این روزها دو صدا از مذاکرات وین بگوش میرسد، مقامات رژیم آخوندی مدعی شکسته شدن تحریمها و احیای برجامند، اما طرف مقابل میگوید راه زیادی تا به نتیجه رسیدن مذاکرات وجود دارد.
در گزارش خبری امروز میخواهیم به مسیر پر پیچ و خمی که مذاکرات وین طی هفته گذاشته داشته بپردازیم و اینکه برجام در چه نقطهای قرار گرفته است. آیا این مذاکرات چشماندازی را در آینده نزدیک بهدنبال خواهد داشت یا نه!
وعده وعید برداشته شدن تحریمها
اولین وعده وعید در این خصوص از سوی شیخ شیاد آخوند روحانی داده شد و رسانههای حکومتی اعلام کردند:
روحانی: تحریم شکسته شده... بهزودی تحریم برداشته میشود
آخوند روحانی روز ۱۵ اردیبهشت در جلسه هیأت دولت گفت:... «من بهعنوان رئیس دولت به مردم اعلام میکنم تحریم شکسته شده و اگر همه با هم متحد باشیم بهزودی تحریم برداشته میشود».
البته عباس عراقچی (ایرنا - جمعه ۱۰ اردیبهشت) در اظهارات متفاوتی گفت: «در مجموع، روند پیش رو در مسیر درستی قرار دارد، اما هم چالش و هم جزییات سختی داریم. لازم است در مورد کلمه به کلمه و عبارت به عبارت آنها، به توافق برسیم».
نظامالدین موسوی عضو مجلس ارتجاع (۳۰فروردین) در مورد دجالیتهای آخوند روحانی گفته بود: «باز هم روحانی و تیم وی درباره موضوع مذاکره و مباحث هستهیی دچار خطای محاسباتی هستند و به جای آنکه این مسأله را بهصورت فنی و علمی پیش ببرند، به آن بهعنوان یک ابزار سیاسی برای مسائل داخلی نگاه میکنند».
ما هنوز راه درازی در پیش داریم...
اما اظهارات مقامات رسمی آمریکا عمدتاً بر زمانبر بودن توافق با رژیم ایران دلالت میکند.
وزیر خارجه آمریکا طی اظهاراتی (فایننشال تایمز - ۱۴ اردیبهشت) گفت: «ما هنوز راه درازی در پیش داریم. ما هنوز باید ببینیم که آیا رژیم ایران توانایی و تمایل به تصمیمگیری ضروری در مورد بازگشت خود به تعهداتش را دارد».
جو بایدن رئیسجمهور آمریکا (رویترز – ۱۷ اردیبهشت) در پاسخ به سؤالی در رابطه با رژیم ایران که این رژیم چه میزان در مذاکرات جاری در وین جدیت دارد گفت: «بله جدی است، اما میزان این جدیت و کارهایی که آنها برای آن آماده هستند انجام دهند، بحث دیگری است».
جن ساکی، سخنگوی کاخسفید (کنفرانس مطبوعاتی - جمعه ۱۷ اردیبهشت) نیز بر پرمخاطره بودن مذاکرات وین تأکید کرد و گفت: «ما از قبل هم میدانستیم که این یک روند طولانی و پرچالش خواهد بود. برگشتن به توافق همچنانکه میدانید لازمهاش این است که رژیم ایران بهطور چشمگیری از فعالیتهای هستهایش عقب بنشیند و راه هر گونه دستیابی به سلاح هستهیی را مسدود کند».
سایت پولیتیکو (۱۳ اردیبهشت): تلاش نوپای دولت بایدن برای احیای یک توافق اتمی طولانیتر و قویتر با رژیم ایران، با شک و تردیدهای عمیق و موانع بالقوهای در کنگره از جمله از جانب (دمکراتها) یعنی حزب خود رئیسجمهور مواجه است.
خواستههای بیشتر از رژیم ایران
افول رژیم آخوندی در تعادل منطقهای و شرایط متفاوت سال ۲۰۲۱ با شرایط برجام خواستههای بیشتری از رژیم آخوندی را در دستور قرار داده است.
روزنامه واشنگتن پست (۱۷ اریبهشتماه) نوشت: «آمریکا و اروپا خواستار نابود کردن سانتریفوژهای پیشرفته رژیم ایران هستند».
وزرای خارجه گروه جی-۷ (لندن-۱۵ اردیبهشت) در بیانیه پایان اجلاسشان گفتند: «ما متعهد هستیم تضمین کنیم که ایران هرگز سلاح هستهیی تولید نکند». آنها تأکید کردند که «ما حمایت رژیم ایران از نیروهای نیابتی و بازیگران مسلح غیردولتی از طریق تأمین مالی، آموزش و گسترش فنآوری موشکی و تسلیحاتی محکوم میکنیم و از رژیم ایران میخواهیم همه فعالیتهای موشک بالستیک مغایر با قطعنامه۲۲۳۱ را متوقف کند، از اقدامات بیثبات کننده خودداری کند. ما بهشدت نگران نقض حقوقبشر در ایران هستیم بهویژه در زمینه حق آزادی اجتماعات مسالمتآمیز، آزادی تشکل ها، آزادی دین و عقیده و آزادی بیان...».
سناتور چاک شومر رهبر دمکراتها در سنای آمریکا نیز پا را فراتر گذاشت و خواستار گسترش دامنه توافق با آخوندها شد. او بر این باور است که توافق احتمالی با رژیم ایران باید مسائل مربوط به حقوقبشر، برنامه موشکی و تروریسم و گروگانگیری را نیز شامل شود.
حال باید دید آیا بهقول آخوند شیاد حسن روحانی واقعاً «تحریمها شکسته شده» و یا بهنقل از وزیر خارجه آمریکا «راه درازی در پیش داریم». روزهای آتی تصویر روشنتری از نتایج این مذاکرات ارائه خواهد کرد.