شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی چهارشنبه ۱۹ شهریور در سومین روز نشست فصلی خود، برای نخستین بار پس از جنگ ۱۲روزه، برنامه هستهیی رژیم ایران را بررسی کرد. بررسی پرونده ایران در این شورا ممکن است تا فردا ادامه یابد.
در جریان جلسه، سه کشور اروپایی آلمان، فرانسه و بریتانیا در بیانیهیی مشترک اعلام کردند که با وجود فعال شدن مکانیسم ماشه، در صورتی که ایران شروط آنها را برآورده کند، بازگشت تحریمهای شورای امنیت میتواند به تعویق بیافتد.
در این بیانیه آمده است: «نزدیک به دو هفته از ارائه اطلاعیه به شورای امنیت برای فعالسازی مکانیسم ماشه گذشته است. این اقدام یک بازه ۳۰روزه پیش از بازگرداندن قطعنامههای تعلیقشده آغاز کرد. سه کشور اروپایی به رژیم ایران و جامعه بینالمللی اعلام کردهاند که همچنان به دیپلماسی پایبند هستند و اکنون برعهده ایران است که گامهای عملی بردارد تا نشان دهد جدیت دیپلماسی را دنبال میکند. پیشنهاد ما در طول بازه ۳۰روزه همچنان روی میز باقی خواهد ماند».
این سه کشور تاکید کردند: «ما در مقطع حساسی قرار داریم. بر عهده ایران است که هرچه سریعتر گامهای ملموسی برای نشان دادن جدیت خود در یافتن راهحل دیپلماتیک بردارد و به شکلی معنادار با پیشنهاد ما در این مدت تعامل کند. وعدههای آینده کافی نیست، ما نیازمند شواهدی از امروز هستیم که نشان دهد ایران آماده راهحل دیپلماتیک است.»
این کشورها با هشدار نسبت به کاهش شدید سطح نظارت آژانس افزود: «در حال حاضر نظارت آژانس بر برنامه هستهای ایران تقریبا به صفر رسیده و هزاران کیلوگرم اورانیوم غنیشده در ایران وجود دارد که آژانس نزدیک سه ماه است نتوانسته آن را راستیآزمایی کند.»
سه کشور اروپایی با اشاره به پیشنهادات قبلی خود افزودند: «در ژوئیه سال جاری، E۳ تمدید محدود و یکبارهای برای جلوگیری از فعال شدن مکانیسم ماشه به ایران پیشنهاد دادند، مشروط بر اینکه ایران مذاکرات مستقیم با آمریکا را از سر بگیرد، به تعهدات پادمانی بازگردد و موضوع ذخایر اورانیوم با غنای بالا را پیگیری کند. هدف این اقدامات بازگرداندن نظارت کامل آژانس بر برنامه هستهیی ایران بود، اما ایران این پیشنهاد را نپذیرفت».
پیش از این، آمریکا و سه کشور اروپایی در بیانیهیی مشترک دیگر در شورای حکام تأکید کردند که ایران باید درخواستهای گروسی را فوراً اجرا کند و هشدار دادند: «اگر اجرای کامل موافقتنامه پادمان تا نشست بعدی مشاهده نشود، باید آماده باشیم ایران را پاسخگو کنیم».