سایت ژئو پولیتیکال مانیتور روز سهشنبه اول اسفندماه در مطلبی به قلم دکتر محمد الدوه نوشت:
در چند ماه گذشته، دریای سرخ شاهد مجموعهیی از حملات به کشتیهای تجاری بوده است که بیشتر آنها به شورشیان حوثی یمن مربوط میشوند. با توجه به اینکه تقریباً ۱۰ تا ۱۵ درصد از حجم تجارت جهانی از دریای سرخ میگذرد، این حملات نگرانیهایی را در مورد ایمنی و امنیت مسیرهای تجارت دریایی در منطقه ایجاد کرده است و پیامدهای مهمی برای تجارت و ثبات جهانی دارد.
این حملات باعث شده است که خطوط کشتیرانی کلیدی به مسیر طولانیتری یعنی دماغه امید نیک [تنگهای در انتهای جنوبی قاره آفریقا -م] تغییر مسیر دهند و در نتیجه بر شرکتهای بزرگ صنعتی و در نتیجه زنجیرههای تأمین جهانی تأثیر منفی بگذارند. در سطح منطقهای، حملات حوثیها بهشدت مصر را تحت تأثیر قرار داده است، زیرا کشتیرانی اصلی به مسیرهای جایگزین تغییر مسیر داده و کانال سوئز را دور میزنند. این امر تاکنون منجر به خسارات ۵۰۸ میلیون دلاری برای مصر شده است و انتظار میرود در صورت باقی ماندن تهدید حوثیها، چنین خساراتی ادامه یابد. در همین راستا، حملات دریایی حوثیها در دریای سرخ، محمولههای کمکهای حیاتی برای سودان را متوقف میکند و همچنین هزینههای آژانسهای بشردوستانه در منطقه را افزایش میدهد.
تهدید بیسابقه حوثیها برای کشتیهای تجاری باعث تشکیل ائتلافی به رهبری ایالات متحده و آغاز عملیات نگهبان رفاه شده است که قصد دارد با تهدیدات حوثیها مقابله کند و همچنین قابلیتهای تهاجم دریایی آنها، بهویژه پهپادهای مسلح و موشکهای ضد کشتی آنها، را کاهش دهد. در حالی که ائتلاف به رهبری آمریکا در کاهش برخی از این قابلیتها نسبتاً مؤثر بوده است، حوثیها تا به امروز به حمله به کشتیهای تجاری ادامه میدهند، که علاوه بر این آمریکا را وادار کرد تا آنها را تحریم کند و این گروه را بهعنوان «تروریست جهانی ویژه» لیستگذاری کند. حملات با وجود این تحریمهای آمریکا ادامه یافته است. در واقع، با گزارشهای نوظهور مبنی بر استفاده تأیید شده از زیر دریایی بدون سرنشین و حملات جدید علیه کشتیهای باری که اکنون در معرض خطر غرق شدن هستند، افزایش یافتهاند.
حملات دریایی حوثیها تنها یک جنبه از خطرات فزاینده درگیری منطقهای گستردهتر است. و اگر چه مقابله مستقیم با تهدید دریایی حوثیها ضروری است، اما باید اذعان داشت که مقابله با ایران همچنان موضوع اصلی در پرداختن به ریشه این تهدید است، بهویژه که حوثیها هیچ شانسی برای انجام چنین حملاتی بدون پشتیبانی فنی، لجستیکی و اطلاعاتی از ایران ندارند.
برخی تحلیلگران بر این باورند که رویارویی مستقیم رژیم ایران و آمریکا و متحدان منطقهیی آن بسیار بعید است. با این حال، ایران اخیراً در واکنش به تنشهای فزاینده و به نمایش گذاشتن قابلیتهای دفاعی خود از دو سامانه جدید پدافند هوایی رونمایی کرده است. علاوه بر این، تشدید تنشها در خاورمیانه که جنگ غزه به آن دامن زده است، ممکن است ایران را وادار به گامی حساب نشده کند که میتواند منجر به درگیریهای منطقهیی گستردهتر شود.
با توجه به منحرف شدن توجه جهان بهدلیل تنشها در غزه، حملات نیروهای نیابتی ایران در سراسر خاورمیانه، و جنگ جاری اوکراین، ایران نیز فرصتی بیسابقه برای پیشبرد برنامه هستهیی خود را به دست میآورد که پیشرفت آن بر اثر تلاشهای دیپلماتیک یا تحریمهای جامعه بینالمللی چندان متوقف نشده است. رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی اتمی، طی سخنانی در نشست دولتهای جهانی که هفته گذشته در امارات برگزار شد، اظهار داشت که ایران در مورد برنامه هستهیی خود کاملاً شفاف نیست. این اظهارات گروسی بهدنبال مصاحبه بسیار نگرانکننده اخیر با علیاکبر صالحی، رئیس سابق آژانس هستهیی ایران صورت گرفت، که اظهارات وی حاکی از این بود که ایران اکنون هر آنچه را که برای تولید سلاح هستهیی نیاز دارد در اختیار دارد.
بدون شک، با توجه به اینکه حملات حوثیها به کشتیهای تجاری بر جریان آزاد و امن مسیرهای کشتیرانی که تقریباً ۱۵ درصد از حجم تجارت جهان را حمل میکنند، تأثیر منفی میگذارد، تهدیدی که حوثیها در یمن ایجاد میکنند، نیاز به یک پاسخ نظامی قاطع بینالمللی دارد. عملیات فعلی نگهبان رفاه به رهبری آمریکا نمونه روشنی از چنین پاسخی را ارائه میدهد، با این حال مهم است که این عملیات همکاری جمعی کشورهای عربی منطقه برای دفع تهدیدات فزاینده نیروهای نیابتی ایران که خطر سوق دادن منطقه به درگیریهای عمیقتر را دارند، بیشتر بهدست بیاورد.