سازمان عفو بین‌الملل طی بیانیه‌یی در واکنش به بحران آب در ایران و رفتار خشونت‌آمیز مأموران امنیتی رژیم ایران با معترضان در خوزستان، خواستار تأمین حق آب به‌صورت پایدار و محافظت از تمام بازداشت شدگان در مقابل شکنجه و سایر بدرفتاریها و آزادی فوری بازداشت شد.
عفو بین‌الملل در بیانیه خود نوشت؛ «مقامات رژیم ایران باید تحقیقات غیرجانبدارانه و جامع در خصوص توسل غیرضروری و افراطی نیروهای امنیتی به زور، از جمله استفاده احتمالی از سلاح گرم، در جریان اعتراضات اخیر خوزستان علیه معترضانی که درخواست آب آشامیدنی پاک داشتند، انجام دهند. آنها باید محافظت تمام بازداشت شدگان از شکنجه و سایر بدرفتاریها و آزادی فوری هر کسی که صرفاً به‌خاطر استفاده مسالمت‌آمیز از حق آزادی تجمعات بازداشت شده، را تضمین کنند».
مردم خوزستان باید حق دسترسی به آب آشامیدنی داشته باشند
عفو بین‌الملل همچنین نوشت مقامات رژیم ایران باید تضمین کنند مردم در خوزستان و همه استانهای ایران از حق دسترسی به مقادیر مناسب آب آشامیدنی برای مصارف شخصی و خانگی که شامل نوشیدن، بهداشت فردی، شستن لباس‌ها، طبخ غذا و بهداشت خانگی می‌شود، برخوردار باشند و کسانی که مایل به پیوستن به اعتراضهای صلح‌آمیز به‌منظور درخواست این حق هستند، نباید با ممانعت و مجازات روبه‌رو شوند.
تظاهرات و اعتراض مردم به کمبود و کیفیت بد آب
خاطر نشان می‌شود هزاران نفر از مردم خرمشهر، آبادان و دیگر شهرهای استان خوزستان، در ۸تا ۱۰تیر ۹۷به خیابانها آمدند و به قطع آب و به شور و گل‌آلود بودن آب لوله‌های آب شهری اعتراض کردند و خواستار آب پاک شدند؛ این در حالی بود که درجه حرارت هوا در این منطقه به بیش از ۵۰درجه سانتیگراد رسیده بود.
بر اساس گزارشهای رسانه‌های حکومتی، در روز ۸تیر، به‌دلیل قطعی ۲۰ساعته آب لوله‌کشی شهرستان رامهرمز، ساکنان این شهرستان مجبور به مصرف آب تصفیه نشده کرد و حدود ۳۵۰نفر دچار مسمومیت و عفونت روده‌ای شدند.
در همین روز، اعتراضات مردمی به بحران مزمن آب در خوزستان بالا گرفت. آب در شهرهای آبادان و خرمشهر قطع شد و کارگزاران حکومت گفتند ممکن است که قطعی آب تا ۱۰الی ۱۵روز دیگر ادامه داشته باشد.
غیرقابل مصرف بودن آب در خرمشهر و آبادان
رسانه‌های حکومتی همچنین به شش برابر حد مجاز رسیدن، سختی آب در خرمشهر و آبادان اشاره کرده و از غیرقابل مصرف شدن آب آشامیدنی در این شهرها خبر دادند.
غلامرضا شرفی به‌اصطلاح نماینده آبادان در مجلس رژیم، ۳۰خرداد ۹۷گفت: «آب آبادان حتی برای شستشو، استحمام و مصارف بهداشتی هم به هیچ‌وجه قابل استفاده نیست؛ شوری آب در آبادان به اندازه‌ای است که باعث سوزش چشم‌ها پس از شستن صورت می‌شود».
سرکوب معترضان به کمبود آب آشامیدنی
معترضان خرمشهر در ۸تیر ۹۷با ظروف پلاستیکی خالی به محل برگزاری نمایش نماز جمعه این شهر رفته و شعارهایی هم‌چون “خرمشهر آب ندارد” سر دادند. آنها خشم خود را از کارگزاران رژیم آخوندی، با شعارهایی هم‌چون “به نام دین، ما را غارت کردند” و “مسئول بی‌لیاقت نمی‌خواهیم” نشان دادند.
شعارهای تظاهرات و اعتراض کنندگان خوزستانی که در روز های بعد هم ادامه یافت به به سرعت از شکایات اجتماعی و اقتصادی فراتر رفته و به مخالفت علیه فاشیسم دینی و شخص خامنه‌ای بالغ شد.
ضرب و شتم معترضانی که آب می خواهند
مطابق ویدئوهایی که در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر شده مزدوران ضدشورش و سایر مزدوران امنیتی از گاز اشک‌آور و ضرب و شتم برای پراکنده کردن معترضان استفاده کردند. این در حالی بود که تجمع معترضان صلح‌آمیز بود؛ در نتیجه این برخورد حتی تماشاگران و زنان کودک در بغل هم تحت تاثیر قرار گرفتند. سرکوب معترضان باعث شد آنها با پرتاب سنگ به سوی مزدوران امنیتی و برافروختن آتش از خود دفاع کنند. اعتراضات در روزهای ۹و ۱۰تیر به شهرهای اطراف گسترش یافتند؛ صدها نفر در شهرهای خوزستان، از جمله اهواز و آبادان، در تظاهرات علیه کمبود آب شرکت کرده و با معترضان خرمشهر اعلام همبستگی نمودند.
صدای واضح تیراندازی در فیلم‌های تظاهرات ۹تیر در خرمشهر شنیده می‌شود. رحمانی فضلی، وزیر کشور، روز بعد در یک کنفرانس مطبوعاتی در پاسخ به این پرسش که چند نفر در اعتراضات شهر خرمشهر کشته شدند تأیید کرد که تیراندازی صورت گرفته و یک زخمی به بیمارستان منتقل شده است. او اما هیچ اطلاعات بیشتری در مورد فرد یا گروه مسئول تیراندازی و وضعیت فرد مجروح ارائه نداد. و مدعی زخمی شدن ۱۰تن از مزدوران امنیتی شد.
اما رسانه‌های غیرحکومتی شمار مجروحان تظاهرات ۹تیر خرمشهر را بالاتر از آمار اعلام شده از سوی مقامات رژیم ایران اعلام کردند.
استفاده از سلاح گرم علیه معترضان به بی‌آبی
طبق قوانین بین‌المللی، نیروهای امنیتی نباید از سلاح گرم استفاده کنند، به جز برای دفاع از خود و دیگران در برابر تهدید قریب‌الوقوع مرگ یا صدمات جدی و تنها در صورتی که سایر روش‌های مقابله برای دفع تهدید کافی نباشد. سلاح گرم هرگز نباید به‌عنوان ابزاری برای کنترل نظم عمومی و پراکنده کردن معترضان مورد استفاده قرار گیرد.
بیانیه عفو بین‌الملل از مقامات رژیم ایران می‌خواهد که تحقیقاتی غیرجانبدارانه و جامع در مورد استفاده از زور توسط نیروهای امنیتی در تظاهرات ۹تیر خرمشهر انجام دهند و مسئولیت مأموران درگیر، از جمله در سطوح فرماندهی، را مشخص کرده و آنها را پاسخگو نگاه دارند.
بازداشت معترضان
خبرگزاری قضاییه آخوندی «میزان» نوشت، مقامات در روز ۱۳تیر از بازداشت ۱۰نفر از معترضان و “شناسایی” ۳۵نفر دیگر خبر دادند و این افراد را به‌عنوان “عاملان انتشار فراخوانهای دعوت به آشوب و سوءاستفاده از مطالبات مردمی” معرفی کردند.
همچنین خبرگزاری «هرانا» نوشت دهها تن از مردم در خرمشهر، آبادان و اهواز در ارتباط با تظاهرات اخیر بازداشت شده‌اند.
عفو بین‌الملل در بیانیه‌اش نوشت، با توجه به نقض سابقه‌دار حقوق‌بشر در بازداشتگاههای ایران نگران است که افراد بازداشت شده در معرض شکنجه و سایر رفتارهای بیرحمانه، غیرانسانی و ترذیلی قرار گرفته باشند.
عفو بین‌الملل از مقامات ایرانی می‌خواهد که محافظت از تمام بازداشت شدگان در مقابل شکنجه و سایر بدرفتاریها و آزادی فوری هر کسی که صرفاً به‌خاطر استفاده مسالمت‌آمیز از حق آزادی تجمعات بازداشت شده، را تضمین کنند.
بحران آب در ایران
بدلیل حاکمیت نالایق و چپاولگر، ایران سال‌ها است که دچار مشکل جدی آب است و مردم از حق انسانی خود برای دسترسی کافی و مستمر به آب پاک و سالم محروم مانده‌اند. کارشناسان محیط‌زیست، سوء مدیریت که خود را در رشد سریع جمعیت، کشاورزی ناکارآمد، تخلیه فاضلاب‌های خانگی، کشاورزی و صنعتی به منابع آبی، سدسازی بی‌رویه، برداشت بی‌حد و حصر از آب‌های زیرزمینی نشان می‌دهد را از جمله محرک‌های بحران آب در ایران عنوان می‌کنند. همه این‌ها منتهی به یک وضعیت بحرانی شده است که از شاخصه‌های آن خشک شدن دریاچه‌ها و رودخانه‌ها، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، توفان ریزگرد ها، بیابان‌زایی و کاهش کیفیت آب است.
استان خوزستان به‌صورت ویژه تحت تاثیر بحران کمبود آب قرار گرفته است. با وجود منابع عظیم نفت، مردمان این منطقه سال‌ها است که با فقر، آلودگی هوا، کمبود آب و افزایش شوری آب شهری مواجه هستند. به باور فعالان حقوق اقلیت‌ها، این مسائل نتیجه دهه‌ها تبعیض و چپاولگری سرکردگان حکومت است. در نتیجه در سال‌های اخیر در نقطه مختلف خوزستان اعتراضات بسیاری به‌خاطر کمبود آب آشامیدنی پاک شکل گرفته است.
استانداردهای بین‌المللی در زمینه حق آب
دسترسی به آب پاک و سالم برای بقا و سلامت انسان حیاتی است، قوانین بین‌المللی نیز، حق دسترسی کافی و مستمر به آب پاک و سالم آشامیدنی را به‌عنوان یک حق کلیدی شناسایی کرده است. ایران به‌عنوان یکی از اعضای میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موظف است که دسترسی آحاد مردم به آب را تضمین کند.. مطابق تفسیر عمومی شماره ۱۵کمیته حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی سازمان ملل،«حق آب هم‌چون سایر حقوق‌بشر سه نوع تعهد را برای دولتهای عضو الزامی می‌کند: تعهد به احترام، تعهد به حمایت و تعهد به ایفا … دولتهای عضو باید راهبردهای یکپارچه و جامعی را تصویب کنند و برنامه‌هایی برای تضمین این‌که آب کافی و سالم برای نسل‌های حاضر و آتی وجود دارد، تهیه کنند… آب و تسهیلات و خدمات آبی باید برای همگان بدون تبعیض قابل دسترسی باشد… دولتهای عضو باید به افراد و اقشاری که به‌طور تاریخی در بهره‌مندی از این حق با سختی روبه‌رو بوده‌اند، از جمله زنان، کودکان و اقلیت‌ها، توجه ویژه کنند… به‌طور مشخص، دولتهای عضو باید تضمین کنند که مناطق روستایی و محروم شهری به تسهیلات آبی مناسب دسترسی داشته باشند. منابع سنتی آب در مناطق روستایی باید از دست‌اندازیهای غیرقانونی و آلودگی محافظت شوند».
خاطر نشان می‌شود، مناطق جنوبی استان خوزستان در ماه‌های اخیر شرایط پرتنشی را تجربه کرده است از جمله در فروردین‌ماه امسال شهرها یا محله‌های عمدتاً عرب نشین جنوب خوزستان شاهد اعتراض گسترده شهروندان عرب بود که علیه رفتارهای نژادپرستانه تلویزیون رژیم آخوندی به خیابانها آمدند. در جریان این اعتراضات دست کم ۴۰۰تن از معترضان زندانی شدند.، همچنین شهروندان خرمشهری برای چند روز متوالی در اعتراض به بحران آب در این منطقه به خیابانها آمدند. در ادامه این تجمعات، مردم چند شهر دیگر استان خوزستان از جمله بندر موسوم به خمینی، آبادان، کوت عبدالله و اهواز نیز دست به اعتراض زدند و تعدادی از معترضان در تجمعات شهرهای اهواز و خرمشهر بازداشت شده‌اند.
بیشتر بخوانید:
- بحران آب، ابر چالش رژیم ایران
- بیکار شدن ۲۵هزار سرپرست خانوار در شرق اصفهان
- بحران فراگیر بی‌آبی و تنها راه‌حل
- انتقال آب شرب خوزستان به کویت و عراق به قیمت تشنگی مردم
