امارات متحده عربی، ۱۰اردیبهشت (واشنگتن پست) - رئیس اطلاعات ایران در جلسه برنامهریزی شده کابینه در تهران شرکت جست و به همراه سایر وزرا، منتظر محمود احمدینژاد ماند. اما این رئیسجمهور اوقاتتلخ، هرگز حضور نیافت. اینها همه، بخش دیگری از صحنه سیاسی در هفته گذشته بود، آن هم در شرایطی که وضعیت کنونی و عمیقاً پیچیده قدرت، میان حیدر مصلحی، وزیر اطلاعات -که اتکا به نفس هر چه بیشتری پیدا میکند- و احمدینژاد -که به ناگاه در موضع دفاعی قرار گرفته- به نمایش در میآید. احمدینژاد از پذیرفتن مصلحی خودداری میکند و بهرغم دستور بالاترین مقام کشور، جلسات کابینه را بایکوت کرده است.
دعواهای سیاسی در ایران، جایی که پرخاشگران در مجلس و احمدینژاد به همراه آخوندهای حکومتی، بهطور معمول لحظات و اوقات تند و عصبی با یکدیگر رد و بدل کردهاند، اصلاً چیز جدیدی نیست. با این حال، کمتر کسی هست که بتواند به پای این یکی، که بهخاطر میزان تندخویی و خطرات جدی آن متمایز است، برسد، تضادهایی که به بالاترین سطوح نحوه حکومت بر ایران راه میبرد.
بر روی ترازو سؤالات باارزش زیادی وجود دارند: قدر و قیمت سیاسی احمدینژاد در ۲سال آخر دوره ریاستجمهوریش، توانایی او در پسراندن چالشهای فزاینده از جانب مجلس و سایر منتقدین و اینکه آیا در شرایطی که سوریه، متحد کلیدی ایران با قیامهای مردمی مواجه است، ولیفقیه، خامنهای، در پی اعمال کنترل بیشتری میباشد یا نه.
احمدینژاد نمیتوانسته رقیب قدرتمندتری از مصلحی را انتخاب کرده باشد. او کسی است که تنها چند ساعت بعد از اینکه استعفای خود را در ۱۷آوریل، ظاهراً تحت فشار احمدینژاد، داد، توسط خامنهای در پست قدرتمند اطلاعات ابقا شد.
این سیلی خجلکننده، موجب گمانهزنیهایی شده است که حمایت همهجانبه خامنهای از احمدینژاد، بهخصوص در دوران حساس هرجومرجهای بعد از انتخاب مجدد و جنجالی او در سال ۲۰۰۹، ممکن است اکنون، بهخاطر تلاشهای مکرر او در عبور از محدودههای قدرتش، در حال رنگباختن باشد.
این امر همچنین مبین اهمیتی است که آخوندهای حاکم برای وزیر اطلاعات قائل هستند، وزیری که عمیقاً ، هم درگیر سیاستهای بینالمللی ایران است و هم درگیر شبکههای جاسوسی محلی که ارکان کنترلی رژیم هستند.
کاهش جدی التفاتات و توجهات خامنهای نسبت به احمدینژاد، بیتردید نفوذ سیاسی احمدینژاد را مانند یک رهبر لنگ، از بین میبرد و وفاداری حامیان اصلیش از جمله سپاه پاسداران را که نقش عمدهای در برگزیدن کاندیداهای جایگزین وی در سال ۲۰۱۳ خواهد داشت، به آزمایش میکشد.
در همین اثنا، مخالفان احمدینژاد، لحظه را دریافتهاند. یک گروه از قانونگذاران طوماری را مجدداً به گردش انداختهاند که در آن از احمدینژاد خواسته شده تا برای پاسخ به سؤالات در برابر مجلس حاضر شود، امری که به منتقدین او، هر چند بسیار نامتحمل است، اما این فرصت را میدهد تا سناریوی استیضاح او را مطرح کنند.
روز شنبه روزنامه شرق در ایران گزارش کرد که یک گروه ۲۱۶نفره از قانونگذاران که دو سوم مجلس ۲۹۰عضوی را در بر میگیرد، طی نامهای به احمدینژاد، مصرانه از او خواستند که بهخاطر مصالح کشور دست از بایکوتکردن کابینه خود بردارد. این قانونگذاران نوشتند، از شما انتظار میرود که از ولیفقیه پیروی کنید.
روز جمعه یک آخوند تندرو از پخش رادیوتلویزیونی مراسم خطبهخوانی خود استفاده کرد تا بهطور غیرمستقیم به احمدینژاد هشدار دهد که اگر خامنهای را بیشتر به چالش بکشد، وارد منطقه خطرناکی خواهد شد.
احمد خاتمیگفت، اطاعت از ولیفقیه، یک تعهد مذهبی و یک التزام قانونی است و تردیدی در آن نیست. او نام احمدینژاد را نبرد، اما روشن بود که اشاره وی به رئیسجمهور بود.
دعواهای سیاسی در ایران، جایی که پرخاشگران در مجلس و احمدینژاد به همراه آخوندهای حکومتی، بهطور معمول لحظات و اوقات تند و عصبی با یکدیگر رد و بدل کردهاند، اصلاً چیز جدیدی نیست. با این حال، کمتر کسی هست که بتواند به پای این یکی، که بهخاطر میزان تندخویی و خطرات جدی آن متمایز است، برسد، تضادهایی که به بالاترین سطوح نحوه حکومت بر ایران راه میبرد.
بر روی ترازو سؤالات باارزش زیادی وجود دارند: قدر و قیمت سیاسی احمدینژاد در ۲سال آخر دوره ریاستجمهوریش، توانایی او در پسراندن چالشهای فزاینده از جانب مجلس و سایر منتقدین و اینکه آیا در شرایطی که سوریه، متحد کلیدی ایران با قیامهای مردمی مواجه است، ولیفقیه، خامنهای، در پی اعمال کنترل بیشتری میباشد یا نه.
احمدینژاد نمیتوانسته رقیب قدرتمندتری از مصلحی را انتخاب کرده باشد. او کسی است که تنها چند ساعت بعد از اینکه استعفای خود را در ۱۷آوریل، ظاهراً تحت فشار احمدینژاد، داد، توسط خامنهای در پست قدرتمند اطلاعات ابقا شد.
این سیلی خجلکننده، موجب گمانهزنیهایی شده است که حمایت همهجانبه خامنهای از احمدینژاد، بهخصوص در دوران حساس هرجومرجهای بعد از انتخاب مجدد و جنجالی او در سال ۲۰۰۹، ممکن است اکنون، بهخاطر تلاشهای مکرر او در عبور از محدودههای قدرتش، در حال رنگباختن باشد.
این امر همچنین مبین اهمیتی است که آخوندهای حاکم برای وزیر اطلاعات قائل هستند، وزیری که عمیقاً ، هم درگیر سیاستهای بینالمللی ایران است و هم درگیر شبکههای جاسوسی محلی که ارکان کنترلی رژیم هستند.
کاهش جدی التفاتات و توجهات خامنهای نسبت به احمدینژاد، بیتردید نفوذ سیاسی احمدینژاد را مانند یک رهبر لنگ، از بین میبرد و وفاداری حامیان اصلیش از جمله سپاه پاسداران را که نقش عمدهای در برگزیدن کاندیداهای جایگزین وی در سال ۲۰۱۳ خواهد داشت، به آزمایش میکشد.
در همین اثنا، مخالفان احمدینژاد، لحظه را دریافتهاند. یک گروه از قانونگذاران طوماری را مجدداً به گردش انداختهاند که در آن از احمدینژاد خواسته شده تا برای پاسخ به سؤالات در برابر مجلس حاضر شود، امری که به منتقدین او، هر چند بسیار نامتحمل است، اما این فرصت را میدهد تا سناریوی استیضاح او را مطرح کنند.
روز شنبه روزنامه شرق در ایران گزارش کرد که یک گروه ۲۱۶نفره از قانونگذاران که دو سوم مجلس ۲۹۰عضوی را در بر میگیرد، طی نامهای به احمدینژاد، مصرانه از او خواستند که بهخاطر مصالح کشور دست از بایکوتکردن کابینه خود بردارد. این قانونگذاران نوشتند، از شما انتظار میرود که از ولیفقیه پیروی کنید.
روز جمعه یک آخوند تندرو از پخش رادیوتلویزیونی مراسم خطبهخوانی خود استفاده کرد تا بهطور غیرمستقیم به احمدینژاد هشدار دهد که اگر خامنهای را بیشتر به چالش بکشد، وارد منطقه خطرناکی خواهد شد.
احمد خاتمیگفت، اطاعت از ولیفقیه، یک تعهد مذهبی و یک التزام قانونی است و تردیدی در آن نیست. او نام احمدینژاد را نبرد، اما روشن بود که اشاره وی به رئیسجمهور بود.