به گزارش صدای آمریکا خبرگزاریها و دوستداران محیط زیست از لالی گزارش کردند: یک غار باستانی با قدمت 15هزار سال که نخستین سکونتگاههای انسان دوره پارینهسنگی است، بیش از یک ماه است که همچنان در آتش میسوزد.
حمید جهانبخش یکی از مربیان غارنوردی که پیش از این رویداد چندین بار از درون غار بازدید کرده به خبرگزاری ایسنا گفت تمام خفاشهای درون غار بر اثر دود و گاز برخاسته از آتش مردهاند و به نظر میرسد جانداران دیگر هم دچار آسیب شده باشند.
این مربی و هوادار محیط زیست افزود: مرگ خفاشها یک فاجعه است که اثر آن را سال آینده میتوان دید، چون خفاشها بهدلیل تغذیه از حشرات، نظم طبیعی منطقه را حفظ میکنند و به نظر میرسد، اکنون کسی متوجه فاجعهی به بار آمده نیست.
گرچه علت آتشسوزی هنوز روشن نیست، اما بهدلیل اینکه این غار باستانی بهعنوان زاغه گوسفندان مورد استفاده گلهداران منطقه قرار میگرفت، انباشته از فضولات گوسفندان بود که بر اثر آتش این فضولات در حال سوختن هستند.
به گفته اهالی محل تاکنون اداره آتشنشانی لالی یا مسجدسلیمان برای خاموش کردن این غار اقدامی نکردهاند و آتش درون غار همچنان زبانه میکشد.
حمید جهانبخش با اشاره به حفاریهای غیرمجاز گروهی از سوداگران اشیای باستانی احتمال داد آنان برای گرم کردن خود آتش روشن کرده باشند.
جهانبخش به خبرگزاریها گفت: تاکنون مسئولان استانی هیچ نمایندهای را برای بررسی وضعیت این غار باستانی، بهبود اوضاع آن یا حتی خاموش کردن آتش نفرستادهاند، فقط برخی افراد به نمایندگی از اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان برای اعتراض آمدند و گفتند چرا سخنانی را دربارهی پیشینهی تاریخی غار «پبده» مطرح کردهام، درحالیکه اصلاً متخصص غار نیستم. این در شرایطی است که من تمام مدارک مربوط به غارنوردی و کوهنوردی را از فدراسیون مربوطه در اختیار دارم و دربارهی غار باستانی «پبده» اطلاعات مستندی جمعآوری کردهام.
او گفت: هیچیک از مسئولان خوزستان و اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری این استان در مصاحبههای خود دربارهی آتش گرفتن غار «پبده» به پیشینهی تاریخی آن اشاره نمیکنند. مگر میشود آنها اطلاعات نداشته باشند یا کتاب گریشمن و ویل دورانت را که دربارهی تاریخ ایران است و در آنها اشارههایی به وجود غار «پبده» بهعنوان سکونتگاه نخست انسانهای پارینهسنگی شده است، نخوانده باشند؟!
این غارنورد اضافه کرد: مسئولان کشور وقتی در مقابل رسانههای غربی قرار میگیرند، با غرور دربارهی پیشینهی تمدن تاریخی ایران سخن میگویند. از سوی دیگر، ما به دست خود این مدارک تاریخی را نابود میکنیم.
گفته شده است مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان خوزستان تاکنون به هیچ درخواستی برای گفتگو با رسانهها و پاسخگویی در زمینه عدم پیگیری این فاجعه زیست محیطی و باستانی پاسخ نداده و تلاش خبرنگاران در این زمینه بینتیجه مانده است.
به گفتهی او، در غار پبده دیوارنوشتهی خاصی وجود ندارد، چون دیوارنوشتهها از عصر آهن بودهاند. براساس آثار یافتشده از غار پبده توسط گریشمن ـ باستانشناس فرانسوی ـ که اکنون در موزهی لوور فرانسه نگهداری میشوند، عمر این سکونتگاه دورهی پارینهسنگی است و قدمت آن 15هزار سال تخمین زده میشود. حتی در کتاب ویل دورانت نیز نام این غار آمده است.
حمید جهانبخش یکی از مربیان غارنوردی که پیش از این رویداد چندین بار از درون غار بازدید کرده به خبرگزاری ایسنا گفت تمام خفاشهای درون غار بر اثر دود و گاز برخاسته از آتش مردهاند و به نظر میرسد جانداران دیگر هم دچار آسیب شده باشند.
این مربی و هوادار محیط زیست افزود: مرگ خفاشها یک فاجعه است که اثر آن را سال آینده میتوان دید، چون خفاشها بهدلیل تغذیه از حشرات، نظم طبیعی منطقه را حفظ میکنند و به نظر میرسد، اکنون کسی متوجه فاجعهی به بار آمده نیست.
گرچه علت آتشسوزی هنوز روشن نیست، اما بهدلیل اینکه این غار باستانی بهعنوان زاغه گوسفندان مورد استفاده گلهداران منطقه قرار میگرفت، انباشته از فضولات گوسفندان بود که بر اثر آتش این فضولات در حال سوختن هستند.
به گفته اهالی محل تاکنون اداره آتشنشانی لالی یا مسجدسلیمان برای خاموش کردن این غار اقدامی نکردهاند و آتش درون غار همچنان زبانه میکشد.
حمید جهانبخش با اشاره به حفاریهای غیرمجاز گروهی از سوداگران اشیای باستانی احتمال داد آنان برای گرم کردن خود آتش روشن کرده باشند.
جهانبخش به خبرگزاریها گفت: تاکنون مسئولان استانی هیچ نمایندهای را برای بررسی وضعیت این غار باستانی، بهبود اوضاع آن یا حتی خاموش کردن آتش نفرستادهاند، فقط برخی افراد به نمایندگی از اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان برای اعتراض آمدند و گفتند چرا سخنانی را دربارهی پیشینهی تاریخی غار «پبده» مطرح کردهام، درحالیکه اصلاً متخصص غار نیستم. این در شرایطی است که من تمام مدارک مربوط به غارنوردی و کوهنوردی را از فدراسیون مربوطه در اختیار دارم و دربارهی غار باستانی «پبده» اطلاعات مستندی جمعآوری کردهام.
او گفت: هیچیک از مسئولان خوزستان و اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری این استان در مصاحبههای خود دربارهی آتش گرفتن غار «پبده» به پیشینهی تاریخی آن اشاره نمیکنند. مگر میشود آنها اطلاعات نداشته باشند یا کتاب گریشمن و ویل دورانت را که دربارهی تاریخ ایران است و در آنها اشارههایی به وجود غار «پبده» بهعنوان سکونتگاه نخست انسانهای پارینهسنگی شده است، نخوانده باشند؟!
این غارنورد اضافه کرد: مسئولان کشور وقتی در مقابل رسانههای غربی قرار میگیرند، با غرور دربارهی پیشینهی تمدن تاریخی ایران سخن میگویند. از سوی دیگر، ما به دست خود این مدارک تاریخی را نابود میکنیم.
گفته شده است مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری استان خوزستان تاکنون به هیچ درخواستی برای گفتگو با رسانهها و پاسخگویی در زمینه عدم پیگیری این فاجعه زیست محیطی و باستانی پاسخ نداده و تلاش خبرنگاران در این زمینه بینتیجه مانده است.
به گفتهی او، در غار پبده دیوارنوشتهی خاصی وجود ندارد، چون دیوارنوشتهها از عصر آهن بودهاند. براساس آثار یافتشده از غار پبده توسط گریشمن ـ باستانشناس فرانسوی ـ که اکنون در موزهی لوور فرانسه نگهداری میشوند، عمر این سکونتگاه دورهی پارینهسنگی است و قدمت آن 15هزار سال تخمین زده میشود. حتی در کتاب ویل دورانت نیز نام این غار آمده است.

حمید جهانبخش با یادآوری پیگیری اهمیت باستانی این غار در سالهای گذشته گفت: ما موضوع محافظت از غار پبده را با شورای اداری مسجدسلیمان، مسئولان وقت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان و حتی نمایندگان مردم این استان در مجلس مطرح کردیم، فیلم مستندی هم از این غار تهیه و در شبکههای سراسری تلویزیون پخش شد. بسیاری از مسئولان از وجود این غار شگفتزده شدند و به هیجان آمدند؛ اما موضوع در همینجا متوقف شد و اتفاق دیگری رخ نداد.
او با بیان اینکه متأسفانه خیلیها به این غار بهعنوان اثر طبیعی نگاه میکنند و آن را اثری تاریخی نمیدانند، گفت: در تمام دنیا، آثار را به 3میراث قدیم، معاصر و زنده تقسیم میکنند و برای آنها، یک اندازه ارزش قائل هستند، در حالی که مسئولان ما به میراث زنده و معاصر بیشتر از میراث قدیمی که اتفاقا غار پبده هم یکی از آنهاست، اهمیت میدهند.
دهنهی این غار به ارتفاع 15 تا 20متر و طول آن حدود 100متر است که در رشتهکوه زاگرس میانی و در تنگهای به نام پبده قرار دارد. ارتفاع سطح این غار از جاده 30متر و فاصلهی آن از جاده 60متر است.
لالی عنبل از بخشهای تابعه شهرستان مسجدسلیمان یکی از مناطق نفتخیز خوزستان و چهارراه گذر ایلات و عشایر کوچنشین بختیاری بوده است.
سازندگان آمریکایی فیلم علفزار کار را از این منطقه آغاز کردند.
سازندگان آمریکایی فیلم مستند «علفزار» از این منطقه سفر همراه با کوچ خود را با طایفه بابادی پیش بردند و رومن گریشمن باستان شناس مشهور فرانسوی و کارشناس ایران باستان پس از کاوشهای بسیار در لایههای زیرین غار گزارش کرد که این یکی از بازمانده سکونتگاههای انسان اولیه در منطقهایلام است که باید مورد حفاظت دولت قرار گیرد تا گروهی از دانشمندان و باستانشناسان متخصص دوران پارینهسنگی از این غار بازدید کنند.