سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا

سازمان ملی هوانوردی و فضایی آمریکا ـ ناسا (NASA) ‏ بزرگترین سازمان فضایی سراسر جهان است. ناسا محصول یک رقابت جدی میان آمریکا و اتحاد جماهیر شوروی سابق برای رقابت سلطه بر آسمانها بود.

تأسیس سازمان ناسا

سازمان ناسا در ۲۹ ژوئیه ۱۹۵۸ با امضای آیزنهاور رئیس‌جمهور وقت آمریکا ایجاد شد. عملیات ناسا در اول اکتبر ۱۹۵۸ با جذب ۸۰۰۰ کارمند، بودجه سالانه ۱۰۰ میلیون دلار و ۳ آزمایشگاه پژوهشی عمده آغاز شد. پژوهش‌های ناسا شامل زمین و خورشید، اعماق مریخ و زحل و منظومه ها و کهکشانهاست. فضاپیماهای ناسا به پژوهش‌های خود در عطارد، مشتری و فراتر از آنها ادامه می‌دهند.
ناسا عهده‌دار و مجری اکثر طرحهای دولتی آمریکا در زمینه فضا و علوم مربوط به آن است. همچنین ناسا مسئول مدیریت و اجرای پژوهش‌های تجاری و نظامی در زمینه‌ هوافضا است. طبق اساسنامه ناسا، تمام فعالیتهای این سازمان به‌منظور پیشرفت علم است و این سازمان اجازه طراحی یا ساخت هیچ سلاح یا جنگ‌افزاری را ندارد.
در حال حاضر تعداد کارکنان ناسا از مرز 20هزار تن گذشته است و پروژه‌های متعدد و پرهزینه زیادی را هم دنبال می‌کند.

بودجه ناسا

بودجه ناسا بخشی از بودجه نظام فدرالی ایالات متحده آمریکاست. در اوایل سال ۱۹۷۰، بودجه ناسا تنها یک درصد بودجه دولت آمریکا بود. اما با بالا گرفتن رقابتها با شوروی سابق، این بودجه در سال ۱۹۶۶ و در طول برنامه فضایی آپولو به اوج خود رسید و ۳.۳ % بودجه فدرالی آمریکا شد. در یک نظرسنجی در سال ۱۹۹۷، آمریکاییها در پاسخ گفتند که بودجه متوسط ناسا باید 20درصد از بودجه نظام فدرالی آمریکا باشد.
در حال حاضر با وجود بحران اقتصادی، ناسا باز یکی از پرهزینه‌ترین سازمانهای دولت فدرال ایالات متحده است.

از رقابتهای فضایی ناسا با سازمان فضایی شوروی بالاخره کدام یک دست بالا را داشتند؟
آیا همان‌گونه که دیوار برلین فروریخت و جنگ به سود غرب تمام شد، این رقابتها به نفع یکی از طرفین تعیین‌تکلیف شد؟

رقابتهای فضایی

در اولین پروژه، نخستین فضانورد آمریکایی آلن شپارد، ۱۵ دقیقه در فضا پرواز کرد. اما یک ماه پیش از آلن شپارد، یوری گاگارین اهل شوروی یک بار کره زمین را با وستوک-۱ دور زد و نخستین دوره رقابت فضایی به سود شوروی پایان یافت. ناسا با شکست در دور نخست رقابت فضایی، برنامه‌ای تنظیم کرد تا انسان بر کره ماه فرود بیاید. به همین منظور، پروژه فضایی جمینای و آپولو را راه‌اندازی کرد. جمینای موفق به کسب اطلاعات بسیار مهمی از ماه شد و زمینه را برای فرود یک فضانورد آمریکایی بر روی این کره آماده کرد. پروژه آپولو یکی از گران قیمت‌ترین برنامه‌های علمی آمریکا تا کنون بوده است. آمریکا برای آن ۲۰۲ میلیارد دلار هزینه کرد. سرانجام طی مأموریت آپولو ۱۱، نیل آرمسترانگ نخستین فردی بود که در ۲۱ ژوئیه ۱۹۶۹ بر کره ماه گام نهاد. با گام نهادن آرمسترانگ بر روی کره ماه، رقابت فضایی به سود ناسا پایان یافت. پس از آپولو ۱۱، ناسا توانست ۵ فضاپیمای دیگر آپولو را بر روی ماه فرود آورد. این رقابت با شوروی با فراز و نشیب ادامه یافت.
پس از رقابتهای فضایی میان آمریکا و روسیه، این دو کشور به این نتیجه رسیدند که باید طرحهای مشترکی را به پیش ببرند، هم به‌دلیل هزینه و هم به‌دلیل گستردگی این عرصه، همکاری الزام‌آور بود و بالاترین همکاری، در ایستگاه فضایی بین‌المللی خود را نشان داد.

ایستگاه فضایی بین‌المللی

ایستگاه فضایی بین‌المللی (ISS) یک پروژه مشترک میان ناسا، سازمان فضایی فدرال روسیه، آژانس کاوش‌های هوافضای ژاپن، سازمان فضایی اروپا و آژانس فضایی کانادا است.
در اوایل سال ۱۹۹۰، محدودیتهای بودجه، ناسا را مجبور به ادغام این پروژه با یک پروژه چند‌ملیتی کرد. این ایستگاه‌ هم‌اکنون در مدار نزدیک زمین قرار دارد. ورود ایستگاههای فضایی به مدار زمین در سال ۱۹۹۸ آغاز شد و ایالات متحده در سال ۲۰۱۱ بخش مداری را تکمیل کرد. تعداد فضانوردان نخستین سفر سه نفر بود. از ماه مه سال ۲۰۰۹، تعداد فضانوردان شش نفر بوده است. این ایستگاه را می‌توان از زمین با چشم غیرمسلح دید. در سال ۲۰۱۲، بزرگترین ماهواره مصنوعی زمین با جرم و حجم بیشتر از ایستگاههای فضایی پرتاب شد.

فتح مریخ

بعد از چندین ماه فعالیتهای ناسا روی سایر کرات و به‌طور ویژه مریخ متمرکز شد. سال 2012، گام جدی در این رابطه برداشته شد و فضاپیمای کنجکاوی بر سطح مریخ، این سیاره سرخ فرود آمد: کنجکاوی یک پروژه دو ونیم میلیارد دلاری است. در تاریخ ۶ اوت ۲۰۱۲، ناسا مریخ‌نورد کنجکاوی را بر روی مریخ فرود آورد. در ۲۷ اوت ۲۰۱۲، مدیر ناسا چارلز بولدن BOLDEN، از روی کنجکاوی، برای نخستین بار صدای ضبط شده خود را در سطح مریخ پخش کرد.
در حال حاضر تصاویر مستمراً از مریخ به زمین مخابره می‌شود. این به فهمی عمیق‌تر از این کره کمک می‌کند.
سطح قرمز و قهوه‌یی گونهٴ این سیاره بیننده را به خود جذب می‌کند. کوههایی که در چشم‌انداز پیداست، حتی آثاری از آب و بقایای دورانی که امکان حیات در مریخ وجود داشته است.
کنجکاوی اطلاعات مربوط به ترکیبات و تغییر و تحولاتی که روی سطح مریخ صورت گرفته را ارزیابی و ارسال می‌کند. این مریخ پیما حالا به گشت و گذار خود بر مریخ ادامه می‌دهد.

آخرین کشفیات ناسا

بخشی از فعالیتهای ناسا، ساختن تلسکوپ‌های فضایی مختلف از جمله تلسکوپ فضایی‌هابل و تلسکوپ فضایی کپلر برای کشف اعماق فضا است. آخرین کشفیات این تلسکوپها، کشف دو سیاره، شبیه به زمین است.
ستاره‌شناسان و پژوهشگران ناسا به کمک تلسکوپ فضایی کپلر، ـ آژانس فضایی آمریکا ـ دو سیاره جدید در خارج از منظومه شمسی کشف کردند که قابل سکونت هستند و شباهت زیادی به زمین دارند. این دو سیاره به نام کپلر 62E و کپلر 62F در حدود 40تا 60درصد بزرگتر از زمین هستند و در اطراف یک ستاره با 5سیاره می‌چرخند.

توماس بارکلی BARKLIیکی از پژوهشگران ناسا گفت: ”مطالعات مربوط به سیارات قابل سکونت ادامه خواهد داشت. آنچه واقعاً هیجان انگیز است این است که این بحثها دیگر تنها به نظر یه‌های علمی و دانشگاهی مربوط نیست. ما در حال پیدا کردن سیاره‌هایی هستیم که برای زندگی مناسب اند. این به ما اجازه می‌دهد که در مورد این مسائل جدید درک بهتری به دست بیاوریم.
آیا در این سیاره‌ها حیات وجود دارد؟ دانشمندان هنوز اطلاع دقیقی ندارند اما با توجه به تعداد ستاره‌های موجود در جهان، احتمالاً بسیاری از سیاره‌ها از قابلیت حیات برخوردار اند.

فعالیتهای آینده ناسا

در تاریخ ۴ دسامبر ۲۰۰۶، ناسا اعلام کرد پایگاهی دائمی در کره ماه خواهد ساخت. این پایگاه تا سال ۲۰۲۰ یا ۲۰۲۴ به طول می‌انجامد. این پایگاه، یک پایگاه کاملاً کاربردی برای بهره‌برداری از منابع ماه‌ است. در سال ۲۰۱۰، باراک اوباما بسیاری از برنامه‌های ناسا از جمله پایگاه ماه را متوقف کرد و به ناسا گفت که باید تمرکزشان روی ماموریتهای سرنشین‌دار به سیارک‌ها و مریخ و همچنین گسترش پشتیبانی از ایستگاههای فضایی بین‌المللی باشد.
تحقیقات ناسا بسیار گسترده است، اما همه این تحقیقات و تحقیقات سایر سازمانهای فضایی و علمی تنها بخش از هستی را شامل می‌شود که برای انسان شناخته شده است. دانشمندان می‌گویند ما از حدود 5درصد هستی اطلاع داریم چرا که حدود 95درصد دیگر شامل ماده یا انرژی تاریک است که انسان هیچ اطلاعی از آن ندارد. جهانی به واقع ناشناخته.
نوع انسان در برابر این عظمت و جهانی با این ابعاد که 95درصد آن برایش ناشناخته است، چگونه باید به خود بنگرد؟