استرون استیونسون هماهنگکنندهٔ کارزار تغییر برای ایران روز دوشنبه ۲۷آذر در مطلبی با عنوان «جلاد تهران مجبور به ترک سفر ژنو شد» در وبسایت تاون هال نوشت: ابراهیم رئیسی برای دومین بار از زمان ریاستجمهوری، بهدلیل اعتراضات گسترده و درخواست دستگیری، بر اساس قانون صلاحیت جهانی، مجبور به لغو یک سفر به اروپا شد.
رئیسی که بهدلیل شرکت مستقیمش در اعدام زندانیان سیاسی در کشتار ننگین ۱۹۸۸ لقب جلاد تهران را گرفت، مجبور شد از سفر برنامهریزی شده خودش به ژنو، شهری که امیدوار بود در مجمع جهانی پناهندگان سازمان ملل متحد که از روز ۱۳ دسامبر شروع میشود، سخنرانی کند، صرفنظر کند.
رئیسی یکی از اعضای مجموعهیی از کمیتههای مرگ بود. کمیتههایی که توسط رهبر وقت آیتالله روحالله خمینی راهاندازی شد. بر اساس فتوای خمینی، کمیتههای مرگ در سال ۱۹۸۸ دستور اعدام بیش از ۳۰هزار زندانی سیاسی را صادر کردند. زندانیانی که بیشتر آنها از اعضا و هواداران سازمان اپوزیسیون مجاهدین خلق ایران / مجاهدین خلق (PMOI/MEK) بودند.
مجمع پناهندگان هر چهار سال یکبار برگزار میشود. و هدف آن کمک به حل برخی از فشارهایی است که هجوم گسترده پناهندگان بر کشورهای میزبان وارد میکند. طنز ناامید کنندهای است که سازمان ملل از رئیسی به این کنفرانس دعوت کرد، با توجه به سابقه او بهعنوان یک قاتل جنگطلب که رژیمش آتش درگیریها را در کشورهای سوریه، یمن، عراق، لبنان و غزه، برافروخته است. و کشوری که تأمین مالی، تسلیح و آموزش حزبالله و حماس را به عهده دارد. و کشوری که باعث ایجاد بحران پناهندگی میشود. بحرانی که مجمع پناهندگان سازمان ملل بهدنبال حل آن است. اما خبر دعوت رئیسی به این مراسم خشم جهانی بهویژه در میان ایرانیهای خارج از کشور را برانگیخت. و حامیان مقاومت ایران در بسیاری از شهرهای جهان تجمعات اعتراضی برگزار کردند و خواستار پس گرفتن دعوت از او برای شرکت در این اجلاس شدند. آنها همچنین با ارائه شکایتی به پلیس سوئیس خواستار دستگیری او بهدلیل نقش او در اعدام مخالفان شدند.
این دومین بار است که اعتراض مشابهی رئیسی را مجبور به لغو یک سفر پیشنهادی به اروپا میکند. در سال ۲۰۲۱، او قصد خودش را برای شرکت در اجلاس جهانی آب و هوا و محیطزیست کوپ ۲۶ (COP ۲۶) در گلاسکو اعلام کرده بود. رژیم آخوندی سفر رئیسی به اسکاتلند را پس از ارسال طوماری به امضای فعالان حقوقبشر به رئیس یایین لیوینگستون (Iain Livingston) پلیس وقت اسکاتلند، لغو کرد. و این طومار خواستار آغاز تحقیقات جنایی بر اساس اصل صلاحیت جهانی، با تمرکز بر اتهاماتی مانند نسلکشی و جنایات علیه بشریت شد. و بهطور همزمان، طومار مربوطه به پلیس متروپولیتن در لندن تحویل داده شد. زمانی که رئیسی شنید که از پلیس متروپولیتن و پلیس اسکاتلند برای دستگیری او در صورت پا گذاشتن به بریتانیا بهطور رسمی درخواست شده است، بهسرعت از این سفر منصرف شد.
رئیسی متوجه شد که برخلاف اسلاف خودش، بهدلیل قاتل بودنش نمیتواند آزادانه به غرب یا در واقع به هیچ کشور متمدنی سفر کند.
طومار مشابهی در این هفته و در تاریخ ۱۲ دسامبر به پلیس سوئیس تحویل داده شد، بهرغم بارش باران و دمای زیر صفر، هزاران ایرانی مهاجر در ژنو جمع شدند، تا خواستار دستگیری رئیسی و اخراج رژیم ایران از سازمان ملل شوند.
سه تن از حامیان مجاهدین خلق، که در زمان اعدامهای سال ۱۹۸۸ زندانی سیاسی بودند، با ارائه شکایتی قانونی به مقامات سوئیس از آندریاس مولر، دادستان عمومی فدرال سوئیس، خواستند تا دستگیری و محاکمه رئیسی را بهدلیل مشارکت در اقدامات نسلکشی، شکنجه، اعدامهای غیرقانونی و سایر جنایات علیه بشریت تضمین کند. یکی از شاکیان تأکید کرد که پس از اینکه گفته بود از هواداران مجاهدین خلق ایران است رئیسی شخصاً به او گفته بود که حکم اعدامش قطعی است.
همزمان، نامهیی سرگشاده به فیلیپو گراندی، کمیسر عالی پناهندگان سازمان ملل ارسال شد و حضور رئیسی در مجمع پناهندگان سازمان ملل را محکوم کرد. این نامه که توسط ۴۵۳رهبر سابق جهان، قاضی، برندگان جایزه نوبل، مقامات سازمان ملل، کارشناسان حقوقبشر و حقوقی و سازمانهای غیردولتی امضا شده است، شرکت برنامهریزی شده رئیسی در مجمع جهانی پناهندگان ۲۰۲۳ در ژنو را محکوم میکند. در این نامه بر نقش رئیسی در کشتار ۱۹۸۸ و نیز دست داشتن وی در کشتار ۱۵۰۰معترض در تظاهرات گسترده در سال ۲۰۱۹، و ۷۵۰معترض به قیام سراسری در سال ۲۰۲۲ و افزایش اخیر اعدامها شامل ۲۱۲ اعدام فقط در دو ماه گذشته، در ایران تأکید شده است.
در این نامه همچنین هشدار داده شده است که در دوره رئیسی، دولت ایران نیز با برگزاری محاکمات نمایشی بهصورت غیابی و در نتیجه گسترش سرکوب به فراتر از مرزهای این کشور درگیر طرح جدیدی برای سرکوب و ارعاب اعضای مجاهدین خلق در خارج از ایران شده است.
ترس رئیسی از دستگیری در اروپا بیاساس نیست. سال گذشته، دادگاه سوئد با استناد به صلاحیت جهانی، حمید نوری، زندانبان سابق و دستیار رئیسی در زندان گوهردشت کرج را بهدلیل نقش داشتن در قتلعام سال ۱۹۸۸ به حبس ابد محکوم کرد. رهبران رژیم ایران پس از دهها سال معافیت از مجازات جنایات خودش، اکنون با این واقعیت مواجه هستند که باید پاسخگو باشند. رهبران رژیم هر جا بروند، اعضای مقاومت ایران و بازماندگان قتلعام و جنایات رژیم، همراه با خانوادههای قربانیان رژیم، مطمئن خواهند شد که آنها پاسخگوی جنایات خودشان خواهند بود.
محکومیت رئیسی با یک شکایت حقوقی که نزد دادستان عمومی فدرال سوئیس تسلیم شد، توجه بیشتری پیدا کرد.
رژیم ایران همچنان در حفظ بدترین سابقه نقض حقوقبشر در داخل کشور اصرار دارد. این کشور به شرکت در تروریسم جهانی و جنگ منطقهیی برای تقویت قدرت خودش ادامه میدهد. پس از انتشار آخرین گزارش عفو بینالملل در مورد شکنجه، ظلم، تجاوز جنسی و اعدامهای خودسرانه در ایران، آگنس کالامار، دبیرکل سازمان عفو بینالملل، از دولتها خواسته است تا بر اساس اصل صلاحیت جهانی، تحقیقات جنایی را در کشورهایشان علیه مرتکبین مظنون، با هدف صدور قرارهای بازداشت بینالمللی، آغاز کنند. بهنظر میرسد که برنامههای سفر ابراهیم رئیسی در آینده بهشدت محدود خواهد شد.