پژوهشی جدید از سوی "مؤسسه تونی بلر برای تغییر جهانی" منتشر شده که محور آن تحولات اجتماعی ایران و حرکت از اعتقادات ایدئولوژیک به سوی سکولاریسم در چهار دهه گذشته است. اعتراضات ضد رژیم در سراسر ایران توجه جامعه جهانی را به خود جلب کرده است. در این کانون توجه، ایرانیان ثابت کردهاند که در مقاومت خود پیگیر هستند. از طریق این اعتراضات، کشور وارد مرحله جدیدی میشود که در آن سکولاریزاسیون اجتنابناپذیر، مستمر و بین نسلی از مردم ایران با رژیم اسلامگرای تمامیتخواه آخوندها که ۴۳سال بر کشور حکومت کردهاند، روبهرو میشود. در دو ماه گذشته، جهان شاهد خشونتی بوده است که محصول جانبی اجتنابناپذیر این پویایی جدید است، اما جامعه جهانی باید رابطه بین ایرانیان و رژیم را بهتر از آنچه در حال حاضر میداند، درک کند.
شواهد بسیار زیاد است. مردم ایران با وجود اینکه چندین دهه تحت حاکمیت اسلام گرایان بودهاند، سریعتر از هر جامعهای در جهان اسلام دچار سکولاریزاسیون و آزادسازی شدهاند. وقتی در ژوئن ۲۰۲۰ و بار دیگر در فوریه ۲۰۲۲ نظرسنجی شد، مقاله ما نشان میدهد که ایرانیها - چه پیر و جوان، چه زن و چه مرد، ساکن مناطق روستایی یا شهری - بهطور عمده با اعمال اجباری حجاب مخالف هستند. و ۸۴درصد از مخالفان حجاب اجباری نیز میخواهند تحت یک دولت سکولار زندگی کنند. آرزویی که در این رژیم تئوکراتیک غیرممکن شده است.
بهرغم قطعیهای مداوم اینترنت، کشتار و دستگیریها و گزارشهای موثق آدمربایی، شکنجه و ارعاب، مردم ایران فعالانه مقاومت میکنند و شجاعانه به اعتراضات خود در خیابانها ادامه میدهند. آنها هیچ نشانهای از تسلیم شدن ندارند. من همیشه گفتهام، و امروز هم بیشتر بر این موضوع ایستادهام، که آزادیبخشترین رویداد برای خاورمیانه زمانی رخ خواهد داد که مردم ایران سرانجام به آزادی خود دست یابند.
برای مردم عادی ایران، ارزشهایی که ممکن است بسیاری آن را «غربی» توصیف کنند، در واقع متعلق به خودشان است. نه آنها و نه کشورشان نباید توسط جمهوری اسلامی تعریف شود. بهعنوان مردمی بزرگ که تاریخ و تمدنشان غنی و متنوع است، این خود و تنها آنها هستند که باید آینده خود را تعیین کنند.
به همین دلیل است که من قویاً معتقدم که امروز، در غرب، به نفع ماست که همبستگی عمیق خود را با معترضانی که جان خود را بهخاطر چیزی که ما اغلب بدیهی میدانیم به خطر میاندازند، نشان دهیم. وقت آن است که ما در غرب سیاست خود را به گونهای تنظیم کنیم که تمایز آشکاری بین مردم ایران و جمهوری اسلامی قائل شویم. تلاش ما باید در خدمت سابق باشد.
تونی بلر، رئیس اجرایی