مصاحبهٔ سیمای آزادی با آربانا زارا برنده جایزهٔ بینالمللی زنان شجاع وزارتخارجهٔ آمریکا
گفتگویی داریم با خانم آربانا زارا، روزنامهنگار از کوزوو. ایشان در سال ۲۰۱۵ جایزهٔ بینالمللی زنان شجاع را دریافت کردند و ما با ایشان امروز به گفتگو نشستهایم.
سؤال: بسیار سپاسگزارم، خانم زارا، که برای این مصاحبه با ما همراه هستید. در ابتدا، لطفاً خودتان را برای بینندگان ما در ایران و سراسر جهان ایرانی معرفی کنید.
آربانا زارا، روزنامهنگار، برنده جایزهٔ بینالمللی زنان شجاع وزارتخارجهٔ آمریکا (۲۰۱۵)
من آربانا زارا هستم. اهل آلبانی و از کوزوو. بیش از ۲۰ سال است که در حوزه روزنامهنگاری فعالیت میکنم. ۷ سال را در تبعید در ایالات متحده گذراندهام. اکنون بر حقوقبشر و وقایع خاورمیانه تمرکز دارم. در سالهای اخیر، بهطور دقیق رویدادهای ایران را پوشش دادهام، اما تاریخ آن را نیز از زمان انقلاب ۱۳۵۷ دنبال کردهام. بنابراین، بله، عمدتاً مسائل خاورمیانه را پوشش میدهم.
سؤال: به نظر شما زنان ایرانی برای مخالفت با رژیم و برای رسیدن به آزادی و دستیابی به یک حکومت دموکراتیک چه اقداماتی انجام دادهاند؟
آربانا زارا: ما شاهد شجاعت بینظیر زنان بودهایم و همچنین شاهد جنبشی بودیم که توسط زنان جوان آغاز اما برای مخاطبان غربی، باید توضیح داد که این جنبش بهتازگی شروع نشده است. این یک مبارزه ریشهدار است. این زنان دههها است که برای آزادی مبارزه میکنند. مادران و مادربزرگهایشان تحت آزار و سرکوب بودهاند و سختیهای بسیاری را تحمل کردهاند. اکنون شاهد این نسل جوان هستیم. برای مخاطبان غربی، ممکن است این موضوع جدید باشد، اما برای کسانی که تاریخ ایران را میدانند و آنچه پس از انقلاب ۱۳۵۷ رخ داد، کشتارهای دهه ۱۳۶۰ و زندانها این چیز جدیدی نیست. این سرکوب همچنان ادامه دارد.
فقط در سال ۲۰۲۴، بیش از ۹۰۰مرد و زن در ایران اعدام شدهاند. متأسفانه، رسانههای غربی بهطور عام این اتفاقات را پوشش میدهند، اما مخاطبان اطلاعاتی درباره رنج زنان و هزینهیی که برای آزادی میپردازند، ندارند. این زنان در خط مقدم این مبارزه ایستادهاند.
سؤال: شما وضعیت حقوقبشر در ایران و همچنین حقوق زنان که به آن اشاره کردید، به نظر شما جامعه جهانی چه کاری باید انجام بدهد بهویژه نسبت به آنچه علیه زنان ایرانی اتفاق میافتد؟
آربانا زارا: آیا همبستگی کافی است؟ نه، کافی نیست. ما به اقدام عملی نیاز داریم. چه کسی باید اقدام کند؟ برای اقدام، باید آگاهی را افزایش دهیم و فشار بیاوریم. در جریان جنبش در ایران، زمانی که زنان جوان بهپا خاستند، شاهد اعتراضات بسیاری در کشورهای غربی بودیم. پس از مشاهده این رویدادها، واکنشهایی شکل گرفت.
پس ما باید داستانها را بازگو کنیم. مردم باید بدانند چه میگذرد تا سازمانها و رهبران جهان اقدام کنند و از تهدیدهای (رژیم) ایران نترسند. راههایی برای ارگانهای سازمان ملل، رسانهها و سایرین وجود دارد تا بر این موضوع تمرکز کنند، اما این کار با انتشار داستان بیعدالتیهایی آغاز میشود که در ایران رخ میدهد.
اقدامات عملی مشخص ضروریست. میتوانیم کنفرانس برگزار کنیم، گزارش بنویسیم و یافتهها را منتشر کنیم، اما بعد چه؟ اگر هر سال همین حرفها را بدون اقدام از سوی مقامات غربی و نهادهای بینالمللی تکرار کنیم، هیچ تغییری رخ نخواهد داد.
سؤال: از دولتهای غربی چه انتظاری دارید؟
آربانا زارا: فکر میکنم آنها از تهدیدهای رژیم ایران آگاه هستند. میدانند که چه اتفاقاتی در داخل کشور در حال وقوع است. امیدوارم که در زمان تصمیمگیریهایشان، حقوقبشر را در اولویت دستور کار خود قرار دهند.
سؤال: چه پیامی برای زنان ایرانی، بهویژه دختران جوان در ایران، دارید؟
آربانا زارا: آنها باید بدانند که تنها نیستند. باید درک کنند که آنچه به جهان نشان دادهاند، به همه ما شجاعت بخشیده است. کاری که در ایران انجام میدهند، صدای آنها فراتر از مرزهایشان شنیده میشود و در دیگر نقاط جهان برای زنانی با مشکلات مشابه، الهامبخش است.
ما نمیتوانیم اجازه بدهیم صدای آنها خاموش شود. باید مطمئن شویم که شنیده میشوند، زیرا آنها در حال تأثیرگذاری و توانمندسازی دیگر زنان در سراسر جهان هستند. آنها باید بدانند که از حمایت ما برخوردارند و سازمانها و افرادی هستند که از آنها دفاع میکنند.
از شما بسیار سپاسگزاریم برای این مصاحبه.
بسیار متشکرم، باعث افتخار من بود.