بازتاب مطالب رسانههای امروز شنبه ۲۹ آذرماه نشان میدهد دولت پزشکیان با انباشت همزمان بحرانهای سیاسی، اقتصادی و مدیریتی روبهروست. از انتقاد به بیقانونی و دخالتهای ساختاری در قدرت تا نارضایتی فزاینده از گرانی، رکود، ناترازی انرژی و فروپاشی معیشت، تصویری از فرسایش درونی حاکمیت و ناتوانی دولت در پاسخگویی مؤثر ترسیم شده است.
گزیده رسانهها:
جمهوری: هشدار به تعمیق دخالتهای غیرقانونی مجلس و نهادهای خارج از قوه مجریه در انتصابات؛ «وفاق» دولت پزشکیان بهجای مهار بیقانونی، آن را نهادینه کرده است.
هممیهن: پزشکیان در سیاست تنها مانده؛ فقدان تیم، بیتوجهی به نقدها و جلسات نمایشی نشانه بحران رهبری سیاسی دولت است.
ستاره صبح: انتقاد صریح از ضعف تیم دولت و نبود مشورتپذیری؛ یادآوری اینکه رئیسجمهور نماینده جمهور و مسئول اجرای قانون اساسی است.
جهان صنعت: نشست رئیسجمهور با احزاب بیثمر بود؛ حذف عامدانه مفهوم تحزب و تداوم سردرگمی در سیاست داخلی و خارجی، شکاف اصلاحطلبان و تندروها را عمیقتر کرد.
وطن امروز: حمله به وزیر تعاون؛ طرح کوپن را خلاف توافق دولت و مجلس دانسته و استیضاح را جدی میداند.
خراسان: نقد بازخوانی یکسویه تاریخ توسط روحانی و یادآوری کارنامه «دولت بحرانهای بیپایان».
آرمان ملی: تأکید بر اینکه ریشه بحرانها صرفاً تحریم نیست؛ چالشهای داخلی و ناکارآمدی سیاستگذاری عامل اصلیاند.
جوان: تمجید از موضع پزشکیان در رد مذاکره با آمریکا و حمله به اصلاحطلبان.
آرمان ملی: گزارش از گرانی یلدایی و کوچکتر شدن سفرهها؛ نبود نظارت مؤثر بر بازار.
اعتماد: حذف سهمیه بنزین برخی خودروها؛ ادامه سیاستهای تبعیضآمیز سوخت.
خراسان / سیاست روز: افزایش ۱۰۰درصدی قیمت دارو و بدهی سنگین بیمهها؛ فشار مستقیم بر بیماران و داروخانهها.
دنیای اقتصاد: رشد اقتصادی نیمهاول سال نزدیک به صفر؛ رکود صنایع کوچک، فرار ارز صادراتی و تعمیق ناترازیها.
کامل رسانهها:
جمهوری: همه به جای خود!
یادداشت مدیرمسئول - رئیسجمهور دولت یازدهم در اولین روزهای مسئولیتش به جمع ائمه جمعه سراسر کشور که در تهران گردهم آمده بودند رفت و با افتخار گفت ما برای انتصاب استانداران و فرمانداران، بدون مشورت و کسب نظر از ائمه جمعه و نمایندگان مجلس اقدام نخواهیم کرد.
همان روز دست به قلم شدم و در سرمقاله روزنامه جمهوری اسلامی به آن آقای رئیسجمهور هشدار دادم که این کار شما خلاف قانون اساسی است، زیرا در قانون اساسی قوای سهگانه از همدیگر تفکیک شدهاند و هیچیک از آنها حق دخالت در امور سایر قوا را ندارند. شما بهعنوان رئیسجمهور مسئولیت صیانت از قانون اساسی را هم برعهده دارید و این سخن شما که قوه مقننه و افرادی خارج از قوه مجریه از جمله ائمه جمعه را در انتصاب استانداران و فرمانداران دخالت میدهید، دقیقاً در جهت خلاف مسئولیتی است که برعهدهدارید
هر چند این دخالتهای غیرقانونی به دولت یازدهم و دوازدهم اختصاص ندارد و از قبل نیز تا حدودی وجود داشت و بعد از این دولتها هم ادامه یافت ولی آنچه موجب تأسف شدید است این است که هر چه زمان میگذرد، این میکروب خطرناک ریشهدارتر میشود. ریشهدار شدن این میکروب میتواند ریشه حکمرانی را بسوزاند…
انتظار این بود که نهجالبلاغه خوانی رئیسجمهور پزشکیان راهی به سوی پایان دادن به آشفتهبازار بیقانونی و دخالتهای خلاف قانون اساسی بگشاید ولی طرح وفاق دولت چهاردهم این امید را به یأس مبدل کرد. وفاق اگر با مردم بود بسیار مفید و ارزشمند بود ولی اکنون ثمره وفاق این شده که بهگفته معاون سیاسی امنیتی استانداری فارس فلان نماینده مجلس در این استان به خود اجازه میدهد مانع معارفه رئیس جدید آموزش و پرورش یک شهر که مطابق نظر او منصوب نشده است شود! یعنی دخالت قوه مقننه را در قوه مجریه تا این اندازه عمیق کرده است…
هم میهن: آقای رئیسجمهور! خیلی زود تنها شدید
شاید فقط یک نفر باشد که کنارتان هست، دیگران ساز خود را میزنند. این تنهایی علامت خوبی نیست که خیلی هم بد است. سیاستمدار باید دهها نفر مدافع داشته باشد…
شما هنگام عمل جراحیِ قلب، یک گروه همکار برای جراحی درست میکنید. اساس کار شما هم بر پروتکلهای استاندارد درمانی است…
سیاست قطعاً با پزشکی در تمام ویژگیهای مذکور فرق میکند. همین که شما متکلمالوحده شدهاید و به تنهایی در حال دفاع از دولت و عملکرد آن هستید یعنی، یک جای کار گیر دارد. اظهار سخنان تکراری و حتی کلیگویی که کمتر مخاطبی را قانع کند: نشانهای از وجود یک گیر جدی در سیاست جنابعالی و دولت است…
متأسفانه به نظر میرسد که خود را بینیاز از ایده و اندیشه و نقدهای دیگران و حامیان خود میدانید و اگر هم هرازگاهی جلسهیی میگذارید برای رفع تکلیف است. از این منظر، جلسه اخیر با ۶۰تن از فعالان سیاسی جریانهای مختلف نیز، فقط نمایشی برای اعلان این است که بگویید حرفها را شنیدم. …
ستاره صبح: نامه جواد دبیرکل حزب مجمع ایثارگران امام به پزشکیان:
تیم جنابعالی از معدل لازم برخوردار نمیباشد. چه در ستاد و چه وزرایتان! افرادی که نمرهشان کمتر از متوسط بوده و بعضاً با سابقه رئیس اداره و مدیرکل امروز دوران طرح کاد خود را در وزارت، …، انتخاب نمودهاید. …
متأسفانه فراموش نمودهاید که جنابعالی نماینده جمهور هم هستید.
آقای دکتر بفرمائید مردم در کجا قرار دارند؟ جنابعالی بهعنوان رئیسجمهور و اولین مقام رسمی کشور و رئیس شورای عالی امنیت ملی و هیأت وزیران، پاسدار، ناظر و مجری قانون اساسی نیز میباشید. جنابعالی حسب قانون، اختیاراتی داشته که مطابق آن مسئولیت داشته و باید پاسخگو باشید. … با عرض پوزش، تصویری که از خود نشان دادهاید عدم مشورت پذیری است
جهان صنعت: جلسه بیثمر در دوران پرخطر
نشست پزشکیان با دبیران کل احزاب به جای انسجام ملی، روایتهای متضاد اصولگرایان امیدوار و اصلاحطلبان ناراضی را رقم زد. … رئیسجمهور میگوید: خط قرمز خودش و مدیرانش «عدالت» است اما در عمل نشان داده که خط قرمز اصلی او، «تحزب» و کار تشکیلاتی و قاعدهمند سیاسی و مدنی است…
پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری در اخباری که از این نشست منتشر کرد، آشکارا از استفاده از هر واژهای که بهنحوی یادآور «تحزب» و کار حزبی باشد، خودداری کرد و تیتر این اخبار، دیدار پزشکیان با دبیران کل احزاب را «نشست سهساعته رئیسجمهور با جمعی از شخصیتهای برجسته و نخبگان سیاسی» عنوان کرد و در ادامه با استفاده از یک عنوان ساختگی، از این دیدار بهعنوان نشست بررسی «راهکارهای تحقق انسجام ملی و چگونگی عبور از چالشها» نام برد!…
پایگاه اطلاعرسانی ریاستجمهوری… آشکارا… از واژهای که بهنحوی یادآور «تحزب» و کار حزبی باشد، خودداری کرد و تیتر… دیدار پزشکیان با دبیران کل احزاب را «نشست سهساعته رئیسجمهور با جمعی از شخصیتهای برجسته و نخبگان سیاسی» عنوان کرد…
احمد زیدآبادی با انتقاد نسبت به مواضع عجیب پزشکیان در رد هر گونه مذاکره و تعامل با ایالاتمتحده نوشت: «…. اگر این حرف پزشکیان را بپذیریم که آمریکا «نامرد» است، آیا عدم مذاکره با آن موجب خنثی کردن «نامردی» اش میشود یا اینکه به عکس، کشور را تحت چنان فشاری میگذارد که اقتصاد مملکت به کلی مضمحل شود…
هم میهن: بررسی مواضع فعالان دو جناح در نشست با رئیسجمهور/ انتقاد اصلاحطلبان تشویق تندروها
وطن امروز: کوپن وزیر تمام شده!
در حالی که مجلس و دولت همچنان منتظرند وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی زیرساخت طرح کالابرگ الکترونیک را فراهم کند، احمد میدری در اظهاراتی عجیب باز هم از تمایل خودش به اجرای طرح کوپن خبر داد و خواستار موافقت دولت و مجلس با این موضوع شد… این اظهارنظر میدری یک بیتوجهی و دهنکجی آشکار به نمایندگان مجلس و خلاف همه توافقات پیشین دولت و مجلس برای اجرای طرح کالابرگ الکترونیک است.
میدری جزو وزرایی است که هم دولت و هم مجلس نسبت به تغییر او اجماع و اتفاقنظر دارند. ضمن اینکه استیضاح میدری در مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شده است ولی با آن که تمایل مجلس بر اعمال ترمیم کابینه توسط دولت است اما رئیسجمهور تاکنون از این اقدام خودداری کرده است.
خراسان: تاریخ خوانی یک سویه روحانی
روحانی که این روزها دوباره فعال شده است، نقش دیگران را در بیان خاطرات گذشته تقریباً هیچ نشان میدهد تا سوخت لازم برای بقای سیاسیاش فراهم شود…
روحانی اکنون دوباره جداگانه وزرای دولتش، معاونان وزرایش و حتی استاندارانش را گردهم میآورد و تاریخ را آنگونه که خود دوست دارد، بازخوانی میکند؛ تاریخی که در آن، دیگران یا اشتباه میکنند یا سادهلوح هستند یا اصلاً هیچ نقشی ندارند و تنها اوست که «میفهمد» و «میبیند». …
. اما واقعیت روشن است: تنها یک نگاه گذرا به آنچه در سالهای دولت او بر اقتصاد، سیاست و جامعه ایران گذشت، کافی است تا فهمیده شود چرا بسیاری از تحلیلگران نام «دولت بحرانهای بیپایان» را بر آن گذاشتند. او که سالها با بحران مدیریتی، اقتصادی، امنیتی و اجتماعی دستبهگریبان بود، اگر واقعاً دغدغه تاریخ و آینده را دارد، بهتر است پیش از هر سخن، کارنامه خود را بیتعصب مرور کند؛ شاید آنگاه تاریخ را نه یکسویه، که صادقانهتر روایت کند. …
آرمان ملی: اصلاح و اقدام در سیاست داخلی
مرتضی مکی - تأکید رئیسجمهور بر اینکه «حاضر نیستیم به هر قیمتی زیر بار تحمیل خواستهها و مطالبات آمریکا برویم» هر چند بخشی از واقعیت را بازتاب میدهد، اما همه واقعیت نیست. به نظر میرسد مسأله اصلی جمهوری اسلامی ایران بیش از آن که صرفاً به چگونگی مذاکره با آمریکا و دستیابی به توافقی در چارچوب اختلافات دیرینه و عمیق دو کشور بازگردد، به مسائل و چالشهای داخلی مربوط است. واقعیت آن است که همه مشکلات و گرفتاریهای کشور به تحریمها منتهی نمیشود
جوان: پزشکیان به اصلاحطلبان و آمریکا باج نداد
اصلاحطلبان در جلسه رئیسجمهور با احزاب از او خواستند با آمریکا مذاکره کند. پاسخ رئیسجمهور اما منطقی و عاقلانه بود کاش اصلاحطلبان نیز عقلی هر چند خرد میداشتند.
آرمان ملی: سفرههای خالی با یلدای گرانی
موج گسترده گرانیها همزمان با نزدیک شدن به شب یلدا، به قدری شدت یافته است که دیگر کمتر کسی به فکر خرید سور و سات و رنگین کردن سفره شب چله بهعنوان بلندترین شب سال بهرسم آئین و رسوم پیشین است،
بازار میوه، سبزیجات و اقلام مرسوم شب یلدا در هفتههای منتهی به این مناسبت، شاهد افزایشهای پیدرپی و گاه لحظهای قیمتها بوده است. اقلامی که سالها نماد سادهزیستی و دورهمیهای خانوادگی بودند، حالا باعث شدند خریداران با تعجب به قیمتهای عجیب و غریبشان بنگرند و سؤال بیپاسخ همیشگی که چرا هیچ ناظری به سوءاستفاده مناسبتی در بازار واکنش نشان نمیدهند و به ناچار بیصدا از کنار مغازهها میگذرند و میروند. چرا که هندوانهای که همیشه پای ثابت سفره یلدا بود، حالا به کالایی تبدیل شده که قیمتش در روزهای نزدیک به یلدا جهش قابل توجهی را تجربه کرده و دیگر خرید آن برای بسیاری از خانوارها توجیه اقتصادی ندارد.
اعتماد: سهمیه بنزین این خودروها حذف شد+ جزئیات
مدیر سامانه هوشمند سوخت گفت: سهمیه بنزین خودروهای با حجم موتور بالای ۱۳۰۰سی سی و ساخت کشورهای غیر از ایران حذف شده و مصرف این خودروها فقط با بنزین نرخ سوم ۵هزار تومان محاسبه میشود.
باصفا درباره وضعیت مالکان دارای بیش از یک خودرو افزود: برای این گروه، سامانهای طراحی شده که مالکان میتوانند از طریق آن، یکی از خودروهای خود را بهعنوان خودروی سهمیهبگیر انتخاب کنند. واریز خواهد شد.
اعتماد:همه آنچه باید درباره بیمه بیکاری، بازنشستگی، حق بیمه پرداخت نشده از سوی کارفرما و امکان خرید سابقه بیمه بدانید!
دکتر محسن ریاضی با اشاره به بیمه بیکاری و درباره دفعات استفاده از بیمه بیکاری گفت: بیمه بیکاری جدول زمانبندی دارد و مدت آن متناسب با سابقه بیمهپردازی از ۶ماه تا ۵۰ماه افراد متفاوت است؛ بهعنوان مثال، اگر فردی بتواند ۲۰ماه بیمه بیکاری استفاده کند، میتواند این ۲۰ماه را یک بار کامل دریافت کند. اگر بعد از بازگشت به کار دوباره بیکار شد، ادامه آن را استفاده خواهد کرد. یعنی استفاده از بیمه بیکاری محدود به یک دوره نیست و مدت آن از بین نمیرود.
در گفتگو با خبرآنلاین مطرح شد: از آرال تا ارومیه؛ دریاچهها چگونه قربانی مصرف انسانی شدند؟/ مهدی زارع: احیای کامل دریاچه ارومیه احتمالاً غیرممکن است
زارع بحران خشک شدن دریاچهها را یکی از دستکم گرفته شدهترین مسائل محیطزیستی قرن میداند و عنوان میکند: «خشک شدن جهانی دریاچهها -چه طبیعی و چه ناشی از فعالیتهای انسانی- یکی از بحرانیترین و دستکم گرفته شدهترین بحرانهای محیطزیستی قرن بیست و یکم است. این بحران یک شکست سیستماتیک در مدیریت آب، تهدیدی مستقیم برای صدها میلیون نفر و شاخصی عمیق از تأثیر دور انسان -آنتروپوسن- بر چرخه هیدرولوژیکی زمین است.
پیامدهای اکولوژیکی و انسانی خشک شدن دریاچهها/ افزایش شوری، نابود کننده اکو سیستم
زارع در ادامه به اثرات دومینووار خشک شدن دریاچهها بر اکو سیستم و سلامت انسان اشاره میکند: «خشک شدن باعث ایجاد دومینو از بحرانهای اکولوژیکی، اقتصادی و انسانی میشود. افزایش شوری، گونههای بومی (مانند میگوی آب شور و ماهی) را از بین میبرد، زیستگاههای پرندگان را نابود میکند و شبکههای غذایی را از بین میبرد. از بین رفتن تنوع زیستی اغلب برگشتناپذیر است. بسترهای دریاچههای در معرض دید، به منبع ذرات ریز PM۱۰، PM۲.۵ تبدیل میشوند که با نمک، آفتکشها، فلزات سنگین (مانند آرسنیک و سرب) آغشته شدهاند. تالابها خشک میشوند و کربن ذخیره شده CO₂، متان را آزاد میکنند. دشتهای نمکی خشک و سفید همچنین میتوانند بازتاب محلی را افزایش دهند و بهطور بالقوه الگوهای آب و هوایی منطقهیی را تغییر دهند».
اعتماد گزارش داد: مالیات از خانههای خالی به کجا رسید؟
وحید شقاقی شهری اقتصاددان معتقد است؛ مالیات بر خانههای خالی یکی از پرابهامترین، سختترین و کمثمرترین پایههای مالیاتی در اقتصاد ایران است و این پایه مالیاتی از ابتدا با هدفی غیرواقعبینانه تصویب شد و نهتنها درآمد معناداری برای دولت ایجاد نمیکند، بلکه هزینه اجرایی بالا و نارضایتی عمومی به همراه دارد.
شقاقی شهری تأکید میکند: مالیات بر خانههای خالی حتی در هدف اعلامی خود، یعنی کنترل اجارهبها، موفق عمل نمیکند و اغلب خانههای خالی، واحدهای بزرگ و لوکس هستند که اساساً برای بازار اجاره ساخته نمیشوند. بنابراین، فشار مالیاتی بر این خانهها تأثیری بر عرضه واحدهای مصرفی برای مستأجران ندارد و انتظار کاهش اجارهبها از این مسیر، غیرواقعی است.
شقاقی شهری میگوید: مالیات بر خانههای خالی بیش از آن که یک سیاست اقتصادی مؤثر باشد، یک هیاهوی سیاسی است. … یزدانی معتقد است؛ مالیات بر خانههای خالی در شرایط فعلی اقتصاد ایران نمیتواند به اهداف اعلامی خود دست پیدا کند و تا زمانی که ثبات اقتصادی برقرار نشود، قدرت خرید خانوارها ترمیم نشود و زیرساختهای اطلاعاتی اصلاح نشوند، استفاده از ابزارهای مالیاتی در بخش مسکن نتیجهیی جز افزایش پیچیدگی بازار نخواهد داشت.
خراسان سراسری: سکته دارو!
امید که این روزها به خیر بگذرد؛ از گرانی ۱۰۰درصدی برخی اقلام دارویی تا غصه انباشت بدهی بیمهها به دارو سازها و داروخانه ها
در روزهای اخیر قیمت برخی داروهای مصرفی مردم ۱۰۰درصد افزایش پیدا کرده است. از سویی هیأت مدیره انجمن داروسازان ایران، روز گذشته در نامهیی به وزیر بهداشت اعلام کرده سازمانهای بیمهگر در پرداخت بدهی هایشان به صنعت دارو و داروخانهها بیحساب و کتاب شدهاند و از ۱۵ دیماه، داروخانهها از صدور چک برای شرکتهای پخش دارویی معذور خواهند بود. این انجمن پرداخت صورت حسابهای شرکتهای پخش دارو را منوط و معطوف به اصلاح قرارداد و وصول نظاممند مطالبات خود از سازمانهای بیمهگر کرده است.
گرانی ۱۰۰درصدی!
گزارشهای متعدد در این روزها از گرانی ۱۰۰درصدی اقلام مهم دارویی حکایت دارد. یک شرکت دارویی در ۵روز گذشته فهرستی از قیمتهای جدید ۹قلم داروی پیشگیری از آلزایمر «ممانتین»، داروی قلب و عروق «آملودیپین»، درمان فشارخون «کاپتوپریل»، ضدافسردگی «کلومیپرامین»، ضدتهوع «دومپریدون»، ملوکسیکام «ضدالتهاب» و درمان فشارخون «لوزارتان» را منتشر کرده که بیانگر افزایش ۱۰۰درصدی قیمت برخی از این اقلام دارویی است
شهرام کلانتری، رئیس انجمن داروسازان ایران بدهی بیمهها به داروخانههای خصوصی را حدود ۴۰هزار میلیارد تومان اعلام کرده، این شرایط باعث شده توان خرید و جایگزینی دارو توسط داروخانهها بهشدت مستهلک و کاهش پیدا کند.
هم میهن: مزیتِ فرسوده/ درباره شرایط بحرانی صنعت داروسازی ایران
صنعت داروسازی ایران نه بهخاطر کمبود دانش و نه بهخاطر نبود نیروی انسانی، بلکه بهخاطر جمع شدن چند خطای همزمان در حال زمینگیر شدن است. تحریم، کانال مالی را بسته؛ سیاست ارزی، هزینه را بالا برده؛ قیمتگذاری دستوری، انگیزه را گرفته؛ و تأخیر پرداختها، نفس تولیدکننده را بریده است. انتظار اینکه چنین صنعتی همچنان نقطه قوت استراتژیک بماند، بیشتر شبیه خودفریبی است.
مشکل فقط بیرون از مرزها نیست. تحریم فشار میآورد، ولی آنچه صنعت دارو را زمینگیر میکند، ترکیب این فشار بیرونی با سیاستهای داخلی ناهماهنگ است. تولید دارو-حتی وقتی اسمش «داخلی» است-بهشدت به ارز وابسته است. مواد مؤثره، مواد جانبی، فیلترها، تجهیزات، قطعات، خدمات آزمایشگاهی و استانداردها همه ارزبَر هستند. وقتی ارز کمیاب میشود، وقتی تخصیص آن نامطمئن، زمانبر و سلیقهای است، تولیدکننده نمیتواند برنامهریزی کند.
سیاست روز: افزایش ۱۰۰درصدی قیمت دارو، فشار بیماران را بالا برد
چند روز پیش لیستی از افزایش قیمت برخی از اقلام دارویی منتشر شد که مدیرعامل یکی از شرکتهای دارویی میگوید: «بهدلیل تغییر ارز ترجیحی به نیمایی قیمت این داروها افزایش پیدا کرده است».
«قیمت برخی از داروهای مصرفی مردم ۱۰۰درصد افزایش پیدا کرد!» ۵روز گذشته لیستی از قیمتهای جدید ۹ قلم داروی پیشگیری از آلزایمر «ممانتین»، داروی قلب و عروق «آملودیپین»، درمان فشارخون «کاپتوپریل»، ضدافسردگی «کلومیپرامین»، ضدتهوع «دومپریدون»، ملوکسیکام «ضدالتهاب» و درمان فشارخون «لوزارتان» از شرکت سها منتشر شد که بیانگر افزایش ۱۰۰درصدی قیمت برخی از این اقلام دارویی است.
فردوس نصیریزاده، مدیرعامل شرکت سها، در گفتگو با فارس، در خصوص چرایی افزایش ۲ برابری قیمت داروهای پرمصرفی مانند آملودیپین و ممانتین گفت: در خصوص افزایش قیمت، لازم است به این نکته توجه شود که بههرحال هزینههای تولید افزایش پیدا کرده است و این افزایش، تمامی زمینهها و مؤلفههای تولید را دربر گرفته است؛ از مواد اولیه گرفته تا اقلام بستهبندی
بهمن صبور رئیس انجمن داروسازان تهران نیز در پاسخ به این پرسش که با افزایش اقلام دارویی تکلیف بیماران چه میشود؟ گفت: بیمهها باید درصد پوشش قیمتی داروها را بالا ببرند؛ اما متأسفانه در حال حاضر بیمهها حداقل ۶ ماه به داروخانهها بدهکار هستند و بعید است که این اتفاق بیفتد.
ستاره صبح: تورم عامل بیثباتی اقتصادی / تحریم مهمترین عامل تورم است: به نظر میرسد هم در جامعه، هم در میان ذی نفعان و هم تصمیمگیران این تمایل وجود دارد که نرخ ارز بالا برود. نرخ ارز از سالهای گذشته تا امروز در حال تغییر بوده و هست و بالاتر رفته قیمتها را با خود بالا کشیده است. یعنی به واسطه این افزایش نرخ ارز قیمت کالا و خدماتی که تا پیش از این نرخ اش دستوری بود و سرکوب میشد بالا رفته است و این مطلوب صاحبان کالا و خدمات است.
آلبرت بغزیان در پایان گفتگو با اشاره به نقش تصمیمات سیاسی بر اقتصاد کشور تأکید کرد: این تغییرات ناخوشایند اقتصادی نتیجه تنشهای سیاسی است وضعیت تحریمها حاد شده و تا به سمت مذاکره نرویم و به توافق نرسیم وضعیت اصلاح نمیشود اگر راه دیگری از من بخواهید میگویم راه دومی وجود ندارد راه همین است.
دنیای اقتصاد: رشد اقتصادی نیمه اول سال
سرمقاله دکتر سجاد برخورداری*
بر اساس اعلام مرکز آمار، رشد اقتصادی در ۶ماه اول۱۴۰۴ به قیمت ثابت۱۴۰۰، به مثبت ۰.۱درصد رسیده است. این در حالی است که رشد اقتصادی بدون نفت، به منفی ۰.۵درصد رسیده است. هر چند رشد اقتصادی ۶ماهه در مقایسه با رشد اقتصادی ۳ماهه اول سال جاری، مثبت شده است، اما رشد اقتصادی ۶ماهه نیز همچنان بیانگر عملکرد ضعیف اقتصاد کشور است. بهمنظور فهم بهتر از عملکرد اقتصاد، در این نوشتار به بررسی جزئیات رشد اقتصادی تجربهشده در ۶ماه و راهبردهای تغییر مسیر پرداخته میشود.
رشد اقتصادی از نگاه عرضه اقتصاد
در بررسی رشد اقتصادی تجربهشده در ۶ماه اول سال جاری مشاهده میشود، رشته فعالیتهای گروه کشاورزی بیشترین رشد منفی (برابر با منفی ۳درصد) را تجربه کرده است. این در حالی است که رشد مثبت اندک در گروه صنایع و معادن (مثبت ۰.۳درصد) و گروه خدمات (مثبت ۰.۵درصد) مشاهده میشود. گروه کشاورزی در ۶ماه اول سال جاری همانند رشد ۳ماهه اول، منفی بوده و این رشد منفی، تشدید شده است. رشد این گروه در ۳ماه اول سال جاری منفی ۲.۷درصد بوده که در ۶ماه اول به منفی ۳درصد رسیده است. این در حالی است که رشد ۶ماهه اول گروه کشاورزی در سال۱۴۰۳، مثبت ۲.۹درصد بوده است. چنین عملکردی نشان میدهد گروه کشاورزی در اقتصاد کشور در حال کوچک شدن بوده و تبعات منفی برای اقتصاد کشور و فعالان این حوزه خواهد داشت. سیاستگذاریهای ناصحیح در بخش کشاورزی در کنار کاهش نزولات آسمانی، نقش مهمی در کاهش رشد این گروه داشته است.
دنیای اقتصاد: رکود بزرگ در صنایع کوچک
بررسیها نشان میدهد بخش قابل توجهی از واحدهای صنعتی مستقر در شهرکها، تحت فشار همزمان کاهش تقاضا، کمبود نقدینگی، مشکلات در تأمین مواد اولیه و تنگناهای انرژی، ترجیح دادهاند فعالیت خود را در سطح حداقلی ادامه دهند. فعالان صنعتی میگویند تداوم نوسانات ارزی و دشواری دسترسی به سرمایه در گردش، امکان برنامهریزی میانمدت را از بنگاهها سلب کرده و تولید را به تصمیمی پرریسک تبدیل کرده است. در چنین شرایطی، واحدهای کوچک و متوسط که ستون فقرات تولید صنعتی محسوب میشوند بیش از سایرین در معرض فرسایش قرار گرفتهاند. هشدارها حاکی از آن است که اگر اصلاحی در سیاستهای حمایتی و مالی صورت نگیرد، کاهش فعالیت امروز میتواند به تعطیلیهای گستردهتر در آینده نزدیک منجر شود.
آخرین گزارش رسمی سازمان صنایع کوچک درباره وضعیت شهرکهای صنعتی کشور، نشان میدهد بحران تعطیلی و کاهش توان تولید بنگاههای تولیدی در سال جاری ابعاد جدیدی یافته است؛ موضوعی که میتواند زنجیرههای تامین، اشتغال و رشد اقتصادی را در آستانه چالشی جدی قرار دهد. گزارش منتشر شده این سازمان نشان میدهد در برخی استانهای کشور نزدیک به نیمی از واحدهای تولیدی در شهرکهای صنعتی بهدلیل مشکلات ساختاری از جمله کمبود نقدینگی، ضعف تقاضا و فرسودگی ماشینآلات از حرکت باز ماندهاند.
دنیای اقتصاد: نقشه فرار ارزهای صادراتی
دنیای اقتصاد: بر اساس گفتههای معاون ارزی بانک مرکزی، از ابتدای سال گذشته تاکنون ۲۷میلیارد دلار ارز صادراتی به کشور بازنگشته است. …
در روزهای اخیر معاون ارزی بانک مرکزی تأکید کرد در سال ۱۴۰۳ حدود ۱۸میلیارد دلار عدم بازگشت ارز ثبت شده و این رقم در سال ۱۴۰۴ تاکنون به حدود ۹میلیارد دلار رسیده است. در چنین شرایطی سیاستگذاران انتظار دارند با انتقال بخش قابل توجهی از معاملات تجاری به تالار دوم مرکز مبادله ارز و طلا، چالشهای حاکم بر این بخش را مرتفع کنند. با این وجود واردکنندگان همچنان انتقادات جدی بهعملکرد تالار دوم مطرح میکنند. یکی از اهداف اصلی انتقال مبادلات تجاری به تالار دوم، تسهیل واردات و کاهش هزینههای مبادله بود اما در عمل مشکلاتی همچون عدم شفافیت نرخ ارز، پدیده زیرمیزی و فشار بر واردکنندگان باقی مانده است. در همینحال همچنان بیم آن میرود که با رشد قیمت دلار در بازار آزاد، تالار دوم نیز به سرنوشت تالار اول و سایر سامانههای ارزی دچار شود.
محسن اسفندیار، فعال حوزه واردات،
جهان صنعت- بهار ناترازیها در اقتصاد ایران
پنجمین زمستان ناترازی گاز در ایران با افزایش ۶ درصدی مصرف گاز نسبت به سال قبل مواجه شده است.
اظهارات اخیر مدیرعامل شرکت ملی گاز ایران تصویری شفاف از عمق این بحران ارائه میدهد. بنا بر اعلام سعید توکلی، از مجموع حدود ۸۵۰میلیونمترمکعب گاز تزریقشده روزانه به شبکه در فصل سرد ۶۲۵میلیونمترمکعب آن تنها در بخش خانگی، تجاری و صنایع جزء مصرف شده است یعنی ۷۲درصد کل گاز شبکه. بهگفته او این سهم در آرایش مصرف زمستانی میتواند تا ۸۰درصد افزایش یابد. بهاین ترتیب تنها حدود یکپنجم گاز کشور برای نیروگاهها، صنایع عمده و مصارف عملیاتی باقی میماند؛ عددی که عملاً هر موج سرما آن را کوچکتر میکند.
در کنار رشد مصرف خانگی سیاستهای توسعه صنعتی نیز فشار مضاعفی بر شبکه گاز وارد کرده است. طی سالهای اخیر هر سال پروژههای جدید پتروشیمی به بهرهبرداری رسیدند؛ صنایعی که خوراک اصلی آنها گاز طبیعی است. بر اساس برنامههای اعلامشده قرار است ظرفیت تولید پتروشیمی ایران به حدود ۱۲۰میلیونتن در سال برسد؛ هدفی که تحقق آن نیازمند تأمین پایدار دههامیلیارد متر مکعب گاز در سال است.
کارشناسان بر این باورند که آنچه امروز در صنعت انرژی ایران دیده میشود کلافی سردرگم از توسعه، مصرف و کمبود است. از یکسو پروژههای پتروشیمی یکی پس از دیگری بهمدار میآیند و هدفگذاری ظرفیت ۱۲۰میلیونتنی دنبال میشود و از سویدیگر گاز کافی برای تأمین پایدار این ظرفیت وجود ندارد. صنایع در زمستان محدود شده، نیروگاهها به سوخت مایع روی میآورند و اقتصاد بهای این ناترازی را با کاهش رشد میپردازد.
جهان صنعت: ظلم ارزی به ملت
محمدرضا سعدی، مدیر مسئول روزنامه جهان صنعت
نرخ ارز در حال حاضر دچار تلاطم و افزایش افسارگسیخته شده است. هماکنون در حالی نرخهای بالای ۱۳۰هزار تومانی برای خرید هر دلار را تجربه میکنیم که سیاستگذار ارزی دچار دور باطل برای تعیین نرخ ارز شده و خود در تالارهای مختلف خودساخته، سرگردان شده است. از یکسو بحث دلاریزه شدن اقتصاد مطرح است که ناگفته در طول سالهای گذشته بهدلیل سیاستهای اشتباه مدیریت اقتصادی کشور، آرام آرام وارد رگ و خون اقتصاد کشور شده است و اکنون با شتاب بیشتری در معاملات و مبادلات اقتصادی جامعه نقشآفرینی میکند. مردم اکنون بیش از ریال، به معاملات دلاری روی آوردهاند و تعیین نرخها میان اقشار بیشتری از مردم بهدلیل عدم ثبات نرخ ارز و کاهش شدید ارزش پول ملی بر مبنای دلار انجام میشود که نشان میدهد فعالان اقتصادی دیگر امیدی به اصلاحات اقتصادی در بدنه مدیریتی تیم اقتصادی دولت ندارند و ترجیح میدهند در ساحل نرخهای دلاری آرامش نسبی داشته باشند تا اینکه میان دریای پرتلاطم ریالی ناشی از اقدامات دولت گرفتار شوند. از سوی دیگر داستان تکراری و نخنمای تکنرخی یا چندنرخی بودن ارز هنوز کلاف سردرگمی است که هر بار مدیریت اقتصادی کشور به آن نزدیک شده، نهتنها گرهگشا نبوده بلکه گره دیگری بر گرههای قبلی افزوده است. از آنجا که این موضوع از صادرات محصولات صنایع اساسی مانند محصولات کارخانجات فولاد و پالایشگاههای پتروشیمی گرفته تا واردات کالاهای اساسی که مبنای زیرساختی برای حداقل معیشت مردم است اثرگذار بوده و میتواند از یکسو زیرساختهای اقتصادی و از سوی دیگر بنیان خانوارها و کل فعالیتهای اقتصادی و حتی معضلات اجتماعی و فرهنگی و امنیت روانی جامعه را تحتتأثیر قرار دهد، لازم است مروری بر این آشفتگی سیاستی و معضلی که با سوءتدبیر وارد فاز بحران و ازهمگسیختگی اقتصادی خواهد شد صورت گیرد.
سخنگوی دولت نیز همچون همیشه در این میانه یا سیاست سکوت را اختیار کرده یا با مشتی وعده و آرزوی بهبود اوضاع گفتاردرمانی میکند و رئیسجمهور محترم نیز ظاهراً دغدغههای مهمتری داشته و حل این آشوب را به مدیرانی سپرده که خود دارای تعارض فکری و تناقض عملیاتی با یکدیگر هستند. طبیعی است که خروجی چنین هرج و مرج مدیریتی، نرخهایی است که در بازار برای دلار و طلا مشاهده میکنیم.
