آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در یک گزارش 25صفحه‌یی جزئیات جدیدی را که در گزارشهای سالهای گذشته آژانس سابقه نداشت، ولی از سوی مقاومت ایران افشا شده بود و ابعاد مختلف تلاشهای رژیم برای دست‌یابی به سلاح اتمی را نشان می‌دهد، رسماً به شورای امنیت ملل‌متحد و شورای حکام آژانس ارائه داد.
برخی از تصریحات گزارش رسمی و تخصصی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدین قرار است:
«بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ رژیم ایران هم‌چنان به پنهان کردن اطلاعات هسته‌یی از طریق عدم اطلاع به‌موقع به آژانس از تصمیم ساخت و یا صدور مجوز ساخت کارخانه انرژی هسته‌یی در دارخوین و یک تأسیسات غنی‌سازی سوم نزدیک قم (که کارخانه غنی‌سازی سوخت فوردو نام دارد) ادامه داد.
ساختار مدیریت برنامه
برای سهولت مرجع شکل زیر به‌طور خلاصه آن‌چه آژانس از ساختار برنامه فهمیده است و تغییرات اداری که در طی سالیان در این ساختار بوده است، به تصویر کشیده شده است.
ایران تأیید کرده است که مرکز تحقیقات فیزیک در سال ۱۹۸۹ در لویزان شیان در تهران برقرار شد.
با توجه به اطلاعات ارائه‌شده توسط کشورهای عضو تا اواخر دهه 90 و اوایل ۲۰۰۰، فعالیتهای مرکز تحقیقات فیزیک تحت ”طرح آماد“ متمرکز شد. محسن فخری‌زاده (مهابادی) افسر اجرایی طرح آماد بود که امور اجرایی آن توسط ”دفتر اورکیده“ انجام می‌شد. بسیاری از فعالیتهای اجراشده تحت طرح آماد به‌نظر می‌رسد در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ انجام شده است.
اطلاعاتی که آژانس از کشورهای عضو دریافت کرده که به‌علت نگرانی در مورد وضعیت امنیتی بین‌المللی در عراق و در کشورهای همسایه در آن زمان، کار بر روی طرح آماد به‌طور ناگهانی با یک ”دستور توقف“ که در اواخر ۲۰۰۳ توسط مقامات ارشد ایرانی صادر شده است، متوقف گردید. پس از آن اماکن و تجهیزات یا پاکسازی و یا نابود شده‌اند تا چیز کمی برای شناسایی ماهیت حساس این کار که انجام شده بود، باقی بماند.
آژانس اطلاعات دیگری از کشورهای عضو که نشان می‌دهد که برخی از فعالیتها که قبلاً تحت طرح آماد انجام می‌شده و بعداً از سر گرفته شده‌اند، دارد و این‌که آقای فخری‌زاده نقش اصلی سازمانی خود را حفظ کرد. ابتدا در یک سازمان جدید به‌نام حوزه توسعه فناوری پیشرفته دفاعی (سادات) که هم‌چنان به وزارت پشتیبانی نیروهای مسلح گزارش می‌داد.
(فخری‌زاده) بعداً در اوایل سال ۲۰۰۸ به‌عنوان رئیس دانشگاه فناوری مالک اشتر در تهران رسید».
گزارش آژانس می‌نویسد: «در فوریه ۲۰۱۱ فخری‌زاده مرکز فعالیتهای خود را از دانشگاه مالک اشتر به یک مکان مجاور تحت عنوان سایت مژده منتقل کرده است. فخری‌زاده اکنون ریاست سپند (سازمان تحقیقات نوین دفاعی) را به‌عهده دارد. آژانس از این‌که فعالیتهای انجام شده پس از سال ۲۰۰۳ بسیار مرتبط به یک برنامه سلاح هسته‌یی می‌باشد، نگران است».
در گزارش آمده است: «آژانس به دریافت، جمع‌آوری و ارزیابی اطلاعات مربوط به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌یی رژیم ایران ادامه داده است. اما اطلاعات بیشتری در دسترس آژانس قرار گرفته و آژانس توانسته است، به‌رغم عدم تمایل رژیم ایران، تحلیل خود را از ابعاد نظامی محتمل برنامه هسته‌یی رژیم ایران تدقیق کند.
اطلاعات در دسترس آژانس، بالغ بر بیش از یک‌هزار صفحه است که نشان‌دهنده فعالیتهای پژوهش، توسعه و آزمایش در طول زمان است. علاوه بر اسناد، آژانس از بیش از 10کشور عضو اطلاعات دریافت کرده است. آژانس اطلاعاتی نیز در نتیجه تلاشهای خود به‌دست آورده است، از جمله انجام مصاحبه با یک شخصیت اصلی در شبکه مخفی فروش هسته‌یی. تلاشهای رژیم ایران برای حل‌وفصل نگرانیهای آژانس غیردقیق و یا ناقص بوده است. این مسأله همراه با حوادثی مانند نابودی سایت لویزان شیان در اواخر ۲۰۰۳ و اوایل ۲۰۰۴ و روندی از تأییدهای دیرهنگام یا بعد از واقعه از وجود بخشهای سابقاً اعلام‌نشده از برنامه هسته‌یی ایران، منجر به افزایش نگرانیهای آژانس تا برطرف کردن آنها شده است.
تأسیسات غنی‌سازی سوخت و تأسیسات غنی‌سازی سوخت پایلوت در نطنز و تأسیسات غنی‌سازی سوخت فردو نزدیک قم به‌طور مخفیانه توسط ایران ساخته شد و از سوی رژیم ایران وقتی اعلام شد که آژانس از وجود آنها توسط منابعی به غیر از ایران مطلع شد. این، همراه با تلاشهای گذشته رژیم ایران برای پنهان کردن فعالیتهای مربوط به مواد هسته‌یی، نگرانی بیشتری در مورد احتمال وجود امکانات و مواد هسته‌یی اعلام نشده در ایران را به‌وجود می‌آورد».
مدیرکل آژانس در گزارش خود آژانس می‌نویسد: «رژیم ایران گفته بود به تکنولوژی چاشنی دست یافته است. آژانس می‌داند کاربردهای غیرنظامی اگر‌چه خیلی نادر برای چاشنیها وجود دارد، با این وجود با توجه به کاربرد احتمالی آنها در یک دستگاه انفجاری اتمی، توسعه چنین چاشنی و دستگاه از طرف ایران مایه نگرانی است».
گزارش می‌افزاید: «آژانس نشانه‌های محکمی از توسعه سیستم شروع‌کننده مواد انفجاری قوی توسط رژیم ایران و توسعه تنظیم عیب‌یابی که برای مانیتورکردن آزمایشات مورد استفاده قرار می‌گیرد، دارد.
اساس موارد فوق‌الذکر توسط رژیم ایران در سال ۲۰۰۳ به‌صورت یک آزمایش در ابعاد بزرگ صورت گرفت که یک شارژ انفجاری قوی را در فرم یک نیم‌کره انجام دهد.
بر اساس اطلاعات، در این آزمایش سطح منحنی از نیم‌کره داخلی مربوط به شارژ انفجاری قوی، توسط تعداد زیادی کابلهای نوری مانیتور شد و خروجی نور این انفجارها با یک دوربین با سرعت بالا ثبت شد. آزمایشات مواد منفجره در مقیاس بالا توسط رژیم ایران در منطقه مریوان صورت گرفت.
آژانس نوشته‌های یک متخصص خارجی را بررسی کرده و با او ملاقات کرده است. آژانس توانسته است از طریق 3کانال جداگانه از جمله خود این متخصص، تأیید کند که این شخص از حدود سال ۱۹۹۶ تا حدود سال ۲۰۰۲ در ایران بوده است تا به رژیم ایران در توسعه تأسیسات و تکنیکهای ضروری برای ساختن نانوالماس کمک کند، او هم‌چنین در مورد فیزیک انفجاری و کاربرد آن در آن‌جا تدریس کرد.
آژانس درباره فعالیتهای یادشده به این نتیجه‌گیری می‌رسد که سیستم آغاز چندنقطه‌یی مانند آن‌چه که در بالا توضیح داده شد، می‌تواند در یک وسیله انفجاری هسته‌یی مورد استفاده قرارگیرد. با این حال رژیم ایران حاضر نشده است در بحث به این موضوع با آژانس بپردازد».
در گزارش هم‌چنین آمده است: «رژیم ایران یک محفظه محصور انفجاری بزرگ ساخته است که به آن محفظه انفجاری یا دهلیز گفته می‌شود و در سال ۲۰۰۰ در پارچین گذاشته شده است. آژانس تصاویر ماهواره‌یی به‌دست آورده است که با این اطلاعات همخوانی دارد».
مدیرکل آژانس در گزارش خود به شورای امنیت می‌نویسد: «رژیم ایران در طول دوره سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ پروژه‌یی تحت عنوان پروژه 111 اجرا کرده است. از آن اطلاعات به‌نظر می‌رسد که این پروژه شامل یک برنامه ساختاری و جامع از مطالعات مهندسی برای بررسی چگونگی ادغام محموله کروی به داخل محفظه محموله که بر روی یک موشک شهاب 3 نصب شود، شامل شده است».
گزارش آژانس خاطرنشان می‌کند: «رژیم ایران درحالی‌که صحت برخی اطلاعاتی که آژانس به آن داده بود را تأیید می‌کرد، اما اتهامات را به‌عنوان اسناد ”تقلبی“ و اطلاعات ”جعلی“ رد می‌کرد. اما در پرتو اطلاعات کلی آژانس از برنامه هسته‌یی رژیم ایران و تکامل تاریخی آن، آژانس، اطلاعات به‌دست آمده را به‌طور کلی معتبر می‌داند».
برخی از تصریحات گزارش رسمی و تخصصی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بدین قرار است:
«بین سالهای ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۰ رژیم ایران هم‌چنان به پنهان کردن اطلاعات هسته‌یی از طریق عدم اطلاع به‌موقع به آژانس از تصمیم ساخت و یا صدور مجوز ساخت کارخانه انرژی هسته‌یی در دارخوین و یک تأسیسات غنی‌سازی سوم نزدیک قم (که کارخانه غنی‌سازی سوخت فوردو نام دارد) ادامه داد.
ساختار مدیریت برنامه
برای سهولت مرجع شکل زیر به‌طور خلاصه آن‌چه آژانس از ساختار برنامه فهمیده است و تغییرات اداری که در طی سالیان در این ساختار بوده است، به تصویر کشیده شده است.
ایران تأیید کرده است که مرکز تحقیقات فیزیک در سال ۱۹۸۹ در لویزان شیان در تهران برقرار شد.
با توجه به اطلاعات ارائه‌شده توسط کشورهای عضو تا اواخر دهه 90 و اوایل ۲۰۰۰، فعالیتهای مرکز تحقیقات فیزیک تحت ”طرح آماد“ متمرکز شد. محسن فخری‌زاده (مهابادی) افسر اجرایی طرح آماد بود که امور اجرایی آن توسط ”دفتر اورکیده“ انجام می‌شد. بسیاری از فعالیتهای اجراشده تحت طرح آماد به‌نظر می‌رسد در سالهای ۲۰۰۲ و ۲۰۰۳ انجام شده است.
اطلاعاتی که آژانس از کشورهای عضو دریافت کرده که به‌علت نگرانی در مورد وضعیت امنیتی بین‌المللی در عراق و در کشورهای همسایه در آن زمان، کار بر روی طرح آماد به‌طور ناگهانی با یک ”دستور توقف“ که در اواخر ۲۰۰۳ توسط مقامات ارشد ایرانی صادر شده است، متوقف گردید. پس از آن اماکن و تجهیزات یا پاکسازی و یا نابود شده‌اند تا چیز کمی برای شناسایی ماهیت حساس این کار که انجام شده بود، باقی بماند.
آژانس اطلاعات دیگری از کشورهای عضو که نشان می‌دهد که برخی از فعالیتها که قبلاً تحت طرح آماد انجام می‌شده و بعداً از سر گرفته شده‌اند، دارد و این‌که آقای فخری‌زاده نقش اصلی سازمانی خود را حفظ کرد. ابتدا در یک سازمان جدید به‌نام حوزه توسعه فناوری پیشرفته دفاعی (سادات) که هم‌چنان به وزارت پشتیبانی نیروهای مسلح گزارش می‌داد.
(فخری‌زاده) بعداً در اوایل سال ۲۰۰۸ به‌عنوان رئیس دانشگاه فناوری مالک اشتر در تهران رسید».
گزارش آژانس می‌نویسد: «در فوریه ۲۰۱۱ فخری‌زاده مرکز فعالیتهای خود را از دانشگاه مالک اشتر به یک مکان مجاور تحت عنوان سایت مژده منتقل کرده است. فخری‌زاده اکنون ریاست سپند (سازمان تحقیقات نوین دفاعی) را به‌عهده دارد. آژانس از این‌که فعالیتهای انجام شده پس از سال ۲۰۰۳ بسیار مرتبط به یک برنامه سلاح هسته‌یی می‌باشد، نگران است».
در گزارش آمده است: «آژانس به دریافت، جمع‌آوری و ارزیابی اطلاعات مربوط به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌یی رژیم ایران ادامه داده است. اما اطلاعات بیشتری در دسترس آژانس قرار گرفته و آژانس توانسته است، به‌رغم عدم تمایل رژیم ایران، تحلیل خود را از ابعاد نظامی محتمل برنامه هسته‌یی رژیم ایران تدقیق کند.
اطلاعات در دسترس آژانس، بالغ بر بیش از یک‌هزار صفحه است که نشان‌دهنده فعالیتهای پژوهش، توسعه و آزمایش در طول زمان است. علاوه بر اسناد، آژانس از بیش از 10کشور عضو اطلاعات دریافت کرده است. آژانس اطلاعاتی نیز در نتیجه تلاشهای خود به‌دست آورده است، از جمله انجام مصاحبه با یک شخصیت اصلی در شبکه مخفی فروش هسته‌یی. تلاشهای رژیم ایران برای حل‌وفصل نگرانیهای آژانس غیردقیق و یا ناقص بوده است. این مسأله همراه با حوادثی مانند نابودی سایت لویزان شیان در اواخر ۲۰۰۳ و اوایل ۲۰۰۴ و روندی از تأییدهای دیرهنگام یا بعد از واقعه از وجود بخشهای سابقاً اعلام‌نشده از برنامه هسته‌یی ایران، منجر به افزایش نگرانیهای آژانس تا برطرف کردن آنها شده است.
تأسیسات غنی‌سازی سوخت و تأسیسات غنی‌سازی سوخت پایلوت در نطنز و تأسیسات غنی‌سازی سوخت فردو نزدیک قم به‌طور مخفیانه توسط ایران ساخته شد و از سوی رژیم ایران وقتی اعلام شد که آژانس از وجود آنها توسط منابعی به غیر از ایران مطلع شد. این، همراه با تلاشهای گذشته رژیم ایران برای پنهان کردن فعالیتهای مربوط به مواد هسته‌یی، نگرانی بیشتری در مورد احتمال وجود امکانات و مواد هسته‌یی اعلام نشده در ایران را به‌وجود می‌آورد».
مدیرکل آژانس در گزارش خود آژانس می‌نویسد: «رژیم ایران گفته بود به تکنولوژی چاشنی دست یافته است. آژانس می‌داند کاربردهای غیرنظامی اگر‌چه خیلی نادر برای چاشنیها وجود دارد، با این وجود با توجه به کاربرد احتمالی آنها در یک دستگاه انفجاری اتمی، توسعه چنین چاشنی و دستگاه از طرف ایران مایه نگرانی است».
گزارش می‌افزاید: «آژانس نشانه‌های محکمی از توسعه سیستم شروع‌کننده مواد انفجاری قوی توسط رژیم ایران و توسعه تنظیم عیب‌یابی که برای مانیتورکردن آزمایشات مورد استفاده قرار می‌گیرد، دارد.
اساس موارد فوق‌الذکر توسط رژیم ایران در سال ۲۰۰۳ به‌صورت یک آزمایش در ابعاد بزرگ صورت گرفت که یک شارژ انفجاری قوی را در فرم یک نیم‌کره انجام دهد.
بر اساس اطلاعات، در این آزمایش سطح منحنی از نیم‌کره داخلی مربوط به شارژ انفجاری قوی، توسط تعداد زیادی کابلهای نوری مانیتور شد و خروجی نور این انفجارها با یک دوربین با سرعت بالا ثبت شد. آزمایشات مواد منفجره در مقیاس بالا توسط رژیم ایران در منطقه مریوان صورت گرفت.
آژانس نوشته‌های یک متخصص خارجی را بررسی کرده و با او ملاقات کرده است. آژانس توانسته است از طریق 3کانال جداگانه از جمله خود این متخصص، تأیید کند که این شخص از حدود سال ۱۹۹۶ تا حدود سال ۲۰۰۲ در ایران بوده است تا به رژیم ایران در توسعه تأسیسات و تکنیکهای ضروری برای ساختن نانوالماس کمک کند، او هم‌چنین در مورد فیزیک انفجاری و کاربرد آن در آن‌جا تدریس کرد.
آژانس درباره فعالیتهای یادشده به این نتیجه‌گیری می‌رسد که سیستم آغاز چندنقطه‌یی مانند آن‌چه که در بالا توضیح داده شد، می‌تواند در یک وسیله انفجاری هسته‌یی مورد استفاده قرارگیرد. با این حال رژیم ایران حاضر نشده است در بحث به این موضوع با آژانس بپردازد».
در گزارش هم‌چنین آمده است: «رژیم ایران یک محفظه محصور انفجاری بزرگ ساخته است که به آن محفظه انفجاری یا دهلیز گفته می‌شود و در سال ۲۰۰۰ در پارچین گذاشته شده است. آژانس تصاویر ماهواره‌یی به‌دست آورده است که با این اطلاعات همخوانی دارد».
مدیرکل آژانس در گزارش خود به شورای امنیت می‌نویسد: «رژیم ایران در طول دوره سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۳ پروژه‌یی تحت عنوان پروژه 111 اجرا کرده است. از آن اطلاعات به‌نظر می‌رسد که این پروژه شامل یک برنامه ساختاری و جامع از مطالعات مهندسی برای بررسی چگونگی ادغام محموله کروی به داخل محفظه محموله که بر روی یک موشک شهاب 3 نصب شود، شامل شده است».
گزارش آژانس خاطرنشان می‌کند: «رژیم ایران درحالی‌که صحت برخی اطلاعاتی که آژانس به آن داده بود را تأیید می‌کرد، اما اتهامات را به‌عنوان اسناد ”تقلبی“ و اطلاعات ”جعلی“ رد می‌کرد. اما در پرتو اطلاعات کلی آژانس از برنامه هسته‌یی رژیم ایران و تکامل تاریخی آن، آژانس، اطلاعات به‌دست آمده را به‌طور کلی معتبر می‌داند».
