افول نفوذ رژیم ایران در عراق نتیجه یک نظرسنجی است که منقذ داغر، مدیر اجرایی «مؤسسه مستقل مطالعات اداری و جامعه مدنی» در روزنامه واشنگتن پست منتشر کرده است.
در این گزارش آمده است: یک نظرسنجی عمومی در بغداد نشان می‌دهد که سیطره تسخیرناپذیر پیشین رژیم ایران در عراق رو به افول است.
شروع نفوذ رژیم ایران در عراق به اشغال این کشور در سال ۲۰۰۳برمی گردد. خلأ سیاسی عراق پس از سقوط صدام حسین توسط رژیم ایران پر شد و طیفی از گروه‌های نیابتی را ایجاد کرد.
استراتژی رژیم ایران سوء‌استفاده از اختلافات فرقه‌ای در عراق بود. تهران با استفاده از احزاب شیعه نفوذ خود را نه تنها در میان نخبگان سیاسی بلکه در میان شیعیان عراق گسترش داد.اما یک نظرسنجی تازه نشان می‌دهد که ماه عسل رژیم ایران با شیعیان عراقی به سرعت رو به پایان است. این تغییر رویکرد می‌تواند تاثیری عمیق بر مسیر سیاسی آینده عراق بگذارد.
تغییر رویکرد عراقیان نسبت به رژیم ایران
واشنگتن پست با استناد به‌نظرسنجیهای انجام شده در جامعه عراق این‌طور ادامه می‌دهد:
داده‌های به دست آمده از نظرسنجیهای گروه پژوهشی «انستیتو مستقل مطالعات اداری و جامعه مدنی» که سالی دو تا سه بار از ۲۵۰۰تا ۳۵۵۰نفر به‌صورت میدانی و رو در رو انجام می‌گیرد، نشانگر روندی جدید است.
درصد شیعیان عراقی که به ایران نگاهی مثبت داشته‌اند از ۸۸درصد در سال ۲۰۱۵به ۴۷درصد در سال ۲۰۱۸تقلیل یافته است. در همین دوره زمانی درصد شیعیان عراقی که نگاهی منفی به ایران دارند از ۶درصد به ۵۱درصد افزایش پیدا کرده است. این یعنی در حال حاضر اکثریت شیعیان عراقی نگاهی منفی به ایران دارند.
در همین دوره سه ساله، درصد شیعیان عراقی که معتقدند ایران شریکی قابل اعتماد برای عراق است از ۷۶درصد به ۴۳درصد افت کرده است.
شیعیان عراقی که ایران را شریکی مطمئن نمی‌دانند از ۲۴درصد به ۵۵درصد رسیده است. درصد شیعیان عراقی که ایران را تهدیدی واقعی برای حاکمیت ملی‌شان می‌دانند به شکلی چشمگیر بالا رفته و از ۲۵درصد در سال ۲۰۱۶به ۵۸درصد در سال ۲۰۱۸رسیده است.
دلایل تغییر رویکرد عراقیان نسبت به ایران
مؤسسه مستقل مطالعات اداری و جامعه مدنی در ارتباط با دلایل تغییر رویکرد مردم عراق نسبت به رژیم ایران به سه دلیل اشاره می‌کند و می‌نویسد: این تغییر سه دلیل سیاسی، اقتصادی و اجتماعی دارد. در سطح سیاسی، دولتهای عراق در بیش از دوازده سال گذشته مورد حمایت ایران قرار داشته‌اند و سابقه‌شان مملو از فساد و ناکارآمدی بوده است. در سطح اقتصادی، ایران از عراق به‌عنوان ابزاری برای دور زدن تحریمها استفاده کرده و با ریختن کالاهای ارزان و بی‌کیفیت به بازار عراق، اقتصاد محلی و تولیدات کشاورزی و صنعتی کشور همسایه را نابود کرده است. این عوامل در کنار مشکلات آب در بصره و جنوب عراق به تظاهرات اعتراضی علیه ایران دامن زده است.
این تحلیل در پایان به شبه‌نظامیان عراقی که با الگو برداری از بسیج ضدمردمی ایجاد شده‌اند می‌پردازد و می‌گوید: ایران طیفی از متحدان و گروه‌های نیابتی شامل «حشدالشعبی» (نیروهای بسیج مردمی) و احزاب سیاسی را در اختیار دارد، با این وجود، سرخوردگی عمومی شیعیان عراقی از ایران نشان می‌دهد که رویکرد عراقیها نسبت به ایران در حال از بین رفتن است. این امر فضای بیشتری در اختیار سیاست ملی غیرفرقه‌ای می‌گذارد که می‌تواند به عراق در حرکت به پیش و تمرکز بر یک آشتی ملی کمک کند.
مطالب مرتبط
