به گزارش یورونیوز روز پنجشنبه ۲ اردیبهشت، مریخنورد پشتکار (Perseverance) ناسا برای نخستین بار یک ماشین ساخت بشر در ادامه فعالیت موفق و منحصر به فرد خود توانست دیاکسید کربن موجود در اتمسفر سیاره مریخ را به اکسیژن تبدیل کند و چنین فرآیندی را در سیارهای به جز زمین عملی میکند.
جیم رویتر، از دستاندرکاران پروژه اکتشاف مریخ روز چهارشنبه گفت: «این نخستین تلاش اساسی برای تبدیل دیاکسید کربن به اکسیژن در مریخ بود.»
به گفته دانشمندان ناسا، این عملیات روز ۲۰ آوریل انجام شده است. آنها امیدوارند پیگیری چنین طرحی بتواند زمینه را برای بهرهبرداری انسان از سطح مریخ آماده کند.
شایان توجه است که پروژه تبدیل دیاکسید کربن به اکسیژن در مریخ، در صورت موفقیت در ابعاد بزرگ تر، نهتنها نیازهای فضانوردان آینده به این عنصر حیاتی را برطرف میکند، بلکه نیاز به حمل مقادیر عظیم اکسیژن برای سفرهای بازگشت موشکها به کره زمین را هم مرتفع خواهد ساخت.
لازم است بدانیم که دستگاه تبدیل دیاکسید کربن موجود در جو مریخ برای استفاده آزمایشی موکسی نام دارد و این ابزار پیشرفته به اندازه حجم باتری یک خودروی سواری است و با آبطلا روکش شده است.
محل نصب موکسی در جلوی مریخنورد پشتکار است و در نخستین عملیات خود توانست ۵گرم اکسیژن تولید کند؛ میزانی که برای تنفس یک فضانورد با فعالیت عادی برای ۱۰دقیقه کافی است.
این دستگاه از الکتریستیه و یک فرآیند شیمیایی برای تجزیه مولکولهای دیاکسید کربن و تولید اکسیژن استفاده میکند. پس از نخستین آزمایش موفق، دانشمندان هماکنون تلاش میکنند تا با افزایش کارآیی حداکثری موکسی، ۱۰گرم اکسیژن در ساعت تولید کنند.
واحد پژوهشی معروف انستیتو تکنولوژی دانشگاه ماساچوست (امآیتی) موکسی را با استفاده از آلیاژهای به شدت مقاوم در برابر گرما ساخته است تا این دستگاه توانایی ادامه کار در دمای ۸۰۰درجه سانتیگراد را داشته باشد؛ حرارتی که برای انجام عملیات تبدیل دیاکسید کربن به اکسیژن ایجاد میشود. موکسی با یک قشر نازک طلا، عایق و روکش شده است.
بهگفته میشل هچت از اعضای پروژه ساخت موکسی در امآیتی این دستگاه تجربی ۱۷کیلوگرم وزن دارد. درصورت موفقیت کامل طرح، دستگاه اصلی قادر به تامین حدود ۲۵تن اکسیژن مورد نیاز سفر بازگشت یک موشک از سطح کره مریخ به زمین خواهد بود.
تولید اکسیژن از اتمسفر کره مریخ، که ۹۶درصد آن را گاز دیاکسید کربن تشکیل داده، احتمالا بسیار سادهتر از پروژه خارج کردن یخ از زیر سطح سیاره سرخ برای همین هدف خواهد بود.