قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی
درباره عدم همکاری رژیم با آژانس
سه کشور انگلستان، فرانسه و آلمان در یک بیانیه مشترک درباره تصویب قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نوشتند: ما از تصویب قطعنامه استقبال می‌کنیم. این قطعنامه پاسخی به امتناع مداوم رژیم ایران از همکاری با حسن‌نیت با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است.
با این قطعنامه جدید، شورای آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیامی جدید و قوی از حمایت آژانس و تلاش‌های بی‌وقفه مدیرکل آن برای رسیدگی به این موضوع ارسال می‌کند. زمانی که رژیم ایران پایه‌های نظام منع گسترش را به چالش می‌کشد و اعتبار رژیم پادمان بین‌المللی را تضعیف می‌کند، شورا بی‌کار نمی‌نشیند. رژیم ایران باید با آژانس همکاری کند و توضیحات فنی معتبری ارائه دهد که پاسخگوی سؤالات آژانس باشد. این قطعنامه از آژانس حمایت می‌کند تا گفتگوی خود را با رژیم ایران برای شفاف‌سازی همه موضوعات پادمان باقی مانده ادامه دهد، و در عین‌حال زمینه را برای اقدامات بعدی برای پاسخگو کردن حکومت ایران در صورت عدم موفقیت در پیشرفت مشخص فراهم می‌کند (سایت دولت انگلستان: ۱۶خرداد).
در اجلاس روز چهارشنبه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سفیر انگلستان به‌نمایندگی از سه کشور فرانسه، آلمان و انگلستان قطعنامه این سه کشور را به اجلاس شورای حکام ارائه کرد که متعاقباً به رأی گذاشته شد و با ۲۰ رأی موافق به تصویب رسید. کورین کیتسل سفیر انگلستان در سخنان خود گفت:
ما آخرین قطعنامه تصویب شده توسط این شورا در نوامبر ۲۰۲۲ را به یاد می‌آوریم، زمانی که شورای حکام تصمیم گرفت که این ضروری و فوری است که رژیم ایران تمام موضوعات پادمان باقی مانده را روشن کند. یک سال و نیم بعد، آخرین گزارش مدیرکل نشان می‌دهد که بار دیگر حکومت ایران هیچ پیشرفتی برای حل این مسائل نداشته است. رژیم ایران به جای اجرای این قطعنامه و حل و فصل مسائل باقیمانده، گام های منفی بیشتری از جمله اعلام توسعه تأسیسات جدید بدون ارائه اطلاعات طراحی به آژانس برداشته است که نقض آشکار تعهدات قانونی آن بر اساس کد اصلاحی سه ممیز یک است.
طی پنج سال به رژیم ایران فرصت‌های بی‌سابقه‌ای داده شده است تا مسائل تعیین‌تکلیف نشده پادمانی را روشن و حل کند - این شورا به هیچ کشور عضو دیگری چنین زمان و حوصله‌ای برای حل مسائل حیاتی برای صحت و کامل بودن اعلامیه‌های پادمانی خود نداده است. در حالی که این مسائل حل نشده باقی مانده‌اند، آژانس به‌وضوح اعلام کرده است که نمی‌تواند اطمینان دهد که برنامه هسته‌یی رژیم ایران منحصراً صلح‌آمیز است. در زمانی که برنامه هسته‌یی رژیم ایران هرگز پیشرفته‌تر از این نبوده است، این موضوع برای همه ما بسیار نگران‌کننده است.
سفیر انگلستان در ادامه سخنان خود در اجلاس شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی افزود:
به‌خاطر یکپارچگی معماری بین‌المللی منع اشاعه و در نهایت امنیت جهانی، نمی‌توانیم اجازه دهیم رژیم ایران بیش از این از تعهدات خود طفره رود. هدف نهایی ما ارائه حمایت کامل از آژانس و مدیرکل و درخواست از حکومت ایران برای ارائه همکاری اساسی مورد نیاز برای شفاف‌سازی و حل و فصل همه مسائل پادمانی باقی مانده است.
پیش‌نویس قطعنامه ما که برای بررسی شورای حکام ارائه شده است حاوی نکات اصلی زیر است:
اول، شورای حکام از تلاش‌های حرفه‌یی و بی‌طرفانه آژانس در اجرای مأموریت خود برای راستی‌آزمایی اجرای تعهدات پادمانی ایران حمایت می‌کند.
دوم، شورای حکام تصمیم خود را تکرار خواهد کرد که طبق ماده ۱۸ موافقتنامه پادمانهای NPT ایران، ضروری و فوری است که رژیم ایران به تعهدات قانونی خود عمل کند و اقدامات خاصی را که مدیرکل خواسته است بدون تأخیر انجام دهد. این شورا هم‌چنین از رژیم ایران می‌خواهد که بیانیه مشترک آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران در تاریخ ۴ مارس ۲۰۲۳ را بدون تأخیر اجرا کند، پس گرفتن مجوز چند بازرس با تجربه آژانس را لغو کند و کد اصلاح شده سه ممیز یک را اجرا کند، که حکومت ایران حق تعلیق آن را به‌طور یکجانبه ندارد.
سوم، پس از سال‌ها شکست رژیم ایران در همکاری برای حل این مسائل، این قطعنامه هم‌چنین اذعان می‌کند که ادامه ناکامی رژیم ایران در حل این مسائل ممکن است تولید ارزیابی جامع و به‌روز از وجود یا استفاده از مواد هسته‌یی اعلام نشده در ارتباط با مسائل باقی مانده گذشته و حال در مورد برنامه هسته‌یی رژیم ایران توسط مدیرکل را ضروری کند.
سفیر آلمان در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به‌نمایندگی از فرانسه، آلمان و انگلستان، بیانیه مشترک این سه کشور درباره اجرای تعهدات رژیم ایران در چارچوب توافقنامه پادمان - ان.پی.تی به شورای حکام ارائه کرد. سفیر آلمان در قسمتی از سخنان خود با اشاره به عدم پاسخگویی رژیم به سؤالات آژانس در مورد تحقیقات پادمان در تورقوزآباد و ورامین و هم‌چنین آزمایش فلز اورانیوم در اصفهان گفت:
تا زمانی که چنین مواردی وجود دارد و به‌طور کامل روشن نشده است، تردید منطقی در مورد ماهیت فعالیت‌های هسته‌یی رژیم ایران وجود دارد.
با توجه به سابقه اخیر رژیم ایران در تأسیسات هسته‌یی اعلام نشده و سؤالات حل نشده گذشته و هم‌چنین چندین بیانیه عمومی در مورد تواناییهای فنی ایران برای تولید تسلیحات هسته‌یی، اقدام حکومت ایران تردیدهای جدی را در مورد این‌که آیا فعالیت‌های هسته‌یی رژیم ایران منحصراً صلح‌آمیز باقی می‌ماند یا خیر دامن می‌زند.
سفیر آلمان در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه سخنان خود گفت:
این قطعنامه پس از ۱۸ ماه عدم واکنش ماهوی رژیم ایران به قطعنامه قبلی و پس از پنج سال کامل حل نشدن پرونده‌ها مطرح می‌شود. برای مدت طولانی ما صبورانه منتظر همکاری قابل توجه رژیم ایران با آژانس بودیم، اما فایده‌ای نداشت.
ما پنج سال است که از رژیم ایران می‌خواهیم با حسن‌نیت وارد عمل شود و به تعهدات قانونی خود عمل کند. اکنون زمان آن فرا رسیده است که شورای حکام رژیم ایران را، به‌منظور تأکید بر عزم جامعه بین‌المللی و تقویت حمایت جمعی از مدیرکل و تلاش‌های آژانس برای اجرای توافق پادمانهای ان.پی.تی، پاسخگو کند.
رژیم ایران باید فورا، به‌طور کامل و بدون ابهام با آژانس همکاری کند و ما مصمم به حمایت از آژانس در این زمینه هستیم.
اگر در آینده نزدیک تغییر قابل توجهی در اقدامات رژیم ایران رخ ندهد، شورا باید آماده اقدام بیشتر، از جمله با نتیجه‌گیری بر اساس ماده ۱۹ موافقت نامه جامع پادمانی رژیم ایران. به‌خاطر یکپارچگی ساختار بین‌المللی منع گسترش و در نهایت امنیت جهانی، باشد. ما نمی‌توانیم به رژیم ایران اجازه دهیم سال به سال از تعهدات پادمان ان.پی.تی خود طفره رود.
سفیر آمریکا در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین نیز در سخنان خود گفت اظهارات به‌شدت نگران‌کننده و پیوسته مقامات بلندپایه رژیم ایران وجود دارد که تهدید می‌کنند این رژیم ممکن است دکترین هسته‌یی اعلام شده‌اش را بازنگری کند.
نماینده آمریکا در شورای حکام افزود: این رژیم بارها به قطعنامه‌های این شورا در سال‌های اخیر به جای همکاری با تشدید تنش، از جمله با تولید اورانیوم ۶۰ درصدی در تأسیسات به‌شدت مستحکم زیرزمینی خود در فردو، پاسخ داده است. رژیم ایران تنها کشوری است که سلاح هسته‌یی ندارد و در حال غنی‌سازی تا این حد است.
با توجه به عدم همکاری رژیم ایران با آژانس و تعهد ما به اقدام جمعی در حمایت از آژانس و NPT، ایالات متحده از این قطعنامه حمایت می‌کند.
رویترز درباره تصویب قطعنامه در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه رژیم گزارش داد: سه کشور اروپایی در بیانیه مشترکی که از سوی وزارت‌خارجه فرانسه برای خبرنگاران ارسال شده است، اعلام کردند: امیدواریم رژیم ایران از این فرصت برای حل و فصل این موضوعات مهم استفاده کند تا هیچ اقدام دیگری از سوی هیأت مدیره لازم نباشد.
در این بیانیه آمده است: «رژیم ایران باید با آژانس همکاری کند و توضیحات فنی معتبر ارائه کند».
وال استریت ژورنال نیز نوشت:
آژانس اتمی سازمان ملل متحد رسماً رژیم ایران را به‌دلیل پیشرفت در برنامه هسته‌یی و عدم همکاری با این سازمان مورد سرزنش قرار داد، اقدامی که تهران تهدید به تلافی آن کرده است... . دولت بایدن ابتدا با این اقدام مخالفت کرده بود و تهدید به دادن رأی ممتنع کرده بود اما در نهایت به آن رأی مثبت داد. این قطعنامه می‌تواند آغاز تلاش هماهنگ‌تر برای افزایش فشار بر ایران بر سر برنامه هسته‌یی‌اش باشد. انگلستان، فرانسه و آلمان می‌توانند مکانیزم ماشه را فعال نموده و تحریم‌های بین‌المللی علیه رژیم ایران را در شورای امنیت بازگردانند... . اگر تهران مسیر خود را تغییر ندهد، قطعنامه روز چهارشنبه می‌تواند پایه‌یی برای مکانیزم ماشه نهایی باشد، ... . آژانس می‌گوید دیگر نمی‌تواند اطمینان دهد که برنامه هسته‌یی رژیم ایران صلح‌آمیز است... . این قطعنامه هم‌چنین به رژیم ایران هشدار داد که ممکن است در ماه‌های آینده با فشار بیشتری مواجه شود.
سناتور تیم اسکات روز ۱۶خرداد در حساب ایکس خود نوشت:
خوشحالم که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اقدامی برای محکوم کردن رژیم ایران انجام می‌دهد. زمان زیادی از این‌که رژیم ایران را به‌خاطر رفتار بدخواهانه خود پاسخگو کنیم، گذشته است.
محکومیت رژیم ایران در آژانس اولین قدمی است که می‌توانیم برای بازگرداندن بازدارندگی در خاورمیانه برداریم. دولت بایدن ماهها است که درخواستهای ما برای موضع‌گیری علیه رژیم ایران را نادیده گرفته است. فرصت زیادی برای عمل کردن هدر شده است.
