ترکیه - موقعیت جغرافیایی
جمهوری ترکیه کشوری است که در دو قارهٴ آسیا و اروپا واقع شده است، بخش عمده آن در قاره آسیا و قسمت کوچکی از ان در منطقهٔ بالکان (منطقه‌ای در جنوب خاور اروپا) قرار گرفته است، حدود 95٪ از مساحت این کشور در آسیا قرار دارد و 5٪ آن در قاره اروپا واقع شده است. کشور ترکیه به شکل مستطیلی است که طول آن از شرق تا غرب 1660 کیلومتر و عرض آن به‌طور متوسط 550 کیلومتر می‌باشد. شکل هندسی منحصربه فرد ترکیه، تأثیر بسیار زیادی در توسعه اقتصادی این کشور ایفا کرده است. آسیای صغیر یا همان آسیای کوچک اصطلاحی جغرافیایی است که در مورد ترکیه بکار برده می‌شود.ترکیه با۷۸۳٬۵۶۲کیلومتر مربع وسعت، کشوری کوهستانی و نسبتاً پرباران است. از نظر وسعت، ترکیه سی و هفتمین کشور جهان است. ترکیه از شمال با دریای سیاه، از باختر با دو دریای کوچک مرمره و اژه، و از جنوب باختر با دریای مدیترانه مرز آبی دارد. دو تنگهٔ راهبردی بسفر و داردانل نیز در ترکیه است. ترکیه با قرار گرفتن در یکی از حسّاس‌ترین مناطق جهان، دارای موقعیّت جغرافیایی راهبردی است و گذرگاه جنوب باختر آسیا و اروپا به‌شمار می‌آید و کشورهای بسیاری، به‌ویژه‌ایران از خاک ترکیه برای ترانزیت کالا و انرژی به اروپا استفاده می‌کنند.
ترکیه - اسامی دیگر:
این سرزمین در طول تاریخ با نامهای مختلفی معروف بوده است: عثمانی، آسیای صغیر، آناتولی، روملیترکیه - تاریخچه
شبه جزیره آناتولی دربرگیرنده بیشتر مناطق ترکیه امروزی همواره یکی از قدیمی‌ترین مناطق مسکونی دنیا بوده که قدمت آن برمی‌گردد به اوایل دوران نوسنگی.ترکیه کنونی در دوران باستان، تحت حکومت دولت شهرهای متعدّدی مانند لیدیه یا لیدیا و ایونیا یا مقدونیه قرار داشت. تا این‌که در حدود ۵۰۰ سال پیش از میلاد مسیح، این دولتها توسّط کورش بزرگ هخامنشی منقرض شد و ترکیه زیر سلطه هخامنشیان درآمد. پس از یورش اسکندر در سال ۳۳۳ پ.م.آسیای کوچک به دست سلوکیان افتاد. و پس از اندکی رومیان جای آنها را گرفتند.
بعدها امپراتوری روم به‌دلیل وسعت زیاد دچار مشکل شد، تا این‌که در سال ۳۹۵ میلادی امپراتور کنستانتین شهر قسطنطنیه (استانبول) را پایتخت خود قرار داد؛ این اقدام مقدّمهٔ تقسیم روم به دو بخش شرقی و غربی شد. از آن پس روم شرقی یا امپراتوری بیزانس، ترکیه کنونی را در دست گرفت. در سال ۴۶۳ هجری قمری، ترکمانان مسلمان سلجوقی به فرماندهی آلب ارسلان به جنگ با امپراتوری بیزانس شتافتند و در ملازگرد، سپاه امپراتور بیزانس، رومانوس چهارم را شکست دادند. بدین ترتیب نیمهٔ شرقی ترکیه به دست سلجوقیان افتاد و زمینه برای مسلمان شدن مردم آن جا و نفوذ زبان ترکی به آن جا فراهم شد. ولی نیمهٔ غربی ترکیه در دست امپراتوری بیزانس باقی ماند.
ترکیه امپراتوری عثمانی
پس از آن کوچ قبایل ترکمن مسلمان از شرق ایران به آسیای کوچک آغاز شد و این قبایل به تدریج دولتهای کوچک محلی در آنجا تشکیل دادند. یکی از مشهورترین این قبایل، قبیله «قایی» بود که در نزدیکی آنقره (آنکارای امروزی) سکونت داشتند. رهبر این قبیله به نام عثمان در سال ۶۷۸ هجری خورشیدی (۶۹۹قمری/۱۳۰۰میلادی) حکومتی تأسیس کرد که به نام خودش عثمانی خوانده شد. از آن پس تا حدود ۱۵۰ سال بعد حکومت عثمانی بیشتر سرزمین آناتولی را به تصرف درآورد.کسی که حکومت عثمانی را به امپراتوری تبدیل کرد، سلطان سلیم اول ملقب به یاووز (مهیب) بود. وی در اوایل سده نهم هجری قمری به پادشاهی رسید. او در طول پادشاهی ۹ ساله خود شام، مصر، دیاربکر، غرب کردستان، عراق، حجاز (غرب عربستان)، و بخشهایی از بالکان (در جنوب شرق اروپا) را به تصرف درآورد و خود را خلیفه مسلمانان نامید.. سلطان سلیم اول در سال ۸۹۳ ه. خ. (۹۲۰ق. /۱۵۱۴م.) شاه اسماعیل صفوی را در جنگ چالدران شکست داد.
اوج قدرت عثمانی در زمان سلطان سلیمان اول، پسر سلطان سلیم بود. او مناطق بیشتری را به تصرف درآورد و حتی به محاصره وین پرداخت. او در یکی از جنگ‌هایش با شاه تهماسب صفوی، تا سلطانیه نیز پیش آمد. پس از او امپراتوری عثمانی رو به انحطاط گذاشت.
امپراتوری عثمانی در جنگ اول جهانی از هم پاشید. ترکیه با نام امپراتوری عثمانی در چند سدهٔ گذشته، بخش‌های بزرگی از خاورمیانه و جنوب خاوری اروپا را در دست داشت.
ترکیه - جمهوری ترکیه
پس از جنگ جهانی اول و فروپاشی امپراتوری عثمانی، جمهوری ترکیه به رهبری مصطفی کمال پاشا آتاترک در سال ۱۳۰۲ (۱۹۲۳) تأسیس شد. مصطفی کمال پاشا توانست جمهوری ترکیه را در سال ۱۳۰۲ (۱۹۲۳) بر پایه اصل جدایی دین از دولت بنا کند و ملقب به آتاترک (پدر ترک) شد. وی خط لاتین را برای نوشتن زبان ترکی مرسوم کرد و اقدامات بسیاری را برای صنعتی و غربی شدن ترکیه انجام داد و دوره نوینی را در ترکیه به وجود آوردترکیه - زبان رسمی
زبان رسمی ترکیه، ترکی استانبولی است که در گذشته با خط عربی نوشته می‌شد و از زمان تشکیل جمهوری ترکیه توسط آتاترک در سال ۱۹۲۳ میلادی با خط لاتین نوشته می‌شود. ترکیه در میانه دو فرهنگ شرقی و غربی قرار دارد هر چند فرهنگ این کشور به شرق بسیار نزدیکتر است تا به غرب.
ترکیه - جمیعت
ترکیه حدود ۷۶ میلیون تن (برآورد ۲۰۱۳) جمعیت دارد.ترکیه - پایتخت و شهرهای مهم آن
پایتخت ترکیه شهر آنکارا است و از شهرهای مهم آن می‌توان به استانبول (بزرگترین شهر ترکیه)، ازمیر، آدانا، بورسا، ارزروم، قونیه، آنتالیا، اورفا و وان، اشاره کردترکیه - حکومت:
جمهوری حزبی با پارلمان واحد، با دولت و حکومت سکولار (جدایی دین از سیاست) ترکیه در سال ۱۳۲۵ به عضویت سازمان ملل درآمد و در سال ۱۳۳۱ به ناتو پیوست. ترکیه عضو جنبی جامعه اروپا است.
ترکیه - مذهب رسمی:
مذهب رسمی در ترکیه اسلام است، ۷۵ تا ۸۵ درصد از مسلمانان ترکیه تابع مذهب تسنن می‌باشند، که از میان آنها حنفی‌ها بزرگترین گروه محسوب می‌گردند و ۱۵ تا ۲۵ درصد هم علوی هستند. ۲ درصد را هم مسیحیان و کلیمیان و پیروان دیگر ادیان تشکیل می‌دهند ولی با این حال حکومت ترکیه لائیک استترکیه - پول رایج: لیر ترکیه
ترکیه - گروه‌های قومی:
ترکها 75 تا 70 درصد، کردها 18 درصد، سایر اقوام 7 تا 12 درصد
ترکیه - جشن ها و تعطیلات رسمی
۲۹ اکتبر: سال روز جمهوریت کشور ترکیه۱۰ نوامبر: سال روز تولد آتاترک
عید فطر و عید قربان در این کشور تعطیل رسمی است
۲۳ آوریل: جشن کودکان و حاکمیت ملی در ترکیه می‌باشد.
۲۳ آوریل: ۱۹۲۰ به‌مناسبت برگزاری اولین مجلس جمهوری ترکیه به‌عنوان روز ملی حاکمیت ملی و روز کودکان رسمیت یافت. در این روز که تعطیل عمومی می‌باشد، کودکان به‌صورت نمادین بر کرسی‌های حکومتی می‌نشینند و تصمیماتی نمادین برای کشور می‌گیرند. به‌دلیل این‌که این روز متعلق به کودکان است، کودکان در سمتهای رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر، مجلس و استاندار و… می‌نشینند و به بزرگسالان دستوراتی که خود صلاح می‌دانند صادر می‌کنند.
ترکیه - کشورهای همسایه
شش همسایهٔ آسیایی و دو همسایهٔ اروپایی ترکیه عبارت‌اند از: در خاور با ایران ۴۹۹ کیلومتر، جمهوری آذربایجان ۹ کیلومتر، ارمنستان ۲۶۸ کیلومتر، و گرجستان ۲۵۲ کیلومتر؛ در جنوب خاور با عراق ۳۵۲ کیلومتر و سوریه ۸۲۲ کیلومتر؛ در شمال باختر (بخش اروپایی) با یونان ۲۰۶ کیلومتر و بلغارستان ۲۴۰ کیلومترترکیه به هفت منطقه جغرافیایی تقسیم می‌شود:
منطقه آناتولی شرقی (Dogu Anadolu) که مناطق شرقی ترکیه را دربرگرفته و مرتفع‌ترین ناحیه‌ی ترکیه می‌باشد. آب و هوای این منطقه معتدل قاره‌ای است. کوه آرارات بلندترین کوه ترکیه در این منطقه قرار دارد.
منطقه آناتولی مرکزی (Ic Anadolu) در مرکز ترکیه قرار دارد. آب و هوای این ناحیه نیمه خشک قاره‌ای است و معمولاً در طول سال، بارندگی در این منطقه کم می‌باشد. آنکارا پایتخت ترکیه در این منطقه قرار دارد.
منطقه دریای سیاه (Karadeniz) شامل مناطق ساحلی شمال کشور بوده و در جنوب دریای سیاه قرار دارد. آب و هوای این منطقه، اقیانوسی می‌باشد. در ساحل، تابستانها گرم و مرطوب و زمستانها سرد و مرطوب است و در مقایسه با مناطق دیگر ترکیه بیشترین میزان بارندگی را در طول سال دارد.
منطقه مدیترانه (Akdeniz) شامل سواحل دریای مدیترانه در جنوب است. آب و هوای آن در ساحل، مدیترانه‌ای است و تابستانهای گرم و خشک و زمستانهایی سرد و مرطوب دارد. آب و هوای مناطق داخلی تابستانهایی گرم و خنک و زمستانهایی سرد و برفی دارد. شهر آنتالیا در این منطقه قرار دارد.
منطقه اژه (Ege) در غرب ترکیه قرار دارد. این منطقه آب و هوایی مدیترانه‌ای و معتدل دارد. در طول ساحل، تابستانها گرم و خشک و زمستانها معتدل و سرد است. در مناطق داخلی تابستانها گرم و خشک وزمستانها سرد و همراه با بارش برف است. ازمیر در این ناحیه قرار دارد.
منطقه جنوب شرقی آناتولی (Guneydogu Anadolu) در شمال سوریه و عراق و در جنوب شرقی ترکیه قرار دارد. این منطقه تحت تاثیر آب وهوای مدیترانه‌ای قرار داشته و از قدیم یکی از مهمترین نواحی کشاورزی ترکیه محسوب می‌شده است.
منطقه تراس و سرزمینهای مرزی دریای مرمره (Marmara) شامل بخش اروپایی ترکیه و سرزمینهای مجاور دریای مرمره در شمال غربی ترکیه می‌باشد. این منطقه کوچکترین و در عین‌حال پرجمعیت‌ترین منطقه در ترکیه می‌باشد. تابستانها در این منطقه گرم و مرطوب و زمستانها سرد و گاهی اوقات با بارش برف همراه است. شهر استانبول در در این منطقه قرار گرفته است.
موسیقی ترکیه
موسیقی ترکیه تاثیر گرفته از دو قاره آسیا و اروپا می‌باشد و دارای تنوع و پیچیدگی زیادی است ترکها به موسیقی سنتی کشور خود افتخار می‌کنند که تقریباً شبیه به موسیقی مناطق اسلامی مانند عربستان سعودی و ایران و شمال هند می‌باشد. ترکیه امروزی دو نوع موسیقی باستانی و موسیقی عوام پسند که از غرب گرفته شده است را اتخاذ کرده است که البته نوع دوم رواج بیشتری دارد. سورنا، کمانچه، قانون، عود، تنبور و نی از جمله آلات موسیقی سنتی این کشور هستندغذاهای ترکیه
تنوع آب و هوایی در ترکیه سبب شده‌است تا مواد غذایی متنوعی نیز در این کشور وجود داشته باشد و انواع خوراکی‌ها در دسترس علاقمندان قرارگیرد. از غذاهای دریایی گرفته تا انواع غذاهای گوشتی، سبزیجات، نان، دسرها و نوشیدنی‌ها.از معروفترین غذاهایی که می‌توان در ترکیه یافت «کباب» است که معمولاً با گوشت بره درست می‌شود. کباب را می‌توان یکی از مهمترین مشخصه ترکها در سراسر جهان به‌شمار آورد. شیش کباب، دونر کباب، اسکندر کباب، آدانا کباب و کباب‌هایی که در اجاق‌های سفالی طبخ می‌شوند از معروفترین انواع آن است. البته آنها نوآوریهایی نیز در این زمینه انجام داده‌اند و با ترکیب مواد این کباب با پنیر یا مواد خوراک دیگر به غذاهای لذیذی دست یافته‌اند.
غذاهای مخصوص ترکیه
دونر کباب با پیده - نان سیمیت – مانتی - باقلوا- کباب اسکندر کباب بیتی - کباب همراه با برگ دفنه - کیشکه-پلوی قالبی توپ- کباب خمیردار – پلوی علی باش- بورک ران مرغ - بوقلمون گردویی- دلمه مرغ
ترکیه یکی از قبله‌گاههای عارفان ایران
مقبرهٴ مولانا جلال‌الدین محمد بلخی معروف به مولوی شاعر بزرگ فارسی زبان در شهر قونیه، یکی از قبله گاههای عارفان و هنردوستان فارسی زبان است. که هر سال در سالروز تولد این شاعر مراسم ویژه سماع درویشان جمعیت مشتاقان عرفان و مولانا را به این سرزمین می‌کشاند.جالب است بدانیم که در شهر قونیه نیز محلی به نام مزار ملانصرالدین همان شخصیت داستانهای طنز فارسی و ترکی قرار دارد، که این محل نیز مثل شخصیت خود ملانصرالدین طراحی شده است. در ورودی به محل مزار را می‌بینید که در پشت آن بنایی قرار ندارد. به زبان تمثیلی ملا را زنده خوانده و در دل مردم نشانی داده است.
