در پی درگذشت فرانسواز اریتیه، مردم شناس و نویسنده برجسته فرانسوی و از حامیان بزرگ مقاومت مردم ایران، رئیس‌جمهور برگزیده مقاومت خانم مریم رجوی، طی پیامی فقدان دریغ انگیز او را به مردم فرانسه و جامعه فرهنگی وعلمی این کشور تسلیت گفت و تأکید کرد: اندیشه تابان فرانسواز اریتیه و نبرد او علیه الگوی سلطه‌جویی هم‌چنان فروزان خواهد ماند.
درگذشت فرانسواز اریتیه
مردم شناس و نویسنده برجسته فرانسوی
یار گرانقدر مقاومت مردم ایران
مردم شناس و نویسنده برجسته فرانسوی
یار گرانقدر مقاومت مردم ایران
فرانسواز اریتیه، مردم شناس و نویسنده برجسته فرانسوی روزچهار شنبه ۱۵نوامبر ۲۰۱۷ (۲۴آبان ۹۶) در سن 84سالگی و در سالروز تولد خود، در پاریس درگذشت.
فرانسواز اریتیه در 15نوامبر 1933بدنیا آمد.
فرانسواز اریتیه در 15نوامبر 1933بدنیا آمد.
و در 1946در پاریس در دانشگاه سوربون مشغول به به تحصیل در زمینه تاریخ و جغرافیا شد. بعد از شرکت در کلاس درس کلود لوی اشتراس جزو نزدیک‌ترین و برجسته‌ترین شاگردان وی گردید.
در 1958به آفریقا سفر کرد و پنج سال را در آفریقا به تحقیق مشغول شد. خانم ارییتیه در 1967وارد مرکز مطالعات ملی علمی فرانسه شد و در سال 2014نشان افتخار لژیون دونور را از رئیس‌جمهور فرانسه فرانسوا اولاند دریافت کرد.
فرانسواز ارییتیه دومین زنی است که در فرانسه در دانشگاه بزرگ تحقیقاتی فرانسه معروف به کولژ دو فرانس تدریس کرد. وی بر مسند کرسی استادی یکی از بزرگترین استادان مردم شناس فرانسه کلود لوی اشتراس نشست و کرسی مطالعات مقایسه‌ای جوامع آفریقایی را تدریس کرد.
محور مطالعات و تحقیقات وی بنیادهایی جهانی سلطه مذکر بود. وی در مورد مناسبات مرد و زن و ریشه‌های مرد سالاری صاحب تز بود و مقالات و کتب زیادی در این رابطه تدوین نمود. از این‌رو در زمینه برابری یکی از برجسته‌ترین شخصیتهای فرانسوی و مورد احترام همگان بود.
محور مطالعات و تحقیقات وی بنیادهایی جهانی سلطه مذکر بود. وی در مورد مناسبات مرد و زن و ریشه‌های مرد سالاری صاحب تز بود و مقالات و کتب زیادی در این رابطه تدوین نمود. از این‌رو در زمینه برابری یکی از برجسته‌ترین شخصیتهای فرانسوی و مورد احترام همگان بود.
فقدان این بانوی دانشمند برای جامعه فرانسه و دولت و مردم این کشور و به‌ویژه برای دانشگاهیان و روشنفکران این کشور دریغی بزرگ بود.
فرانسواز نیسن Francoise Nyssen وزیر فرهنگ فرانسه گفت: امروز یک زن استثنایی ما را ترک کرد: فرانسواز اریتیه یک مردم شناس برجسته و حامل امید بود که از هم‌اکنون فقدان صدای او را حس می‌کنیم.
فردریک ویدال Frédérique Vidal وزیر آموزش عالی فرانسه به‌خاطرهٴ این دانشمند استثنایی که هم‌چنین یک وجدان، آزاد، روشن و فعال درود فرستاد.
مارلن شیاپا دبیر دولت در زمینه برابری زن و مرد گفت: جای او برای زنان، برای فرانسه و برای انسانیت که آن‌را به‌خوبی مورد تحقیق قرار می‌داد، خالی خواهد بود.
شهردار پاریس خانم آن ایدالگو: فرانسواز اریتیه او را زنی بزرگ که هرگز فراموش نخواهد شد توصیف کرد و فرانسوا دو روژی رئیس مجلس ملی فرانسه گفت: فرانسواز اریتیه بر انسان‌شناسی و بر زندگی روشنفکری فرانسه تأثیر گذاشت و برای برابری زن و مرد و علیه تبعیضات جنگید.
شماری دیگری از وزرا و بسیاری از شخصیتها وپارلمانترها و احزاب و شهرداران و منتخبان فرانسوی نیز در پیامهای تسلیت خود به فرانسواز اریتیه فرستادند و او را زنی بزرگ که مسیر برابری زن و مرد را روشن کرد، توصیف کردند: یک روشنفکر شگفتی‌آور به‌معنای واقعی کلمه و یک انسان‌شناس بسیار بزرگ که توانست علم و انسان‌شناسی را در تحقیقات درباره جمعیتها و نحوه زندگی روزمرةشان با هم پیوند بزند.
فرانسواز نیسن Francoise Nyssen وزیر فرهنگ فرانسه گفت: امروز یک زن استثنایی ما را ترک کرد: فرانسواز اریتیه یک مردم شناس برجسته و حامل امید بود که از هم‌اکنون فقدان صدای او را حس می‌کنیم.
فردریک ویدال Frédérique Vidal وزیر آموزش عالی فرانسه به‌خاطرهٴ این دانشمند استثنایی که هم‌چنین یک وجدان، آزاد، روشن و فعال درود فرستاد.
مارلن شیاپا دبیر دولت در زمینه برابری زن و مرد گفت: جای او برای زنان، برای فرانسه و برای انسانیت که آن‌را به‌خوبی مورد تحقیق قرار می‌داد، خالی خواهد بود.
شهردار پاریس خانم آن ایدالگو: فرانسواز اریتیه او را زنی بزرگ که هرگز فراموش نخواهد شد توصیف کرد و فرانسوا دو روژی رئیس مجلس ملی فرانسه گفت: فرانسواز اریتیه بر انسان‌شناسی و بر زندگی روشنفکری فرانسه تأثیر گذاشت و برای برابری زن و مرد و علیه تبعیضات جنگید.
شماری دیگری از وزرا و بسیاری از شخصیتها وپارلمانترها و احزاب و شهرداران و منتخبان فرانسوی نیز در پیامهای تسلیت خود به فرانسواز اریتیه فرستادند و او را زنی بزرگ که مسیر برابری زن و مرد را روشن کرد، توصیف کردند: یک روشنفکر شگفتی‌آور به‌معنای واقعی کلمه و یک انسان‌شناس بسیار بزرگ که توانست علم و انسان‌شناسی را در تحقیقات درباره جمعیتها و نحوه زندگی روزمرةشان با هم پیوند بزند.
فرانسوز اریتیه یار و یاور بزرگ مقاومت مردم ایران و خانم مریم رجوی رئیس‌جمهور برگزیده مقاومت بود و در سخنرانیها و پیامهای صمیمانه وعمیق خود از آرمان آزادی و برابری زن و مرد در ایران حمایت کرد.
او در پیام خود به‌مناسبت روز جهانی زن در سال ۲۰۱۶گفت:
«این مشروع است که زنان جایگاه و ارزش همسان با مردان داشته باشند. اما ما نمی‌توانیم بدون نبرد به این نقطه برسیم... و در همین رابطه است که من شخصاً‌از کاری که توسط خانم مریم رجوی انجام شده تکان خورده‌ام چون من از کیفیت مبارزه و خلوص او در تلاشهایش برای جدایی دین از دولت آگاهم، هم‌چنین از تلاشهایش برای زنان... او تصمیم گرفت که به زنان در زمینه استفاده از قدرت مسئولیت بدهد هر چند که آنها به‌طور سنتی نقشهای کمتری به نسبت مردان برعهده داشتند. او تصمیم گرفت که موج را برگرداند.»
او در پیشگفتاری برای کتاب «زنان علیه بنیادگرایی- به قلم مریم رجوی»، نوشت:
رئیس‌جمهور (منتخب) شورای ملی مقاومت ایران که در فرانسه مستقر است، درگیر کینه توزی خشمگین رژیم حاکم بر ایران است که با بنیادگرایی اسلامی قدرت خود را سرپا نگه داشته است... .
هر چند مریم رجوی یک زن سیاستمدار است، ولی او هم‌چنین به این تاریخ سنگین معاصر در زمینه‌های مردم شناسی فکر می‌کند و سؤالات در مورد پایه‌یی عقیدتی قدرت اسلامی بنیادگرا می‌پردازد با به جوابهای مناسب میدان می‌دهد: «زن ستیزی و نفی برابری جنسی به نام اسلام.. نیروی محرک بنیادگرایی است».
بنیادگرایی در سال 1979در ایران بعد از بازگشت خمینی در این کشور با جمعیت 98درصد مسلمان مستقر شد و از آن زمان به‌صورت پایدار یک «جریان فکری متحجر که ویژگی بارز آن یک سرکوب بی‌رحمانه، انحصار قدرت، جداسازی مذهبی، زن‌ستیزی بی‌سابقه و یک عطش گسترش طلبی بی‌پایان است».
چرا چنین سرکوب زن‌ستیزانه فاجعه‌بار به‌وجود آمد؟ مریم رجوی به این سؤال ابتدائا به شیوه منحصراً سیاسی پاسخ می‌دهد: برای حفظ قدرت».
وی در همین پیشگفتار در رابطه با تجربه اندوخته در مقاومت ایران در مورد نقش رهبری کننده زنان نوشت: «باید گفت که در این کار یک تجربه انسانی شگفت انگیزوجود دارد که ما فقط می‌توانیم به آن بنگریم، ستایشش کنیم و از آن حمایت کنیم، حتی باید از آن الهام بگیریم چرا که ظاهر دموکراتیک ولاییک (نظامهای حاضر)، سنگ بنای اساسی قدرت سیاسی تاکنون را، یعنی موضوع تسلط بر روی جسم زنان و پنهان کردن تواناییهای آنها و حذف آنها به‌دلیل اصل رقابت برای قدرت را، پنهان کرده و پوشانده است»
سخنرانی فرانسواز اریتیه در جلسه ۲۶فوریه سال ۲۰۱۱به‌مناسبت روز زنان در پاریس:
زنان در واقع نقش آفرینان این انقلابها بوده و در خط اول حضور دارند و آنان نیز خواستار آزادی، کرامت و خوشبختی هستند. اما به‌خصوص خواستار یک برابری واقعی در نگاه جمع هستند. آنها امروز در سنگرها و در صحنه عمل حضور دارند. اما آیا باز باید به سکوت چهاردیواریها و بی‌نام و نشانی خشونت روزمره که مانع از موجودیت تام و تمام آنان به اعتبار و جود خودشان است، بازگردند؟ منبع و الگوی اصلی تمام نابرابریهایی که ابناء بشر قربانی آن هستند، روابط نابرابر دو جنس است. اگر بتوان به صادقانه و بالاشتراک به قلب این مسأله پرداخت، تغییر مابقی، آسان خواهد شد. این هدف در مواضع بنیاداً دموکراتیک شورای ملی مقاومت ایران مبتنی بر جدایی دین از دولت، ملحوظ است. باید ما از آن پشتیبانی کنیم. ما دیگر انسانها، مرد و زن، در سراسر جهان باید با تمام قوا از آن حمایت کنیم. برای انسان هیچگاه آزادی واقعی بدون برابری کامل بین دوجنس وجود نخواهد داشت. برابری که نه صرفاً زیر لب و برای حفظ ظاهر به‌رسمیت شناخته شود. بلکه با تمام استدلالات منطقی ممکن و نه روی کاغذ، بلکه در پراتیک هرروزه.
«این مشروع است که زنان جایگاه و ارزش همسان با مردان داشته باشند. اما ما نمی‌توانیم بدون نبرد به این نقطه برسیم... و در همین رابطه است که من شخصاً‌از کاری که توسط خانم مریم رجوی انجام شده تکان خورده‌ام چون من از کیفیت مبارزه و خلوص او در تلاشهایش برای جدایی دین از دولت آگاهم، هم‌چنین از تلاشهایش برای زنان... او تصمیم گرفت که به زنان در زمینه استفاده از قدرت مسئولیت بدهد هر چند که آنها به‌طور سنتی نقشهای کمتری به نسبت مردان برعهده داشتند. او تصمیم گرفت که موج را برگرداند.»
او در پیشگفتاری برای کتاب «زنان علیه بنیادگرایی- به قلم مریم رجوی»، نوشت:
رئیس‌جمهور (منتخب) شورای ملی مقاومت ایران که در فرانسه مستقر است، درگیر کینه توزی خشمگین رژیم حاکم بر ایران است که با بنیادگرایی اسلامی قدرت خود را سرپا نگه داشته است... .
هر چند مریم رجوی یک زن سیاستمدار است، ولی او هم‌چنین به این تاریخ سنگین معاصر در زمینه‌های مردم شناسی فکر می‌کند و سؤالات در مورد پایه‌یی عقیدتی قدرت اسلامی بنیادگرا می‌پردازد با به جوابهای مناسب میدان می‌دهد: «زن ستیزی و نفی برابری جنسی به نام اسلام.. نیروی محرک بنیادگرایی است».
بنیادگرایی در سال 1979در ایران بعد از بازگشت خمینی در این کشور با جمعیت 98درصد مسلمان مستقر شد و از آن زمان به‌صورت پایدار یک «جریان فکری متحجر که ویژگی بارز آن یک سرکوب بی‌رحمانه، انحصار قدرت، جداسازی مذهبی، زن‌ستیزی بی‌سابقه و یک عطش گسترش طلبی بی‌پایان است».
چرا چنین سرکوب زن‌ستیزانه فاجعه‌بار به‌وجود آمد؟ مریم رجوی به این سؤال ابتدائا به شیوه منحصراً سیاسی پاسخ می‌دهد: برای حفظ قدرت».
وی در همین پیشگفتار در رابطه با تجربه اندوخته در مقاومت ایران در مورد نقش رهبری کننده زنان نوشت: «باید گفت که در این کار یک تجربه انسانی شگفت انگیزوجود دارد که ما فقط می‌توانیم به آن بنگریم، ستایشش کنیم و از آن حمایت کنیم، حتی باید از آن الهام بگیریم چرا که ظاهر دموکراتیک ولاییک (نظامهای حاضر)، سنگ بنای اساسی قدرت سیاسی تاکنون را، یعنی موضوع تسلط بر روی جسم زنان و پنهان کردن تواناییهای آنها و حذف آنها به‌دلیل اصل رقابت برای قدرت را، پنهان کرده و پوشانده است»
سخنرانی فرانسواز اریتیه در جلسه ۲۶فوریه سال ۲۰۱۱به‌مناسبت روز زنان در پاریس:
زنان در واقع نقش آفرینان این انقلابها بوده و در خط اول حضور دارند و آنان نیز خواستار آزادی، کرامت و خوشبختی هستند. اما به‌خصوص خواستار یک برابری واقعی در نگاه جمع هستند. آنها امروز در سنگرها و در صحنه عمل حضور دارند. اما آیا باز باید به سکوت چهاردیواریها و بی‌نام و نشانی خشونت روزمره که مانع از موجودیت تام و تمام آنان به اعتبار و جود خودشان است، بازگردند؟ منبع و الگوی اصلی تمام نابرابریهایی که ابناء بشر قربانی آن هستند، روابط نابرابر دو جنس است. اگر بتوان به صادقانه و بالاشتراک به قلب این مسأله پرداخت، تغییر مابقی، آسان خواهد شد. این هدف در مواضع بنیاداً دموکراتیک شورای ملی مقاومت ایران مبتنی بر جدایی دین از دولت، ملحوظ است. باید ما از آن پشتیبانی کنیم. ما دیگر انسانها، مرد و زن، در سراسر جهان باید با تمام قوا از آن حمایت کنیم. برای انسان هیچگاه آزادی واقعی بدون برابری کامل بین دوجنس وجود نخواهد داشت. برابری که نه صرفاً زیر لب و برای حفظ ظاهر به‌رسمیت شناخته شود. بلکه با تمام استدلالات منطقی ممکن و نه روی کاغذ، بلکه در پراتیک هرروزه.
پیام تسلیت مریم رجوی
مریم رجوی: اندیشه تابان فرانسواز اریتیه و نبرد او علیه الگوی سلطه‌جویی هم‌چنان فروزان خواهد ماند
مریم رجوی: اندیشه تابان فرانسواز اریتیه و نبرد او علیه الگوی سلطه‌جویی هم‌چنان فروزان خواهد ماند
درگذشت تأثرانگیز خواهر عزیزم فرانسواز ارییته دانشمند مردم‌شناس فرانسه، جهان را از متفکر بزرگی محروم کرد که برای برابری حقیقی زن و مرد و مبارزه با الگوی بدوی سلطه‌جویی به‌کوشش‌های درخشانی در عرصه نظری دست زد.
فقدان او هم‌چنین مقاومت مردم ایران به‌ویژه زنان پیشتاز مجاهد خلق را از دوست و حامی والاقدری محروم ساخت که آنها را ترغیب می‌کرد به‌راهی که طی کرده‌اند افتخار کنند و آن را با قدرت به‌رخ شکنجه‌گران‌شان بکشند. و به‌همه یادآوری می‌کرد که این مشروع است که زنان از موقعیت برابر با مردان برخوردار باشند. اما نمی‌توان به این امر بدون جنگیدن و بدون مایه‌گذاری دست یافت.
از یاد نمی‌بریم که وقتی در فرانسه مماشات‌گران در معامله با استبداد مذهبی حاکم بر ایران به‌دفاتر شورای ملی مقاومت حمله‌ور شده و یک بی‌عدالتی آشکار نسبت به مقاومت ایران روا داشتند، خانم اریتیه با عضویت در کمیته «حقیقت و عدالت برای شورای ملی مقاومت ایران» به‌دفاع از مقاومت ایران برخاست.
و از یاد نمی‌بریم اعتراض و برانگیختگی او را علیه زد و بندهای دولتهای وقت اروپا برای حفظ نام مجاهدین در لیست گروه‌هایی تروریستی؛ آنجاکه «از همه فرانسویان» می‌خواست: «نپذیرند به‌نام آنها چنین معامله‌یی صورت گیرد» و می‌پرسید: حق و قانون کجاست؟ عدالت و اخلاق کجاست؟
فرانسواز ارییته دیگر در میان ما نیست اما شعله‌های اندیشه ژرف او فروزان خواهد ماند و از یاد نمی‌بریم که گفت: برای انسان هیچگاه آزادی واقعی بدون برابری کامل بین دو جنس وجود نخواهد داشت و گفت:سختی راه نباید باعث انفعال ما بشود. ... بلکه باید همگی، از مرد و زن، تلاشهایمان را متمرکز کنیم تا روزی این الگوی سلطه‌جویی مردانه را که از ابتدا روی نابرابری پایه‌ریزی‌شده در تمام جهان از بین ببریم.
فقدان او هم‌چنین مقاومت مردم ایران به‌ویژه زنان پیشتاز مجاهد خلق را از دوست و حامی والاقدری محروم ساخت که آنها را ترغیب می‌کرد به‌راهی که طی کرده‌اند افتخار کنند و آن را با قدرت به‌رخ شکنجه‌گران‌شان بکشند. و به‌همه یادآوری می‌کرد که این مشروع است که زنان از موقعیت برابر با مردان برخوردار باشند. اما نمی‌توان به این امر بدون جنگیدن و بدون مایه‌گذاری دست یافت.
از یاد نمی‌بریم که وقتی در فرانسه مماشات‌گران در معامله با استبداد مذهبی حاکم بر ایران به‌دفاتر شورای ملی مقاومت حمله‌ور شده و یک بی‌عدالتی آشکار نسبت به مقاومت ایران روا داشتند، خانم اریتیه با عضویت در کمیته «حقیقت و عدالت برای شورای ملی مقاومت ایران» به‌دفاع از مقاومت ایران برخاست.
و از یاد نمی‌بریم اعتراض و برانگیختگی او را علیه زد و بندهای دولتهای وقت اروپا برای حفظ نام مجاهدین در لیست گروه‌هایی تروریستی؛ آنجاکه «از همه فرانسویان» می‌خواست: «نپذیرند به‌نام آنها چنین معامله‌یی صورت گیرد» و می‌پرسید: حق و قانون کجاست؟ عدالت و اخلاق کجاست؟
فرانسواز ارییته دیگر در میان ما نیست اما شعله‌های اندیشه ژرف او فروزان خواهد ماند و از یاد نمی‌بریم که گفت: برای انسان هیچگاه آزادی واقعی بدون برابری کامل بین دو جنس وجود نخواهد داشت و گفت:سختی راه نباید باعث انفعال ما بشود. ... بلکه باید همگی، از مرد و زن، تلاشهایمان را متمرکز کنیم تا روزی این الگوی سلطه‌جویی مردانه را که از ابتدا روی نابرابری پایه‌ریزی‌شده در تمام جهان از بین ببریم.
