اولین مرحله از تحریمهای آمریکا علیه رژیم ایران اجرایی شد. این تحریمها بعد از توافق اتمی در سال ۲۰۱۵ معلق شده بود.
دونالد ترامپ در حساب توییترش نوشت این تحریمها بی‌سابقه است و در ماه نوامبر به سطوح بالاتری خواهد رسید. ولی موضوع خطرناکتر در توییتهای او هشدار به کشورهای جهان بود که گفته بود: «هر کشوری که با رژیم ایران همکاری داشته باشد نیز هدف تحریم قرار خواهد گرفت».
در رابطه با این‌که آیا رژیم ایران بعد از این تحریمها بر سر میز مذاکره با آمریکا خواهد آمد تا در مورد پرونده‌های منطقه گفتگو کند یا نه دکتر ولید فارس پژوهشگر سیاست خارجی آمریکا به تلویزیون العربیه گفت:
از نظر من خلاصه کلام این است که رهبری ایران موضوعات متعددی را دارد امتحان می‌کند.
اولاً می خواهد بداند که در مواجهه با تحریمهای آمریکا چه کسانی از او حمایت می‌کنند
این الآن در جریان است. آنها با روسیه و چین و طرفهای دیگری که روابط اقتصادی دارند مانند هند و برزیل و غیره، دارند این موضوع را دنبال می‌کنند.
وقت کشی استراتژیکی رژیم ایران
می خواهند ارزیابی کنند که آیا می‌توانند از این مرحله عبور کنند؟ این مرحله از نظر آنها چند ماه بیشتر طول نخواهد کشید و به چیزی هم پاسخ نخواهند داد.
اگر دیدند که خطرهایی وجود دارد و در داخل ایران تظاهرات و قیام شد و برای آنها ایجاد خطر کرد در این صورت به پای میز مذاکره خواهند آمد.
ولی اگر که به پای میز مذاکره بیایند هدفشان چه خواهد بود؟ آیا می‌خواهند به توافق برسند؟ نه. هدفشان وقت‌کشی استراتژیکی است تا زمان بخرند.
طرح استراتژیکی رهبری رژیم ایران بر روی زمان خریدن بنا نهاده شده. چونکه می‌دانند شیوه کار دولت آمریکا قوی است ولی در داخل آمریکا هم مراحلی وجود دارد که امکان تغییر سیاست هایش را می‌دهد.
به‌نظر من این چیزی است که رژیم ایران از آن دارد استفاده می‌کند.
به‌دنبال یک اوبامای دیگر هستند
العربیه: شاید که رژیم ایران فکر می‌کند دموکرات ها روی کار بیایند، فردی مانند اوباما روی کار بیاید و شیوه برخورد با این رژیم تغییر کند؟ آیا این استراتژی آمریکا علیه کشورهای متجاوز نیست؟
ولید فارس: دقیقاً، این استراتژی آمریکا نسبت به ایران و استراتژی ایران علیه آمریکاست.
به عقیده من ایرانیها منتظر سال ۲۰۲۰هستند تا ببینند شاید سمت‌گیری تغییر کند و فردی مانند اوباما روی کار بیاید و اوضاع مانند زمان بوش تغییر کند.
ولی زودتر از این زمان، منتظر انتخابات میاندوره‌ای هستند تا یکی از دو مجلس به نفع اپوزیسیون یعنی دمکراتها و حتی بعضی از جمهوریخواهانی که با دونالد ترامپ مخالف اند بشود و پروژه ترامپ در مورد ایران متوقف شود. درست است که ترامپ از قدرت اجرایی استفاده می‌کند ولی این پروژه برای او سخت خواهد شد. بنا بر این آنها بر روی این سرمایه‌گذاری می‌کنند و می‌گویند چند هفته یا چند ماه ما می‌توانیم از خودمان حفاظت کنیم تا این‌که در واشنگتن تغییری ایجاد شود.
منافع شرکتهای بزرگ در چیست؟
العربیه: آیا به‌نظر شما این جهان را در مقابل گزینه‌های سخت قرار نخواهد داد؟
ولید فارس: درست است. این شرکتهای اروپایی هستند که باید تصمیم بگیرند. اگر آنها تصمیم گرفتند با ایران همکاری نکنند موضع کشورهای اروپایی بی‌معنی خواهد بود.
بنا بر این، شرکتهای اروپایی ارزیابی می‌کنند اگر وارد ایران شدند، اروپا از آنها حمایت می‌کند یا نه و این چیزی است که در جریان است.
آمریکا هم این گزینه را گذاشته که آنها میان اقتصاد ایران و اقتصاد آمریکا یکی را انتخاب کنند.
بعضی شرکتها این انتخاب را کرده‌اند و دیگر با ایران همکاری نمی‌کنند.
چیزی که ترامپ گفته بیانگر سیاست اوست. او می‌گوید یا ایران را انتخاب کنید یا آمریکا را
ولی موضوع مهم این است که این را به‌سر عت می‌خواهد.
او قبل از انتخابات میان دوره‌ای خواهان تغییر سیاست ایران است. او هم این معادله را می‌داند به این دلیل شاهد فشار بیشتر آمریکا علیه ایران خواهیم بود.
العربیه: در ماه نوامبر تحریمها وارد بخش نفت خواهد شد آیا درست است؟
ولید فارس: او در مورد دو مرحله صحبت می‌کند مرحله اول الآن در جریان است که بر روی رژیم ایران فشار می‌آورد ولی این فشار تنها بر روی رژیم ایران نیست. در این مرحله شرکتهای اروپایی بررسی می‌کنند که چه اتفاقی خواهد افتاد.
درصورتی‌که این مرحله موفق شود یا نشود و شرکتهای اروپایی و برزیلی از این مرحله عبور کردند مرحله دوم را شروع می‌کند که شدید تر است. آمریکا عقیده دارد ممکن است که رهبری ایران بیاید و مذاکره کند
العربیه: ولی همه چیز به رویدادهای داخل ایران و داخل آمریکا برمی گردد. مجلس رژیم ایران می‌گوید که پنجاه کشور روابطشان را با این رژیم تقویت کرده‌اند. آیا این پنجاه کشور روی روابطشان با آمریکا ریسک می‌کنند؟ ما تنها در مورد اتحادیه اروپا سؤال نمی‌کنیم. درست است که اتحادیه اروپا با تمامی وزنی که دارد تاثیر زیادی دارد ولی در مورد چین و هند و روسیه که با ایران همکاری می‌کنند چه؟
ولید فارس: تهران عقیده دارد که در عمل عامل موفقیت اقتصادی‌اش اروپاست.ولی همزمان رژیم ایران می‌داند چیزی که در داخل اروپاست و شاید که این رابطه را تهدید کند تنها اقتصادی نیست. نگاه کنید که چه بحرانی در اروپا وجود دارد. انگلستان برگسیت را دارد. اولویت آنها موضوع خروج انگلستان از اتحادیه اروپاست.
فرانسویها امروز موضوع آفریقا را دارند. میان آمریکا و فرانسه یک توافق غیرعلنی انجام شده که فرانسه موضوع لیبی و ساحل را دنبال کند. پاریس نمی‌خواهد که این رابطه جدید را به‌خاطر ایران خراب کند
آلمان که عنصر اصلی مواجهه با آمریکا بر سر ایران را تشکیل می‌دهد درگیر موضوعات دیگری مانند مهاجرت و امور اقتصادی داخلی است. در جنوب آلمان حزب دموکرات مسیحی با صدراعظم آلمان اختلاف دارد. ایتالیا موضعش را تغییر داده است.
اروپا به واسطه تبدیل می‌شود
اگر بعد از چند هفته بحران در همین وضعیت باقی بماند شرکتهای بزرگ خواهند گفت که ضامن واقعی منافع آنهاست و وارد بازار اروپا نمی‌شویم.
ولی در عین‌حال شاید که در زمینه اقتصادی وارد مثلث مذاکره با رهبری ایران شوند و به آنها(رژیم ایران) خواهند گفت که چرا به‌سر میز مذاکره نمی‌آیید و اروپایی که به آمریکا فشار می‌آورد تا توافق اتمی با رژیم ایران را حفظ کند به واسطه‌ای تبدیل خواهد شد که رژیم را به‌سر میز مذاکره با آمریکا می‌آورد.
العربیه: درصورتی‌که این انجام شد، آمریکا در واقع امر چه می‌خواهد؟
قیام در ایران تنها راه است
ولید فارس: درصورتی‌که تظاهرات در ایران سراسری شد و بعضی از بخشهای اقتصادی در ایران فلج شدند این پیام مردم ایران به اروپایی‌هاست که برادران، شما می‌خواهید با نظامی معامله کنید که بی‌ثبات است؟ این رژیم که ثبات ندارد! و این سرمایه‌داران و شرکتهایی که وارد موضوعات اقتصادی می‌شوند را می‌ترساند..
مطالب مرتبط:
