روزنامه حکومتی شرق روز دوشنبه ۹ اسفند در گفتگو با مهدی ذاکریان، پژوهشگر و مدرس حقوق بین‌الملل در مورد جنگ اوکراین و حمله روسیه به این کشور نوشت:
شرق: پوتین گفته است مطابق قانون بین‌الملل برای پیشگیری از خطر اوکراین به این سرزمین حمله کرده‌اند. این ادعا به‌نظر شما تا چه حد به واقعیت نزدیک است؟
ذاکریان: این ادعا، ادعای باطلی است. برای این‌که حمله‌یی صورت نگرفته که شما از خودتان دفاع کنید. آقای پوتین در صحبت‌هایش گفته بر پایه ماده ۵۱ منشور سازمان ملل متحد و تصویب فدراسیون، من این تصمیم را گرفتم و حمله کردم. در‌حالی‌که ماده ۵۱ منشور سازمان ملل حق دفاع مشروع است. کشورها، در هنگام تجاوز نظامی یک کشور دیگر به خود از ماده ۵۱ استفاده و از خود دفاع می‌کنند. اوکراین حمله‌یی نکرده بود؛ یعنی اصلاً جنگی اتفاق نیفتاده و تجاوزی صورت نگرفته بود که شما از خودتان دفاع کنید.
شرق: ادعایی که برخی در ایران در توضیح یا توجیه این اقدام روسیه مطرح کرده‌اند، این است که روسیه توسط غرب برای چنین حمله‌یی تحریک شده است. این تحلیل از نگاه شما تا چه حد درست است؟
ذاکریان: «من از چنین تحلیل‌هایی متعجب هستم. همانهایی که این ادعا را می‌کنند، مدعی‌اند که روسیه کشور مهمی است و پوتین رهبری است که در تصمیم‌گیریهایش خیلی هوشمند است و به نفع روسیه تصمیم می‌گیرد. آیا یک کشور مهم و بزرگ که عضو دائم شورای امنیت است و رهبرش یکی از رهبران مؤثر در دنیا محسوب می‌شود، بر پایه تحریک آقای بایدن یا ناتو یا کشورهای غربی تصمیم می‌گیرد به کشور دیگری حمله کند یا نکند؟
خب این‌طور هر‌کسی برای خودش تصمیم می‌گیرد به دیگری حمله کند. اگر خطر قریب‌الوقوع حتمی وجود دارد، باید در درجه اول به شورای امنیت گزارش شود. قبلاً هم گفتم روسیه چنین اقداماتی را انجام نداده است. اصلاً روسیه مسیر دیپلماتیک را انتخاب نکرد. تصمیم خودش را گرفته بود. صحبت‌ها درباره چنین تصمیمی مطرح شد؛ اما روسیه اول انکار کرد که این هم دروغ بود. این همان متد روس‌هاست که در روابط بین‌الملل راست‌گو نیستند. کشورهای اقتدارگرا و مستبد، هم به مردم‌شان دروغ می‌گویند و هم به جامعه جهانی.
رئیسی در صحبتی که خیلی بازتاب هم داشت، گفته‌اند نگرانی‌های روسیه را در بحث اوکراین درک می‌کنند...
رئیسی...، رئیس‌جمهور روسیه و اوکراین که نیستند که می‌گویند نگرانی‌های روسیه را درک می‌کنند. برای این‌که یک کشور از توسل به‌زور استفاده کرده است و شما نه‌تنها محکوم نمی‌کنید بلکه دارید با او همدردی می‌کنید.
من معتقدم بهترین الگو و بهترین سکو برای [رئیسی] این است که روی خواسته مردم و روی حرف مردم اصرار کند. ببینند ملت ایران چه می‌خواهند. ملت ایران خواهان این هستند که با همه کشورهای دنیا، روسیه، عربستان، افغانستان، پاکستان، آمریکا، فرانسه، با همه، روابط مسالمت‌آمیز همراه با احترام و عزت برای ملت ایران برقرار شود».
