در روز دوشنبه ۳ آذر، خروجی رسانههای وابسته به قدرت تصویری از آشفتگی درونی حکومت، بنبست سیاست خارجی و انفجار نارضایتی اجتماعی ارائه میکنند. از اعترافهای مستقیم به شکست الگوهای حکمرانی تا هشدار درباره فاجعه زیستمحیطی، گرانی افسارگسیخته و بحران مسکن، همه نشان میدهد ساختار فرسوده نظام نه توان پاسخگویی دارد و نه انسجامی برای عبور از بحرانها. در برابر، تلاش تبلیغاتی برای نسبتدادن مشکلات به «دشمن» نیز بیش از پیش رنگ میبازد.
گزیده رسانهها:
چند ثانیه – واکنش طوفانی به اظهارات بهروزآذر:
خنده او هنگام یادآوری مهریه ۱۱۴سکهای، به نمادی از فاصله طبقاتی و گسست میان مدیران حکومتی و مردم تبدیل شد. کاربران این واکنش را «نمکپاشی بر زخم معیشتی مردم» توصیف کردند.
شبکه خبر – رادان:
با تکرار خط امنیتی همیشگی، اعتراضات و بحرانهای جامعه به «جنگ روانی دشمن» تقلیل داده شد. او حجاب اجباری را «میراث شهدا» خواند و از خطر «دوقطبی شدن» گفت.
خبرگزاری دانشجو – حمله به تیم مذاکره هستهیی سابق:
خصریان توافق قاهره را «خلاف قانون» دانست و روحانی، ظریف و عراقچی را متهم کرد که کشور را به بنبست اسنپبک کشاندهاند. سخنان او انعکاسی از جهش بحران هستهیی در ساختار قدرت است.
جماران – محکومیت عملیات اسراییل در بیروت:
وزارتخارجه ترور هیثم علی طباطبایی را محکوم کرد؛ موضعی که بخشی از خط تبلیغاتی منطقهیی رژیم بهویژه پس از افزایش فشارهای بینالمللی است.
شبکه چهار – مناظره درباره فروپاشی انسجام قدرت:
جلائیپور بر «وفاق اجباری» تأکید میکند و جمشیدی از «تکثر لیبرالی» بهعنوان آفت حکمرانی نام میبرد؛ گفتگویی که عمق بحران ایدئولوژیک در دستگاه حاکم را آشکار میکند.
شبکه خبر – صفار هرندی:
از «خطر فاصله مردم با ایدئولوژی» سخن گفت و اعتراف کرد که شکافهای کنونی «داراییهای نظام را دود میکند».
بهارنیوز – فاجعه آتشسوزی الیت:
ناکارآمدی مدیریتی، نبود تجهیزات و کاهش بودجه محیطزیست عامل گسترش آتشسوزی معرفی شده است. مقیاس خسارت هنوز اعلام نشده.
بهارنیوز – سقوط بازار مسکن:
متوسط قیمت به ۱۲۵میلیون تومان رسیده و ۵۰٪ مردم تهران مستأجرند. اجارهبها تا ۷۰٪ سبد خانوار را میبلعد و تحقق وعدههای مسکن «شعار» توصیف شده است.
بهارنیوز – بحران حقوق و تورم:
افزایش ۲۰٪ حقوق در برابر تورم ۴۵٪ «سرقت از معیشت حقوقبگیران» ارزیابی شده.
بهارنیوز – بحران آب بهعنوان «مخاطره ملی»:
سیاست خارجی پرهزینه و حکمرانی مخرب زیستمحیطی ریشه اصلی بحران معرفی میشود، نه تغییر اقلیم.
بهارنیوز – گرانی هفتگی مواد غذایی:
قیمت گوشت، لبنیات و برنج هر هفته بالا میرود؛ نتیجه سیاستهای دستوری و بیثباتی اقتصادی در دیکتاتوری دینی.
کامل رسانهها:
چند ثانیه- خندهای که بر زخم مردم نمک پاشید؛ واکنشها به اظهارات بهروزآذر درباره مهریه
پاسخ زهرا بهروزآذر معاون پزشکیان در امور مهریه به یک سؤال ساده، امروز در شبکههای اجتماعی جنجال بهپا کرده است. وقتی خبرنگار پرسید «مهریه شما چقدر بوده؟» او با خنده گفت: «۱۱۴تا سکه؛ آنموقع هر سکه ۱۰۰هزار تومان بود». کاربران میگویند در حالیکه مردم با هر نوسان بازار دچار اضطراب میشوند، شنیدن این جمله با خنده از زبان کسی که سالها در ساختار مدیریتی حضور داشته، نه تنها همدلی ایجاد نمیکند، بلکه شکاف عمیق میان مسئولان و واقعیت زندگی مردم را یادآوری میکند. در واکنشها آمده بود: «به چی میخندید خانوم دکتر؟ به جوانی و آیندهای که زیر گرانی سکه از بین رفت؟» «وقتی خودت جزئی از این ساختاری، چطور افزایش چندصد برابری قیمت برایت فقط یک خاطره خندهدار است؟» این ویدئو کوتاه، دوباره این پرسش را برجسته کرده است که چرا مشکلاتی که برای مردم بحران است، برای برخی مسئولان تبدیل به سوژه لبخند میشود. و همین تضاد، دلیل اصلی وایرال شدن این چند ثانیه بوده است.
تلویزیون شبکه خبر- رادان-سخنران تهران-۱۴۰۴۰۹۰۳
احمد رضا رادان: مردم بدانید... دشمنان بهدنبال اون هستند که در دل ما ناامیدی ایجاد کنند در دل ما یأس ایجاد کنند در دل ما ترس ایجاد کنند… دشمن… تلاش میکند که وحدت و همدلی را از بین ما دور کند با شبهه اندازی، با دوقطبیسازی، با صحبتهای راست و دروغی که تزریق به بدنه جامعه میکنه… مراقب باشیم اینها جان دادند برای چادر و اگر ما چادر را کنار بگذاریم نوعی بیانصافی در حق شهدا کردهایم…
خبرگزاری دانشجو-خصریان عضو کمیسیون امنیت مجلس- -۱۴۰۴۰۹۰۱
خب این زنجیره قطعنامهها تو شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل متحد که هنوزم دست و پاگیر شده و ادامه داره محصول عملکرد آقای روحانی و ظریف و عراقچی تو این توافقنامههای سعدآباد بروکسل پاریس تا همین اکنون که آخرینش توافق خلاف قانون مجلس تو قاهره بود من تأکید میکنم توافق خلاف قانون مجلس در قاهره، آقایون با اجازه کی رفتید این کارو انجام دادید؟/شما دیدید چه تو قاهره چه تو نیویورک دنبال تمدید اسنپ بک بودن در حالی که دو کشور چین و روسیه خواستار ممانعت از اسنپ بک بودند/یک خطای راهبردی و یک خسارت بسیار بزرگی توسط همین جریان آقایان روحانی و ظریف و عراقچی در برجام به ملت ایران تحمیل شد… مگه شما زمانی که دو کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد دنبال میکردند… همون جا چه در قاهره و چه در نیویورک باز با غربیها نمینشستیم در مورد این موضوع مذاکره کنیم که اسنپ بک رو تمدید بکنیم ۶ ماهه یا یک ساله؟ پس این مرغ یک پای وزارت امور خارجه ماست درسی رو هم از جنگ به نظرم نگرفتند… چطور میتواند این مرغ یک پا هنوز در دادن امتیاز برای اینکه اسنپ بک فعال نشه میتواند در اقصی نقاط دنیا حضور پیدا بکنه؟ چطور میتوانند خلاف قانون مجلس اقدام بکنند؟... … کسی حق نداره تاریخ رو تحریف بکنه کسی حق نداره اونهایی که مقصر بودند این تفکر حاکمی که ما رو برد در این مسیر سیاسی رو امروز فراموش بکنیم. . … در قاهره، آقایون با اجازه کی رفتید این کارو انجام دادید؟ چرا این کارو رفتید انجام دادید؟ چرا قانونی که در کشور تصویب شده شورای محترم نگهبان تأیید کرده؟ برای چی این رو کنار گذاشتید؟ آقایونی که رفتن در قاهره توافقی رو امضا کردید که به یک ماه نکشید مجبور شدید علیه اون توافق خودتون صحبت بکنید؟ کدوم تدبیری در کشور این کار رو انجام میده؟ چرا شما مسیری رو شروع میکنید که در دنیا ما از خروج از ان.پی.تی که تهدید کرده بودیم به خروج از توافق قاهره تنزل پیدا کردیم اونم نه یه بار اعلام بکنیم و وزارتخارجه نمیتونه بگه مطلع نیست
سایت جماران- ۳ آذر ۱۴۰۴ وزارت امور خارجه با انتشار بیانیهای، جنایت تروریستی رژیم صهیونیستی در حمله… در بیروت و ترور فرمانده بزرگ مقاومت، هیثم علی طباطبایی را بهشدت محکوم کرد.
تلویزیون شبکه چهار ۱۴۰۴/۹/۱
جلائیپور جامعهشناس [سوسیالیست در حمایت از اصلاح طلبها: من احساس میکنم که با اینکه این تعبیر خیلی ساده است دعوا نکنیم تشخیص خیلی درست و ژرفی پشتش است اینکه ما بهرسمیت بشناسیم سوار یک کشتی هستیم در معرض تهدیدات بزرگ قرار داریم/ الآن هم بقا هم ارتقا هم امنیت هم توسعه لازمهاش وفاق به این معنا هست/ مؤتلفه یه چیز میگه، نه میگم همه اینها شما نمیتونی انکار کنید توی انقلاب بودند / بودند، خب بودند، مسعود رجوی هم بود/ پس بنابراین بگم برادر مسعود چی گفته؟ جمشیدی پژوهشگر حوزه فرهنگ[از جناح اصولگرا]: این تکثر الآن میگم لیبرال ایشون میگه من من شما رو نگفتم من دارم فضای غالب رو میگم آفت اش تکثر لیبرالی است جامعه تکهتکه شده حاکمیت تکهتکه شده امور اجماعی رفته اون وحدت کلمه امام که دهه ۶۰ گفت اون فرو پاشیده ما مخیر نیستیم بین استبداد دینی و تکثر لیبرالی چرا ما رو بین این دو گزینه مخیر میکنید مگه دهه ۶۰ دهه استبداد دینی بود؟
تلویزیون شبکه خبر - صفار هرندی عضو تشخیص مصلحت: این شکافها اگر خدایی نکرده در نقاطی باشه که ما روش قبلاً بهعنوان نقاط اصلی قوت خودمون فکر میکردیم مثلاً فاصله بین افراد با حکومت رو با نظام رو با ایدئولوژی اسلامی رو با حوزه رهبری رو این مرزبندیها رو بخواهند مخدوش بکنند اگر اینطور بشه اونوقت میبینیم داراییهای ما داره همین جور دود میشه میره هوا و اونوقت تبدیل میشویم به یه طعمهای برای کسانی که وقتی ما به هم پیوسته بودیم جسارت اینکه با مواجه بشوند ضربه بزنند
بهارنیوز: فاجعه در الیت؛ ریههای مازندران سوخت
معاون سازمان محیطزیست با تأیید این مطلب که آتش در الیت از ۱۰ آبان شروع شده در مصاحبهیی اظهار کرد: اگر آتش در روزهای نخست به درستی خاموش شده بود قطعاً به درههای دیگر راه پیدا نمیکرد. هنوز هیچ کمک خارجی برای خاموش کردن آتش جنگلهای الیت وارد ایران نشده است…
مهتاب شاهی، فعال محیطزیست، نیز در این باره میگوید: مشکل اصلی نهفقط در عوامل طبیعی آتش، بلکه در نبود تجهیزات کافی برای مهار آن است. وقتی در کشوری با هزاران کیلومتر مربع جنگل و مراتع، تعداد بالگردهای تخصصی اطفای حریق از انگشتان یک دست کمتر است، نمیتوان انتظار واکنش سریع و مؤثر داشت... . در بسیاری از کشورها قبل از وقوع حادثه، بر اساس شرایط جوی و وضعیت پوشش گیاهی، مناطق پرخطر شناسایی و آمادهباش اعلام میشود. او میافزاید: اما اینجا اغلب وقتی هشدار میدهیم که آتش از چند نقطه آغاز شده و کار از کار گذشته است... . بودجه سازمانهای مرتبط با جنگلداری و حفاظت از محیطزیست سالهاست کاهش یافته و نیروهای رسمی آن با کمبود شدید امکانات مواجهاند. این موضوع باعث شده که هنگام بروز حادثه، واکنشها نهتنها کند بلکه ناکارآمد باشد.
هیچکدام از مسئولان در مورد میزان خسارت مالی و اقتصادی آتشسوزی در جنگل الیت اظهارنظر نکرده و برآورد خسارت اقتصادی این فاجعه زیستمحیطی را به زمان مهار کامل آتش و بررسیهای کارشناسی موکول کردهاند. خسارتی که قطعاً بیش از آن چیزی است که بتوان تصور کرد...
بهارنیوز: متوسط قیمت مسکن در تهران به متری ۱۲۵میلیون تومان رسید
بازار مسکن در حالت انتظار/سلطان محمدی: بیش از ۵۰درصد ساکنان تهران مستاجر هستند
پاییز ۱۴۰۴ بازار مسکن تهران در وضعیت رکود تورمی سنگینی قرار گرفته است. بررسی آمارها نشان میدهد عرضه واحدهای مسکونی در پایتخت نسبت به سال گذشته حدود ۴۹درصد کاهش یافته و حجم معاملات در پایینترین سطح سال قرار گرفته است... . متوسط قیمت هر مترمربع آپارتمان در تهران در شهریور ۱۴۰۴ به ۱۲۵.۸ میلیون تومان رسیده است. این رشد قیمت، در حالی رخ داده که تقاضای واقعی مصرفی خانوارها کاهش یافته است؛ زیرا قدرت پسانداز و توان دریافت وام مسکن خانوارها طی سالهای اخیر تحلیل رفته... در حال حاضر بیش از ۵۰درصد ساکنان تهران مستاجر هستند و دسترسی به خرید مسکن برای طبقات کمدرآمد و حتی بخشی از طبقات متوسط به یک رویا نزدیک شده است... .؛ مهدی سلطانمحمدی، کارشناس بازار مسکن خاطرنشان کرد که بازار در حالتی از انتظار به سر میبرد و فعالان آن پیگیر اخبار سیاسی و اقتصادی هستند.
زنگ خطر در بازار مسکن
بهار نیوز: اجارهها تا ۷۰درصد سبد خانوار را میبلعد
«معیشت مردم تحت فشار است و تورم بالا را همه شاهد هستیم. هزینه اجارهبها در برخی شهرهای بزرگ تا ۶۵ تا ۷۰درصد و در شهرهای کوچک حدود ۵۰درصد از سبد خانوارها را تشکیل میدهد. این اعداد با درآمد بازنشستگان و کارگران همخوانی ندارد و زندگی مستأجران را دشوار کرده است»... . بازار مسکن ایران امروز در وضعیتی قرار دارد که نمیتوان آن را صرفاً یک بحران اقتصادی دانست؛ این یک بحران مدیریتی و ساختاری است که زندگی میلیونها مستأجر و خانوار ایرانی را تحت فشار قرار داده است. کندی تولید مسکن، افزایش سرسامآور اجارهبها و ضعف در اجرای قوانین راهبردی نشان میدهد که بدون اراده جدی و هماهنگی میان نهادهای دولتی، هیچ تغییر واقعی در افق نزدیک قابل تحقق نیست.
بهارنیوز: کارگری که ۱۵میلیون تومان حقوق میگیرد چطور متقاضی واحدهای مسکن ملی باشد؟
کارگران همچنان بیشترین سهم از درآمد خود را صرف هزینههای سرسامآور مسکن میکنند... . کارشناسان معتقدند این سهم برای خانوارهای کارگری بسیار بالاتر است و در مواردی به ۷۰ تا ۸۰درصد میرسد... . …... کارگران در ساختار حکمرانی هیچ نقشی ندارند. در شورای تعیین دستمزد هم دولت عملاً بدون نظر کارگران تصمیم میگیرد. تا زمانی که کارگر نقش تعیینکننده نداشته باشد، نمیتواند دولت را به انجام تعهداتش ملزم کند... . اکنون تورم لحظهای است؛ قیمت لبنیات و مرغ هر هفته بالا میرود و هیچکس پاسخگو نیست. در چنین شرایطی چگونه کارگر میتواند صاحب خانه شود؟ او جمعبندی کرد: من معتقدم همه این وعدهها در حد شعار است.
بهارنیوز: تهران در حال خفگی
بر اساس دادههای شرکت کنترل کیفیت هوا، شاخص لحظهای ۱۴۲ و میانگین ۲۴ساعته ۱۴۶ است؛ اعدادی که شهروندان را به گروههای حساس شامل کودکان، سالمندان و بیماران قلبی و تنفسی هشدار میدهد. اما نکته تلخ این است که این وضعیت تکراری، نشاندهنده ناکارآمدی مدیریت شهری در مقابله با بحران هواست... .
بهارنیوز: سر حقوق بگیران در برابر رشد تورم، کلاه رفته است
برخی منابع خبری اعلام کردهاند که بر اساس ضوابط مالی تهیه و تدوین لایحه بودجه سال ۱۴۰۵، دستگاههای اجرایی موظف شدهاند افزایش ضریب ریالی حقوق کارکنان را نسبت به آخرین احکام کارگزینی سال ۱۴۰۴ با رشد ۲۰درصدی در محاسبات خود لحاظ کنند. اما پرسشهایی درباره این میزان افزایش دستمزد و همخوانی آن با شرایط معیشتی کارمندان مطرح است. علی قنبری، اقتصاددان و عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس گفت: «همیشه سر حقوق بگیران در برابر رشد تورم، کلاه رفته است. در واقع همیشه تورم بالاتر از حقوق است. این موضوعی که در خصوص احتمال افزایش ۲۰درصدی حقوق مطرح شده در شرایطی است که نرخ تورم در بهترین حالت با همین فرمان تا پایان سال یا اوایل سال آتی، به بالای ۴۵درصد میرسد... در بازار مسکن، رشد اجارهبها در سالهای اخیر گاهی به ۵۰ تا ۶۰درصد رسیده و در بخش خوراکیها، برخی اقلام افزایشهای ۴۰، ۷۰درصدی را تجربه کردهاند. طبیعی است که افزایش ۲۰درصدی حقوق در برابر چنین فشارهایی راهگشا نیست»... .
بهارنیوز: وضعیت آب در ایران از مرحله هشدار گذشته و حالا یک مخاطره ملی است
وضعیت آب در ایران دیگر یک هشدار زیستمحیطی نیست، بلکه بهتهدیدی جدی برای حیات اجتماعی و اقتصادی کشور تبدیل شده، طوریکه نیما شکری از آن بهعنوان «مخاطره ملی» یاد میکند... . سیاست خارجی ایران پرهزینه است، به این معنا که تمام امکانات کشور باید بسیج شود تا در خدمت این سیاست خارجه پرهزینه باشد، وقتی سیاست خارجی پر هزینه میشود شما نمیتوانید شغل با کیفیت تولید کنید، در این سیاست میزان تولید شما بهازای مصرف آب پایین است، شغل ایجاد نمیشود و کشاورز مجبور است برای کشاورزی چاه عمیق حفر کند تا گوجه و خیار بکارد، کشاورز راه دیگری ندارد، مسأله بحران محیطزیست ایران مسألهٔ شکست کشاورزها نیست، بلکه مسأله شکست یک سیستم یا راهبرد است که نه توانست به کشاورز تکنولوژی پیشرفته بدهد که بهطور پایدار کشاورزی کند و نه توانست شغل جدید به این کشاورزها بدهد که دیگر کشاورزی نکنند…. تغییرات اقلیمی هم شده بهانه دست هرکسی، اگر برای دریاچه ارومیه گریه نکنیم جای تعجب دارد، اطراف دریاچه ارومیه این همه سد ساخته شده، چه انتظاری داریم؟ مگر قرار است آب معجزه کند وقتی اجازه نمیدهید آب وارد دریاچه شود؟ بنابراین تغییر اقلیم موضوع اصلی درباره آب در ایران نیست... .
بهارنیوز: چرا گوشت، لبنیات و برنج هر هفته گرانتر میشود؟
کنترل تورم و تثبیت قیمتها تقریباً غیرممکن است و فشار اقتصادی روی خانوارها روزبهروز سنگینتر میشود. به همین دلیل تا زمانی که سیاست قیمتگذاری دستوری ادامه دارد بازار بیثبات خواهد ماند و قدرت خرید مردم کاهش مییابد. وضعیتی که زندگی روزمره مردم را بهشدت تحت تأثیر قرار میدهد و امید به بهبود وضعیت کوتاهمدت تقریباً از بین میرود.