728 x 90

-

گسترش آلونک نشینی در حاشیه کرمان

-

آلونک نشینی حاشیه شهر کرمان
آلونک نشینی حاشیه شهر کرمان
کرمان - خبرگزاری مهر: گسترش آلونک نشینی در شهر کرمان و مهاجرت بی‌رویه از روستاها به شهرهای بزرگ موجب ایجاد شهرکهای حاشیه‌ای با معضلات فراوان اجتماعی، فرهنگی و امنیتی با جمعیتی قریب ۵۰هزار نفر شده است. به گزارش خبرنگار مهر در کرمان، حاشیه نشینی در شهرهای بزرگ یکی از پدیده‌هایی است که در اکثر شهرهای کشور مشاهده می‌شود اما این پدیده به‌دلیل بروز دو زمین لرزه مهیب در زرند و بم و خشکسالی در روستاها و در نهایت وجود افاغنه مجاز و غیرمجاز در کرمان تشدید شده است و وضعیتی نابهنجار در حاشیه شهر کرمان پدید آورده است که نمونه اسفناک آن آلونک سازیهای صورت گرفته در شهرک پدر به‌عنوان بزرگترین شهرک حاشیه‌ای شهر کرمان است.

هرچند طی ماههای اخیر اقداماتی در خصوص برخورد با حاشیه نشینی و کنترل گسترش قارچ گونه آلونکها در حاشیه کرمان انجام شده است اما کمابیش هم‌چنان ساخت خانه‌های ۲۴ساعته در حواشی کرمان ادامه دارد به گونهای که ساخت این خانه‌ها در طول شب توسط حاشیه نشینان آغاز می‌شود و خانه‌های آلونک مانند بدون هیچگونه استحکام و اصول ساخته می‌شود و روز بعد به محلی برای سکونت تبدیل می‌شود.

در این میان نباید نقش زمین خواران در ایجاد شهرکهای حاشیه‌ای کرمان را فراموش کرد به‌نحوی که اکثر این شهرکها که به شهرکهای زورآباد معروف شده‌اند توسط مردم از افرادی که زمینهایی را در وسعت زیاد تملک کرده‌اند، خریداری می‌کنند و در نهایت نیز هیچگونه سندی برای این زمینها به جز یک سند دستی که الزام قانونی نیز ندارد نصیب خریدار نمی‌شود اما به هر صورت امروز با گسترش این شهرکها و غفلتهای صورت گرفته طی سالهای گذشته شاهد سکونت بیش از ۵۰هزار مهاجر در آنها هستیم که به گفته مسئولان امنیتی و قضایی کرمان به یکی از مهمترین کانونهای جرم خیز کرمان مبدل شده‌اند.
نکته قابل‌توجه این‌که این شهرکها اکثراً از امکانات اولیه شهری از جمله آب و برق و گاز نیز بیبهره هستند هر چند که استاندار سابق کرمان در طرحی که انتقاد برخی از مسئولان شهر کرمان را نیز به همراه داشت اقدام به خدمات رسانی از جمله لوله‌کشی آب، برق و گاز به برخی از این شهرکها کرد و در نهایت نیز موجب رضایت ساکنان این مناطق شد.
استدلال استاندار سابق کرمان نیز در این خصوص این بود که باید خدمات شهری در اختیار حاشیه نشینان فعلی قرار گیرد و در مقابل نیز با گسترش دوباره حاشیه نشینی نیز به‌شدت برخورد شود که در مقابل این استدلال نیز برخی اعتقاد دارند که این خدمات رسانیها موجب تمایل بیشتر به حاشیه نشینی شده است.
اما آن‌چه که مسلم است شهر کرمان امروز در مقابل یک ناهنجاری شهری اجتماعی فرهنگی و امنیتی به نام حاشیه نشینی قرار گرفته است که حل این مشکل نیاز به تدبیر مسئولان دارد.
هم اکنون حاشیه نشینی در کرمان به‌صورت آرام و خاموش در حال گسترش است و در واقع این مناطق منبع مشکلات اجتماعی است و برخورد با این پدیده همت و عزم جدی همه مسئولان مربوط را طلب می‌کند.
حاشیه نشینان کرمان که اکثراً بومیان استان کرمان یا استانهای اطراف کرمان هستند قربانی خشکسالی هستند اما حاشیه نشینان کرمان شامل افاغنه غیرمجازی نیز هستند که بدون هیچ مجوزی و از راههای غیرقانونی به استان کرمان مهاجرت کرده‌اند و اکثر این افراد داری مشاغل کاذب هستند.
جمعیت حاشیه نشینان در سال ۸۱تنها ۱۵هزار نفر و در سال ۸۹ قریب ۵۰هزار نفر
طبق سرشماری سال ۸۱ تعداد حاشیه نشینان در کرمان ۱۵هزار نفر بود که طی سالهای اخیر رشد یافته است و امروز به ۵۰هزار نفر رسیده است.
حاشیه نشینی در کرمان به یک معضل پیچیده تبدیل شده است و حل این معضل با برنامه‌ریزی دقیق و مطالعاتی و شناخت کامل از افراد و محیط در کمترین زمان معقول انجام پذیر است.
نکته دیگر در خصوص مسائل حاشیه‌ای شهر کرمان مشکلات امنیتی موجود این شهرکهاست و به‌ویژه در خصوص اسکان جمعیت قابل‌توجه افاغنه در این شهرکهاست و مطابق برخی آمار در کرمان ۷۲هزار افغانی دارای مجوز و ۱۲۵هزار افغانی فاقد مجوز وجود دارد که بیشک عامل اصلی بسیاری از نا امنیها و جرایم در استان کرمان محسوب می‌شود و سکونتگاه اصلی این افاغنه در شهر کرمان همین شهرکهای حاشیه‌ای شهر هستند.

شهرکهای حاشیه‌ای از ضوابط قانونی بی‌بهره‌اند
فرمانده نیروی انتظامی استان کرمان در این خصوص در گفتگو با مهر می‌گوید: یکی از مشکلات اصلی کرمان در کنار مواد مخدر وجود افاغنه غیرمجاز است.
سردار حسین چناریان در این خصوص ساماندهی افاغنه در شهرکهای حاشیه‌ای کرمان را ضروری می‌داند و می‌افزاید:
حاشیه شهرها از ضوابط شهرنشینی و قوانین شهری برخوردار نیستند و به همین دلیل نیز کانون جرم در مرکز شهرها در واقع مناطق حاشیه‌نشین هستند.
وی با تاکید بر این‌که برای ساماندهی به وضعیت مناطق حاشیه‌ای تمام دستگاهها باید همکاری کنند، افزود: در همین راستا طرح ساماندهی مناطق حاشیه‌ای کرمان و ساماندهی اتباع بیگانه در این مناطق هم اکنون در حال اجراست.
رئیس پلیس کرمان افزود: این طرح با هدف توسعه امنیت اجتماعی در ارتباط با پاکسازی کانونهای تمرکز مجرمین به مرحله اجرا گذاشته شده است.

افاغنه در شهرکهای حاشیه‌ای ساماندهی می‌شوند
سردار چناریان با اشاره به دستگیری حدود بیش از ۶۰۰نفر اتباع خارجی غیرمجاز در مرحله اول و دوم اجرای این طرح افزود: با چنین شرایطی اگر در سطح شهر احساس ناامنی شود مبدأ شروع آن از حاشیه شهر است.
وی خاطرنشان کرد: به‌دلیل حضور افاغنه در کرمان و شرایطی که این کانونهای حاشیه نشینی شهری ایجاد کرده‌اند با پاکسازی این نقاط به سمت لایه‌های شهری و به سوی تامین امنیت شهر می‌رویم.
وی اضافه کرد: در بحث حضور افاغنه و ساکن بودن آنها در حاشیه شهر باید تمام ادارت از جمله اداره کار، اداره بهداشت، اعضای شورای شهر، پلیس و سایر دستگاههای مرتبط با همکاری یکدیگر در رفع این معضل کوشا باشند.

هیچ خدمات شهری به حاشیه نشینها تعلق نمی‌گیرد
قائم‌مقام شهردار کرمان نیز در خصوص امکاناتی که در اختیار این شهرک نشینها قرار می‌گیرد، گفت: در واقع بر اساس قانون هیچ خدمات شهری به حاشیه‌ نشینان تعلق نمی‌گیرد زیرا اصولاً این مناطق در محدوده شهری قرار نگرفته‌اند.
حسین کردی افزود: تنها راه‌حل مشکل حاشیه نشینان کرمان این است که به‌عنوان روستا پذیرفته شود یا به محدوده شهر منتقل شوند.
وی گفت: با این وجود برخی از حاشیه‌ نشینان نیازهای خود از جمله آب و برق و گاز را به شیوه غیرقانونی تامین می‌کنند.
وی اظهار داشت: هم اکنون نیز قانون منع واگذاری خدمات به حاشیه ‌‌نشینان ابلاغ شد طبق این قانون هیچ مرکز و سازمانی حق ارائه خدمات به اهالی حاشیه‌‌نشین را که در خارج از محدوده شهری به ساخت و ساز غیرقانونی و بدون دریافت پروانه ساخت پرداخته‌ اند ندارد.

مهاجرت ۱۵۰هزار نفر به شهر کرمان
نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی نیز در این خصوص با اشاره به معضل حاشیه نشینی در کرمان گفت: زمین لرزه‌های بم و زرند و خشکسالی پیاپی در استان موجب شده، ۱۵۰هزار نفر از روستاها به شهر کرمان مهاجرت کنند.
غلامرضا کرمی با تاکید بر لزوم حل مشکل بیکاری در استان کرمان اظهار داشت: یکی از دغدغه‌های نمایندگان مجلس رفع مشکل بیکاری است و در این زمینه همکاری لازم را با دستگاههای مختلف دارند.
وی با اشاره به روند مهاجرت به شهر کرمان و افزایش جمعیت این شهر گفت: زمین لرزه‌های بم و زرند و کمبود آب و خشکسالیهای پیاپی در استان کرمان در سالهای اخیر موجب افزایش مهاجرت به شهر کرمان شده است.
کرمی خاطرنشان کرد: این عوامل موجب شده است ۱۵۰هزار نفر در سالهای اخیر به شهر کرمان مهاجرت کنند و همین مسأله موجب افزایش حاشیه نشینی در شهر کرمان شده است.
نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی افزود: هم اکنون ۱ . ۳ درصد جمعیت استان کرمان در شهر کرمان ساکن هستند.

وجود قریب ۵۰هزار حاشیه‌نشین در کرمان
شهردار کرمان نیز حاشیه نشینی را یکی از مهمترین معضلات شهری کرمان می‌داند و تعداد افراد ساکن در شهرکهای حاشیه‌ای کرمان را قریب ۵۰هزار نفر اعلام می‌کند.
ابوالقاسم سیف اللهی در این خصوص می‌گوید: هم اکنون برای مقابله با حاشیه نشینی در کرمان ستاد حاشیه نشینی راه‌اندازی شده و فعال است.
وی خواستار اتخاذ عوامل بازدارنده در خصوص جلوگیری از افزایش جمعیت شهرها شد و گفت: در این راستا احداث کمربند سبز کرمان درحال انجام است.
شهردار کرمان نیز از منتقدان ارائه خدمات به حاشیه نشنان است و می‌گوید این مسأله موجب می‌شود حاشیه نشینی با امید ارائه خدمات در آینده افزایش یابد.

محرومان ساکنان اصلی حاشیه‌های شهر
یک استاد جامعه شناس دانشگاه کرمان گفت: به کاربردن لفظ حاشیه‌‌نشین برای کسانی که در شهر کرمان خارج از محدوده‌ شهری زندگی می‌کنند چندان درست نیست چون ‌ بار مفهومی منفی با خود دارد.
سیامک زند رضوی در این مورد اظهار داشت: حاشیه ‌ نشینی در جامعه‌ شناسی مترادف است با کار در بازار سیاه، تصرف عدوانی اراضی دیگران، فعالیتهای خلاف و زندگی با ارزشهای متفاوت از سایر ساکنان شهر در حالیکه آن‌چه ما در کرمان با آن مواجه شده‌ایم عبارت از شهروندانی است با مسکن غیررسمی از نگاه دستگاه اداری شهرداری که اتفاقا برای تملک این مسکن غیررسمی و خارج از محدوده‌ به برخی افراد بی مسؤلیت پول نیز پرداخته‌ اند.
وی افزود: طبیعی است که آنها نیز مایلند همانند سایر شهروندان از خدمات شهری برخوردار شوند.
زند رضوی تصریح ‌ کرد: دستگاه اداری استان در ۳۰سال اخیر با فراموش کردن بافت قدیم شهر کرمان و واگذاری اراضی در پهنه‌ وسیعی از اطراف شهر باعث شده است رشد سطحی شهر کرمان به‌لحاظ مساحت چندین برابر رشد جمعیت شهری باشد و این باعث می‌شود در فاصله بافت اصلی شهر و اراضی واگذار شده نقاطی پیدا شود که از یک طرف در محدوده‌ شهر کرمان قرار دارند چون در اطراف و عقبتر از آن شهرکهای قانونی ایجاد شده و از یک طرف خارج از محدوده‌ شهری محسوب می‌شوند چون از طرف دستگاه اداری برای آنها برنامه‌ ریزی نشده و بهصورت قانونی زمینها به فروش نرسیده‌اند.

خشکسالی جمعیت قابل توجهی را آواره کرده است
این جامعه شناس ادامه داد: به‌دلیل خشکسالیهای گسترده دو دهه اخیر جمعیت بزرگی آواره شهرهای مختلف استان و به‌خصوص شهر کرمان شده‌ اند.
دکتر زند رضوی اظهار داشت: یکی از راه‌ حلهای مسأله، به‌رسمیت شناختن مردمانی است که به‌ دلیل فقر، زمین را از مالکین یا زمین‌ خواران با قیمت ارزان خریده‌اند و می‌توان با استفاده از سرمایه اجتماعی موجود در میان آنان و جلب مشارکت تک تک خانواده‌ها، ساز و کارهای محله‌ای را برای بهبود وضعیت موجود فعال کرد.
وی تاکید کرد: هم مسکن غیررسمی و هم حاشیه نشینی در کرمان باید مورد مطالعه جدی و کارشناسی قرار گیرند و در غیراین صورت، تفکیک این دو از هم ممکن نیست و هر چند وقت یکبار شاهد پدید آمدن یک مسأله و مشکل اجتماعی در این مناطق خواهیم بود.
										
											<iframe style="border:none" width="100%" scrolling="no" src="https://www.mojahedin.org/if/b702c6a2-88da-4f11-addb-41aaee8b5f2c"></iframe>
										
									

گزیده ها

تازه‌ترین اخبار و مقالات