روز / هفته/ ماه و سال/ چگونه روزهایمان را می‌شماریم؟ گذر زمان را چگونه
ثبت می‌کنیم؟
پاسخ این سؤالات در یک واژه خلاصه می‌شود؟ تقویم.
اما تقویم یا گاه‌شمار از چه زمانی به وجود آمده است؟ مبنای آن چیست؟ گاه‌شمارهای رایج در دنیای امروزی کدامند؟
تقویم در اصطلاح نجومی، مجموعه‌یی از اصول و قوانین است که برای تنظیم زمان و تطبیق سال حقیقی یعنی مدت زمان یک دور کامل زمین به دور خورشید با سال مجازی یعنی مدت زمانی که انسانها در محاسبهٴ سال و تقسیمات آن در تقویم به کار می‌برند و چگونگی تقسیم آن به بخشهای کوچکتر، جهت انجام امور کشاورزی، مالی، آیینی، اجتماعی، شرعی و انجام فرایض دینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. واژهٴ تقویم در زبان فارسی با واژه «گاهشماری» و در شکل مدون آن با «گاهنامه» مترادف است.
مصریان از ۴۲۴۱ پیش از میلاد مسیح اولین اقوامی بودند که از تقویم خورشیدی ۳۶۵روزه استفاده نمودند و بابلیان اولین قومی بودند که سال را بر اساس دوازده ماه ۳۰روزه تعریف کردند.
ژولیوس سزار در سال ۴۵ پیش از میلاد به پیشنهاد ستاره شناس یونانی تقویم ژولینی را معرفی کرد. از آن پس تقویم میلادی مسیحی نیز از آن به‌دست آمده است. تقویمی که بعدها به‌وسیله تقویم گریگوری دقیقتر شد.
پس از آن دقیقترین تقویم در احتساب کسر دقیق سال تقویم جلالی ایرانی بود که تقویم هجری خورشیدی برآمده از آنست.
گاهنامه هجری شمسی
گاهنامه میلادی
إنّ عدّة الشّهور عند اللّه اثنا عشر شهرًا
همانا شمار ماهها نزد خداوند دوازده ماه است
گاهشماری هجری قمری از همان ابتدای مهاجرت مسلمانان از مکه به مدینه معمول نشده‌است بلکه ۱۵ سال بعد از تاریخ هجرت پیامبر خدا و در زمان خلافت عمر بن خطاب، خلیفهٴ دوم به‌رسمیت شناخته شد. مشهور است که مسلمانان صدر اسلام بنا بر پیشنهاد علی بن ابی طالب و تصویب خلیفهٴ وقت، هجرت سرنوشت‌ساز پیامبر اسلام از مکه به مدینه را مبدأ سال قمری قرار داده‌اند. بدین جهت، تاریخ قمری را تاریخ هجری قمری نامید.
پیامبر اکرم در هشتم ربیع الاول سال یک هجری قمری برابر با ۱۶ سپتامبر ۶۲۲ میلادی وارد مدینه شدند.
اگر چه حضرت محمد در هشتم ربیع‌الاول به مدینه رسیده بود، اما سرآغاز گاهشماری هجری قمری روز جمعه «۱ محرم سال ۱ هجری قمری» برابر با ۲۷ تیر سال ۱ هجری شمسی و برابر با ۱۹ ژوئیه ۶۲۲ میلادی است.
ماههای این گاهشماری به‌ترتیب عبارتند از: محرم، صفر، ربیع‌الاول، ربیع‌الثانی، جمادی‌الاول، جمادی‌الثانی، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده، و ذیحجه.
شعری از ابونصر فراهی برای کمک به حفظ نام ماههای قمری وجود دارد
ز محرم چو گذشتی برسد ماه صفر
دو ربیع و دو جمادی ز پی یکدیگر
رجب است از پی، شعبان، رمضان و شوّال
پس به ذی‌القعده و ذی‌الحجه بکن نیک نظر
این گاهشماری با توجه به شیوه‌های مختلف تعیین اول ماه و تعداد روزهای ماه به دو صورت هجری قمری هلالی و قراردادی شناخته می‌شود.
گاهشماری هجری قمری قراردادی یا رسمی به‌عنوان گاهشماری قمری یکنواخت در سطح جهان شناخته شده‌است. در این گاهشماری از روش محاسباتی خطی و غیرتجربی برای تقریب زدن طول ماههای قمری استفاده می‌شود. در این گاه‌شمار ماههای زوج 30روزه و ماههای فرد ۲۹ روزه در نظرگرفته می‌شود.
طراحان گاهشماری جلالی، گروهی ریاضیدان و اخترشناس بودند که نامدارترین آنها حکیم عمر خیام ریاضیدان و شاعر ایرانی بود که در ۳ رمضان ۴۷۱ هجری قمری این گاهشماری را تنظیم کردند. کار تدوین این تقویم در دورهٴ جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی با فرمان خواجه نظام‌الملک و محل رصد آن شهرهای اصفهان، ری و نیشابور ذکر شده‌است.
سال مبدأ گاهشماری جلالی، سال جلوس ملکشاه بر تخت سلطنت است که تفاضل آن با گاهشماری هجری خورشیدی ۴۵۷ سال می‌باشد.
بر اساس این گاهشماری نوروز، روزی است که خورشید تا زمان عبور از نصف‌النهار محل یعنی هنگام ظهر به نقطه اعتدال بهاری رسیده باشد.
کبیسه‌گیری گاهشماری جلالی در مقایسه با گاهشماری میلادی به‌مراتب دقیقتر است. چرا که تقویم جلالی علاوه بر کبیسه‌های معمول چهارساله از کبیسه پنج ساله نیز بهره می‌برد.
این تقویم بر پایه سال اعتدالی خورشیدی با تقریب یک دهم ثانیه برابر با ۳۶۵ روز و ۵ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۴6ثانیه است. سال تقویمی آن ۳۶۵ و ۳۶۶روزه برای سالهای کبیسه می‌باشد.
طول ماهها در این گاهشماری طوری تنظیم شده که بلندترین روز سال با آغاز فصل تابستان در اول تیر و بلندترین شب سال با آغاز فصل زمستان در شب یلدا قرین شود. به این منظور طول ماهها در نیمه اول سال ۳۱ روزه و در نیمه دوم سال ۳۰ روزه است با این تفاوت که ماه پایانی یعنی اسفند ماه ۲۹ روزه در نظر گرفته شده و تنها در سالهای کبیسه ۳۰ روزه خواهد بود.
کبیسه‌های تقویم هجری شمسی از طریق محاسبه لحظه تحویل سال و مقایسه آن با لحظه ظهر حقیقی برای نصف النهار رسمی ایران تعیین می‌شود. طول جغرافیایی نصف النهار رسمی ایران ۵۲/۵ درجه شرقی است. در این‌جا یکی از دو حالت زیر ممکن است اتفاق بیفتد:
تحویل سال پیش از ظهر سال تمام شده معمولی است.
تحویل سال بعدازظهر سال تمام شده کبیسه است.
اگر لحظه تحویل سال، بین بعدازظهر سیصد و شصت و پنجمین و پیش از ظهر سیصد و شصت و ششمین روز سال واقع شود، سیصد و شصت و ششمین روز سال را اول فروردین و سال تمام شده را عادی به حساب می‌آورند.
اگر لحظه تحویل سال، در بعدازظهر سیصد و شصت و ششمین روز سال واقع شود، سال تمام شده کبیسه است و روز بعد از سال تحویل را اول فروردین به حساب می‌آوردند. گاهشماری هجری خورشیدی برجی نیز از دیگر گاه‌شمارهای هجری خورشیدی محسوب می‌شود.
ماههای گاه‌شمار هجری خورشیدی برجی بر اساس برجهای فلکی حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد، سنبله، میزان، عقرب، قوس، جدی، دلو و حوت نام‌گذاری شده و طول این ماهها بستگی به توقف سالانه خورشید در هر برج متفاوت بوده و بین ۲۹ تا ۳۲روزه می‌باشد.
سال در گاهشماری گرگوری ۱۲ ماه دارد. نام‌های رایج در فارسی ایران از فرانسوی آمده است. در این گاهشماری ژانویه، فوریه و مارس فصل زمستان را تشکیل می‌دهند. بهار در بر گیرندهٴ آوریل، مه و ژو‌ئن است، تابستان دارای سه ماه ژوئیه، اوت و سپتامبر می‌باشد و ماههای اکتبر، نوامبر و دسامبر فصل پاییز را می‌سازند.
گاه شماری گریگوری ابتدا در میان کشورهای اروپایی کاتولیک و سپس در میان پروتستانها و ارتدکس‌ها پذیرفته شد. در میان کشورهای اروپایی یونان آخرین کشوری بود که در سال 1923 اقدام به پذیرش این گاه شماری نمود. ژاپن، کره و چین به ترتیب در سالهای 1895، 1872 و 1912 گاه شماری میلادی را پذیرفتند. امروزه در اکثر کشورهای جهان از جمله در کشورهای اسلامی گاه شماری میلادی به‌عنوان تقویم رسمی شناخته می‌شود. مصر در سال 1875 و ترکیه در سال 1917 اقدام به پذیرش تقویم میلادی نمودند. کشورهای افغانستان، ایران، عربستان سعودی، اتیوپی و نپال تنها کشورهای جهان هستند که تقویم میلادی در آنها تقویم رسمی نیست.
ثبت می‌کنیم؟
پاسخ این سؤالات در یک واژه خلاصه می‌شود؟ تقویم.
اما تقویم یا گاه‌شمار از چه زمانی به وجود آمده است؟ مبنای آن چیست؟ گاه‌شمارهای رایج در دنیای امروزی کدامند؟
تقویم چیست؟
گاهشماری یا تقویم شیوه تعیین، نگهداری و تنظیم حساب زمان و تاریخ است و محور آن سال می‌باشد. تقویم و سالنامه بیشتر به محاسبه و نمایش یک‌دوره یا یک‌سال گفته می‌شود. در جهان شیوه‌های گوناگونی از گاهشماری رواج دارد.تقویم در اصطلاح نجومی، مجموعه‌یی از اصول و قوانین است که برای تنظیم زمان و تطبیق سال حقیقی یعنی مدت زمان یک دور کامل زمین به دور خورشید با سال مجازی یعنی مدت زمانی که انسانها در محاسبهٴ سال و تقسیمات آن در تقویم به کار می‌برند و چگونگی تقسیم آن به بخشهای کوچکتر، جهت انجام امور کشاورزی، مالی، آیینی، اجتماعی، شرعی و انجام فرایض دینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. واژهٴ تقویم در زبان فارسی با واژه «گاهشماری» و در شکل مدون آن با «گاهنامه» مترادف است.
گاه شماری چه تاریخچه‌ای را طی کرده است؟
آغاز تقویم با شروع دوره تاریخی و زندگی اجتماعی و کشاورزی بشر و نیاز او برای تعیین زمانبندی کشاورزی است. تقویم قمری نخستین تقویم مدون بشریست. سپس تقویم خورشیدی-قمری و آنگاه تقویم خورشیدی به‌کار گرفته شد. سابقه استفاده از تقویم به ۳۰٬۰۰۰ سال پیش می‌رسد.مصریان از ۴۲۴۱ پیش از میلاد مسیح اولین اقوامی بودند که از تقویم خورشیدی ۳۶۵روزه استفاده نمودند و بابلیان اولین قومی بودند که سال را بر اساس دوازده ماه ۳۰روزه تعریف کردند.
ژولیوس سزار در سال ۴۵ پیش از میلاد به پیشنهاد ستاره شناس یونانی تقویم ژولینی را معرفی کرد. از آن پس تقویم میلادی مسیحی نیز از آن به‌دست آمده است. تقویمی که بعدها به‌وسیله تقویم گریگوری دقیقتر شد.
پس از آن دقیقترین تقویم در احتساب کسر دقیق سال تقویم جلالی ایرانی بود که تقویم هجری خورشیدی برآمده از آنست.
متداول‌ترین گاهشمارها کدامند؟
گاه‌نامه‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند. گاهنامه‌های خورشیدی و گاهنامه‌های قمری. همچنین دسته‌بندی دیگری بر اساس مبنای شروع گاهنامه نیز وجود دارد. با در نظر گرفتن این دسته‌بندیهای کلی، در جهان امروز سه گاهنامه اصلی کاربرد دارد. گاهنامه هجری قمریگاهنامه هجری شمسی
گاهنامه میلادی
گاهشماری هجری قمری چیست؟
گاهشماری هجری قمری، گاهشماری بر اساس چرخش ماه است که توسط مسلمانان و نیز در بسیاری از کشورهای اسلامی به‌عنوان سالنمای مذهبی یا در مواردی سالنمای مدنی استفاده می‌شود. از این گاه‌شمار در بسیاری از آیینهای اسلامی، از قبیل روزه، حج، تعیین ماههای حرام، و عزاداری استفاده می‌شود. گاهشماری قمری در میان اعراب پیش از اسلام رواج داشت. ابتدا ماهی افزوده نیز وجود داشته که تقریباً هر سه سال به‌نحوی در گاهشماری قمری قرار می‌گرفته که ماهها همواره در یک سال خورشیدی قرار گیرند. اما در سال ۱۰ هجری پس از آمدن آیهٴ ۳۶ و ۳۷ سورهٴ توبه مبنی بر این‌که تعداد ماههای سال نزد خداوند دوازده ماه می‌باشد، استفاده از این ماه منسوخ شد.إنّ عدّة الشّهور عند اللّه اثنا عشر شهرًا
همانا شمار ماهها نزد خداوند دوازده ماه است
گاهشماری هجری قمری از همان ابتدای مهاجرت مسلمانان از مکه به مدینه معمول نشده‌است بلکه ۱۵ سال بعد از تاریخ هجرت پیامبر خدا و در زمان خلافت عمر بن خطاب، خلیفهٴ دوم به‌رسمیت شناخته شد. مشهور است که مسلمانان صدر اسلام بنا بر پیشنهاد علی بن ابی طالب و تصویب خلیفهٴ وقت، هجرت سرنوشت‌ساز پیامبر اسلام از مکه به مدینه را مبدأ سال قمری قرار داده‌اند. بدین جهت، تاریخ قمری را تاریخ هجری قمری نامید.
پیامبر اکرم در هشتم ربیع الاول سال یک هجری قمری برابر با ۱۶ سپتامبر ۶۲۲ میلادی وارد مدینه شدند.
اگر چه حضرت محمد در هشتم ربیع‌الاول به مدینه رسیده بود، اما سرآغاز گاهشماری هجری قمری روز جمعه «۱ محرم سال ۱ هجری قمری» برابر با ۲۷ تیر سال ۱ هجری شمسی و برابر با ۱۹ ژوئیه ۶۲۲ میلادی است.
تقسیم بندی ماهها در سال قمری چگونه است؟
در گاهشماری هجری قمری هر سال ۱۲ ماه دارد که هر کدام با توجه به ماه هلالی ۲۹روزه یا ۳۰روزه هستند. ماه هلالی یک دور چرخش کره ماه بر مدار خود و فاصلهٴ زمانی مشاهده دو هلال ماه است. طول متوسط ماه هلالی ۲۹روز و ۱۲ساعت و ۴۴دقیقه و ۲٬۷۸ثانیه (دو و هفتاد وهشت صدم ثانیه) می‌باشد. طول سال قمری حقیقی برابر ۳۵۴روز و ۸ساعت و ۳۵ثانیه و سال تقویمی آن در سالهای عادی۳۵۴روزه و در سالهای کبیسه ۳۵۵روزه است.ماههای این گاهشماری به‌ترتیب عبارتند از: محرم، صفر، ربیع‌الاول، ربیع‌الثانی، جمادی‌الاول، جمادی‌الثانی، رجب، شعبان، رمضان، شوال، ذیقعده، و ذیحجه.
شعری از ابونصر فراهی برای کمک به حفظ نام ماههای قمری وجود دارد
ز محرم چو گذشتی برسد ماه صفر
دو ربیع و دو جمادی ز پی یکدیگر
رجب است از پی، شعبان، رمضان و شوّال
پس به ذی‌القعده و ذی‌الحجه بکن نیک نظر
این گاهشماری با توجه به شیوه‌های مختلف تعیین اول ماه و تعداد روزهای ماه به دو صورت هجری قمری هلالی و قراردادی شناخته می‌شود.
گاهشماری هجری قمری هلالی چیست؟
گاهشماری هجری قمری هلالی معمول‌ترین شیوه محاسبه ماهها در تقویم قمری است. شاخص گرفتن رؤیت هلال ماه در زمان غروب خورشید روز بیست و نهم است. پیش از اسلام به‌ویژه در بین اقوام سومری، بابلی و یهودی نیز رایج بوده و سابقه طولانی داشته‌است. این امکان وجود دارد که هلال ماه نو در مکانی بر روی کره زمین، دقایقی بعد از غروب خورشید روز بیست‌ونهم رؤیت شود و در مکان دیگری رؤیت نشود در نتیجه اختلافی یک روزه، در گاهشماری هجری قمری هلالی محلی کشورهای اسلامی به‌وجود می‌آید. مطابق حکم شرعی اگر هلال ماه در شامگاه بیست‌ونهم ماه رؤیت شود، آن ماه به پایان رسیده و فردای آن اول ماه بعد است؛ ولی اگر هلال ماه در شامگاه روز بیست‌ونهم رویت نشد، ماه ۳۰ روزه می‌شود. در گاهشماری هجری قمری، برای توالی ماههای ۲۹ و ۳۰ روزه نظم و قاعده مشخصی وجود ندارد. از این‌رو ممکن است چند ماه متوالی ۲۹ روزه یا ۳۰ روزه وجود داشته باشد. گاهشماری هجری قمری قراردادی چیست؟گاهشماری هجری قمری قراردادی یا رسمی به‌عنوان گاهشماری قمری یکنواخت در سطح جهان شناخته شده‌است. در این گاهشماری از روش محاسباتی خطی و غیرتجربی برای تقریب زدن طول ماههای قمری استفاده می‌شود. در این گاه‌شمار ماههای زوج 30روزه و ماههای فرد ۲۹ روزه در نظرگرفته می‌شود.
گاهشماری جلالی چیست؟
گاهشماری جلالی، دقیقترین تقویم هماهنگ با سال اعتدالی و مبنای گاهشماری ایرانی از قرن پنجم خورشیدی بدین سو است. گاهشماری جلالی در راستای اصلاح و محاسبه دقیق گاهشماری ایرانی و در پی گاهشماری یزدگردی به‌وجود آمد. بی‌توجهی به اجرای کبیسه‌گیری گاهشماری یزدگردی از سال ۳۷۵ یزدگردی برابر با ۱۰۰۶ میلادی تا اوایل دوران جلال‌الدوله ملکشاه سلجوقی موجب شده بود، نوروز هجده روز نسبت به زمان واقعی جابه‌جا شود و اعتدال بهاری به جای اول فروردین با نوزدهم فرردین منطبق شود. از این‌رو با حذف هجده روز آغاز فروردین و اعمال آن به‌عنوان کبیسه در پایان سال ۴۴۷ یزدگردی و قرار گرفتن موقعیت ورود خورشید به نقطه اعتدال بهاری در سرآغاز سال، گاهشماری جلالی شکل گرفت. گاهشماری جلالی را در هماهنگی با سال اعتدالی دقیقترین گاهشماری جهان دانسته‌اند.طراحان گاهشماری جلالی، گروهی ریاضیدان و اخترشناس بودند که نامدارترین آنها حکیم عمر خیام ریاضیدان و شاعر ایرانی بود که در ۳ رمضان ۴۷۱ هجری قمری این گاهشماری را تنظیم کردند. کار تدوین این تقویم در دورهٴ جلال‌الدین ملکشاه سلجوقی با فرمان خواجه نظام‌الملک و محل رصد آن شهرهای اصفهان، ری و نیشابور ذکر شده‌است.
سال مبدأ گاهشماری جلالی، سال جلوس ملکشاه بر تخت سلطنت است که تفاضل آن با گاهشماری هجری خورشیدی ۴۵۷ سال می‌باشد.
بر اساس این گاهشماری نوروز، روزی است که خورشید تا زمان عبور از نصف‌النهار محل یعنی هنگام ظهر به نقطه اعتدال بهاری رسیده باشد.
کبیسه‌گیری گاهشماری جلالی در مقایسه با گاهشماری میلادی به‌مراتب دقیقتر است. چرا که تقویم جلالی علاوه بر کبیسه‌های معمول چهارساله از کبیسه پنج ساله نیز بهره می‌برد.
گاهشماری هجری خورشیدی چیست؟
تقویم هجری خورشیدی نخستین بار به‌وسیله عبدالغفار نجم‌الدوله اصفهانی در سال ۱۲۶۴ هجری خورشیدی از روی تقویم جلالی تدوین گردید. گاهشماری هجری خورشیدی یا تقویم هجری شمسی بر پایه گاهشماری جلالی با مبدأ هجری است. گاهشماری هجری شمسی، اکنون در کشورهای ایران و افغانستان گاه‌شمار رسمی است. این گاهشماری در ایران با تصویب مجلس شورای ملی در ۱۱ فروردین ۱۳۰۴، گاه‌شمار رسمی کشور اعلام شد.این تقویم بر پایه سال اعتدالی خورشیدی با تقریب یک دهم ثانیه برابر با ۳۶۵ روز و ۵ ساعت و ۴۸ دقیقه و ۴6ثانیه است. سال تقویمی آن ۳۶۵ و ۳۶۶روزه برای سالهای کبیسه می‌باشد.
طول ماهها در این گاهشماری طوری تنظیم شده که بلندترین روز سال با آغاز فصل تابستان در اول تیر و بلندترین شب سال با آغاز فصل زمستان در شب یلدا قرین شود. به این منظور طول ماهها در نیمه اول سال ۳۱ روزه و در نیمه دوم سال ۳۰ روزه است با این تفاوت که ماه پایانی یعنی اسفند ماه ۲۹ روزه در نظر گرفته شده و تنها در سالهای کبیسه ۳۰ روزه خواهد بود.
کبیسه‌های تقویم هجری شمسی از طریق محاسبه لحظه تحویل سال و مقایسه آن با لحظه ظهر حقیقی برای نصف النهار رسمی ایران تعیین می‌شود. طول جغرافیایی نصف النهار رسمی ایران ۵۲/۵ درجه شرقی است. در این‌جا یکی از دو حالت زیر ممکن است اتفاق بیفتد:
تحویل سال پیش از ظهر سال تمام شده معمولی است.
تحویل سال بعدازظهر سال تمام شده کبیسه است.
اگر لحظه تحویل سال، بین بعدازظهر سیصد و شصت و پنجمین و پیش از ظهر سیصد و شصت و ششمین روز سال واقع شود، سیصد و شصت و ششمین روز سال را اول فروردین و سال تمام شده را عادی به حساب می‌آورند.
اگر لحظه تحویل سال، در بعدازظهر سیصد و شصت و ششمین روز سال واقع شود، سال تمام شده کبیسه است و روز بعد از سال تحویل را اول فروردین به حساب می‌آوردند. گاهشماری هجری خورشیدی برجی نیز از دیگر گاه‌شمارهای هجری خورشیدی محسوب می‌شود.
ماههای گاه‌شمار هجری خورشیدی برجی بر اساس برجهای فلکی حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد، سنبله، میزان، عقرب، قوس، جدی، دلو و حوت نام‌گذاری شده و طول این ماهها بستگی به توقف سالانه خورشید در هر برج متفاوت بوده و بین ۲۹ تا ۳۲روزه می‌باشد.
گاهشماری میلادی چیست، چه تاریخچه و ویژگیهایی دارد؟
گاهشماری میلادی گاهشماری با ریشهٴ مسیحی است که هم‌اکنون در بیشتر کشورهای جهان استفاده می‌شود. مبنای گاه شماری میلادی، گاهشماری ژولینی است که خود از گاهشماری رومی گرفته شده بود.. این گاهشماری ۳۶۵ روز بود که برای هر ۴ سال یک روز به روزهای سال اضافه می‌شد. این گاهشماری به علت دقیق نبودن کسر سال نسبت به سال اعتدالی، هر ۱۲۸ سال یک روز عقب می‌افتاد. در سال ۱۵۸۲ میلادی جهت تصحیح آن، گاهشماری گرگوری و به عبارتی گاهشماری میلادی جدید ایجاد شد. با تغییراتی که در این گاهشماری داده شده دقت آن بیشتر شده و عقب‌ماندگی یک روز، هر ۳۳۲۰ سال به‌وجود می‌آید.سال در گاهشماری گرگوری ۱۲ ماه دارد. نام‌های رایج در فارسی ایران از فرانسوی آمده است. در این گاهشماری ژانویه، فوریه و مارس فصل زمستان را تشکیل می‌دهند. بهار در بر گیرندهٴ آوریل، مه و ژو‌ئن است، تابستان دارای سه ماه ژوئیه، اوت و سپتامبر می‌باشد و ماههای اکتبر، نوامبر و دسامبر فصل پاییز را می‌سازند.
گاه شماری گریگوری ابتدا در میان کشورهای اروپایی کاتولیک و سپس در میان پروتستانها و ارتدکس‌ها پذیرفته شد. در میان کشورهای اروپایی یونان آخرین کشوری بود که در سال 1923 اقدام به پذیرش این گاه شماری نمود. ژاپن، کره و چین به ترتیب در سالهای 1895، 1872 و 1912 گاه شماری میلادی را پذیرفتند. امروزه در اکثر کشورهای جهان از جمله در کشورهای اسلامی گاه شماری میلادی به‌عنوان تقویم رسمی شناخته می‌شود. مصر در سال 1875 و ترکیه در سال 1917 اقدام به پذیرش تقویم میلادی نمودند. کشورهای افغانستان، ایران، عربستان سعودی، اتیوپی و نپال تنها کشورهای جهان هستند که تقویم میلادی در آنها تقویم رسمی نیست.
