هیأت حقیقت‌یاب بین‌المللی سازمان ملل، در مقر سازمان ملل در ژنو، اولین گزارش شفاهی خود به شورای حقوق‌بشر در مورد وضعیت حقوق‌بشر در ایران را ارائه داد.
در این نشست که روز چهارشنبه ۱۴تیرماه آغاز شد، سارا حسین، رئیس هیأت حقیقت‌یاب سازمان ملل گزارش اولیه این هیأت را به شورای حقوق‌بشر ارائه داد و در ادامه پس از واکنش کشورهای عضو و نماینده تعدادی از سازمانهای حقوق بشری، به برخی از پرسش‌های مطرح شده نیز پاسخ داد.
سخنان نماینده بلژیک در جلسه شورای حقوق‌بشر در مورد گزارش هیأت حقیقت‌یاب ملل متحد در مورد قیام ایران: بلژیک از هیأت حقیقت‌یاب بابت به روز رسانی شفاهی تشکر می‌کند و خودش را با بیانیه اتحادیه اروپا هم‌سو می‌کند.
بلژیک هم‌چنان نسبت به نقضهای جدی و ادامه‌دار حقوق زنان و تبعیض شایع در قانون و در عمل علیه زنان و دختران در ایران عمیقاً نگران است. گسترش تدابیر بکار گرفته شده برای اعمال حجاب اجباری یک نمایش عمیقاً نگران‌کننده از این امر است. بلژیک این تدابیر را محکوم می‌کند به‌طور مشخص استفاده از فناوری تشخیص چهره برای نظارت بر زنان بی‌حجاب. ما به فراخوان دبیرکل مبنی بر انحلال فوری گشت ارشاد می‌پیوندیم.
بلژیک نگرانی عمیق خود را در رابطه با افزایش بازداشتهای خودسرانه تکرار می‌کند. همه کسانی که در ایران به‌طور خودسرانه بازداشت شده‌اند باید فوراً آزاد شوند.
بلژیک به‌عنوان مخالف سرسخت حکم اعدام، نسبت به اعدام سه نفر دیگر در تاریخ ۱۹مه به‌دلیل شرکت در اعتراضات پس از مرگ مهسا امینی در بازداشت ابراز انزجار می‌کند. گزارشاتی مبنی بر این‌که این افراد از طریق اعترافات به‌دست آمده زیر شکنجه محاکمه و محکوم شده‌اند، عمیقاً نگران‌کننده است.
بلژیک فراخوان خود را به رژیم ایران برای برقرار کردن مهلت پایانی بر اعدامهای بعدی و به‌ویژه رعایت کردن تعهداتش بر اساس کنوانسیون حقوق کودک که استفاده از حکم اعدام علیه متخلفان نوجوان را ممنوع می‌کند، تکرار می‌کند.
بلژیک در نگرانی عمیق دبیرکل در مورد حملات مسموم‌سازی گزارش‌شده به مدارس کودکان در سراسر ایران شریک است. ارزیابی هیأت حقیقت‌یاب در مورد این وقایع نگران‌کننده چیست و چه کاری می‌توان انجام داد تا حسابرسی از مرتکبین تضمین شود؟
سخنان نماینده کانادا:
کانادا از بدتر شدن وضعیت حقوق‌بشر در جمهوری اسلامی ایران عمیقاً آشفته است. ما از افزایش بازداشتهای خودسرانه، محاکمه‌های ساختگی و استفاده از مجازات اعدام، از جمله برای معترضان، نگران هستیم. ما هم‌چنین از موج مسمومیتهایی که دختران مدرسه‌ای را در سراسر ایران هدف قرار می‌دهند، وحشت زده‌ایم.
سرکوب زنان و دختران توسط رژیم؛ هدف قرار دادن زنان مدافع حقوق‌بشر، وکلا و روزنامه‌نگاران؛ و اجرای خشونت‌آمیز قوانین حجاب و عفاف، نتیجه مستقیم انتخابهای عمدی چندین دهه توسط رهبری آن برای تحت سلطه در آوردن زنان، دختران و اقلیتها است.
سرکوب رژیم تنها اهمیت کار مأموریت حقیقت‌یاب مستقل و گزارشگر ویژه سازمان ملل را افزایش می‌دهد. آنها بارقه‌ای از امید را برای امکان پاسخگویی و عدالت به مردم ایران عرضه می‌کنند. کانادا مجدداً حمایت خود را از مأموریت حقیقت‌یاب تأیید می‌کند و ما از مقامات رژیم ایران می‌خواهیم که به‌طور کامل با این مأموریت، از جمله با اطمینان از دسترسی به انجام تحقیقات، همکاری کنند.
همان‌طور که در حمایت خود قاطعانه ایستاده‌ایم، می‌پرسیم: جامعه بین‌المللی چه اقدامات بیشتری می‌تواند برای پاسخگویی رژیم ایران در مواجهه با تداوم نقض حقوق‌بشر، به‌ویژه علیه زنان و دختران، انجام دهد؟
سخنان نماینده آمریکا در جلسه شورای حقوق‌بشر در مورد گزارش هیأت حقیقت‌یاب ملل متحد در مورد قیام ایران
میشل تیلور، نماینده دائم آمریکا در شورای حقوق بشر: کارشناسان، ما بابت تصویر اجمالی، کامل و عمیقاً نگران‌کننده‌ٔ که شما از وضعیت حقوق‌بشر در ایران ارائه کردید، قدردانی می‌کنیم. اعدام معترضان که در ایران ادامه دارد به‌طور ویژه‌یی وحشتناک است. اعدامهای اخیر مجید کاظمی، صالح میرهاشمی و سعید یعقوبی در پی چیزی که به‌طور گسترده‌ای به‌عنوان محاکمه‌های ساختگی گزارش شد، نشان می‌دهد که مقامات رژیم ایران از حکم اعدام استفاده می‌کنند تا در جامعه رعب ایجاد کنند و مخالفتها را به سکوت بکشانند. ما نظارت می‌کنیم، دنیا رصد می‌کند که رژیم چطور با معترضانی که در انتظار اعدام هستند، برخورد می‌کند از جمله محمد قبادلو.
ما در همبستگی با خانواده‌هایی که عزیزانشان را از دست داده‌اند در غم آنها شریک هستیم و فراخوانهای خودمان را برای آزادی همه زندانیان سیاسی تکرار می‌کنیم. ما نسبت به گزارشهای معتبر در مورد ناپدیدسازی اجباری، شکنجه، خشونتهای جنسی، بازداشتهای خودسرانه و سایر نقضهای حقوق‌بشر و بدرفتاریهای ارتکابی ایران به‌شدت نگران هستیم. همان‌طور که در گزارش شما منعکس شد، شواهدی از عدم احترام به محاکمه‌های عادلانه، استفاده از احکامی که بر مبنای اعترافهای اجباری که زیر شکنجه گرفته شده است، وجود دارد. ما نسبت به گزارش گسترده از مسموم کردن دختران دانش‌آموز در سراسر ایران در ماههای اخیر ابراز انزجار می‌کنیم و خواستار پایان یافتن فوری این اقدامات انزجار‌آور و حسابرسی به‌خاطر آن هستیم. ما از هیأت حقیقت‌یاب می‌خواهیم که در مورد این مسموم‌سازیها تحقیق کنند. ایالات متحده از هیأت حقیقت‌یاب کاملاً حمایت می‌کند که در مورد این اتهامات نقض حقوق‌بشر، که کاملاً در چارچوب مأموریت قانونی آن است، تحقیق کند. چطور جامعه بین‌المللی می‌تواند با محوریت جامعه مدنی در ایران اقدام کند؟ از شما تشکر می‌کنم.
سخنان نماینده فرانسه در پنجاه و سومین جلسه شورای حقوق بشر: فرانسه از گزارش شما تشکر می‌کند و به‌طور کامل از مأموریت شما حمایت می‌کند.
فرانسه بار دیگر محکومیت قاطع خودش را نسبت به سرکوب خشونت‌آمیز اعمال شده به وسیله رژیم ایران که کسانی را که در تظاهرات شرکت کرده‌اند هدف قرار می‌دهد، تکرار می‌کند. [سرکوب شدگان عبارتند از:] زنان و دخترانی که درگیر و متعهد به آزادی خودشان هستند، مدافعان حقوق‌بشر، روزنامه‌نگاران، پژوهشگران، هنرمندان و افراد متعلق به اقلیتها.
فرانسه با شرکا و همکاران اروپایی این کشور برای اطمینان از این‌که مسئولان این سرکوب با اعمال تحریم‌های هدفمند علیه افراد و نهادهای درگیر و دخیل در سرکوب بی‌مجازات نمانند، اقدام کرده است. ما هم‌چنین با شرکای خودمان به شدیدترین وجه ممکن احکام اعدام صادر شده به وسیله دادگاه‌های ایران و به‌ویژه اعدام هفت تظاهر کننده را محکوم کرده‌ایم. ما از مقامات رژیم ایران خواستیم تا بلادرنگ به این سرکوب وحشیانه پایان دهند و اصولی را که خود آنها پذیرفته‌اند پایبند باشند.
فرانسه از رژیم ایران می‌خواهد تا به تعهدات بین‌المللی خودش عمل و آنها را اجرا کند و با تمام سازوکارهای سازمان ملل متحد همکاری کند.
سخنان نماینده استرالیا:
آقای رئیس متشکرم. استرالیا از به روز رسانی بی‌کم و کاست کمیسرها به شورا تشکر می‌کند. پس از هفت ماه از برپایی کمیته حقیقت‌یاب مستقل با تأسف با وجود محکومیت جهانی وضعیت حقوق‌بشر ایران، وضعیت رو به وخامت بیشتر است. تظاهرات کنندگان مسالمت‌جو در روندهای قضایی با انگیزه سیاسی و غیرعادلانه با روند قانونی نامناسب متهم شده، دادگاهی شده و محکوم به مرگ و اعدام شده‌اند. مدافعان حقوق‌بشر، وکلا، روزنامه‌نگاران، به‌خاطر بهره بردن از حق آزادی بیان‌شان به زندان محکوم شده‌اند. تعقیب و سرکوب سیستمی زنان و دختران توسط ایران همراه با تبعیض علیه اقلیتها از جمله کردها، بلوچها، عربها و معتقدان به بهاییت، هم‌چنان ادامه دارد. استرالیا از این نقض ادامه‌دار حقوق‌بشر نگران است و بی‌وقفه در کنار مردم ایران در نبردشان برای آزادی، توانمندسازی زنان ایستاده است.
استرالیا می‌پرسد چگونه کشورهای عضو می‌توانند برای اطمینان از حسابرسی از ایران در مورد نقض وحشتناک حقوق‌بشر حمایت به‌عمل بیاورند؟
