مصاحبه سیمای آزادی با پروفسور جان متر
مدیر پروژه تلسکوپ عظیم جیمز وب ناسا
که روز شنبه به‌فضا پرتاب شد
و برنده جایزه نوبل فیزیک ۲۰۰۶
تلسکوپ عظیم جیمز وب ناسا که روز شنبه به‌فضا پرتاب شد، توجه همه جهانیان را به خود جلب کرد و هیجانات زیادی را برای درک واقعیت جهان هستی به‌وجود آورد. پرفسور جان متر مدیر پروژه جیمز وب، محقق ارشد ناسا، برنده جایزه نوبل فیزیک در سال۲۰۰۶ و یکی از صد شخصیت تأثیر گذار جهان بنا بر معرفی مجله تایم در سال۲۰۰۷ است. پروفسور جان متر بارها از مجاهدین و مقاومت ایران و برنامه ۱۰ماده‌ای خانم مریم رجوی برای ایران آزاد فردا حمایت کرده است.
متن گفتگوی سیمای آزادی با پرفسور جان متر
سؤال: سلام بر شما پرفسور جان متر؛ با تبریک به‌خاطر پیشرفت موفقیت‌آمیز این پروژهٔ بزرگ در چند مرحله، به‌عنوان اولین سؤال می‌خواستم بپرسم الآن در چه وضعیتی هست؟
پرفسور جان متر: تلسکوپ جیمز وب در مسیر قرار گرفتن در مدار خود که به فاصله یک و نیم میلیون کیلومتری زمین قرار دارد می‌باشد، البته هنوز خیلی دور نشده‌ایم و تقریباً یک ماه طول می‌کشد تا به آنجا برسد. اولین تصاویری که انتظار می‌رود به‌طور علمی به‌دست ما برسد ۶ماه دیگر خواهد بود. ما طبعاً چند تصویر دریافت خواهیم کرد، همزمان تلاش می‌کنیم تلسکوپ را فوکوس کنیم که خودش یک روند طولانی است، چرا که تلسکوپ در زمان پرتاب در نقطه فوکوس قرار نداشته. بنابراین ما گزارش پیشرفتها را خواهیم داد. ولی نکات علمی هیجان انگیزی که ما انتظارش را داریم تا تابستان آینده به‌دست نخواهند آمد.
سؤال: بله حالا می‌خواستم برای بینندگانمان توضیح بدهید که هدف و اهمیت پروژه‌ای عظیمی که آغاز شده چی هست و چه کمکی به پیشرفت علم و درک از جهان هستی می‌کند؟
پرفسور جان متر: مطمئناً ما امیدواریم که نشانه‌هایی از تاریخ جهان و کائنات را به‌دست آوریم، یعنی از اولین پدیده‌یی که پس از بیگ بنگ به‌وجود آمد که احتمالاً ستاره‌ها، کهکشانها و حفره‌های سیاه هستند تا درست شدن کهکشانها و ستاره‌ها و سیاره‌های نزدیک به زمین و حتی مطالعه در مورد سیاره‌های اطراف ستاره‌ها و حتی همه چیزهایی که در منظومه شمسی قرار دارند که همه اینها برای شناختن تاریخ زمین به ما کمک می‌کنند و این‌که بیگ بنگ چگونه باعث شد سیاره کوچکی به‌وجود بیاید که مردم روی اون زندگی بکنند. حکایتی بسیار طولانی که امیداوریم بخشهایی از آنرا به‌دست بیاوریم.
سؤال: این پروژه با چه چالشهایی روبه‌رو بوده و می‌خواستم مقداری توضیح بدهید که خود شما چطور این پروژه را پیش بردید؟
پرفسور جان متر: من خیلی خوشبختم که توانسته‌ام چیزی به این موضوع اضافه کنم. ما سیاره‌شناسها روی چیزهایی کار می‌کنیم که به‌نظر من آسانترین قسمت است، یعنی این‌که اتمها چه کاری انجام دادند، اتمهای حیات چطور پیدا شدند؟ همان‌طور که می‌دانید بیگ بنگ به ما فقط اتم هلیوم و هیدروژن را داد، ولی اکنون که به پیرامون خودمون نگاه می‌کنیم اتمهای کربن، اکسیژن، نیتروژن، آهن، فسفر و خیلی منابع حیاتی دیگر که همگی از غبار و گرده ستاره‌ها به‌وجود آمدند، در حالی‌که هیچ غباری در همان هستی اولیه و جود نداشت، بنابراین ما داریم روی این موضوع کار می‌کنیم. ما می‌خواهیم بدانیم شرایطی که حیات را به‌وجود آوردند معمولی بودند یا استثنائی. آیا ما واقعاً تنها هستیم یا همسایگانی در دوردستها داریم.
اولین چالشی که با آن روبه‌رو بودیم تصمیم‌گیری در مورد انجام ضرورتها و الزامات کار بود. معمولاً برای تحقق آنچه که دانشمندان در ذهن می‌پرورانند با آنچه که مهندسان می‌توانند انجام بدهند، چندین سال طول کشید. بعد ما می‌دانستیم چه چیزی باید بسازیم و بعد دیدیم تکنولوژی آنرا نداریم. بعد متوجه شدیم به ده (۱۰) تکنولوژی و اختراع جدید برای کارمان نیاز داریم. ما آنها را در سطح جهانی بین کشورها به رقابت گذاشتیم تا بدانیم کدامیک می‌توانند آن را برایمان تولید کنند. در مرحله باید باید طرف حساب اصلیمان را برای بستن قرار داد انتخاب می‌کردیم که شرکت نورتروپ گرومن بود و سپس توافقات خودمان را با اروپا و کانادا انجام دادیم. همان‌طور که می‌دانید آژانس فضایی اروپا موشک آریان را از فرانسه برای ما فراهم کرد، کانادا برای ما ابزاری فراهم آورد، هم‌چنین اروپا ابزار و وسایلی در اختیار ما قرارداد. همه اینها زمان طولانی گرفت تا پروژه آغاز بشود. بعد از ساختن تلسکوپ متوجه شدیم روند بسیار مشکلتر، آزمایش کردن آن است. پیش‌بینی چنین چیزی در آغاز بسیار مشکل بود. الآن می‌دانیم که چیزی را که آزمایش نکنی، معلوم نیست نتیجه بدهد. بنابراین مجبور شدیم یک برنامه آزمایشی کامل را به مرحله اجرا بگذاریم. به همین خاطر این پروژه زمان بسیار زیادی را به خودش اختصاص داد.
سؤال: شما از سال‌ها پیش با مقاومت ایران و شرایط سخت مردم ایران تحت حاکمیت رژیم آخوندی آشنا هستید، می‌خواستم در پایان این گفتگو اگر که پیامی دارید برای مردم و مقاومت ایران لطفاً بفرمایید؟
پرفسور جان متر: دیدگاه و امید طولانی‌مدت من این است که همه ما بتوانیم با هم کار کنیم. مردم ایران مطمئناً نشان داده‌اند که توانمندی بسیار خوبی برای انجام کارهای فوق‌العاده دارند، مثل شما که در مقاومت کار می‌کنید و بسیاری دیگر که در داخل ایران هستند، ولی توانمندیها بسیار عظیم است. هم‌چنانکه در تمدن قدیم شما، این توانمندی را دیده‌ایم. بنابراین من به آینده نگاه می‌کنم، یعنی زمانی که همه ما قادریم با هم کار کنیم تا آنچه را که مردم جهان از ما می‌خواهند برآورده کنیم.
من این پلتفرم را خوانده‌ام. مواد آن بسیار عالی هستند و ما باید خواهان اجرای آنها برای همه باشیم، نه تنها برای ایران، بلکه برای همه جهان.
تشکر می‌کنم و برای همه شما که برای صلح تلاش می‌کنید دعا می‌کنم.
