تهران امروز: از کارافتاده‌ها؛ 15 درصد گدایان پایتخت
تنها در تهران 15 درصد از متکدیان، در روزگاری نه‌چندان دور، شغلی آبرومند داشته‌اند؛ شغلی که شاید از درآمد آن خرج خانواده بیرون می‌آمد اما برخوردار نشدن از بیمه بازنشستگی سبب شد که پس از گذشت سالها، در زندگی این افراد نه از مستمری بازنشستگی خبری باشد و نه از پشتیبانی نهادهای حمایتگر.
اگر‌چه داستان متکدیانی که در گوشه و کنار شهر، با لباس‌های رنگ و رو رفته و صورتی غمگین، دستشان را به‌سوی شهروندان دراز می‌کنند تا اسکناسی را صاحب شوند، دیگر به داستانی تکراری بدل شده است؛ اما بدون شک همه آنها را با یک چوب نمی‌زنید اگر بدانید که تنها در تهران 15 درصد از متکدیان، در روزگاری نه‌چندان دور، شغلی آبرومند داشته‌اند؛ شغلی که شاید از درآمد آن خرج خانواده بیرون می‌آمد اما برخوردار نشدن از بیمه سبب شد که پس از گذشت سالها، در زندگی این افراد نه از مستمری بازنشستگی خبری این آمار را «رضا جاگیری» معاون خدمات اجتماعی سازمان رفاه، خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران به «تهران امروز» اعلام کرده است. به گفته او تا همین چند سال پیش این افراد که حالا به متکدی تغییر نام داده‌اند، نان بازوی خود را می‌خوردند و هر روز صبح در حالی که روزی خود را از خدا طلب می‌کردند، خانه را ترک می‌کردند. اما در، همیشه روی یک پاشنه نمی‌چرخد. پیری و ناتوانی از راه رسید و آنها دیگر توان کار کردن نداشتند. شاید هم بر اثر سانحه‌ای از کار افتاده شده‌اند و دیگر چاره‌ای برایشان نمانده جز این‌که کنار خیابان بنشینند و گدایی کنند.
حتی «محمدعلی عرفان‌منش» مدیرکل امور اجتماعی استانداری تهران نیز روز گذشته با این‌که به عده‌یی اشاره کرد که به‌صورت حرفه‌ای و برای تشکیلات خاصی وارد این حوزه می‌شوند، تأکید کرد که «معتقدیم بخشی از این افراد تنها برای رفع نیازهای خود دچار آسیب‌های اجتماعی شده‌اند». کارشناسان می‌گویند نداشتن حمایت بیمه‌ها و خلأ نظارتهای دولتی سبب شده تا روز به روز بر تعداد متکدیان و دستفروشان کشور به‌ویژه در کلانشهرها افزوده شود.
معتاد نیستم، کمک کن!
مرد کنار یکی از میادین تره‌بار شهرداری در خیابان رسالت نشسته و دست‌بردار نیست. هر عابری که از کنارش می‌گذرد او شروع می‌کند به دعا کردن: «هر چی از خدا می‌خوای بهت بده! از کار افتاده ام! کمک کن!» یک شلوار وصله زده به‌پا دارد و یک پیراهن چهارخانه چرک به تن. «اسماعیل» 73ساله است و 4 دختر در خانه دارد. دلش می‌خواهد دخترانش ازدواج کنند و زودتر بروند سر خانه و زندگی‌شان، اما همین که از این آرزویش می‌گوید آه می‌کشد و ادامه می‌دهد: «کی دختر یه گدا رو می‌گیره؟»
9 - 8سالی می‌شود که دیگر توان کار کردن ندارد اما پیش از آن در یک شرکت بزرگ خصوصی کار می‌کرده است. می‌گوید: «آبدارچی بودم. همه در شرکت به سرم قسم می‌خوردند. امانتدار بودم. ببین روزگار با ما چه کار کرد؟ هیچ‌کس هم به فکر ما نیست». اسماعیل از روزی می‌گوید که به همراه متکدیان دیگر در طرح جمع‌آوری متکدیان او را سوار بر خودرو کرده‌اند و به یکی از سامانسراهای شهرداری انتقالش داده‌اند: «من با بقیه فرق می‌کنم. نه معتادم و نه مثل خیلی‌های دیگر هستم که گروهی برای گدایی می‌آیند. خیلی‌ها به من کمک نمی‌کنند چون فکر می‌کنند که معتادم و برای پول مواد گدایی می‌کنم».
اقدامات بهارستانی‌ها
به گفته «علیرضا محجوب» عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، وکلای ملت در مجلس‌های هشتم و نهم چندان هم از این امر غافل نبوده‌اند. بیمه کارگران ساختمانی با قید فوریت به کمیسیون اجتماعی آمده و در دست بررسی است. حتی مجازاتهایی برای کسانی که مانع بیمه شدن آنها شده‌اند، در نظر گرفته شده است. او به تهران امروز می‌گوید: «برای این موضوع قوانین زیادی در دست داریم. اما این قوانین یا اجرا نشده‌اند یا بد اجرا شده‌اند یا به اشتباه اجرایی شده‌اند. متأسفانه برخی دستگاههای مسئول و بیمه در این امر به وظایف خود عمل نکرده و هنوز هم در مواردی عمل نمی‌کنند.
تنها در تهران 15 درصد از متکدیان، در روزگاری نه‌چندان دور، شغلی آبرومند داشته‌اند؛ شغلی که شاید از درآمد آن خرج خانواده بیرون می‌آمد اما برخوردار نشدن از بیمه بازنشستگی سبب شد که پس از گذشت سالها، در زندگی این افراد نه از مستمری بازنشستگی خبری باشد و نه از پشتیبانی نهادهای حمایتگر.
اگر‌چه داستان متکدیانی که در گوشه و کنار شهر، با لباس‌های رنگ و رو رفته و صورتی غمگین، دستشان را به‌سوی شهروندان دراز می‌کنند تا اسکناسی را صاحب شوند، دیگر به داستانی تکراری بدل شده است؛ اما بدون شک همه آنها را با یک چوب نمی‌زنید اگر بدانید که تنها در تهران 15 درصد از متکدیان، در روزگاری نه‌چندان دور، شغلی آبرومند داشته‌اند؛ شغلی که شاید از درآمد آن خرج خانواده بیرون می‌آمد اما برخوردار نشدن از بیمه سبب شد که پس از گذشت سالها، در زندگی این افراد نه از مستمری بازنشستگی خبری این آمار را «رضا جاگیری» معاون خدمات اجتماعی سازمان رفاه، خدمات و مشارکتهای اجتماعی شهرداری تهران به «تهران امروز» اعلام کرده است. به گفته او تا همین چند سال پیش این افراد که حالا به متکدی تغییر نام داده‌اند، نان بازوی خود را می‌خوردند و هر روز صبح در حالی که روزی خود را از خدا طلب می‌کردند، خانه را ترک می‌کردند. اما در، همیشه روی یک پاشنه نمی‌چرخد. پیری و ناتوانی از راه رسید و آنها دیگر توان کار کردن نداشتند. شاید هم بر اثر سانحه‌ای از کار افتاده شده‌اند و دیگر چاره‌ای برایشان نمانده جز این‌که کنار خیابان بنشینند و گدایی کنند.
حتی «محمدعلی عرفان‌منش» مدیرکل امور اجتماعی استانداری تهران نیز روز گذشته با این‌که به عده‌یی اشاره کرد که به‌صورت حرفه‌ای و برای تشکیلات خاصی وارد این حوزه می‌شوند، تأکید کرد که «معتقدیم بخشی از این افراد تنها برای رفع نیازهای خود دچار آسیب‌های اجتماعی شده‌اند». کارشناسان می‌گویند نداشتن حمایت بیمه‌ها و خلأ نظارتهای دولتی سبب شده تا روز به روز بر تعداد متکدیان و دستفروشان کشور به‌ویژه در کلانشهرها افزوده شود.
معتاد نیستم، کمک کن!
مرد کنار یکی از میادین تره‌بار شهرداری در خیابان رسالت نشسته و دست‌بردار نیست. هر عابری که از کنارش می‌گذرد او شروع می‌کند به دعا کردن: «هر چی از خدا می‌خوای بهت بده! از کار افتاده ام! کمک کن!» یک شلوار وصله زده به‌پا دارد و یک پیراهن چهارخانه چرک به تن. «اسماعیل» 73ساله است و 4 دختر در خانه دارد. دلش می‌خواهد دخترانش ازدواج کنند و زودتر بروند سر خانه و زندگی‌شان، اما همین که از این آرزویش می‌گوید آه می‌کشد و ادامه می‌دهد: «کی دختر یه گدا رو می‌گیره؟»
9 - 8سالی می‌شود که دیگر توان کار کردن ندارد اما پیش از آن در یک شرکت بزرگ خصوصی کار می‌کرده است. می‌گوید: «آبدارچی بودم. همه در شرکت به سرم قسم می‌خوردند. امانتدار بودم. ببین روزگار با ما چه کار کرد؟ هیچ‌کس هم به فکر ما نیست». اسماعیل از روزی می‌گوید که به همراه متکدیان دیگر در طرح جمع‌آوری متکدیان او را سوار بر خودرو کرده‌اند و به یکی از سامانسراهای شهرداری انتقالش داده‌اند: «من با بقیه فرق می‌کنم. نه معتادم و نه مثل خیلی‌های دیگر هستم که گروهی برای گدایی می‌آیند. خیلی‌ها به من کمک نمی‌کنند چون فکر می‌کنند که معتادم و برای پول مواد گدایی می‌کنم».
اقدامات بهارستانی‌ها
به گفته «علیرضا محجوب» عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، وکلای ملت در مجلس‌های هشتم و نهم چندان هم از این امر غافل نبوده‌اند. بیمه کارگران ساختمانی با قید فوریت به کمیسیون اجتماعی آمده و در دست بررسی است. حتی مجازاتهایی برای کسانی که مانع بیمه شدن آنها شده‌اند، در نظر گرفته شده است. او به تهران امروز می‌گوید: «برای این موضوع قوانین زیادی در دست داریم. اما این قوانین یا اجرا نشده‌اند یا بد اجرا شده‌اند یا به اشتباه اجرایی شده‌اند. متأسفانه برخی دستگاههای مسئول و بیمه در این امر به وظایف خود عمل نکرده و هنوز هم در مواردی عمل نمی‌کنند.
