پس از یک محاکمه ماراتن شامل بیش از ۹۰جلسه و ۴۶شاهد، یک دادگاه سوئد هفته گذشته ۲۳تیر حکم حبس ابد برای یک مقام قضایی سابق رژیم ایران بهدلیل دست داشتن در اعدام دستهجمعی و شکنجه دهها هزار زندانی در ایران در دهه۱۹۸۰ را صادر کرد.
حکم دادگاه علیه حمید نوری، ۶۱ساله، دستیار سابق معاون دادستان زندان گوهردشت، در اعدام بسیاری از زندانیان سیاسی در ایران در تابستان ۱۳۶۷ شرکت داشته و بهطور مشترک و با تبانی با دیگران در انجام اعدامها دست داشته است.
دادگاه همچنین گفت این اقدامات بهعنوان جنایت جدی علیه قوانین بینالمللی تلقی میشود.
بنا به گزارش عرب نیوز این حکم دادگاه واکنشهای متفاوتی را در پی داشت. بهطور قابل پیشبینی، رژیم ایران بهشدت این حکم را محکوم کرد، در حالی که سازمانهای حقوقبشر و چهرههای اپوزیسیون ایرانی از آن بهعنوان یک پیروزی برای کسانی که در ایران تحت ظلم بوده یا هستند استقبال کردند...
فعالان حقوقبشر و اپوزیسیون ایران از این حکم استقبال کردند و گفتند که این حکم شروعی را برای محاکمه و محاکمه سایر مقامات ایرانی متهم به ارتکاب جنایت، ایجاد میکند...
این واکنشها از طرف ایران قابل درک هستند، زیرا این حکم نقطهعطف است چرا که برای اولین بار یک مقام سابق ایرانی بهدلیل دست داشتن در اعدامهای دستهجمعی که عمدتاً اعضای سازمان مجاهدین خلق ایران را هدف قرار داده بود محاکمه میشود.
به گفته کارشناسان حقوقی، در حالی که سایر مقامات و عوامل ایرانی در آلمان، فرانسه و اخیراً بلژیک بهدلیل ترور و توطئههای مرتبط با تروریسم محکوم شدهاند، بهگفته کارشناسان حقوقی هیچیک از آنها هرگز در ایران بهخاطر ارتکاب جرم محاکمه نشدهاند...
حکم صادره علیه نوری بسیار فراتر از یک حکم دادگاه بود. این به خانواده قربانیان نشان داد و به جهان یادآوری کرد که در نهایت عدالت علیه عاملان جنایات علیه بشریت اجرا خواهد شد، هر چند با تأخیر. همچنین به رژیم ایران هشدار داد که ظالمان روزی مشمول عدالت خواهند شد و تاوان ظلم خود را خواهند پرداخت...
در حالی که همه اینها بدون شک نشاندهنده تغییر جهت درست از سوی قدرتهای غربی است، اما بهنظر میرسد برخی از سیاستمداران اروپایی همچنان قصد دارند از قوانین ایران پیروی کنند و منتقدان هشدار میدهند که مماشات با ایران بیشتر به تشویق دیپلماسی گروگانگیری بیشتر میشود تا منصرف کردن آن از این سیاست...
رئیسی، مورد علاقه خامنهای، باید بیش از هر شخص دیگری در ایران نگران آینده باشد. وی بهعنوان یکی از اعضای ارشد کمیته مرگ که بر اعدام دستهجمعی زندانیان سیاسی نظارت داشت، مسئولیت فرستادن حداقل ۳۰۰۰۰انسان بیگناه به چوبهدار بدون هیچگونه محاکمه عادلانهای را برعهده دارد...
حکم اخیر علیه نوری در سوئد احتمالاً نوید دهنده آغاز رویکرد جدیدی از سوی رژیم ایران است. این حکم پیام روشنی دارد و نسبت به هر گونه باجگیری بیشتر هشدار میدهد و به تهران یادآوری میکند که غرب میتواند اقدامات متقابلی را علیه آن آغاز کند...
در خاتمه بهنظر میرسد که حکم نوری حاوی دو پیام است. نخست، به دیپلماسی گروگانگیری باجخواهانه ایران پاسخ داد و ثانیاً، پیام روشنی به رئیسی میدهد که دوران معافیت از مجازات رو به پایان است و عدالت تاریخ انقضا و محدودیت جغرافیایی ندارد. تنها میتوان امیدوار بود که سایر کشورهای اروپایی نیز علیه دیپلماسی گروگانگیری ایران اقدام کنند.