با توجه به نزدیک شدن به پایان سال، جمعبندیهای گوناگونی از وضعیت بحرانی اقتصادی در بخشهای مختلف توسط روزنامهها و سایتهای اقتصادی داده میشود. از جمله در مورد بازار بورس که روزنامه حکومتی تجارت در گزارشی از ”ناامیدی از بازدهی شرکتهای بزرگ در روزهای پایانی سال“ خبر داد و نوشت: ”بازاری که معلوم نیست مهار آن این روزها در دست کیست“. روزنامه حکومتی تعادل هم در گزارشی مینویسد: ”سال جاری سال خوبی برای بسیاری از سهامداران بازار سهام نبود. سالی که با خوشبینی و امید آغاز شد اما به نظر میرسد سرانجامی چندان خوشایند نداشته. حبس نقدینگی بازار در توقف نمادها، غیبت طولانیمدت نمادهای بانکی و بازگشایی آنها با ریزشهای سنگین قیمت سهام، ضرردهی شرکتهای بزرگ، نرخ بهره بالا، انجماد داراییها و حتی ریسک سیاسی دست به دست هم داد تا بازار از تکاپو بیفتد. بیتردید توقع حل همه این مشکلات در کوتاهمدت، انتظاری نابجا و غیرمعقول است“.
اما در مورد ارزیابی از وضعیت نقدینگی در بازار که در واقع باعث رکود عمیقتر شده، بهعنوان یک موضوع جدی مطرح است. مثلاً روزنامه حکومتی دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت: ”با نزدیک شدن به پایان سال مشکلات نقدینگی بازار در حال تشدید است“ و روزنامه حکومتی تعادل هم در گزارشی نوشت: ”به نظر میرسد در برهه کنونی سهامداران همچنان به انتظار نشستهاند و نقدینگیهای بازار هنوز در خواب عمیقی فرو مانده است“. سایت قطره 13اسفند 95
باز سایت حکومتی دیگری به ”منشأ یخبندان معاملات بورس“ اشاره کرده و مینویسد: ”کاهش ارزش معاملات خرد تا محدوده 100 میلیارد تومانی به عوامل مختلفی که از مهمترین آنها میتوان به توقف بسیاری از نمادهای بزرگ بازار اشاره کرد، نشانههای جدی از تضعیف گردش قابلملاحظه نقدینگی در بازار سهام را نشان میدهد. در روزهای اخیر این موضوع به یکی از مشکلات بغرنج بازار سهام تبدیل شده است“. (سایت حکومتی اقتصاد نیوز8اسفند 95)
اما در مورد بازار پولی یعنی بانکها هنوز یک گزارش سرجمعی وجود ندارد، اما همین هفته بود که وزیر صنعت رژیم گفت: ”نزول خوری و دریافت بهره بانکها را فلج کرده است“ نعمتزاده توضیح داد که: ”در همه جای دنیا بانکها بر اساس خدمات ارائه شده سود میگیرند اما ما میخواهیم از طریق نزول خوری و دریافت بهره کار را پیش ببریم“. بعد هم ادامه داد: ”متأسفانه با توجه به شرایطی که وجود دارد، هیچ وقت تلاش هایمان به جایی نمیرسد چرا که کار از پایه دچار مشکل است. بهطور مثال ال سی را که یک روزه میتوان باز کرد، یک سال طول میکشد و به همین دلیل بهرهوری سرمایه پایین میآید“. (خبرگزاری حکومتی ایسنا ۱۰/۱۲/۹۵)
قابل توجهتر از این مطالب یک گزارهٴ مهم در مورد بانکهاست که یک کارشناس رژیم به نام اصغر ابوالحسنی که رئیس کمیته پولی و بانکی دبیرخانه مجمع تشخیص مصحلت نظام آخوندی است میگوید: ”مطالبات غیرجاری بانکها با آخرین آمار به 110هزار میلیارد تومان رسیده اما ترکیب آن بیشتر قابل تأمل است“.
بعد هم اضافه میکند که: ”در طبقهبندی مطالبات غیرجاری سهم مطالبات مشکوکالوصول و لاوصول که چراغ قرمزی برای بانکها است، به بالای 60 درصد رسید که این یک چالش بزرگ برای نظام بانکی است. طبق استانداردهای بینالمللی کفایت سرمایه حداقل باید 8 درصد باشد. اما متوسط کفایت سرمایه در شبکه بانکی ایران ۵.۵ درصد است و این نسبت برخی بانکهای تجاری دولتی منفی است“.
ابوالحسنی گفت: ”وضعیت بدهی بانکها به بانک مرکزی به حدی رسیده که سیستم ساتنای چندین بانک قطع شده و حساب آنها قرمز است“.
ابوالحسنی به افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی و نظام بانکی اشاره کرد و گفت: ”باید نسبت به بازار بدهی ایجاد شده دقت کنیم. چرا که در چنین وضعیتی اگر مدام بازار بدهی را باد کنیم و بازار غیرمجازی به میزان قابل توجهی بزرگ شود، غیرقابل کنترل خواهد شد و بیم تکرار بحران مالی 2008 آمریکا که به اروپا هم تسری پیدا کرد در اقتصاد میرود“. (خبرگزاری حکومتی فارس۱۰/۱۲/۹۵)
اما در مورد ارزیابی از وضعیت نقدینگی در بازار که در واقع باعث رکود عمیقتر شده، بهعنوان یک موضوع جدی مطرح است. مثلاً روزنامه حکومتی دنیای اقتصاد در گزارشی نوشت: ”با نزدیک شدن به پایان سال مشکلات نقدینگی بازار در حال تشدید است“ و روزنامه حکومتی تعادل هم در گزارشی نوشت: ”به نظر میرسد در برهه کنونی سهامداران همچنان به انتظار نشستهاند و نقدینگیهای بازار هنوز در خواب عمیقی فرو مانده است“. سایت قطره 13اسفند 95
باز سایت حکومتی دیگری به ”منشأ یخبندان معاملات بورس“ اشاره کرده و مینویسد: ”کاهش ارزش معاملات خرد تا محدوده 100 میلیارد تومانی به عوامل مختلفی که از مهمترین آنها میتوان به توقف بسیاری از نمادهای بزرگ بازار اشاره کرد، نشانههای جدی از تضعیف گردش قابلملاحظه نقدینگی در بازار سهام را نشان میدهد. در روزهای اخیر این موضوع به یکی از مشکلات بغرنج بازار سهام تبدیل شده است“. (سایت حکومتی اقتصاد نیوز8اسفند 95)
اما در مورد بازار پولی یعنی بانکها هنوز یک گزارش سرجمعی وجود ندارد، اما همین هفته بود که وزیر صنعت رژیم گفت: ”نزول خوری و دریافت بهره بانکها را فلج کرده است“ نعمتزاده توضیح داد که: ”در همه جای دنیا بانکها بر اساس خدمات ارائه شده سود میگیرند اما ما میخواهیم از طریق نزول خوری و دریافت بهره کار را پیش ببریم“. بعد هم ادامه داد: ”متأسفانه با توجه به شرایطی که وجود دارد، هیچ وقت تلاش هایمان به جایی نمیرسد چرا که کار از پایه دچار مشکل است. بهطور مثال ال سی را که یک روزه میتوان باز کرد، یک سال طول میکشد و به همین دلیل بهرهوری سرمایه پایین میآید“. (خبرگزاری حکومتی ایسنا ۱۰/۱۲/۹۵)
قابل توجهتر از این مطالب یک گزارهٴ مهم در مورد بانکهاست که یک کارشناس رژیم به نام اصغر ابوالحسنی که رئیس کمیته پولی و بانکی دبیرخانه مجمع تشخیص مصحلت نظام آخوندی است میگوید: ”مطالبات غیرجاری بانکها با آخرین آمار به 110هزار میلیارد تومان رسیده اما ترکیب آن بیشتر قابل تأمل است“.
بعد هم اضافه میکند که: ”در طبقهبندی مطالبات غیرجاری سهم مطالبات مشکوکالوصول و لاوصول که چراغ قرمزی برای بانکها است، به بالای 60 درصد رسید که این یک چالش بزرگ برای نظام بانکی است. طبق استانداردهای بینالمللی کفایت سرمایه حداقل باید 8 درصد باشد. اما متوسط کفایت سرمایه در شبکه بانکی ایران ۵.۵ درصد است و این نسبت برخی بانکهای تجاری دولتی منفی است“.
ابوالحسنی گفت: ”وضعیت بدهی بانکها به بانک مرکزی به حدی رسیده که سیستم ساتنای چندین بانک قطع شده و حساب آنها قرمز است“.
ابوالحسنی به افزایش بدهی دولت به بانک مرکزی و نظام بانکی اشاره کرد و گفت: ”باید نسبت به بازار بدهی ایجاد شده دقت کنیم. چرا که در چنین وضعیتی اگر مدام بازار بدهی را باد کنیم و بازار غیرمجازی به میزان قابل توجهی بزرگ شود، غیرقابل کنترل خواهد شد و بیم تکرار بحران مالی 2008 آمریکا که به اروپا هم تسری پیدا کرد در اقتصاد میرود“. (خبرگزاری حکومتی فارس۱۰/۱۲/۹۵)