رافائل گروسی مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفت: راستیآزمایی و نظارت آژانس بر تعهدات مرتبط به هستهیی ایران تحت تأثیر تصمیم ایران قرار گرفته است.
گروسی در شصتو ششمین نشست کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی با حضور نمایندگان عالیرتبه کشورهای عضو در وین گفت: همانطور که در اظهاراتم در شصت و پنجمین نشست کنفرانس عمومی اعلام کردم، راستیآزمایی و نظارت آژانس بر تعهدات مرتبط به هستهیی ایران بر اساس برجام بهطور جدی تحت تأثیر تصمیم ایران برای توقف اجرای این تعهدات، از جمله پروتکل الحاقی قرار گرفته است.
در صورت ازسرگیری کامل اجرای تعهدات مرتبط به هستهیی ایران در چارچوب برجام، آژانس باید شکاف موجود در دانش خود را در مورد آنچه در زمانی که تجهیزات نظارتی و مراقبتی ما در برجام فعال نبود، برطرف کند. چالشهای قابل توجهی برای تأیید انطباق با وضعیت موجودی اعلام شده ایران از سانتریفیوژها و آب سنگین قبل از ۲۱فوریه ۲۰۲۱ وجود خواهد داشت.
در رابطه با موافقتنامه پادمانهای NPT با جمهوری اسلامی ایران، آژانس تلاشهایی برای تعامل با ایران برای حل و فصل مسائل باقی مانده مربوط به حضور ذرات اورانیوم دستکاری شده توسط انسان در سه مکان اعلام نشده در ایران انجام داده است. از ژوئن، ایران با آژانس تعاملی نداشته است. در نتیجه، این مسائل حل نشدهاند و آژانس در موقعیتی نیست که تضمین دهد برنامه هستهیی ایران منحصراً صلحآمیز است.
در شصتو ششمین نشست کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی که تا جمعه (۸ مهر ۱۴۰۱) ادامه دارد نمایندگان، سفرا و مقامهای ارشد ۱۷۵کشور عضو آژانس بهصورت حضوری و برخی اعضا هم بهصورت مجازی شرکت خواهند داشت.(سایت آژانس بینالمللی انرژی اتمی ۴مهر ۱۴۰۱)
آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها از رژیم ایران خواسته است تا پاسخهای مناسبی درباره پیدا شدن اثر اورانیوم با منشا انسانی در سه مکان اعلام نشده ارائه دهد.
بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی پیش از این سه مکان در ورامین، مریوان و تورقوزآباد در حومه تهران را شناسایی و اعلام کردهاند که سایتهای ورامین و تورقوز آباد در سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۴ احتمالا با هدف از بین بردن رد اورانیوم تخریب شدهاند.
تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی از این مکانهای اعلام نشده مهمترین موضوع محل اختلاف در احیای برجام اعلام شده است.