فارین پالیسی روز ۱۸اسفند در مطلبی درباره مذاکرات وین برای احیای برجام ۲۰۱۵ نوشت: مسکو به‌دنبال استفاده از توافق با ایران برای محافظت از خود در برابر تأثیر کامل تحریم‌های غرب است.
برای چند هفته، مقامات روسیه اصرار داشتند که بحران اوکراین مانع مذاکرات قدرتهای بزرگ در وین بر سر برنامه هسته‌یی ایران نخواهد شد.
میخائیل اولیانوف، در اواخر دسامبر ۲۰۲۱، هفته‌ها قبل از حمله روسیه به اوکراین، به فارین پالیسی گفت: «ما عمل گرا هستیم. در پشتیبانی از مذاکرات وین، ما هرگز درباره اوکراین بحث نمی‌کنیم».
اما در روزهای اخیر، روسیه اوکراین را در مرکز گفت‌و‌گوهای ایران قرار داده و اصرار دارد که تجارت این کشور با تهران از تحریم‌های مخرب غرب که در پاسخ به حمله به همسایه‌اش علیه مسکو اعمال شده است، معاف باشد.
تقاضای ساعت یازدهم، برای متحد کردن ایالات متحده و ایران که هر دو مشتاق دیدن جریان نفت خام ایران به بازار جهانی انرژی، بسیار در تنگنا هستند عمل کرده است و هر دو کشور را در تلاش برای یافتن راهی برای دور زدن موانع احتمالی روسیه قرار داده است.
سرگیی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه روز شنبه گفت: مسکو خواهان یک «ضمانت کتبی» است که تحریم‌ها «به هیچ‌وجه به حق ما برای همکاری آزاد و کامل تجاری، اقتصادی و سرمایه‌گذاری، و همکاری نظامی-فنی با [رژیم] ایران لطمه نمی‌زند».
درخواست لاوروف که او در گفتگو با همتای ایرانی خود در روز دوشنبه آن را تکرار کرد، در حالی است که نمایندگان ابراز اطمینان کرده‌اند که توافق ایران و ایالات متحده برای تعهد مجدد به توافق هسته‌یی ۲۰۱۵ ایران در دسترس است. این امر موجب واکنش منفی واشنگتن و تهران شده است که نشان داده‌اند قصد دارند تلاش برای دستیابی به توافق را ادامه دهند.
اما این حرکت روسیه سؤالاتی را در مورد این‌که آیا مسکو می‌تواند مذاکرات را گروگان نگه دارد یا خیر ایجاد می‌کند.
به گفته منابع دیپلماتیک، هیأت روسی حق وتوی توافقی را ندارد که واشنگتن و تهران به احتمال زیاد خواستار بسته شدن آن هستند. اما روسیه نقشی حیاتی در تضمین اجرای توافق هسته‌یی ایفا می‌کند. مسکو مازاد اورانیوم غنی‌شده را از ایران وارد می‌کند و به کاهش توانایی تأسیسات غنی‌سازی ایران کمک می‌کند و تضمین می‌کند که نمی‌توان از آنها برای کار برد تسلیحات هسته‌یی استفاده کرد.
اگر روسیه تصمیم به توقف همکاری بگیرد، دیگر امضاکنندگان کلیدی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ۲۰۱۵ - چین، فرانسه، آلمان، ایران، اتحادیه اروپا، بریتانیا و ایالات متحده - باید کشور دیگری را به جای روسیه پیدا کنند، روندی که می‌تواند به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای هر گونه توافق نهایی را به تأخیر بیندازد.
یکی از دیپلمات‌های عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل گفت: «این یک مشکل مهم است. این دیپلمات که خواست نامش فاش نشود، به‌دلیل حساسیت مذاکرات محرمانه وین، افزود: «ما به‌دنبال جایگزینی برای آن هستیم، اما این موضوعی پیچیده است».
بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، امضاکنندگان اروپایی توافق هسته‌یی از روسیه درخواست کرده‌اند که از این خواسته عدول کند و به‌اصطلاح اظهارات غیررسمی اولیانوف، که روز سه‌شنبه در اختیار آنها قرار گرفت و ضمانت‌های تجاری روسیه با ایران را افزایش می‌داد، را رد کردند.
بر اساس مفاد توافق هسته‌یی ۲۰۱۵ ایران، ایران مجاز است تنها ۳۰۰کیلو گرم اورانیوم غنی شده با خلوص ۳.۶۷درصد ذخیره کند. از زمانی که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا از این توافق خارج شد، ایران حداقل ۱۰برابر این مقدار از جمله اورانیوم غنی شده از ۲۰درصد تا ۶۰درصد خلوص را ذخیره کرده است. این سطوح غنی‌سازی نزدیک به آنچه برای اورانیوم با درجه تسلیحاتی لازم است، می‌باشد.
