شهر زنجان، مرکز استان زنجان است و حدود50 کیلومتر مربع مساحت دارد. استان زنجان از شمال و غرب به استانهای آذربایجان و کردستان و از شرق به گیلان و از جنوب به استان مرکزی و قسمتی از همدان محدود است.
شهر زنجان از گذشته‌های دور به‌دلیل قرار داشتن بر سر راه بازرگانی ری سابق به آذربایجان دارای اهمیت بوده است.
بعضی از تاریخ‌نگاران شهر زنجان را با شهر آگانزانا که بطلمیوس از آن نام برده، یکی دانسته‌اند. در برخی نوشته‌های تاریخی این‌طور آمده که شهر زنجان را اردشیر بابکان ساخت و آن را شهین یا شاهین نامید و بعدها زنگان و بعد زنجان نامگذاری شده است.
شهر زنجان در دورا ن ساسانیان زندیگان نام داشته است. واژه زندیگان به‌معنی اهل کتاب زند، معروفترین کتاب آیین زرتشتی، در دوران ساسانیان بوده است.
مردم زنجان، در برابر حملات متجاوزان و بیگانگان، مقاومت قابل تحسینی از خود نشان دادند. از جمله در حمله اعراب و مغول، مردم زنجان به مقاومت برخاستند و تا ویران شدن باروی شهر تا آخرین لحظه پایداری کردند. در حمله مغول، شهر زنجان آسیب بسیار زیادی دید اما با تلاش و سختکوشی مردم مقاوم آن، شهر سلطانیه، در زمان سلطان محمد خدابنده، بزرگترین پایتخت این ناحیه شد.
زنجان به‌دلیل نوع آب و هوا و موقعیت طبیعی یکی از مراکز دامداری است، و دارای چراگاهها و مراتع زیادی است که اکثراً ییلاقی هستند. این مراتع سر سبز عمدتاً مراتعی تابستانی هستند.
ییلاق شامادشت یکی از ییلاقات روستاهای استان زنجان می‌باشد. این ییلاق طبیعتی سرسبز و خرم و کوهستانی مرتفع دارد. شغل اصلی عشایر دامداری است.
قهرمانیها:
شهر زنجان زادگاه مجاهد بنیانگذار سعید محسن و زادگاه الگوی زن انقلابی مجاهد اشرف رجوی و بسیاری از مجاهدان قهرمان است. مجاهدانی که علیه دیکتاتوری شاه و شیخ به نبرد پرداختند. یکی از این شیرزنان که در کهکشان شهیدان فروغ جاویدان می‌درخشد، زهرا غفاری است. او که در سال1340 در زنجان متولد شد توسط برادرانش، مجاهدین شهید محمد و اصغر غفاری، با مجاهدین آشنا شد زهرای قهرمان روز 4مرداد، در دومین روز عملیات فروغ جاویدان، در حالی‌که مزدوران را هدف رگبار بی‌امان سلاح خود قرار داده بود، از ناحیه دست مورد اصابت موشک آر.پی.جی قرار گرفت و به‌شدت مجروح شد. این شیرزن قهرمان که دستش از کتف جدا شده و به‌پوستی بند بود، به‌رغم جراحت سنگین تاآنجاکه در توان داشت، به‌سوی دشمن شلیک کرد.
مجاهد شهید محمد جعفر پارسا از دیگر فرزندان دلیر زنجان بود. وی در عملیات فروغ جاویدان پس از تهاجم به مزدوران و از پای درآوردن شماری از آنها زخمی شد. اما با همان پیکر زخمی به رزم و نبرد ادامه داد و پس از به‌هلاکت رساندن شمار دیگری از پاسداران قهرمانانه به‌شهادت رسید..
مجاهد شهیدکاظم کلانتری، نیز از میلیشیاهای فعال دانش آموزی در شهر خرم‌دره زنجان بود. او در وصیتنامه پرشور خودش شعری بدین مضمون نوشته است:
روزی که بازوان بلورین صبحدم
برداشت تیغ و پرده شب را شکافت
روزی که آفتاب بر هر دریچه تاخت
روزی که گونه و لب یاران هم نبرد
رنگ نشاط خنده گمگشته‌ها را یافت
من نیز باز خواهم گشت
آن زمان سوی ترانه‌ها و غزلها و بوسه‌ها
سوی بهاران دل‌انگیز گل افشان
سوی تو مینهم.
در میان این کهکشان، از جمله مجاهدین شهید بهروز امیدی، ناصر محمدی، داود آذرنگ، جواد ارشدی، مریم مهاجر، مجید رستمی، خلیل توتونچی می‌باشند. خانواده مجاهد پرور حریری از زنجان نیز 6شهید تقدیم راه آزادی خلق کرده است. مجاهدین قهرمان جعفر، خلیل و یعقوب حریری قهرمانانی بودند که در جریان قتل‌عامهای سیاسی در سال 67 به دست دژخیمان رژیم خمینی به‌شهادت رسیدند.
شهر زنجان از گذشته‌های دور به‌دلیل قرار داشتن بر سر راه بازرگانی ری سابق به آذربایجان دارای اهمیت بوده است.
بعضی از تاریخ‌نگاران شهر زنجان را با شهر آگانزانا که بطلمیوس از آن نام برده، یکی دانسته‌اند. در برخی نوشته‌های تاریخی این‌طور آمده که شهر زنجان را اردشیر بابکان ساخت و آن را شهین یا شاهین نامید و بعدها زنگان و بعد زنجان نامگذاری شده است.
شهر زنجان در دورا ن ساسانیان زندیگان نام داشته است. واژه زندیگان به‌معنی اهل کتاب زند، معروفترین کتاب آیین زرتشتی، در دوران ساسانیان بوده است.
مردم زنجان، در برابر حملات متجاوزان و بیگانگان، مقاومت قابل تحسینی از خود نشان دادند. از جمله در حمله اعراب و مغول، مردم زنجان به مقاومت برخاستند و تا ویران شدن باروی شهر تا آخرین لحظه پایداری کردند. در حمله مغول، شهر زنجان آسیب بسیار زیادی دید اما با تلاش و سختکوشی مردم مقاوم آن، شهر سلطانیه، در زمان سلطان محمد خدابنده، بزرگترین پایتخت این ناحیه شد.
زنجان به‌دلیل نوع آب و هوا و موقعیت طبیعی یکی از مراکز دامداری است، و دارای چراگاهها و مراتع زیادی است که اکثراً ییلاقی هستند. این مراتع سر سبز عمدتاً مراتعی تابستانی هستند.
ییلاق شامادشت یکی از ییلاقات روستاهای استان زنجان می‌باشد. این ییلاق طبیعتی سرسبز و خرم و کوهستانی مرتفع دارد. شغل اصلی عشایر دامداری است.
قهرمانیها:
شهر زنجان زادگاه مجاهد بنیانگذار سعید محسن و زادگاه الگوی زن انقلابی مجاهد اشرف رجوی و بسیاری از مجاهدان قهرمان است. مجاهدانی که علیه دیکتاتوری شاه و شیخ به نبرد پرداختند. یکی از این شیرزنان که در کهکشان شهیدان فروغ جاویدان می‌درخشد، زهرا غفاری است. او که در سال1340 در زنجان متولد شد توسط برادرانش، مجاهدین شهید محمد و اصغر غفاری، با مجاهدین آشنا شد زهرای قهرمان روز 4مرداد، در دومین روز عملیات فروغ جاویدان، در حالی‌که مزدوران را هدف رگبار بی‌امان سلاح خود قرار داده بود، از ناحیه دست مورد اصابت موشک آر.پی.جی قرار گرفت و به‌شدت مجروح شد. این شیرزن قهرمان که دستش از کتف جدا شده و به‌پوستی بند بود، به‌رغم جراحت سنگین تاآنجاکه در توان داشت، به‌سوی دشمن شلیک کرد.
مجاهد شهید محمد جعفر پارسا از دیگر فرزندان دلیر زنجان بود. وی در عملیات فروغ جاویدان پس از تهاجم به مزدوران و از پای درآوردن شماری از آنها زخمی شد. اما با همان پیکر زخمی به رزم و نبرد ادامه داد و پس از به‌هلاکت رساندن شمار دیگری از پاسداران قهرمانانه به‌شهادت رسید..
مجاهد شهیدکاظم کلانتری، نیز از میلیشیاهای فعال دانش آموزی در شهر خرم‌دره زنجان بود. او در وصیتنامه پرشور خودش شعری بدین مضمون نوشته است:
روزی که بازوان بلورین صبحدم
برداشت تیغ و پرده شب را شکافت
روزی که آفتاب بر هر دریچه تاخت
روزی که گونه و لب یاران هم نبرد
رنگ نشاط خنده گمگشته‌ها را یافت
من نیز باز خواهم گشت
آن زمان سوی ترانه‌ها و غزلها و بوسه‌ها
سوی بهاران دل‌انگیز گل افشان
سوی تو مینهم.
در میان این کهکشان، از جمله مجاهدین شهید بهروز امیدی، ناصر محمدی، داود آذرنگ، جواد ارشدی، مریم مهاجر، مجید رستمی، خلیل توتونچی می‌باشند. خانواده مجاهد پرور حریری از زنجان نیز 6شهید تقدیم راه آزادی خلق کرده است. مجاهدین قهرمان جعفر، خلیل و یعقوب حریری قهرمانانی بودند که در جریان قتل‌عامهای سیاسی در سال 67 به دست دژخیمان رژیم خمینی به‌شهادت رسیدند.
