درباره سیاستهای تحریم، اجازه بدهید ۳-۴نکته را در این باره بگویم.
اول از همه این نکته غیرقابل انکار است که تحریمها مهم هستند و مشخصاً رژیم را وادار کردند که مذاکراتی را قبول کند که منجر به معاملهیی شد که برخی آن را یک توافق بد و من آن را یک توافق ناقص میدانم. بالاخره این توافقی است که اکنون داریم. این معاملهای است که ممکن است برخی بگویند داشتیم، اما حداقل هنوز روی کاغذ وجود دارد. وقتی نگاه کنید که رژیم چقدر از عواید نفت را طی دوران اوج تحریمها از دست داد که شاید بیش از ۱۵۰میلیارد دلار باشد یعنی کوچک شدن حجم اقتصاد به میزان شاید ۱۵ تا ۲۰، آنگاه میبینید این غیرقابل انکار است که تحریمها نقش مهمی در وادار کردن رژیم به آمدن به پای میز مذاکره ایفا کرده است.
وقتی شما درباره تحریمها علیه [رژیم] ایران صحبت میکنید بدیهی است که سپاه پاسداران بسیار مهم است. چرا که نهایتاً آنها هستند که هسته مرکزی این رژیم هستند. با این حال من میگویم در هر سیاستی در قبال رژیم جمهوری اسلامی تحریمها یک ضرورت است ولی ناکافی هستند. تحریمها یک گلوله جادویی نیستند. ما میداینم و شما هم میدانید که این رژیم بسیار منعطف بوده است. بسیاری از نهادهای ایرانی راههای گذران زندگی با تحریمها را پیدا کردهاند. تحریمهایی بودهاند که سپاه پاسداران متأسفانه خودش را با آنها منطبق کرده است.
تحریم تنها ابزاری نیست که اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار میدهد. تنوع قیمت نفت نیز به همان اندازه مهم است. مشکل اینجاست که برخی مواقع تحریمها پیامدهای منفی خود را دارند. همگی ما میدانیم کسانیکه در دولت بودهاند میدانند که تنظیم دقیق تحریمها یک هنر است و نه یک علم.
بنابراین تحریمها باید بهدقت تنظیم شوند. این امید من است و فکر میکنم باید امید همه باشد که عدم توافق جاری بین دولت آمریکا و بیشتر دولتهای اروپایی در رابطه با برجام، ما را از پیدا کردن یک توافق بر روی برخی موضوعات مهم مربوط به سیاست ایران باز ندارد. به همین دلیل بسیار مهم است که از تنش بین کشورهای دو سوی اقیانوس اطلس بکاهیم. اکنون که دولت ترامپ تصمیم خود را گرفته و بیشتر دولتهای اروپایی از جمله دولت من از این بابت متاسفند، اما آنچه که ما نمیخواهیم این است که این رژیم از این بحران استفاده کند و این عواقب مستقیم و غیرمستقیم دارد. اروپا چگونه با این وضعیت جدید برخورد خواهد کرد؟ فکر میکنم که بسیار سخت است که انکار کنیم تجارتهای اروپایی با تهران بسیار متنوع است. آنها میدانند که منافع اقتصادی بیشتر در تجارت با آمریکا است تا رژیم جمهوری اسلامی. اما این به آن معنا نیست که اروپا و بهویژه اتحادیه اروپا، نمیتوانند تحریمهای هدفمند در مورد برخی از رفتارهای سپاه پاسداران همچون برنامه موشکی و تروریسم یا قاچاق اتخاذ کنند.
در پایان، فکر میکنم روشن است که بگوییم تحریمها یک گلوله جادویی نیستند. من فقط میگویم ضروری است که کارآ باشند. تحریمها رژیم را سرنگون نمیکنند. البته سپاه پاسداران، بدون جنگیدن ساقط نمیشود. و این مهم است همانطور که شما گفتید اگر لازم است باید کاری کرد که برخلاف خواست آنها عمل شود، اما نهایتاً تغییر در نظام جمهوری اسلامی ایران بیشتر بر اثر شدت غضب مردم ایران بهخاطر سوءمدیریت اقتصادی، بهخاطر فساد گسترده و بهخاطر وحشیگری سپاه پاسداران اتفاق خواهد افتاد تا از طریق تحریمها.
متشکرم