آمارهای جدیدی که گمرک چین روز یکشنبه ۳۱ تیرماه منتشر کرده نشان می‌دهد که این کشور در نیمه ابتدایی ۲۰۲۴ حدود ۴ میلیارد و ۷۵۴ میلیون دلار صادرات به ایران داشته است؛ اما واردات رسمی این کشور از ایران طی دوره یاد شده تنها ۲ میلیارد و ۱۵۸ میلیون دلار بوده است. لازم به یادآوری است که آمارهای یاد شده شامل صادرات نفتی ایران به چین نمی‌شود.
گمرک چین از سال ۲۰۲۰ واردات نفت از ایران را «صفر» اعلام می‌کند، چرا که نفت ایران توسط دلال‌های مالزی، سنگاپور، عراق، عمان و امارات به‌صورت غیرمستقیم و با تغییر اسناد کشور منبع نفت خریداری می‌شود.
رویترز گزارش داد که تنها پالایشگاههای کوچک چینی موسوم به «تی‌پات» (قوری چای) مشتری نفت ایران هستند و پارسال برای هر بشکه نفت ایران ۱۳ دلار تخفیف گرفته‌اند.
این در حالی است که در یک وارونه‌گویی در اوایل تیر ماه امسال و در جریان رقابتهای انتخابات ریاست‌جمهوری، جواد اوجی، وزیر نفت رژیم ایران، مدعی شد دولت سیزدهم «تخفیف‌های بالا» به مشتریان نفتی نمی‌دهد.
بر اساس آمارهایی که شرکت اطلاعات کالا، کپلر، ارائه داده، رژیم ایران در نیمه نخست سال جاری میلادی روزانه حدود ۱.۵ میلیون بشکه صادرات نفت به چین داشته که بیش از نیمی از این رقم توسط واسطه‌ها در مالزی و تحت نام نفت مالزی تحویل مشتریان چینی شده است.
شرکت مشاوره انرژی و ردیابی نفتکش‌ها، وُرتکسا، نیز آمارهایی ارائه کرده است که نشان می‌دهد رقم صادرات نفت ایران به چین در نیمه ابتدایی امسال یک میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه در روز بوده است.
بخش قابل توجهی از درآمدهای صادرات نفت ایران به چین در فرایند دور زدن تحریم‌ها از بین می‌رود، بخشی صرف تهاتر نفت با کالاهای چینی می‌شود و بخشی صرف تراز منفی چشمگیر تجارت غیرنفتی می‌شود.
رژیم ایران به غیر از نفت خام، روزانه ۲۳۰ هزار بشکه نیز صادرات نفت کوره (مازوت) دارد که امارات و چین مشتریان اصلی آن هستند.
آمارهای گمرکی ایران نشان می‌دهد در زمستان پارسال و بهار امسال (تقریباً معادل نیمه ابتدایی سال ۲۰۲۴) کل درآمدهای صادرات نفت خام، میعانات گازی و مازوت ایران ۲۲ میلیارد دلار بوده؛ در حالی که با توجه به حجم صادرات و قیمت‌های نفت، این رقم می‌بایست بین ۲۷ تا ۲۹ میلیارد دلار باشد. این نشان می‌دهد که طی نیمه ابتدایی امسال پنج تا هفت میلیارد دلار از درآمدهای نفتی ایران در پروسه دور زدن تحریم‌ها از بین رفته است.
