سهشنبه ۱۱ آذر، رسانههای وابسته به رژیم آخوندی بازتابدهنده تعمیق بحران حکمرانی، ناتوانی ساختاری دولت پزشکیانِ رئیسجمهور خامنهای و شکافهای درون بلوک قدرت بودند. از افشاگری درباره نهادهای ثروتمند فرادولتی تا جدالهای مجلسِ تحت سلطه نظارت استصوابی، روایت غالب رسانهها تصویری از فروپاشی کارکردهای حکمرانی و تشدید فشار بر زندگی مردم ارائه میدهد.
گزیده رسانهها:
هممیهن – جهش بودجه نهادهای خاص: برجستهسازی سلطه چهار نهاد زیر نظر ولیفقیه ارتجاع بر ۶۰٪ ثروت کشور؛ نبود نظارت، ناکامی همه تلاشهای تحقیق و تفحص، و افزایشهای نجومی بودجهیی در سایه بحران معیشتی.
جهان صنعت – مجلس خفتگان: نقد تند پارلمانی که درگیر نزاعهای بیاثر است و نمایندگانی که محصول سد سنگین نظارت استصوابیاند؛ فاصله عمیق با مطالبات واقعی جامعه.
آرمان ملی – مجلس گرفتار بازیهای سیاسی: تأکید بر اینکه صدای مجلس در انحصار چند چهره پایتختنشین است و استیضاحها با انگیزههای جناحی دنبال میشود.
کیهان – حمایت از دولت بهعنوان تکلیف نظام: دفاع ایدئولوژیک از پزشکیان و هشدار علیه هر گونه انتقاد که «روحیه دولت» را تضعیف کند؛ تأکید بر اولویت حفظ ساختار ولایت.
ایسنا – جدال داخلی بر سر «قانون حجاب»: حمله نماینده تهران به پاسدار قالیباف بهخاطر تعلل در ابلاغ قانون عفاف و حجاب.
ایرنا – روایت تشریفاتی: پوشش عیادت مقامات از یک مقام دولتی، بدون هیچ بُعد خبری واقعی.
شبکه خبر – انتقاد سارا فلاحی از مردسالاری در مجلس و روایت احمد سبحانی از «طرحهای چریکی» ونزوئلا.
دنیای اقتصاد – سه شرط ترامپ برای مذاکرات: غنیسازی صفر، قطع relation با گروههای وابسته رژیم و محدودسازی موشکی؛ «نامعقول» خواندن این شروط.
سیاست روز – فشار بر بازنشستگان: افزایش سهم بیمه تکمیلی و نقد سکوت نهادهای صنفی.
جهان صنعت – سقوط شاخصهای رفاه: رشد فقر مطلق تا ۴۴٪، کاهش کالری، افزایش بازماندگی از تحصیل و خطر بنبست سیاستگذاری.
اعتماد – تعارض وزارتخانهها درباره تعطیلی مدارس: نبود اولویتگذاری و تداوم تصمیمگیریهای متناقض.
آرمان امروز – بحران خودکشی در زاگرس و سقوط قدرت خرید مردم؛ روایتی از فرسایش اجتماعی.
خبرآنلاین – بحران ۳۰ساله صندوق ذخیره فرهنگیان: عدم پرداخت حق مالکانه و رانتخواری گسترده.
بهارنیوز – نابرابری در نفس کشیدن و بحران گوشت؛ فقر، آلودگی و سقوط مصرف.
بهارنیوز – مرگ کولبران و سوءمدیریت تأمین اجتماعی: روایت مستقیم از فشارهای ساختاری بر کارگران.
بهارنیوز – هشدار درباره نابودی جنگلهای هیرکانی و اثرات مازوتسوزی.
توسعه ایرانی – سلطه مافیاهای پتروشیمی و ناتوانی دولت در نظارت.
خراسان – «شبهات بنزینی»: تلاش برای توجیه افزایش قیمتها و پاسخ به اعتراض عمومی.
هممیهن – مهاجری و زیباکلام درباره بودجه نهادهای تحمیلی و هزینه کردهای غیرپاسخگو.
کامل رسانهها
هم میهن: حکمرانی در سایه نهادهای فرادولتی
«تا دلت بخواهد مؤسسات و بنیادهایی داریم که هیچ بروندادی ندارند و پول به اینها میدهیم، خب چرا باید به اینها پول بدهیم در حالیکه معیشت مردم را نمیتوانیم تأمین کنیم؟» این بخشی از صحبتهای رئیسجمهور بود که در نشست با مدیران رسانهها مطرح کرد. در بودجه سال ۱۴۰۴ نهادهای خاصی وجود دارند که با ماهیت حاکمیتی بودجههای کلانی دریافت میکنند.
از جمله آستان حضرت امام خمینی، ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر، بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، مرکز خدمات حوزههای علمیه، سازمان تبلیغات اسلامی، ستاد اقامه نماز و... که بر اساس گزارش هممیهن با عنوان «جهش بودجه نهادهای خاص در غیاب منابع» بودجه تعدادی از نهادها طی ۶سال از ۳۵۹ تا ۹۶۱۶ درصد افزایش داشته است. . ، نهادهای حاکمیتی بزرگی همچون آستان قدس رضوی، قرارگاه خاتمالانبیا، ستاد اجرایی فرمان امام و بنیاد مستضعفین… که… بخش قابل توجهی از ثروت و دارایی کشور را برعهده دارند. (بودجه قرارگاه خاتمالانبیا در سال ۱۴۰۴، ۳۸برابر شده است…
چهار نهاد؛ ستاد اجرایی فرمان امام، قرارگاه خاتمالانبیاء، آستان قدس رضوی و بنیاد مستضعفان، بر ۶۰درصد ثروت ایران تسلط دارند، در حالیکه هیچیک از اینها ارتباطی با دولت و مجلس ندارند…
این نهادهای بودجهبگیر رسمی و نهادهای ثروتمند حاکمیتی، … خارج از حوزه اختیارات دولتها…و دور از نظارت مستقیم مجلس اداره میشود. تحقیق و تفحص از این نهادها با توجه به اینکه زیر نظر نهاد رهبری هستند، محل بحث بوده است.
نمایندگان مجلس تاکنون تحقیق و تفحصی از آستان قدس رضوی نداشتهاند…
در سال ۹۲ مجلس نهم یک بار دیگر موضوع تحقیق و تفحص از بنیاد مستضعفان را بهدلیل بررسی عملکرد مدیران و همچنین تملک اراضی در شمال کشور مطرح کرد؛ که به نتیجهیی نرسید یا هیچ وقت در مجلس قرائت نشد. …
ضروری است که در یک فرایند شفاف و نظاممند، اولاً بودجههایی که در اختیار این دست نهادها قرار میگیرد منتشر و عملکرد سالانه و خروجی هزینه کردها نیز مشخص شود. ثانیاً تحقیق و تفحص از نهادهایی که سهم بالایی از ثروت کشور را در اختیار دارند در دستور کار نهادهای نظارتی قرار گیرد. …
جهان صنعت: مجلس خفتگان
جهان صنعت» فاصله پارلمان با مطالبات مردم را بررسی میکند
بخش چشمگیری از انرژی و وقت و زمان مجلس صرف جدالهای جناحی، طرحهای کماثر و موضوعاتی میشود که در زندگی روزمره مردم کوچکترین اثری ندارند.
بخش وسیعی از جامعه مدتهاست از دوگانههای جناحی سنتی اصولگرا و اصلاحطلب عبور کرده و دیگر با این قالبهای فرسوده سیاسی نسبتی احساس نمیکند. … ، مجلس بهگونهیی عمل میکند که گویی دغدغههای اقتصادی مردم در حاشیه قرار گرفته و موضوعات جنجالی اما کماثر، مانند برخی نزاعهای سیاسی یا مباحث پرمناقشهای همچون حجاب، در مرکز توجه قرار دارند…
کمالالدین پیرموذن، نماینده پیشین مجلس: متأسفانه بهدلیل ارتفاع گرفتن سد نظارت استصوابی در این سالها، مجلسی شکل گرفته که نمایندگان و اعضای آن هم از حیث کیش شخصیتی و هم بهلحاظ توانایی کارشناسی و کارآمدی بسیار ضعیف هستند. به همین دلیل نیز شاهدیم که بهعنوان مثال قریب به یکسالونیم پس از شکلگیری مجلس، ناگهان فاش میشود که نمایندگان از همان روز نخست اینترنت بدون فیلتر یا همان «خط سفید» را دریافت کرده.
آرمان ملی: راس امور یا گرفتار بازیهای سیاسی؟
رشیدی کوچ: صدایی که امروز از مجلس بیرون میآید صدای چند نماینده تهران است، دغدغه این نمایندگان نیز این است که پسر کدام وزیر یا کدام معاون رئیسجمهور خارج کشور هست یا رئیسجمهور چه صحبتی کرده و بهجای اینکه به دولت کمک کنند، بهنحوی سعی دارند سنگاندازی کنند یا در نهایت استیضاح فلان وزیر بهخاطر نگاههای سیاسی که وجود دارد.
کیهان: حکمت حمایت از دولت (یادداشت روز)
یکی از مهمترین کارکردهای نهادهای خارج از دولت مثل مجلس شورای اسلامی، قوه قضاییه، نیروهای نظامی و انتظامی و صدا و سیما کمک به دولت در حل مسایل مردم و ریلگذاری اداره کشور میباشد. بنابراین اگر کسی گمان کند با تضعیف دولت یا کنار زدن آن و یا دور زدن آن و یا کماهمیت شمردن آن میتوان از مردم حمایت کرد و یا میتوان مسایل کشور را حل کرد به خطا رفته است. …
آنانکه با تفکیک نظام و دولت از یکدیگر از حمایت از دولت طفره میروند در واقع به سهم خود- و البته ناخواسته- به نظام سیاسی لطمه میزنند. …
انتقادی که صلاحیت دولت را انکار کند و یا روحیه دولت در اداره کشور را تضعیف نماید بحث دیگری است که متأسفانه این روزها بیش از هر منتقدی از سوی به ظاهر همراهان دولت مشاهده میکنیم…
تأکیدات اخیر و پیشبینی رهبر معظم انقلاب اسلامی- دامت برکاته- از دولت ممکن است این شائبه را بهوجود آورد که رهبری به حل مشکلات مردم توجه چندانی نفرمودهاند (!) و یا انتقادی به دولت ندارد. این تصور از بنیاد خطاست…
انتقاداتی که ایشان بهعملکرد دولتها داشتهاند همواره بیش از انتقادات دیگران و صریحتر از دیگران بوده است اما بیان علنی و تکرار این انتقادات در فضای عمومی که بسیاری طالب آن هستند و به نفع رهبری به حساب میآورند، از منظر رهبری به نفع کشور نیست: خبرگزاری ایسنا
انتقاد تند نماینده تهران به قالیباف درباره قانون عفاف و حجاب
کامران غضنفری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در جریان جلسه علنی امروز (سهشنبه ۱۱ آذر) مجلس در نطق میان دستور خود بیان کرد: جناب آقای قالیباف از شهریورماه سال گذشته تاکنون برخلاف وظیفه قانونی خود از ابلاغ قانون عفاف و حجاب خودداری کرده است؛ یعنی ممانعت از اجرای یک حکم قرآنی و الهی. …
عجبا آیا جناب قالیباف در جایگاه ریاست مجلس، هنوز نمیداند قانون تا ابلاغ نشود، هیچکس حق دست بردن در آن را ندارد و نمیتوان هیچ اصلاحی در آن صورت داد؟…
حدود ۲۱۰تن از نمایندگان مجلس… در اسفند ۱۴۰۳ طی نامهیی خطاب به… قالیباف خواهان ابلاغ قانون میشوند، … اما ایشان به خواست اکثریت نمایندگان مجلس نیز اعتنایی نمیکند…
امیدواریم جناب قالیباف دست از مخالفت با نیروهای انقلابی برداشته و این قانون را که مورد عنایت مقام معظم رهبری نیز است هر چه سریعتر ابلاغ کند…
ایرنا
عیادت عارف از سقاب اصفهانی
عارف از اسماعیل سقاب اصفهانی معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان بهینه سازی و مدیریت راهبردی انرژی که بر اثر تالمات روحی ناشی از درگذشت همسر و مصدومیت فرزندانش در سانحه رانندگی در بیمارستان بستری است، عیادت کرد. . … حجت الاسلام والمسلمین محسن قمی معاون ارتباطات بینالملل دفتر مقام معظم رهبری، علی مدنیزاده وزیر اقتصاد، سیدکامل تقوینژاد دبیر هیأت دولت و الیاس حضرتی رئیس شورای اطلاعرسانی دولت نیز در این عیادت حضور داشتند.
تلویزیون شبکه خبر
سارا فلاحی: ما خیلی سختی میکشیم ۱۴تا خانم هستیم توی مجلس برای اینکه یک مسألهای رو در رابطه با زنان بتونیم واقعاً تبیین اش بکنیم تعداد ما کمه در مجلس میدونید که رأی با اکثریت هست خیلی سختی داریم میکشیم
من میگم این نگاه مردسالارانه کجا خطرناک میشود اونجایی که ما بیاییم لباس دین هم روش بپوشونیم یعنی طرف بههرحال میاد هر آنچه که منویات خودش هست یه پوشش دینی هم بهش بده و یا برعکس یه پوشش روشنفکری بهش بده یعنی این دو واقعاً پدر بههرحال یه جامعه رو درمیارند/بنابراین اینجا خیلی خطرناک میشه اون تحکم مردسالارانه که مطرح میشه ما بیاییم یه رنگ و لعاب دینی هم بهش بدهیم و یه تفسیر غلط دینی هم بذاریم روش بعدش هم خب همه جامعه ما هم که آگاه نیستن
روزنامه دنیای اقتصاد
ذوالنوری، عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس: ترامپ بهنقل از بن سلمان سه شرط را برای ادامه مذاکره و توافق با ایران در نظر گرفته است که هیچکدام منطقی نیست. سه شرط عنوان شده، یکی غنیسازی صفر در خاک ایران، قطع همکاری با جریانهای مقاومت و کاهش برد موشکی است.
تلویزیون شبکه خبر
احمد سبحانی سفیر سابق ایران در ونزوئلا از طرحهای چریکی ونزوئلا میگوید: یکبار دیگه میگم جزایر دهها جزایری که در کارائیب است میتواند هر کدام هستهیی برای مبارزه باشد که توی جزیره بزنند و در بروند و با قایق بیایند بروند/نمی خواهم بگم مردم ونزوئلا نگران نیستند اما آنقدر که ما در ایران نگران هستیم آنقدر در ونزوئلا کسی نگران نیست
سیاست روز: بازنشستگان دوباره زیر بار هزینه!
رقم بسته متداول بیمه تکمیلی بازنشستگان ۷۲۰هزار تومان تعیین شده است؛ سازمان تأمین اجتماعی ۲۵۰هزار تومان از این مبلغ را میپردازد و ۴۷۰هزار تومان هم از حقوق هر بازنشسته مشمول کسر میشود. … . در طول سالهای اشتغال، کارگران و کارمندان و کارفرما، معادل ۳۰درصد از مزد و مزایای خود را به صندوق سازمان واریز کردهاند؛ رقمی که در مقایسه با استانداردهای جهانی، در شمار پرداختهای سنگین قرار میگیرد. این پرداخت نه اجباری بیمنطق، بلکه سرمایهگذاری برای امنیت درمانی آینده بوده است... کانون عالی بازنشستگان و هیأت مدیره آن وظیفه دارند این وضعیت را تحملناپذیر بدانند و از مقام مطالبهگری واقعی وارد عمل شوند. سکوت، مماشات یا توجیهگری در برابر چنین روندی، نوعی همراهی با تضییع حقوق بازنشستگانی خواهد بود که امروز بیش از هر زمان دیگری به حمایت نیاز دارند.
جهان صنعت: گزارش رسمی از تیرهروزی مردم… تمامی شاخصهای رفاهی ایران پس از دوره آغاز تحریمها افت کردهاند اما بیشترین آسیب در دو حوزه تغذیه و مسکن بوده است. بر پایه اطلاعات این گزارش فقر مطلق از ۳۰درصد در ۱۳۹۷ به ۴۴درصد در ۱۴۰۳ افزایش یافته و مصرف کالری در تمام دوره ۱۳۹۷تا۱۴۰۳ روند کاهشی مداوم داشته است.
خانوارهای مستاجر با فقر درآمدی از ۲۶درصد در ۱۳۹۷ به ۳۸درصد در ۱۴۰۳ رسیده، سهم آموزش از هزینه خانوار از ۵/۱درصد به ۶۴/۰ درصد کاهش یافته و شمار بازماندگان از تحصیل از ۷۷۷هزار نفر (۱۳۹۴) به ۹۱۱هزار نفر (۱۴۰۱) افزایش یافته است و… با توجه به اینکه احتمال ادامه تحریمها در شرایط امروز سیاست خارجی بیشتر از پیش خواهد شد و به همین دلیل احتمال رسیدن به بنبست سیاستگذاری و حکمرانی اقتصادی چندان دور نیز افزایش را تجربه خواهد کرد، باید از تحلیلهای احساسی دوری کرده و واقعیتها را ببینیم...
اعتماد: تعطیلی مدارس درمان یا فرار؟!
وریا نوروزی: در هفتههای اخیر، وزارت بهداشت با استناد به دلایلی مانند شیوع آنفلوآنزا و آلودگی هوا، تعطیلی مدارس تأکید کرده، اما وزارت آموزش و پرورش در مواردی با این درخواست مخالفت نموده است... حتی بر اگر این مقاومت اولیه وجود داشته باشد، تجربه نشان میدهد که در نهایت، احتمال عقبنشینی وزارت آموزش و پرورش زیاد است، چرا که از سویی، اغلب والدین و دانشآموزان از تداوم فعالیت مدارس در شرایط دشوار استقبال نمیکنند و از سوی دیگر، سابقه تصمیمهای سلیقهای و متناقض در بدنه خود آموزش و پرورش، امکان بسیج حمایت یکپارچه داخلی از چنین مواضعی را کاهش میدهد. افزون بر این، به نظر میرسد در محاسبات کلان کشور، منافع و مصالح آموزش و پرورش اغلب در اولویتهای پایینتر قرار دارد.
آرمان امروز: افزایش مرگهای خاموش در زاگرس… طی سه دهه اخیر، استانهای ایلام، کرمانشاه، لرستان و کهگیلویه و بویراحمد پیوسته در رتبههای بالای خودکشی در کشور قرار داشتهاند. … این مناطق «طی چهار دهه گذشته از وضعیت بحرانی خارج نشدهاند» و فاصلهشان با میانگین کشوری همچنان معنادار است. … خودکشی در این منطقه در چارچوب «ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی زاگرس» قابل فهم است و عواملی مانند بیکاری، فقر، توسعهنیافتگی، خشونت خانگی، تعارض سنت و مدرنیته و نابرابری جنسیتی نقش تعیینکننده دارند. …». نشست با طرح این پرسش پایان یافت که چگونه فشارهای ساختاری مانند بیکاری و نابرابری به ناامیدی و سپس خودکشی منجر میشوند.
آرمان امروز: روایتی از سقوط قدرت خرید مردم
در اقتصاد امروز، جایی که قیمت یک سکه تمام بهار آزادی به ۱۲۳میلیون تومان رسیده است، مقایسه آن با ابزارهای سنتی مبادله، تصویری شوکهکننده از نرخ تورم ارائه میدهد. این گزارش به جای تکیه بر فرمولها، بر تجسم فیزیکی این ارزش تمرکز میکند: اگر بخواهیم ارزش این قطعه فلزی گرانبها را تنها با اسکناسهای رایج ۱۰، ۰۰۰ تومانی جبران کنیم، با چه حجم عظیمی از پول کاغذی روبهرو خواهیم بود؟
برای دستیابی به ارزش ۱۲۳میلیون تومان صرفاً با اسکناسهای ۱۰هزار تومانی، نیاز به گردآوری ۱۲، ۰۰۰ برگ اسکناس است. این عدد به تنهایی نشاندهنده عمق کاهش قدرت خرید اسکناس در طول زمان است.
خبرآنلاین: حق مالکانه فرهنگیان؛ مطالبهای ۳۰ساله از صندوق ذخیره/ ماجرای کارزار «انحلال صندوق» چیست؟/ حدود دو میلیون عضو، بدون دریافت سهم واقعی… اکنون پس از گذشت ۳۰سال، صندوق به مجموعهیی بزرگ با دهها شرکت در حوزههای مختلف تبدیل شده است. اما مشکل اصلی اینجاست که تاکنون تنها آورده فرهنگیان، سهم دولت و سود عرفی به اعضا پرداخت شده و ارزش افزوده ناشی از سرمایهگذاریها، که همان «حق مالکانه» است، به فرهنگیان داده نشده و همین مسأله نیز زمینهساز اعتراض اعضا و مطالبه سهم واقعی آنها از داراییهای صندوق شده است.
این در حالی است که اکنون حدود ۸۰۰۰نفر از صندوق حقوق میگیرند؛ که کف حقوق آنان ۵۰ تا ۶۰میلیون تومان است -یعنی سه تا چهار برابر حقوق یک معلم- و سقف حقوق به ۲۰۰ تا ۳۰۰میلیون میرسد. علاوه بر این، ریختوپاش و سوءاستفادههای فراوانی
این داراییها حاصل کسر ماهانه از حقوق فرهنگیان طی ۳۰سال است. اکنون نیز ماهانه در مجموع حدود دویست میلیارد تومان از حقوق فرهنگیان کسر و به صندوق واریز میشود... .
بهار نیوز: نفس کشیدن «طبقاتی» شد
آلودگی هوا تبدیل شده است به ابزاری نادیدنی که شکاف طبقاتی را هم عمیقتر میکند... … آلودگی هوا نهتنها یک بحران بهداشتی، بلکه یک بحران عدالت اجتماعی است. فقیر بودن در جهان امروز فقط بهمعنای درآمد پایین نیست؛ بهمعنای تنفس هوای آلودهتر هم هست.
چهره ایرانی بحران؛ وقتی دود و فقر همخانه میشوند
در ایران، آلودگی هوا سالها است که از یک هشدار محیطزیستی عبور کرده و وارد مرحله یک بحران اجتماعی و اقتصادی شده است. برآوردهای علمی نشان میدهد آلودگی هوا در کشور سالانه جان ۴۰هزار نفر را میگیرد و بار اقتصادی آن چیزی حدود ۳.۲درصد تولید ناخالص داخلی است. این یعنی آلودگی هوا در سکوت، چیزی در حد یک پروژه ملی را از جیب اقتصاد برداشت میکند... . وقتی نقشه آلودگی تهران را با نقشه قیمت مسکن و درآمد خانوار مقایسه کنیم، یک همپوشانی واضح رخ میدهد: جنوب و مرکز شهر، جایی که خانه ارزانتر است، جایی که فقر بیشتر است، همان جایی است که آلودگی بیشتری هم دارد. این الگو در شهرهای دیگر نیز تکرار میشود. در اهواز، اصفهان، مشهد و کرج، محلات کمدرآمد دقیقاً همان مناطقی هستند که بیشترین میزان ذرات معلق و آلودگی ناشی از صنایع سنگین را دارند. به بیان ساده، فقرا نهتنها درآمد کمتر دارند، بلکه «هوای کمتر» و «هوای بدتر» نیز دارند... ... . . نرخ ابتلا به بیماریهای تنفسی در محلات کمدرآمد تا ۲.۵برابر بیشتر از محلات برخوردار است و میزان بستری ناشی از آلودگی هوا در این مناطق تا ۳برابر بالاتر ثبت شده است.
بهارنیوز: گوشت قرمز در بازار فراوان، اما در سفره مردم کم است
جدیدترین آمار سازمان خواروبار کشاورزی ملل متحد، سرانه مصرف گوشت قرمز و سفید در ترکیه را ۴۶.۸کیلو گرم و در ایران ۳۱.۹کیلو گرم اعلام کرده است. کارشناسان این حوزه هشدار میدهد که اگر وضعیت تأمین نهادههای دامی، توزیع آن سامانه بازارگاه و سیاست حمایتی دولت اصلاح نشود، نهتنها در بازار گوشت قرمز، بلکه در کل بخش کشاورزی و دامپروری با بحران شدیدتری مواجه خواهیم شد و شرایط بدتر از امروز میشود
بهارنیوز: کارگرانی که در مسیر کولبری از سرما یخ میزنند
هر روز شاهد حوادث کاری و جان باختن کارگران هستیم، اما این اخبار اغلب در سکوت خبری فرو میروند و آب از آب تکان نمیخورد.
سازمان با دستورالعملهای غیرقانونی، شرایط را برای کارگران سخت کرده است. یکی از مشکلات، بازرسیهای ششماهه است. در شش سال گذشته منِ کارگر ساختمانی دوازده بار بازرسی شدهام. برای هر پرونده حدود ۱۳۰هزار تومان هزینه از کارگزاری گرفته میشود که جمع آن در کشور به هزار تا دو هزار میلیارد تومان میرسد. اگر همین پول صرف بیمه کردن کارگران میشد، خیلیها تحت پوشش قرار میگرفتند.
او درباره پیشنهاد ایجاد صندوق مستقل بیمه کارگران ساختمانی میگوید: پیشنهاد ما ایجاد یک حساب جداگانه در تأمین اجتماعی بود تا تمام منابعی که از عوارض ساختمان، هفت درصد سهم کارگر و سایر منابع جمع میشود، مستقیم به این صندوق برود. پنجاه سال است سازمان این پولها را میگیرد اما معلوم نیست کجا هزینه شده است. اگر این صندوق شکل میگرفت، تأمین اجتماعی میتوانست با سرمایهگذاری قانونی بخشی از این منابع، بیمه کارگران ساختمانی را توسعه دهد، اما سازمان زیر بار ایجاد این صندوق نرفته است.
بهارنیوز: ۴۰سال دیگر جنگلهای هیرکانی نیست میشود
اسماعیل کهرم مشاور پیشین سازمان محیطزیست با تأکید بر اینکه وارونگی هوا تا آخر زمستان ادامه دارد، گفت: یک استاندارد جهانی برای مازوت بهوجود آمد که چقدر سولفور داشته باشد. مازوت ما در ایران، هفت برابر استاندارد جهانی سولفور داشت و دارد؛ و کسی از ما نخرید.
از بین رفتن جنگلها چقدر در آلودگی هوای کشور تأثیر دارد؟
صد درصد. یکسوم آب مملکت ما را زاگرس تأمین میکند. هر جایی که شما چاه میکنید و آب استخراج میکنید، آن آب را جنگلهای زاگرس به ایران عزیز ما دادهاند. هر جایی که جنگل میبینید، زیر آن یک آبانبار است؛ اعم از زاگرس و یا جنگلهای هیرکانی البرز. سعدی داستانی دارد که میگوید یک دانشمندی گیر طایفه دزدها افتاد؛ شکنجهاش کردند و فرار کرد و دزدها سگشان را دنبالش فرستادند. او خواست سنگ بردارد و به سگ بزند، سنگها یخ بسته بود؛ گفت اینها چه مردمی هستند که سگها را رها کرده و سنگها را بستهاند. ما هم از یکطرف مازوت میسوزانیم و از یکطرف جنگلهایمان دارند از بین میروند. این جنگلها هستند که باید تأثیرات مازوت را از بین ببرند ولی ما داریم آنها را هم از بین میبریم. میگویند در ۴۰سال گذشته ۵۱درصد جنگلهای هیرکانی از بین رفته؛ یعنی ۴۰دیگر خواهید دید که این جنگلها نیست میشود؛ اگر با همین روش پیش برویم.
توسعه ایرانی: پتروشیمیها با گرانفروشی و خامفروشی، سودهای هنگفت به جیب میزنند
خادمی خاطرنشان کرد: صنعت پتروشیمی هم مانند دیگر صنایع کشور شده است؛ در اقتصاد ما هر صنعتی در اختیار یک گروه و باند قرار دارد که مشکلات فراوانی ایجاد کردهاند. او درباره علت برخورد نکردن و نظارت نداشتن دولت بر پتروشیمیها، عنوان کرد: دولت هم در هیچ زمانی نتوانسته است که یک تصمیم درست بگیرد زیرا این شرکتهای مختلف در دست خصولتیها قرار گرفته که بعضاً خود دولتمردان در مدیریت آنها نقش دارند. برخی از این مدیران سابقا وزیر بودند و اکنون برخی از دولتمردان و وزرا به فکر فردای برکناری خود هستند که در مدیریت این شرکتها قرار بگیرند بنابراین تصمیم درستی که به نفع منافع ملی و مردم باشد، نمیگیرند. خادمی با بیان اینکه اکثر اقتصاد کشور در اختیار مافیا قرار گرفته است اما بهصورت دقیق نمیتوان گفت که کدام صنایع مافیایی هستند، افزود: در اکثر صنایع با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم میکنیم زیرا از طرفی با فشار مافیاها روبهرو هستیم و از طرف دیگر، بهدلیل نبود سیستم آماری صحیح، نمیتوان درباره وجود دقیق آنها صحبت کرد. به عبارت دیگر، افراد بانفوذی در پشتپرده این اتفاقات ایفای نقش میکنند، اما بهدلیل نبود آمار، نمیتوان اطلاعات دقیقی از آنها به دست آورد.
خراسان: شبهات هفتگانه بنزینی
اصل ماجرا این است که این مقایسه از اساس غلط است. هم بنزین و هم آب شهری با یارانه سنگین عرضه میشوند؛ یارانهای که قیمت واقعی هر یک را پنهان میکند و امکان مقایسه آنها را از بین میبرد. بر اساس اظهارات اخیر قائمپناه، معاون اجرایی رئیسجمهور، قیمت تمامشده بنزین حدود ۳۴هزار تومان است. از سوی دیگر، طبق اعلام علویان صدر معاون برنامهریزی شرکت آب و فاضلاب (۱۱ آبان)، قیمت واقعی هر مترمکعب آب در شهرها حدود ۴۵۰۰تومان و در روستاها نزدیک به ۸۰۰۰تومان است؛ چند برابر نرخ فروش کنونی. افزون بر این، باید توجه داشت که اگر هر دو کالا در بازاری آزاد عرضه شوند، با توجه به ناترازیها و محدودیتهای موجود، قیمتها احتمالاً بسیار بالاتر خواهد بود. بنابراین بحث گرانی یا ارزانی بنزین را نمیتوان با قیاس آن با یک بطری آب معدنی یا حتی آب لولهکشی توضیح داد؛ این دو نه کالای مشابهاند و نه یارانه و ساختار قیمتگذاریشان شبیه هم است.
مردم درست میپرسند: مگر درآمد ما با دلار است که بنزین باید با نرخ دلاری (مثلاً حداقل ۷۰هزار تومان به ازای هر لیتر) عرضه شود؟ پاسخ ساده است: درآمد ریالی مردم ایران بسیار پایینتر از کشورهایی است که مردم در آن درآمد دلاری دارند. افزایش ناگهانی قیمت به سطح فوب باعث فشار شدید اقتصادی، کاهش قدرت خرید و ایجاد شکاف طبقاتی بزرگ میشود. …
هم میهن: محمد مهاجری فعال سیاسی اصولگرا در گفتگو با هممیهن تشریح کرد: بودجه حداقلی برای دستگاههای تحمیلی
دولت در فصل ارائه بودجه قرار دارد و یکبار دیگر بودجه نهادهای خاص و گروههایی که سهم بالایی از ثروت کشور را در اختیار دارند». در این بین ما با دو موضوع مواجه هستیم؛ اول اینکه دولت در قبال نهادهای خاص با بودجه بسیار زیاد چه مسئولیتی دارد و چگونه میتواند سهم آنها را از بودجههای دولتی کاهش دهد؟
در سالهای ۱۴۰۴ و ۱۴۰۵ با وضعیت بودجهیی بغرنجی در کشور روبهرو هستیم که بخش عمده آن ناشی از جنگ و تداوم تحریمها است. از سوی دیگر کمبود برق و گاز در تابستان و زمستان بخش صنعت کشور را نیز دچار اختلال کرده است و زمانی که بخشهای مالیاتپرداز کشور در تولید مشکل داشته باشند، تأثیر خود را بر سیستم مالیات نیز خواهند گذاشت و دچار نقصان خواهد کرد و درآمدهای کشور کاهش خواهد یافت. در چنین شرایطی دولت حتی برای تأمین نیازهای عادی هم با مشکل روبهرو است. بخش عمده بودجه کشور بودجه جاری است و سهم بزرگی از آن نیز برای پرداخت حقوق و دستمزد کارمندان و شرکتهای دولتی خرج میشود.
هم میهن: صادق زیباکلام استاد علوم سیاسی: … بحث بر سر بودجههایی است که از سالهای گذشته، شاید از ابتدای انقلاب بوده و معلوم نیست که مردم چقدر موافق این هزینهها هستند. البته مراد از مردم نمایندگان مردم است که در مجلس بودجه را تصویب میکنند. مثلاً مجمع جهانی اهل بیت، در سال جاری ۲۹۱میلیارد تومان هزینه داشته است. مجمع تقریب مذاهب ۱۹۱میلیارد تومان، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم ۹۶۴میلیارد تومان، شورای عالی حوزههای علمیه ۹هزار میلیارد تومان، مؤسسه امام خمینی ۴۵۰میلیارد تومان و زمانی که این اعداد تجمیع میشوند عدد قابل توجهی است. البته به اینها بودجه ارشاد و صدا و سیما را نیز اضافه کنید که مجموع آنها رقم باور نکردنی ۶۴هزار میلیارد تومان صرف امور مذهبی و دینی میشود. اینها را با بودجه دانشگاه تهران و سازمان حفاظت محیطزیست مقایسه کنید، در کشور ما برای محیطزیست ۸همت هزینه میشود و برای دانشگاه تهران حدود ۶/۵همت در حالی که برای تبلیغات اسلامی ۶۴همت هزینه میشود... . *بخش زیادی از بودجه برای نهادهای فرادولتی هستند که البته گفته میشود در بودجهنویسی رقم بودجه آنها اندک است؛ از جمله ستاد اجرایی فرمان امام، بنیاد مستضعفان و... اما اینها بخش قابل توجهی از ثروت کشور را نیز در اختیار دارند و نظارت بر آنها نیز سخت است.
دنیای اقتصاد: اقتصاد ایران در سایه رانت
در تحلیل توسعه اقتصادی ایران، یکی از پدیدههایی که بهصورت مستمر و فراگیر در تمام دهههای گذشته تکرار شده، مسأله «رانت و باز تولید ناکارآمدی» است؛ …
رانت همچنین اثر مستقیمی بر کارکرد بازارها دارد. در اقتصادهایی که رانت گسترده است، بازارها بهجای آن که محل کشف قیمت و تخصیص بهینه منابع باشند، به صحنه رقابت برای دستیابی به امتیازات تبدیل میشوند. در ایران نیز قیمت ارز، انرژی، زمین، مجوزهای کسبوکار و حتی تصمیمهای مقرراتی در بسیاری از موارد از مکانیسم بازار فاصله گرفته و در چارچوب سازوکارهای رانتی تعیین میشود. این وضعیت موجب شکلگیری تخصیصهای نادرست و ناکارآمد میشود؛ بهطوریکه بخشهای مهمی از منابع ارزان قیمت، به جای آن که به سمت تولید با بهرهوری بالا هدایت شوند، در اختیار فعالیتهایی قرار میگیرند که نهتنها ارزش افزوده اندکی ایجاد میکنند، بلکه گاه خود منبع اتلاف منابع و تشویق فعالیتهای نامولد میشوند.
در این میان، یکی از مهمترین جلوههای رانت در اقتصاد ایران «رانت ارزی» است. تخصیص ارز ترجیحی یا چندنرخی نهتنها باعث شکلگیری فساد و امتیازخواهی میشود، بلکه انتظارات تورمی را تشدید میکند، سیاستگذاری پولی را مختل میسازد و فضای سرمایهگذاری را بیثبات میکند.
دنیای اقتصاد: آمار تورم از دو لنز
بانک مرکزی به تازگی، پس از سه سال آمارهای تورمی را بهروزرسانی کرد؛ اقدامی که از سوی کارشناسان گامی مثبت در جهت افزایش شفافیت ارزیابی میشود. بر اساس آمارهای جدید، تورم سالانه در آبانماه به ۴۱درصد و تورم نقطهبهنقطه مهرماه به ۴۷.۱درصد رسیده است. بررسی تورم محاسبهشده توسط مرکز آمار و بانک مرکزی نشاندهنده روند تقریباً مشابه افزایش سطح عمومی قیمتها از ابتدای سال جاری است... ... . بر اساس دادههای مرکز آمار، تورم نقطهبهنقطه در فروردینماه سال جاری ۳۸.۸درصد گزارششده و این متغیر تا مهرماه به ۴۸.۶درصد رسیده است. در مقابل، آمارهای اخیر بانک مرکزی نشان میدهد که تورم نقطهبهنقطه در فروردینماه ۴۱.۴درصد بوده و تا مهرماه به ۴۷.۱درصد رسیده است.
جهان صنعت: بیبرنامگی دولت معیشت مردم را نابود میکند
. در میانه تورمی که بنا بر آمار رسمی به ۵۰درصد رسیده و تابآوری اقتصادی خانوارها را بهحداقل رسانده، انتشار خبر اجرای نرخ سوم بنزین با قیمت لیتری ۵هزار تومان موج گستردهیی از مخالفت را میان افکار عمومی، کارشناسان و حتی بخش قابل توجهی از نمایندگان مجلس برانگیخته است
مجتبی یوسفی، عضو کمیسیون عمران گفت: امروز مهمترین مشکل مردم مسأله معیشت است. دعواهای سیاسی و ایجاد دوقطبی -چه از سوی برخی مسئولان دولتی و چه دیگران- هیچ کمکی به حل مشکلات نمیکند. درباره بنزین هم موضعم را شفاف اعلام کردهام. همه ما مخالفیم یارانه به جای اقشار تحت پوشش بهزیستی و کمیته امداد یا معلمان، به جیب سودجویان و قاچاقچیان برود. این موضوع محل اختلاف نیست... . این نماینده مجلس خطاب به دولت گفت: صریح به مردم بگویید که میخواهیم بنزین را گران کنیم. الآن این گران کردن تجربه خود ما و حتی برخی کشورهای دیگر است در حالیکه افزایش قیمت سوخت بدون اصلاحات ساختاری، فقط فشار را بیشتر میکند... . در ادامه با انتقاد از کیفیت تولیدات صنایع خودرو کشور گفت: «خودروهایی مانند کوییک و ساینا در واقع پرایدهای جدید هستند؛ فقط ظاهرشان عوض شده. مصرف سوخت همان است؛ حتی در برخی خودروهای ایرانخودرو به ۱۲لیتر در صد کیلومتر هم میرسد.
جهان صنعت: ردیابی اقتصاد غیررسمی
آنچه اما مسأله قاچاق را پیچیدهتر کرده نه فقط ترک فعلها یا ضعفها بلکه ریشههای اقتصادی این پدیده است؛ ریشههایی که در ادبیات اقتصاد توسعه کاملاً شناختهشدهاند: شکافهای قیمتی، تفاوت نرخ ارز، یارانههای سنگین، تعرفههای بالا، هزینههای مبادله، رکود تولید و عدم توازن در عرضه و تقاضای داخلی. هرجا این عوامل عمیق باشند، قاچاق بهصورت طبیعی رشد میکند؛ درست مثل آبی که از هر شکاف اقتصادی راه خود را باز میکند... .
سردار حسین رحیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی در آبان۱۴۰۴ بر اساس «برآوردهای جدید ستاد» رقم حدود ۳۰میلیارد دلار قاچاق را اعلام کرد؛ رقمی که ۸۰درصد آن قاچاق ورودی برآورد شده و قاچاق خروجی را نیز بین ۱۰ تا ۱۲میلیارد دلار قرار میدهد. او همچنین از ۲۱هزار پرونده قاچاق سوخت در هفتماهه امسال و ۳۳همت ارزش کشفیات سوخت خبر داد؛ آمارهایی که ابعاد اقتصادی این پدیده را روشنتر میکنند. قرار دادن این دو تصویر کنار هم پرسشی قابل اعتنا ایجاد میکند: اگر در سال ۱۳۹۸ مجموع قاچاق ۱۷میلیارد دلار بوده، چگونه در کمتر از پنجسال رقم رسمی به ۳۰میلیارد دلار رسیده است؟ آیا قاچاق در این مدت واقعاً جهشی کمسابقه داشته، یا بخش مهمی از تفاوتها ناشی از تغییر روشهای محاسبه، تفاوت در دامنه کالاهای مشمول، نوع ارز مبنا، یا زاویه نگاه دستگاههاست؟...
