ژنو - سازمان ملل متحد
ابراز نگرانی ۵گزارشگر ویژه سازمان ملل
در مورد تخریب و هتک حرمت مزار جمعی در قطعه ۴۱ بهشت زهرا
قطعه ۴۱ بهشت زهرا
پیکرهای هزاران زندانی سیاسی اعدام شده در دهه ۶۱
و بسیاری که به‌عنوان ناپدیدشدگان اجباری ثبت شده‌اند
را در خود جای داده است
تخمین زده می‌شود
این قطعه حداقل ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰قبر را در خود جای داده است
با تخریب این مکان مقامات نه تنها آثار فیزیکی اعدام‌های سیاسی را از بین می‌برند
بلکه مانع عزاداری خانواده و تلاش‌های معطوف به حقیقت و پاسخگویی
و سرکوب حافظه عمومی می‌شوند
ما به‌ویژه نگران این هستیم که اقدامات گزارش‌شده
تلاشی عمدی است برای جلوگیری از حق حقیقت، عدالت و جبران خسارت
برای نقض فاحش حقوق‌بشر و حق دسترسی و بهره‌مندی از میراث فرهنگی
که شامل روایت‌های تاریخی می‌شود
گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق‌بشر در ایران
گزارشگر گروه کاری ناپدید شدن‌های اجباری
گزارشگر ویژه در مورد اعدام‌های فراقضایی و خودسرانه
گزارشگر ویژه در حوزه حقوق فرهنگی
گزارشگر ویژه در مورد ترویج حقیقت، عدالت و جبران خسارت
نامه ۵گزارشگر ویژه ملل متحد درباره تخریب قطعه ۴۱ بهشت زهرا
۵گزارشگر ویژه سازمان ملل شامل مای ساتو، گزارشگر ویژه وضعیت حقوق‌بشر در ایران
الکساندرا زانتاکی، گزارشگر ویژه در حوزه حقوق فرهنگی
گابریلا سیترونی، رئیس-گزارشگر گروه کاری ناپدید شدن‌های اجباری یا ناخواسته
موریس تیدبال-بینز، گزارشگر ویژه در مورد اعدام‌های فراقضایی، صحرایی یا خودسرانه
مای ساتو، گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق‌بشر در ایران
و برنارد دوهایم، گزارشگر ویژه در مورد ترویج حقیقت، عدالت، جبران خسارت و تضمین عدم وقوع دوباره
طی نامه‌یی نگرانی خود را از تخریب قطعه ۴۱ بهشت زهرا توسط حکومت آخوندی ابراز کردند.
در نامه گزارشگران سازمان ملل با اشاره به سکوت رژیم آخوندی درباره تخریب گورهای جمعی اعدام‌شدگان آمده است:
ما می‌خواهیم اطلاعات دریافتی در مورد تخریب و هتک حرمت محل گور دسته‌جمعی در قطعه ۴۱ گورستان بهشت زهرا در تهران را به اطلاع برسانیم. قطعه ۴۱ بهشت زهرا، بقایای هزاران زندانی سیاسی اعدام شده در دهه ۱۹۸۰ را در خود جای داده است، به احتمال زیاد شامل بسیاری از افرادی که هنوز به‌عنوان مفقود و در معرض ناپدید شدن اجباری ثبت شده‌اند، نیز می‌شود.
طبق اطلاعات دریافتی: در ۱۱آگوست ۲۰۲۵، مقامات بولدوزرها، ماشین‌آلات سنگین و پرسنل امنیتی را برای مسطح کردن قطعه ۴۱ بهشت زهرای تهران مستقر کردند.
طبق گزارش‌ها، درختان قطع شدند، پوشش گیاهی سوزانده شد و منطقه تحت نظارت نگهبانان مسلح از دسترسی عموم مسدود شد. یک هفته بعد، در ۱۹آگوست ۲۰۲۵، معاون شهردار تهران تأیید کرد که این منطقه در حال تبدیل شدن به پارکینگ است. او توضیح داد که قطعه ۴۱ «متروکه» است و اجازه داده شده است که محل را مسطح کرده و آن را به پارکینگ تبدیل کنند؛ نکته‌یی که مورد اختلاف خانواده‌های افرادی است که در قطعه ۴۱ دفن شده‌اند.
تخمین زده می‌شود که این قطعه حداقل ۵۰۰۰ تا ۷۰۰۰قبر را در خود جای داده است.
از اوایل دهه ۱۹۸۰، مقامات کنترل شدیدی بر این منطقه اعمال کرده‌اند و محدودیت‌هایی برای خانواده‌ها در کاشت گل یا تعمیر سنگ قبرهای تخریب شده اعمال کرده‌اند. پوشش گیاهی آنجا به‌طور دوره‌ای سوزانده می‌شد و زمین بایر می‌ماند. در ۴دهه گذشته، بنا به گزارش‌ها، مقامات به‌طور سیستماتیک گورهای فردی و دسته‌جمعی مخالفان اعدام شده در سراسر کشور را تخریب کرده‌اند که منجر به نگرانی‌هایی در مورد احتمال انسداد شواهد و به خطر انداختن امکان شناسایی بقایای اجساد و حمایت از حق دانستن حقیقت در مورد بستگان افراد ناپدید شده، شده است.
علاوه بر گورهای مخالفان سیاسی اعدام شده، گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر این‌که گورهای فردی و جمعی اقلیت‌های مذهبی، به‌ویژه بهائیان و هنرمندان مخالف، ظاهراً توسط نیروهای امنیتی وابسته به دولت، طی دهه‌ها تخریب شده‌اند.
در سال‌های اخیر، گورهای افرادی که در جریان جنبش‌های اجتماعی، از جمله اعتراضات ۲۰۲۲، کشته شده‌اند نیز بنا به گزارش‌ها تخریب شده‌اند. هم‌چنین تخریب گورهای قربانیان پرواز پی‌اس ۷۵۲ (PS۷۵۲) گزارش‌شده است.
علاوه بر این، بنا به گزارش‌ها، دسترسی خانواده‌ها به گورستان‌ها ممنوع شده است. به‌عنوان مثال، در مارس ۲۰۲۵، خانواده‌های اعدام‌شدگان در دهه ۱۹۸۰ گزارش دادند که از ورود به گورستان خاوران، یک محل گور جمعی، در استان تهران منع شده‌اند.
فراتر از نگرانی‌های مربوط به حفظ شواهد، چنین اقداماتی نگرانی‌هایی را در مورد احترام به متوفی ایجاد می‌کند و آسیب‌های روحی وارده به خانواده‌های داغدار را تشدید می‌کند.
ما نگرانی‌های جدی خود را در مورد گزارش‌های تخریب و هتک حرمت قطعه ۴۱ بهشت زهرا ابراز می‌کنیم.
با تخریب این مکان، مقامات نه تنها آثار فیزیکی اعدام‌های سیاسی را از بین می‌برند، بلکه مانع عزاداری خانواده و تلاش‌های معطوف به حقیقت و پاسخگویی و سرکوب حافظه عمومی می‌شوند.
ما به‌ویژه نگران این هستیم که اقدامات گزارش‌شده، تلاشی عمدی باشد برای جلوگیری از حق حقیقت، عدالت و جبران خسارت برای نقض فاحش حقوق‌بشر و حق دسترسی و بهره‌مندی از میراث فرهنگی، که شامل روایت‌های تاریخی می‌شود.
ما هم‌چنین نگران این هستیم که گورهای انفرادی و دسته‌جمعی مربوط به اعدام‌های دسته‌جمعی دهه ۱۹۸۰، صحنه‌های جرمی هستند که برای نبش‌قبر و حفظ شواهد، طبق وظیفه بررسی هر مرگ بالقوه غیرقانونی مطابق با پروتکل مینه‌سوتا (۲۰۱۶)، نیاز به تخصص پزشکی قانونی دارند. ما تأکید می‌کنیم که ناپدید شدن اجباری تا زمانی که سرنوشت و محل نگهداری فرد مورد نظر با قطعیت مشخص شود، صرف‌نظر از زمانی که از آغاز ناپدید شدن گذشته است، ادامه می‌یابد.
گزارشگران سازمان ملل در این نامه خواستار مشخص شدن چگونگی مجاز شدن تبدیل قطعه ۴۱ بهشت زهرا، اسامی مقامات تصویب‌کننده شده‌اند. گزارشگران ویژه سازمان ملل هم‌چنین خواستار جلوگیری از تخریب مجدد گورهای دستجمعی و حسابرسی از عاملان این اقدامات شدند.
