مقدمه: بانک استاندارد چارترد پنجمین بانک بزرگ انگلستان از نظر دارایی است. این بانک در 70کشور جهان فعال است و فرایند معاملات مالی و بانکی آن بالغ بر 190میلیارد دلار در روز است. این بانک به‌دلیل تمرکز بر بازارهای نوظهور جهان از بحران بدهیهای حوزه یورو ضربه‌یی نخورد و 90درصد سود آن متکی بر این بازارهاست. این بانک در طول سالهای ۲۰۰۱تا ۲۰۱۰، 60هزار معامله مالی مخفی به ارزش 250میلیارد دلار با رژیم ایران انجام داده است. یعنی در این ابعاد برای آخوندها پولشویی می‌کرده است. حالا بعد از سالها این معاملات فاش شده است.
مقامهای آمریکایی می‌گویند: استاندارد چارترد سیستم بانکی آمریکا را در معرض تهدید تروریستها و قاچاقچیان سلاح و مواد مخدر قرار داده است به همین دلیل «یک نهاد یاغی» است.
سؤال: افشای این معاملات چه عواقبی برای این بانک دارد؟
پاسخ: طی چند روز اول افشای این معاملات، این بانک حدود هفده میلیارد دلار ضرر کرد.. در همان چند روز ارزش سهام آن بیش از بیست درصد سقوط کرد. این بیشترین افت سهام آن طی ربع قرن گذشته می‌باشد. علاوه بر این افشای این معاملات می‌تواند به لغو پروانه بانک در نیویورک منجر شود. داراییهای شعبه نیویورک بانک استاندارد چارترد تا ۳۱ ماه مارس حدود چهل ۴۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار بوده است. لغو پروانه آن در نیویورک یک ضربه جدی است.اف.بی.آی و وزارت دادگستری آمریکا یک تحقیقات جنایی در این مورد را آغاز کرده‌اند. علاوه بر این ممکن است این بانک با پرداخت جریمه سنگین میلیاردی به آمریکا روبه‌رو بشود.
سؤال: آیا واقعاً هیچ شکافی در سیستم بانکی آمریکا یا نظارت آن نبوده که این بانک توانسته از آن استفاده کند و این حجم از معامله غیرقانونی رو انجام بده؟
پاسخ: در آمریکا قانونی به‌نام «یو تیرن» U-Turn وجود دارد که یکسری معاملات دلاری با رژیم ایران را از طریق بانکهای آمریکایی یا شعبات آنها تأیید می‌کرد. اما تحت شرایط خاصی و معاملات بسیار محدود مالی نه معاملات کلانی در حجم 250 میلیارد دلار. البته این قانون هم سال ۲۰۰۸ لغو شد در حالی که بانک استاندارد چارترد تا سال ۲۰۱۰ یعنی دو سال بعد از این قانون هم به این معاملات ادامه می‌داده است. جالب است که مدارک را هم پاک می‌کرده. کارشناسان می‌گویند بازرسان آمریکایی در پشت فرمان خواب بوده‌اند و شاید هم با این بانکهای یاغی همدستی کرده‌اند. به گفته سی.ان.ان، این‌جا بحث یک معامله ساده و معمول در میان نیست که بتوان باور داشت از چشم بازرسان دولتی مخفی مانده باشد. این‌جا بحث بیش از 60هزار معامله غیرقانونی است که طی بیش از ده سال ادامه داشته است.
سؤال: چگونه چنین معاملاتی در حجم 250 میلیادر دلار مخفی مانده است؟
پاسخ: قبل از این‌که وارد جنبه‌های تکنیکی و فنی بشویم، این مسأله به‌خاطر سیاست مماشات در قبال رژیم آخوندی است. هر معامله کلان با دلار در جهان، هم توسط بانک مرکزی آمریکا و هم سیستم سوئیفت کنترل می‌شوند. در نتیجه اگر سیاستی برای کنترل وجود می‌داشت می‌توانستند راحت کنترل کنند. این بانک انگلیسی است و سیاست انگلیس هم به‌خصوص در این مقطع که صحنه گردان سیاست خارجی آن کسانی مثل جک استراو بودند، بر حداکثر استمالت از آخوندها استوار بود. یعنی عامداً چشم‌پوشی شده است. کما این‌که بانک دیگر انگلیس یعنی اچ.اس.بی.سی هم بیست میلیارد دلار معامله غیرقانونی با رژیم در همین مقطع داشته است. این بانکها صدها میلیون دلار با این معاملات به جیب زدند. اما در مورد جنبه فنی و تکنیکی، در حواله‌های بانکی باید اسم مبدأ و مقصد قید شود. حواله با نام ایران به شعبه نیویورک می‌رسیده اما این شعبه به‌رغم این‌که می‌دانسته مال ایران است و ممنوع است آن را برمی‌گردانده و می‌گفته اسم ایران را خط بزنید. آنها هم خط می‌زدند. یعنی یک دغلکاری آشکار.
سؤال: طرف حسابهای بانک استاندارد چارتر در ایران چه بانکهایی بودند؟ چطور اینها می‌توانستند نظارت بانک مرکزی آمریکا را دور بزنند؟
پاسخ: طرف حسابها در ایران، بانک صادرات، بانک ملی و بانک مرکزی رژیم بودند. که دو بانک صادرات و ملی سالهاست در لیست تحریمها هستند. بر اساس اطلاعاتی که فاش شده یک بنگاه مشاوره‌یی به‌نام «دلیویت اند تاچ» به شعبه مستقر در لندن این بانک «به‌صورت آشکار» کمک می‌کرده تا جزئیات (معاملات) از بانک مرکزی آمریکا در نیویورک و سیستمهای ناظران مالی پنهان نگه داشته شوند. یعنی این نوع شرکتهای لابی رژیم هم نقش داشتند.
معاملات غیرقانونی بانکهای انگلیسی با رژیم ایران، بانک چ.اس.بی.سی
بانک اچ.اس.بی.سی بزرگترین بانک انگلیس و اروپاست. این بانک در 80کشور فعالیت دارد.
یک گزارش 340صفحه‌یی از سوی یک کمیته تحقیق سنای آمریکا نشان می‌دهد که بانک اچ.اس.بی.سی از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۷، حدود ۲۵ هزار معامله بانکی مربوط به ایران انجام داده است. حجم معاملات بیش از 20میلیارد دلار بوده است که در ۸۵ درصد موارد به‌صورت پنهانی انجام می‌شده است.. این بانک همزمان با معاملات قاچاق با رژیم ایران مشغول پولشویی میلیاردها دلار برای کارتل‌های مواد مخدر در مکزیک هم بوده است.
سؤال: شیوه کار بانک اچ.اس.بی.سی برای انجام معامله با رژیم ایران چطور بوده است؟
پاسخ: شعبه‌های این بانک برای مخفی کردن تبادلات مالی با رژیم ایران، از روشی استفاده می‌کردند که ”تخلیه“ نامیده می‌شود، هرجا که در معاملات به ایران اشاره می‌شده آن را حذف می‌کردند. شعبات اچ.اس.بی.سی همچنین این تبادلات مالی را به‌عنوان انتقال بین بانکها و بدون مشخص کردن ربط آن به ایران طبقه‌بندی می‌کردند، که در گزارش سنای آمریکا به آن گفتند ”پرداخت مخفیانه“.
بانک اچ.اس.بی.سی در مواردی هم به مشتریان خود یاد می‌داده که چگونه تحریمهای دولت آمریکا را، با باز کردن حساب در کشورهای مختلف دور بزنند. رؤسای بانک اچ.اس.بی.سی در لندن از آنچه که اتفاق می‌افتاده باخبر بودند، اما اجازه دادند این اقدامهای ”گمراه کننده“ برای دورزدن تحریمها ادامه پیدا کند.
سؤال: این مخفی کاری و در واقع دغلکاری چه عواقبی برای این بانک دارد؟
پاسخ: اول که اعتبار این بانک به‌شدت زیر سؤال رفته و سهام آن در بازارهای بورس پایین آمده است. بعد از افشای این معاملات برخی از شعبه‌های آن در کشورهای مختلف تعطیل شده‌اند. این بانک در 80کشور شعبه دارد.
علاوه بر این، بانک اچ.اس.بی.سی به پرداخت هفتصد 700میلیون دلار جریمه به آمریکا هم محکوم شده است. افتضاح به حدی بالا گرفت که دیوید باگلی، یکی از رؤسای بانک اچ.اس.بی.سی، در برابر کمیته فرعی سنای آمریکا از مقام خود استعفا کرد.
سؤال: چه پارامتری باعث لو رفتن این معاملات مخفی شده است؟
پاسخ: از تیرماه امسال تحریمهای جدید که از جنس تحریمهای فراگیر هستند علیه رژیم اعمال شده است. تحریم بانک مرکزی، تحریم نفتی که هر گونه نقل و انتقال پول با رژیم ایران را ممنوع می‌کند. تحریمهای قبلی به نسبت این تحریمها دارای شکافها و حفره‌های زیادی بود و رژیم می‌توانست انتقال پولش را انجام دهد. بعد از این تحریمها، بسیاری از تبادلات مالی رژیم قطع شد و رژیم دچار مشکل در انتقال پول نفت و سایر معاملاتش شد. علاوه براین، کنگره آمریکا نظارتش را بیشتر کرد می‌بینید که کمیته تحقیقاتی سنا معامله بانک استاندارد چارترد را افشا کرد. چون این تحریمهای شدیدتر ابتکار کنگره آمریکا بود و اوباما را مجبور به پذیرش آن کردند. این وضعیت باعث افشای جزییات این معاملات قاچاق شد.
سؤال: آیا رژیم ایران از طریق اشخاص و یا ارگانهای دیگر امکان دور زدن تحریمها را ندارد؟
پاسخ: رژیم تلاشش را خواهد کرد تا از هر حفره و راه غیرقانونی استفاده کند و طرفهایی هم کمکش می‌کنند. ولی دیگر مثل سابق نمی‌تواند این عمل را انجام دهد.
تمام معاملات ذکرشده فوق نیز مربوط به قبل از سال ۲۰۱۰می‌باشد. در حال حاضر نظارتها گسترش پیدا کرده است. یک قلم که نشان می‌دهد نظارت جدی‌تر شده افتضاحی است که در کاخ سفید برملا شد. واشینگتن پست روز شانزده مرداد فاش کرد: دیوید پلاوف، مشاور ارشد کاخ سفید که مدیر انتخابات اوباما در سال ۲۰۰۸ بوده، در سال ۲۰۱۰صد هزار دلار بابت سخنرانی و آشنا کردن یک کمپانی تجارتی با حکومت ایران دستمزد گرفته است. . این کمپانی «ام تی ان» نام دارد که در زمینه تجهیزات مخابراتی کار می‌کند و مرتبط با رژیم ایران و رژیم سوریه است که هردو تحت تحریمهای بین‌المللی هستند.
مقامهای آمریکایی می‌گویند: استاندارد چارترد سیستم بانکی آمریکا را در معرض تهدید تروریستها و قاچاقچیان سلاح و مواد مخدر قرار داده است به همین دلیل «یک نهاد یاغی» است.
سؤال: افشای این معاملات چه عواقبی برای این بانک دارد؟
پاسخ: طی چند روز اول افشای این معاملات، این بانک حدود هفده میلیارد دلار ضرر کرد.. در همان چند روز ارزش سهام آن بیش از بیست درصد سقوط کرد. این بیشترین افت سهام آن طی ربع قرن گذشته می‌باشد. علاوه بر این افشای این معاملات می‌تواند به لغو پروانه بانک در نیویورک منجر شود. داراییهای شعبه نیویورک بانک استاندارد چارترد تا ۳۱ ماه مارس حدود چهل ۴۰ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار بوده است. لغو پروانه آن در نیویورک یک ضربه جدی است.اف.بی.آی و وزارت دادگستری آمریکا یک تحقیقات جنایی در این مورد را آغاز کرده‌اند. علاوه بر این ممکن است این بانک با پرداخت جریمه سنگین میلیاردی به آمریکا روبه‌رو بشود.
سؤال: آیا واقعاً هیچ شکافی در سیستم بانکی آمریکا یا نظارت آن نبوده که این بانک توانسته از آن استفاده کند و این حجم از معامله غیرقانونی رو انجام بده؟
پاسخ: در آمریکا قانونی به‌نام «یو تیرن» U-Turn وجود دارد که یکسری معاملات دلاری با رژیم ایران را از طریق بانکهای آمریکایی یا شعبات آنها تأیید می‌کرد. اما تحت شرایط خاصی و معاملات بسیار محدود مالی نه معاملات کلانی در حجم 250 میلیارد دلار. البته این قانون هم سال ۲۰۰۸ لغو شد در حالی که بانک استاندارد چارترد تا سال ۲۰۱۰ یعنی دو سال بعد از این قانون هم به این معاملات ادامه می‌داده است. جالب است که مدارک را هم پاک می‌کرده. کارشناسان می‌گویند بازرسان آمریکایی در پشت فرمان خواب بوده‌اند و شاید هم با این بانکهای یاغی همدستی کرده‌اند. به گفته سی.ان.ان، این‌جا بحث یک معامله ساده و معمول در میان نیست که بتوان باور داشت از چشم بازرسان دولتی مخفی مانده باشد. این‌جا بحث بیش از 60هزار معامله غیرقانونی است که طی بیش از ده سال ادامه داشته است.
سؤال: چگونه چنین معاملاتی در حجم 250 میلیادر دلار مخفی مانده است؟
پاسخ: قبل از این‌که وارد جنبه‌های تکنیکی و فنی بشویم، این مسأله به‌خاطر سیاست مماشات در قبال رژیم آخوندی است. هر معامله کلان با دلار در جهان، هم توسط بانک مرکزی آمریکا و هم سیستم سوئیفت کنترل می‌شوند. در نتیجه اگر سیاستی برای کنترل وجود می‌داشت می‌توانستند راحت کنترل کنند. این بانک انگلیسی است و سیاست انگلیس هم به‌خصوص در این مقطع که صحنه گردان سیاست خارجی آن کسانی مثل جک استراو بودند، بر حداکثر استمالت از آخوندها استوار بود. یعنی عامداً چشم‌پوشی شده است. کما این‌که بانک دیگر انگلیس یعنی اچ.اس.بی.سی هم بیست میلیارد دلار معامله غیرقانونی با رژیم در همین مقطع داشته است. این بانکها صدها میلیون دلار با این معاملات به جیب زدند. اما در مورد جنبه فنی و تکنیکی، در حواله‌های بانکی باید اسم مبدأ و مقصد قید شود. حواله با نام ایران به شعبه نیویورک می‌رسیده اما این شعبه به‌رغم این‌که می‌دانسته مال ایران است و ممنوع است آن را برمی‌گردانده و می‌گفته اسم ایران را خط بزنید. آنها هم خط می‌زدند. یعنی یک دغلکاری آشکار.
سؤال: طرف حسابهای بانک استاندارد چارتر در ایران چه بانکهایی بودند؟ چطور اینها می‌توانستند نظارت بانک مرکزی آمریکا را دور بزنند؟
پاسخ: طرف حسابها در ایران، بانک صادرات، بانک ملی و بانک مرکزی رژیم بودند. که دو بانک صادرات و ملی سالهاست در لیست تحریمها هستند. بر اساس اطلاعاتی که فاش شده یک بنگاه مشاوره‌یی به‌نام «دلیویت اند تاچ» به شعبه مستقر در لندن این بانک «به‌صورت آشکار» کمک می‌کرده تا جزئیات (معاملات) از بانک مرکزی آمریکا در نیویورک و سیستمهای ناظران مالی پنهان نگه داشته شوند. یعنی این نوع شرکتهای لابی رژیم هم نقش داشتند.
معاملات غیرقانونی بانکهای انگلیسی با رژیم ایران، بانک چ.اس.بی.سی
بانک اچ.اس.بی.سی بزرگترین بانک انگلیس و اروپاست. این بانک در 80کشور فعالیت دارد.
یک گزارش 340صفحه‌یی از سوی یک کمیته تحقیق سنای آمریکا نشان می‌دهد که بانک اچ.اس.بی.سی از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۷، حدود ۲۵ هزار معامله بانکی مربوط به ایران انجام داده است. حجم معاملات بیش از 20میلیارد دلار بوده است که در ۸۵ درصد موارد به‌صورت پنهانی انجام می‌شده است.. این بانک همزمان با معاملات قاچاق با رژیم ایران مشغول پولشویی میلیاردها دلار برای کارتل‌های مواد مخدر در مکزیک هم بوده است.
سؤال: شیوه کار بانک اچ.اس.بی.سی برای انجام معامله با رژیم ایران چطور بوده است؟
پاسخ: شعبه‌های این بانک برای مخفی کردن تبادلات مالی با رژیم ایران، از روشی استفاده می‌کردند که ”تخلیه“ نامیده می‌شود، هرجا که در معاملات به ایران اشاره می‌شده آن را حذف می‌کردند. شعبات اچ.اس.بی.سی همچنین این تبادلات مالی را به‌عنوان انتقال بین بانکها و بدون مشخص کردن ربط آن به ایران طبقه‌بندی می‌کردند، که در گزارش سنای آمریکا به آن گفتند ”پرداخت مخفیانه“.
بانک اچ.اس.بی.سی در مواردی هم به مشتریان خود یاد می‌داده که چگونه تحریمهای دولت آمریکا را، با باز کردن حساب در کشورهای مختلف دور بزنند. رؤسای بانک اچ.اس.بی.سی در لندن از آنچه که اتفاق می‌افتاده باخبر بودند، اما اجازه دادند این اقدامهای ”گمراه کننده“ برای دورزدن تحریمها ادامه پیدا کند.
سؤال: این مخفی کاری و در واقع دغلکاری چه عواقبی برای این بانک دارد؟
پاسخ: اول که اعتبار این بانک به‌شدت زیر سؤال رفته و سهام آن در بازارهای بورس پایین آمده است. بعد از افشای این معاملات برخی از شعبه‌های آن در کشورهای مختلف تعطیل شده‌اند. این بانک در 80کشور شعبه دارد.
علاوه بر این، بانک اچ.اس.بی.سی به پرداخت هفتصد 700میلیون دلار جریمه به آمریکا هم محکوم شده است. افتضاح به حدی بالا گرفت که دیوید باگلی، یکی از رؤسای بانک اچ.اس.بی.سی، در برابر کمیته فرعی سنای آمریکا از مقام خود استعفا کرد.
سؤال: چه پارامتری باعث لو رفتن این معاملات مخفی شده است؟
پاسخ: از تیرماه امسال تحریمهای جدید که از جنس تحریمهای فراگیر هستند علیه رژیم اعمال شده است. تحریم بانک مرکزی، تحریم نفتی که هر گونه نقل و انتقال پول با رژیم ایران را ممنوع می‌کند. تحریمهای قبلی به نسبت این تحریمها دارای شکافها و حفره‌های زیادی بود و رژیم می‌توانست انتقال پولش را انجام دهد. بعد از این تحریمها، بسیاری از تبادلات مالی رژیم قطع شد و رژیم دچار مشکل در انتقال پول نفت و سایر معاملاتش شد. علاوه براین، کنگره آمریکا نظارتش را بیشتر کرد می‌بینید که کمیته تحقیقاتی سنا معامله بانک استاندارد چارترد را افشا کرد. چون این تحریمهای شدیدتر ابتکار کنگره آمریکا بود و اوباما را مجبور به پذیرش آن کردند. این وضعیت باعث افشای جزییات این معاملات قاچاق شد.
سؤال: آیا رژیم ایران از طریق اشخاص و یا ارگانهای دیگر امکان دور زدن تحریمها را ندارد؟
پاسخ: رژیم تلاشش را خواهد کرد تا از هر حفره و راه غیرقانونی استفاده کند و طرفهایی هم کمکش می‌کنند. ولی دیگر مثل سابق نمی‌تواند این عمل را انجام دهد.
تمام معاملات ذکرشده فوق نیز مربوط به قبل از سال ۲۰۱۰می‌باشد. در حال حاضر نظارتها گسترش پیدا کرده است. یک قلم که نشان می‌دهد نظارت جدی‌تر شده افتضاحی است که در کاخ سفید برملا شد. واشینگتن پست روز شانزده مرداد فاش کرد: دیوید پلاوف، مشاور ارشد کاخ سفید که مدیر انتخابات اوباما در سال ۲۰۰۸ بوده، در سال ۲۰۱۰صد هزار دلار بابت سخنرانی و آشنا کردن یک کمپانی تجارتی با حکومت ایران دستمزد گرفته است. . این کمپانی «ام تی ان» نام دارد که در زمینه تجهیزات مخابراتی کار می‌کند و مرتبط با رژیم ایران و رژیم سوریه است که هردو تحت تحریمهای بین‌المللی هستند.
