‌های اول شروع شده و در قتل‌عام ۶۷ به اوج رسیده و تا امروز ادامه دارد... هیأت حقیقت‌یاب بین‌المللی باید قتل‌عام سال۶۷ را مورد تحقیق قرار بدهد... جنبش دادخواهی بخش جدایی‌ناپذیر قیام برای سرنگونی است»
آقای طاهر بومدرا مدیر بنیاد عدالت برای قربانیان قتل‌عام۶۷ با تقدیر از خانم عاصمه جهانگیر که قتل‌عام زندانیان سیاسی در سال۶۷ را یک جنایت علیه بشریت عنوان کرده بودند، گفت: «سازمان ملل متحد پس از سال‌ها سکوت درباره آنچه درباره زندانیان سیاسی در ایران رخ داد، کمیته دادخواهی مدارک متقنی را به دست آورده و بعد از تحقیقاتی که انجام داد ۷۰ اسم پیدا کرد از عوامل رژیم که فرمان خمینی را اجرا کردند».
سفیر یوآخیم روکر - رئیس شورای حقوق‌بشر ملل متحد (۲۰۱۵) ضمن اشاره به کمیته حقیقت‌یاب برای رسیدگی به نقض حقوق‌بشر در قیام ۱۴۰۱ آن را کافی ندانست. وی خواهان برداشتن گام‌های بیشتری برای روشن شدن جنایت علیه بشریت در قتل‌عام زندانیان سیاسی در سال۶۷ شد. وی تأکیدکرد:
«تشکیل این کمیسیون حقیقت‌یاب کافی نیست و ما خواستار برداشتن گام‌های بیشتری در این رابطه همان‌طور که خانم عاصمه جهانگیر گفته بودند هستیم... بنا به گزارش خانم عاصمه جهانگیر، ۳مرد در کمیتهٴ مرگ قتل‌عام تصمیم‌گیرنده بودند و هزاران نفر قربانی شدند و این تصمیم‌گیری در بالاترین سطوح رژیم گرفته شده بود. ما باید هم‌چنان که طی ماه‌های گذشته در رابطه با اعتراضات ۱۴۰۱ انجام دادیم باید از کمیسیون عالی حقوق‌بشر بخواهیم که در[مورد قتل‌عام زندانیان سیاسی در سال۶۷] تحقیق کند»
پروفسور آریل دولیتسکی رئیس کارگروه سازمان‌ملل در رابطه با ناپدیدشدگان اجباری (۲۰۱۵) به خانواده‌های زندانیان قتل‌عام شده تأکید می‌کند:
«ما از عدد ۳۰هزار قربانی قتل‌عام حرف می‌زنیم، اما قربانیان بسیار فراتر از این هستند همه کسانی که از این ناپدید شدن آسیب می‌بینند، قربانی محسوب می‌شوند... ما باید بدانیم که آنها که ناپدید شدند سرنوشت‌شان چه بود و چه بر سر آنها آمد. این حق خانواده‌هاست که بدانند بر سر عزیزانشان چه آمده چه کسانی دستور جنایت را دادند و چه کسانی آن را لاپوشانی کردند»
دکتر ملانی او براین رئیس انجمن بین‌المللی محققان نسل‌کشی ضمن تأکید بر جنایت سازمان‌یافته و نسل‌کشی در سال۶۷ گفت: «تعدادی که در این جنایت علیه بشریت دست داشتند به بالاترین مقامات در ایران رسیدند، از جمله رئیسی که به ریاست‌جمهوری رژیم رسید. شورای امنیت ملل متحد باید پرونده این جنایت را به یوان عالی بین‌المللی ارائه دهد».
آناند گروور گزارشگر ویژهٔ ملل متحد برای حق درمان ـ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۴) گفت: رژیم اجازه نمی‌دهد که سرنوشت این ۳۰هزار نفر مشخص شود. این برای من خیلی حساس و تکان‌دهنده است که این ۳۰هزار نفر حاضر نشدند به‌خاطر جانشان از اعتقاد خود دست بردارند. هیچ تعهدی از این بالاتر قابل تصور نیست. شکست جامعه بین‌المللی در تحقیق پیرامون موضوع ایران بازتاب مستقیم و بلافصلی بر جری شدن رژیم ایران داشته است.
جنبش دادخواهی و مبارزه برای سرنگونی
هراس سران رژیم از گزارش کمیته حقیقت‌یاب در رابطه با قیام ۱۴۰۱ کاملاً مشخص است. این کمیته آغاز تونلی است که سران حکومت آخوندی را به محاکمه و پاسخگویی در رابطه با جنایت قتل‌عام زندانیان سیاسی در سال۶۷ خواهد رساند. جنبش دادخواهی هم‌اکنون در صدر اولویت‌های مقاومت ایران قرار دارد. این جنایت هیچ‌گاه از صحنه تاریخ محو شدنی نیست؛ جنایتی که سران این حکومت از جمله خامنه‌ای و رئیسی در آن نقش مؤثری داشته‌اند. بی‌تردید با سرنگونی رژیم آخوندی زمان پاسخگویی تمام جنایتکاران فرا خواهد رسید. جنبش دادخواهی هم‌اکنون به بخش جدایی ناپذیری از مبارزه برای سرنگونی این رژیم تبدیل شده است و این مسیر تا رسیدن به سرانجام خود ادامه خواهد داشت.
پانوشت:
(۱) شورای حقوق‌بشر پس از اوج‌گیری اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ در۲۴ نوامبر ۲۰۲۲ طی یک جلسه ویژه، هیأت بین‌المللی حقیقت‌یاب مستقل به ریاست خانم سارا حسین را منصوب کرد. وظیفه این هیأت تحقیق در رابطه با نقض‌های حقوق‌بشر است که توسط سران حکومت انجام می‌شود.
از این هیأت خواسته شده تا حقایق و مدارک مربوط به نقض حقوق‌بشر در اعتراضات ۱۴۰۱ را جمع‌آوری و به این شورا ارائه دهد.
