انفجار مهیبی که سهشنبه در بیروت رخ داد تا ظهر چهارشنبه حداقل ۱۰۰ کشته و ۱۰۰ مفقود و بیش از ۴ هزار مجروح بر جای گذاشته است. آمار اجساد و کسانی که در زیر آوارها باقی ماندهاند روشن نیست و مردم لبنان بهویژه پایتخت این کشور هنوز در شوک مبهوت کننده ناشی از انفجار عظیم بهسر میبرند. لرزههای ناشی از این انفجار در جزیره قبرس در فاصله ۲۳۰ کیلومتری بیروت نیز احساس شد. دستکم ۳۰۰ هزار نفر در بیروت بیخانمان شدهاند. آماری که البته هنوز کامل نیست.
توئیت مریم رجوی:
مردم و مقاومت #ایران در این ساعتها و ایام سخت، خود را در درد و رنج مردم لبنان شریک میدانند. صمیمانهترین همدردیهایم را به مردم #لبنان بهویژه به خانواده قربانیان تقدیم میکنم و خالصانهترین دعاهایم را برای شفای عاجل مجروحان نثار میکنم #بیروت
— مریم رجوی (@Maryam_Rajavi_P) August ۴، ۲۰۲۰
نیویورک تایمز بهنقل از حسان دیاب نخستوزیر لبنان گزارش داد حدود ۲۷۵۰ تن مواد شدیدالانفجار نیترات آمونیوم که استفاده دوگانه برای بمبسازی دارد طی شش سال گذشته در انبار مهماتی در بندر بیروت نگهداری شده بود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس نوشت این شدیدترین انفجار در تاریخ لبنان است. بسیاری از کسانی که در اطراف محل انفجار کار میکردند مفقود هستند و هیچ اثر از آنها پیدا نشده. بسیاری از مجروحان در خانههای خود مداوا شدهاند زیرا بیمارستانها پر شده و گنجایش پذیرش مجروح بیشتری را ندارد. یک پزشک به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: ۱۶نفر در یک بیمارستان محل درمان بیماران کرونا شامل پزشک و ۴ پرستار کشته شدند. آسوشیتدپرس افزود تردیدهایی وجود دارد که لبنان چگونه میتواند مواد حیاتی و اولیه خود را که در این انفجار از دست داده، جبران کند.
روزنامه وال استریت ژورنال نیز نوشت، این انفجار در شرایطی رخ میدهد که وضعیت اقتصادی و اجتماعی لبنان در بدترین شرایط است. این روزنامه افزود، وضعیت اقتصادی لبنان حتی قبل از شیوع کرونا نیز بسیار وخیم بود و شیوع کرونا باعث شد که آنچه از چرخهای اقتصادی باقی مانده بود متوقف شود. مردم در بیروت با مشکل قطعی برق و کمبود ارز خارجی روبهرو هستند.
روزنامه حکومتی عصر ایران نوشت: این انفجار میتواند تیرخلاصی بر دولت حسان دیاب باشد که رابطه خوبی با حزبالله دارد. تیر خلاص از آن جهت که تنها یک بندر منهدم نشده، بلکه گلوگاه اقتصادی لبنان از بین رفته است چرا که بخش عمده واردات این کشور از بندر بزرگ بیروت صورت میگرفت و این بندر، در حکم انبار لبنان نیز بود.
بر اساس برآوردهای اولیه، تقریباً تمام ذخایر آرد و گندم در این انفجار از بین رفته و ۹۰ درصد داروهای دپو شده در بندر، کاملاً سوخته است، کالاهای دیگر نیز اوضاع مشابهی دارند. این یعنی خرد شدن استخوانهای اقتصاد فشل لبنانی که حیاتش بهطور تقریباً کامل وابسته به واردات است.
سخنگوی مجاهدین با درود به توده مردم مصیبت دیده در لبنان، جوانان مبارز و شورشگر را در این وضعیت خطیر و فوقالعاده به همبستگی و همیاری هر چه بیشتر با مردم مصیبت دیده فراخواند و خاطرنشان کرد مسبب و عامل اصلی و ریشهیی مصیبتهای لبنان، رژیم ضدبشری ولایت فقیه و ایادی و مزدورانش در لبنان هستند. از اینرو تا این رژیم بر سر کار است، باید منشاء مصیبتهای عراق و سوریه و یمن و لبنان را قبل از هر چیز و در درجه اول همچنانکه قرآن گفته است به حساب همین بتهای چرکین عمامهدار نوشت: فَقُلْنَا اضْرِبُوهُ بِبَعْضِهَا...
العربیه گزارش کرده است که مقامات بندر به وزارت دادگستری گفته بودند که انبار کردن این میزان مواد منفجره در بندر بسیار خطرناک است و بدری ظاهر، مدیر کل گمرک بندرخواستار انتقال آن به نقطه دیگری شده بود. اما پاسخی از وزارت دادگستری نیامده بود.
خبرگزاری فرانسه ۱۵مرداد:
سراسر بندر در محاصره آتش، سوختن کشتیها در دریا و خانههای ویران: صحنه انفجار مهیب در منطقه بندر بیروت شبیه منظره پس از انفجار اتمی است.
سربازان منطقه را محاصره کردهاند که پر از شیشه و آوار انفجاری است که مقامات گفتند دلیل آن آتش گرفتن انباری بوده که صدها تن نیترات آمونیوم در آن نگهداری میشد…
امبولانسها در سراسر منطقه آژیر میکشند در حالی که خودروها دستکم ۳ساعت در حال بیرون بردن اجساد بوده و ماشینهای آتشنشانی مستمراً در منطقه انفجار وارد و خارج میشدند.
در داخل خود بندر آشیانهها کشتیها مانند قوطیهای سوخته شده و همه چیز ویران شده و قابل شناسایی نیست، در حالی که هلیکوپترهای آتشنشانی در بالا پرواز کرده و آب میریزند.
وسایل رهاشده در سراسر منطقه پراکنده هستند. در کنار یک کیف دست نخورده یک جسد تنها افتاده است.
همه خودروهای پارک شده در شعاع چند صد متر، متحمل خساراتی از انفجار شدهاند که چنان بزرگ بود که در قبرس، ۲۴۰ کیلومتر (۱۵۰ مایل) دورتر احساس شد.
اجساد همه جا
خودروهایی که نزدیکتر به صحنه انفجار هستند به آهن پارهای تبدیل شدهاند، آژیرهای هشداری و چراغهای فلاشر آنها به این هرج و مرج میافزاید…
با کمک نیروهای امنیتی، تیمهای دفاع شهری منطقه، در جستجوی اجساد میگردند در حالیکه افسران به خبرنگارانی که در تلاش برای ثبت فاجعه هستند، فریاد میکشند…
آتش قارچی شکلی از کشتی که در بندر پهلو گرفته زبانه میکشد، که باعث وحشت مقامات شده که نگران هستند سوخت بارگیری شده منجر به تراژدی دیگری شود…
یک خدمه دیگر که خواست نامش ذکر نشود، گفت، "ما صدای ترقهها را میشنیدیم و دودی که از انبار بیرون میآید را میدیدیم… و پس از چند دقیقه انفجار رخ داد"…
خبرگزاری رویترز:
سفیر هلند در لبنان در انفجار بیروت جراحات جدی برداشت.
به سفارت هلند در بیروت خسارت گسترده وارد شده است و ۴نفر دیگر هم در آن مجروح شدهاند.
بنا به گزارش رسانههای غربی و عربی تا صبح حادثه آمار قربانیان به بیش از ۱۰۰کشته و هزاران مجروح رسید . حسن حمد، وزیر بهداشت لبنان اعلام کرد که شمار قربانیان رو به افزایش است.
مدیرکل اداره امنیت عمومی گفته است که یک محموله ۲۷۵۰تنی نیترات آمونیوم که طی شش سال گذشته در بندر بیروت توقیف شده بود، باعث وقوع این انفجار بزرگ شده است.
یورونیوز این انفجار را مشابه انفجار یک بمب اتمی دانست و نوشت شعاع انفجار تا ۲۰۰کیلومتری محل اصلی امتداد یافت. فاجعهیی که بهگفته صلیبسرخ لبنان بیش از ۱۰۰کشته و نزدیک به ۴هزار زخمی بر جا گذاشته است.
نیترات آمونیوم نمکی سفید و بیبو است. این ماده که بهعنوان پایه بسیاری از کودهای ازت و مواد منفجره مورد استفاده قرار میگیرد، باعث بروز چندین فاجعهٔ مهیبی شده است . در همین رابطه، نسخه فارسی پایگاه خبری "العربیه" نوشته است که انبار منفجر شده متعلق به حزبالله لبنان بوده است.
نخست وزیر لبنان، حسان دیاب، وعده داد که "مسئولان این فاجعه بهای آن را خواهند پرداخت . او روز چهارشنبه را عزای عمومی اعلام کرد . وی اظهار داشت: "قابل قبول نیست که ۲۷۵۰تن نیترات آمونیوم، بدون اقدامات پیشگیرانه به مدت شش سال در یک انبار وجود داشته باشد، . این قابلقبول نیست و ما نمیتوانیم سکوت کنیم.
پس از انفجار امدادگران با پشتیبانی مأموران امنیتی، تمام شب را برای پیدا کردن بازماندگان یا قربانیان گرفتار شده در زیر آوار تلاش کردند. عملیات جستجو و امدادرسانی پس از انفجار تا روز چهارشنبه، در خرابههای غرق در دود بندر بیروت، ادامه یافت.
بیمارستانهای شهر دو میلیونی بیروت از مجروحان پر شد جایی که پیش از این انفجار در حال رسیدگی به بیماران مبتلا به کرونا بودند.
به گفته هیأت نمایندگی سازمان ملل متحد در لبنان، یک کشتی سازمان ملل نیز در بندر بیروت آسیب دیده است. تعدادی از سربازان کلاهآبی حافظ صلح سازمان ملل در بیروت نیز در اثر این انفجارها مجروح شدهاند. جراحت برخی از آنها شدید اعلام شده است.
بیروت پایتخت لبنان پس از دو انفجار شهر "فاجعه" نامیده شد و مؤسسه ژئوفیزیک آمریکا، (USGS) پس از این انفجارهای عصر روز سهشنبه زلزلهای به قدرت ۳. ۳ ریشتر را به ثبت رساند.
چندین کشور از جمله فرانسه و آمریکا پیشنهاد کمک به لبنان را کردند . امانوئل ماکرون رئیسجمهوری فرانسه در حساب توئیترش از اعزام یک تیم امنیت ملی و "چندین تن تجهیزات پزشکی" به بیروت خبر داد.