رویترز روز دوشنبه ۱۸ فروردین گزارش داد: ۱۰ فرمانده ارشد و مقامات عراقی به رویترز گفتند که چندین گروه شبهنظامی قدرتمند تحت حمایت ایران در عراق برای اولین بار آماده خلعسلاح برای جلوگیری از خطر تشدید درگیری با دولت ترامپ هستند.
به گفته منابعی که شامل شش فرمانده محلی چهار شبهنظامی بزرگ هستند، اقدام برای کاهش تنشها بهدنبال هشدارهای مکرر مقامات آمریکایی به دولت عراق از زمان روی کار آمدن ترامپ در ژانویه است.
این افراد افزودند که این مقامات به بغداد گفتند که اگر برای انحلال شبهنظامیان فعال در خاک خود اقدامی نکند، آمریکا میتواند این گروهها را با حملات هوایی هدف قرار دهد.
عزت الشاهبندر، سیاستمدار ارشد مسلمان شیعه نزدیک به ائتلاف حاکم عراق، به رویترز گفت که گفتگوها بین محمد شیاع السودانی، نخستوزیر و چندین رهبر شبهنظامیان "بسیار پیشرفت" داشته و این گروهها تمایل دارند از درخواستهای آمریکا برای خلعسلاح تبعیت کنند.
او گفت: «جناحها سرسختانه عمل نمیکنند یا اصرار ندارند که به شکل فعلی ادامه دهند». و افزود که این گروهها «کاملاً آگاه بودند» که میتوانند مورد هدف آمریکا قرار بگیرند.
شش فرمانده شبهنظامی که در بغداد و یکی از استانهای جنوبی مصاحبه شدند و خواستند نامشان فاش شود، از گروههای کتائب حزبالله، نُجَباء، کتائب سیدالشهدا و انصارالله العوفیه هستند.
یکی از فرماندهان کتائب حزبالله، قدرتمندترین شبهنظامی شیعه که از پشت ماسک سیاه و عینک آفتابی صحبت میکرد، گفت: ترامپ آماده است تا جنگ را با ما به سطوح بدتری برساند، ما این را میدانیم و میخواهیم از چنین سناریوی بدی جلوگیری کنیم.
فرماندهان گفتند که متحد اصلی و حامی آنها، نیروی نظامی نخبه سپاه پاسداران موافقت کرده تا هر تصمیمی را که لازم میدانند برای جلوگیری از کشاندن درگیری بالقوه ویرانگر با ایالات متحده و اسراییل اتخاذ کنند... .
فرهاد علاالدین، مشاور امور خارجی سودانی، در پاسخ به پرسشها درباره مذاکرات خلعسلاح به رویترز گفت که نخستوزیر متعهد است از طریق «گفتگوی سازنده با بازیگران ملی مختلف» اطمینان حاصل کند که همه سلاحها در عراق تحت کنترل دولت هستند.
این دو مقام امنیتی عراق گفتند که سودانی برای خلعسلاح تمام شبهنظامیان مقاومت اسلامی در عراق که وفاداری خود را به سپاه یا نیروی قدس ایران به جای بغداد اعلام میکنند، فشار میآورد.
به گفته مقامات و فرماندهان، برخی از گروهها از اواسط ژانویه تا حد زیادی مقرهای خود را تخلیه کرده و حضور خود را در شهرهای بزرگ از جمله موصل و الانبار کاهش دادهاند.
آنها گفتند که بسیاری از فرماندهان نیز تدابیر امنیتی خود را در آن زمان افزایش دادهاند و تلفنهای همراه، وسایل نقلیه و محل اقامت خود را بیشتر تعویض میکنند.
وزارتخارجه آمریکا گفت که همچنان از بغداد میخواهد تا شبهنظامیان را مهار کند. این نیروها باید به فرمانده کل عراق پاسخ دهند نه ایران.
یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، هشدار داد که در گذشته مواردی وجود داشته است که شبهنظامیان حملات خود را بهدلیل فشار ایالات متحده متوقف کردهاند و تردید دارد که خلعسلاح طولانیمدت باشد.
سپاه پاسداران از اظهارنظر درباره این مقاله خودداری کرد در حالی که وزارتخارجه ایران و اسراییل به سؤالات پاسخ ندادند.
شاهبندر، سیاستمدار شیعه، گفت که دولت عراق هنوز توافقی را با رهبران شبهنظامی نهایی نکرده است و مکانیسم خلعسلاح هنوز مورد بحث است. او افزود که گزینههای در حال بررسی شامل تبدیل گروهها به احزاب سیاسی و ادغام آنها در نیروهای مسلح عراق است.
این تغییر در زمانی نامطمئن برای «محور مقاومت» منطقهیی تهران صورت میگیرد که طی دههها برای مقابله با نفوذ اسراییل و ایالات متحده با هزینههای زیادی ایجاد کرده است، اما پس از حمله گروه فلسطینی حماس به اسراییل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که خاورمیانه را وارد درگیری کرد، بهشدت تضعیف شده است.
به گفته دو مقام دولتی و دو منبع امنیتی در جریان تبادل اطلاعات، پیت هگزث، وزیر دفاع ایالات متحده در یک تماس تلفنی در ۱۶ مارس، اندکی پس از آغاز حملات آمریکا به حوثیها، به نخستوزیر سودانی گفت تا از حملات انتقامجویانه شبهنظامیان به اسراییل و پایگاههای آمریکا در منطقه در حمایت از متحدان خود جلوگیری کند.
ابراهیم الصمیدایی، مشاور سیاسی سابق سودانی، به تلویزیون دولتی عراق گفت که ایالات متحده از مدتها پیش بر رهبری عراق برای از بین بردن شبهنظامیان شیعه فشار آورده است، اما این بار واشنگتن ممکن است پاسخ منفی را نپذیرد.
"اگر ما داوطلبانه رعایت نکنیم، ممکن است از بیرون و بهزور به ما تحمیل شود."