هیومن رایتس واچ
بدرفتاری با زندانیان و ناپدیدسازی قهری آنها توسط مقامات رژیم ایران
پس از حمله اسراییل به زندان اوین
وحید بنی عامریان، پویا قبادی، اکبر دانشورکار، بابک علیپور و محمد تقوی
در جریان انتقال در روز ۱۷ مرداد به زندان قزلحصار منتقل شدهاند
جایی که معمولاً افراد در صف اعدام پیش از اجرای حکم اعدام به آن منتقل میشوند
هیومن رایتس واچ؛ ۲۳ مرداد ۱۴۰۴
مقامات رژیم ایران پس از حمله روز ۲ تیر ۱۴۰۴ نیروهای اسراییل افراد در بازداشت در زندان اوین که از حمله جان سالم به در برده بودند را مورد بدرفتاری و ناپدیدسازی قهری قرار دادند. دیدهبان حقوقبشر همچنین به این نتیجه رسید که حملات اسراییل به زندان اوین یک جنایت جنگی مشهود بوده است.
با وجود درخواستها و مطالبات مکرر زندانیان و بستگانشان مقامهای رژیم ایران دست به هیچ اقدامی برای حفاظت از جان و امنیت زندانیان پیش از حمله اسراییل نزدند. پس از حمله نیز مقامات در جریان انتقال به زندانهای دیگر، و همچنین در حین بازگرداندن زندانیان به اوین، با بازماندگان بدرفتاری کردند، و آنها را در شرایط بیرحمانه و ناامن نگاهداری کردند. رفتار با زندانیان پس از حمله، تمام مشخصههای کاربست بیحد و مرز سرکوب به دست مقامات ایران، بهویژه در دوران بحران، را نشان میدهد.
به گفته معاون خاورمیانه دیدبان حقوقبشر «در روزهای پس از حمله، مقامات ایران مرتکب مجموعهیی از موارد نقض حقوقبشر علیه زندانیان، از جمله ضرب و شتم و توهین و تهدید در جریان انتقالها، و نگاهداری زندانیان در شرایطی وحشتناک که جان و سلامتی آنها را به مخاطره میاندازد، شدهاند. زندانیان در صف اعدام و افراد قهراً ناپدیدشده حالا در معرض خطر بیش از پیش شکنجه یا اعدام هستند».
بازگرداندن صدها زندانی مرد به زندان اوین در روز ۱۷ مرداد، ۴۶ روز پس از حمله، نیز با خشونت همراه بود.
نیروهای امنیتی چندین زندانی سیاسی را باباتون و سلاحهای شوک برقی مورد ضرب و شتم قرار دادند زیرا آنها به دستبند زدن و جداسازی و انتقال زندانیان در صف اعدام به دیگر بازداشتگاهها اعتراض کرده بودند.
در ادامه این گزارش آمده است: نگرانی از اعدامهای قریبالوقوع برای شش زندانی در صف اعدام افزایش یافته است. وحید بنی عامریان، پویا قبادی، اکبر دانشورکار، بابک علیپور، و محمد تقوی سنگدهی در جریان انتقال در روز ۱۷ مرداد از دیگر زندانیان جدا شده، و بر اساس گزارشها به زندان قزلحصار در استان البرز منتقل شدهاند؛ جایی که معمولاً افراد در صف اعدام پیش از اجرای حکم اعدام به آن منتقل میشوند.
زندانیان زن سیاسی نیز در زندان قرچک در بند قرنطینه نگاهداری میشوند و به آنها گفتهاند که به شکل نامحدود همان جا خواهند ماند.
در پایان این گزارش آمده است: دولتهای عضو سازمان ملل باید از مقامات بخواهند تا فوراً تمامی افراد تحت بازداشتهای خودسرانه را آزاد کنند و سرنوشت و محل زندانیان ناپدیدسازیشده را اعلام کنند
دیدهبان حقوقبشر در گزارش دیگری در روز ۲۳ مرداد، خاطرنشان کرد: حملات هوایی اسراییل به مجموعه زندان اوین در ۲۳ ژوئن ۲۰۲۵، بیضابطه و غیرقانونی بوده و یک جنایت آشکار جنگی محسوب میشود.
برآورد میشود که در زمان حمله، بیش از ۱۵۰۰ زندانی در اوین نگهداری میشدند، از جمله شمار زیادی فعال و مخالف سیاسی که دولت ایران آنان را به ناحق زندانی کرده بود. حملات که در زمان ملاقاتها رخ داد، خسارت سنگینی به سالن ملاقات، آشپزخانه مرکزی، درمانگاه و بخشهای محل نگهداری زندانیان – از جمله زندانیان سیاسی – وارد کرد.