چند ماه است که آخوند روحانی میگوید که مذاکرات تمام شده است و تحریمها هم برداشته شده است. اما با شروع دور ششم مذاکرات هنوز خبری از توافق نیست.
آخوند روحانی در تاریخ ۳۰اردیبهشت گفت: «در وین مذاکره میکنند و قبول دارند همه تحریمهای اصلی را برخواهند داشت. الآن هم بحث روی مسائل جزیی و ریز است و تحریمهای نفت، پتروشیمی و کشتیرانی و بیمه و غیره و بانک مرکزی را قبول کردند و تمام شده است. ما گام اصلی و بزرگ را برداشتیم توافق اصلی انجام شده است».
در مقابل روزنامه کیهان؛ در مقالهیی به تاریخ چهارشنبه ۱۹خرداد بهنقل از عزیزی رئیس کمیته امنیت مجلس آخوندی نوشت: «معاون وزیر امور خارجه اعلام کرد تا پایان دور پنجم مذاکرات از ۱۵۰۰ تحریم حقیقی و حقوقی هستهیی و برجامی، ۱۰۰۰ تحریم برداشته شده و ۵۰۰ تحریم کیفی باقی مانده است. علاوه بر این تحریمهای اولیه و ثانویه نیز پابرجاست».
اما همچنان که میدانیم، مذاکره میان یکطرف با طرف حسابهای دیگر است و حقیقت را باید از میان این صحبتها دریافت. وزیر خارجه آمریکا در تاریخ ۲۰خرداد ماه در جلسه استماع سنای آمریکا گفت: «من پیشبینی میکنم، حتی در صورت بازگشت به برجام، صدها تحریم از جمله تحریمهای اعمال شده توسط دولت ترامپ همچنان پابرجا هستند... اگر آنها با برجام مغایرت نداشته باشند، تا زمانی که رفتار ایران تغییر نکند، باقی خواهند ماند».
مشکلات باقیمانده؟
اگر واقعاً رژیم آخوندی حاضر به دست کشیدن از بمباتمی و ماجراجویی اتمی است و برجام هم قراردادی با چارچوبهای تعیین شده است چرا مذاکرات به سرانجام نمیرسد؟
میخائیل اولیانوف نماینده روسیه در مذاکرات وینروز ۲۱خرداد گفت که معلوم نیست دور بعدی مذاکرات وین دور پایانی باشد.
دولت آمریکا روز سهشنبه ۱۸خرداد با انتشار بیانیهیی از رژیم ایران خواست تا زمینه نظارت آژانس بر فعالیتهای هستهیی را فراهم سازد. در این بیانیه آمده است که عدم همکاری رژیم ایران میتواند گفتوگوها و مذاکرات ناظر بر احیای برجام را به مخاطره بیندازد.
در این بیانیه آمریکا از رژیم خواسته است که از انجام هر اقدامی که مانع از دسترسی و گردآوری اطلاعات لازم درباره فعالیتهای هستهیی از سوی آژانس بینالمللی انرژی گردد، جدا خودداری ورزد. در بیانیه آمریکا آمده است که چنین اقدامی از سوی رژیم ایران میتواند دستکم بهطور جدی باعث پیچیده شدن بازگشت ایران به تعهدات برجامی و لغو تحریمها از سوی آمریکا گردد (سایت وزارتخارجه آمریکا ۲۰خرداد).
از بیانیه آمریکا میتوان دریافت که ماجراجوییهای اتمی رژیم، غنیسازی ۶۰درصدی اورانیوم و لغو نظارت آژانس یکی از دلایل تنش در این مذاکرات است. رویترز هم در روز ۱۸خرداد در گزارشی راجع به مذاکرات وین نوشت: تحلیلگران و دیپلماتها پیش از مذاکرات این هفته میان رژیم ایران و قدرتهای جهانی میگویند تا رسیدن به تبعیت از توافق اتمی سال۲۰۱۵ هنوز راهی طولانی در پیش است.
رویترز افزود: این دیپلماتها و تحلیلگران گفتند، درخواستهای رژیم ایران برای رفع تحریمها و نگرانیهای غرب در میان سؤالاتی است که ممکن است نیاز به هفتهها یا احتمالاً ماهها مذاکرات بیشتر داشته باشد.
سایت اکسیوس درباره چالشهای مذاکرات اتمی نوشت: در چند روز اخیر در مورد موضوعات کلیدی مانند تولید سانتریفوژهای پیشرفته در ایران که میتوانند «زمان گریز اتمی» را... بهطور چشمگیری کوتاه کنند، پیشرفت کمی بهدست آمده است.
علاوه بر مشکلات فوق، رفتار مخرب آخوندها در دخالتهای منطقهیی و گسترش موشکسازی نیز باعث شده تا بخشی از تحریمها علیه این اقدامات رژیم باشد.
گلف نیوز درباره تهدید حملات شبهنظامیان وابسته به رژیم ایران و انتقال موشکها و پهپادهای انتحاری رژیم در منطقه نوشت: «بخش دیگری که آمریکا نسبت به آن ملاحظه بهخرج داده سیاستهای جنگطلبانه رژیم ایران در منطقه بهویژه در عراق و یمن است. شبهنظامیان تحت حمایت ایران در عراق حملات پهپادی خود را به پایگاههایی که نیروهای آمریکایی و عراقی را در خود جای دادهاند، تشدید کردهاند.
در یمن، شبهنظامیان حوثی مورد حمایت رژیم ایران به حمله به خاک عربستان با پهپاد عرضه شده از سوی تهران ادامه میدهند…».
خبرگزاری آسوشیتدپرس (۲۲خرداد) از قول آلن ماتون نماینده اتحادیه اروپا در مذاکرات وین نوشت: تعدادی از مسائل از جمله در مورد چگونگی اجرای مراحل باقی مانده است. "... دیپلماتها میگویند عوامل پیچیده شامل توالی اقدامات پیشنهادی، مقابله با پیشرفت توانایی پردازش هستهیی ایران از زمان خروج آمریکا و انتخابات ریاستجمهوری در ایران در هفته آینده است.
رویترز نوشت: «انریکه مورا هماهنگکننده ارشد مذاکرات گفته است که انتظار دارد در این دور از مذاکرات به توافق برسد. با این حال، نمایندگان دیگر با احتیاط بیشتری میگویند که بسیاری از مسائل دشوار هنوز حل نشده است».
واشنگتن پست (۲۳خرداد) از قول یک مقام ناشناس گفت: «شکافهای باقیمانده طی چند هفته میتواند بسته شود».
جان کربی سخنگوی وزارت دفاع آمریکا (۲۲خرداد) گفت: ما همچنان بر فعالیتهای شرورانه رژیم ایران در منطقه و فراتر از منطقه متمرکز خواهیم بود. وی افزود: افزایش توانایی موشکهای بالستیک، حمایت از سازمانهای تروریستی، تلاش برای جلوگیری از آزادی کشتیرانی در منطقه و اطراف آن از اولویتهای وزیردفاع است که به آن میپردازد. این موضوع همچنان یک تمرکز اصلی برای حرکت وزیر دفاع آمریکا در آینده خواهد بود.
سایت فرارو (۲۳خرداد) نوشت: «یکی از چالشهای اصلی در این دور از مذاکرات این است که آمریکا و قدرتهای اروپایی مایل نیستند تا به توافق اصلی و اولیه برجام که در سال ۲۰۱۵ منعقد شد بازگردند. آنها در عمل سعی دارند تا راه را برای کسب امتیازات گستردهتر از سوی ایران هموار سازند. مسالهای که قویا از سوی تهران رد شده است».
سرانجام دور ششم مذاکرات
بهرغم تلاشهای روحانی و خامنهای برای به نتیجه رسیدن این دور مذاکرات، ظاهراً این دور مذاکرات نیز سرانجامی نخواهد داشت. علاوه بر ماجراجوییهای اتمی آخوندها، ۵۰۰تحریم آمریکا در خصوص دخالتهای رژیم در کشورهای منطقه و گسترش برنامه موشکی رژیم و ارسال این تسلیحات به کشورهای دیگر است. در صورتیکه آخوندها بخواهند این تحریمها را لغو کنند لاجرم باید به توافقی فراتر از برجام تن دهند.