دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا روز دوشنبه ۷مهر در کنفرانس خبری مشترک با نخستوزیر اسراییل در کاخ سفید، طرح ۲۰مادهای جدید خود برای پایان دادن به جنگ در غزه را که با استقبال بینالمللی بهویژه دولت خود گردان فلسطین مواجه شد، اعلام کرد:
نیوزویک ۲۹سپتامبر طرح ترامپ و ۲۰ماده آنرا منتشر کرده است که طبق آن:
-جنگ فوراً پایان خواهد یافت، نیروهای اسراییل به خط توافقشده عقبنشینی خواهند کرد تا مقدمات آزادی گروگانها فراهم شود. در این مدت، تمام عملیات نظامی، از جمله بمباران هوایی و توپخانهیی متوقف خواهد شد و خطوط نبرد تا زمان فراهم شدن شرایط برای عقبنشینی کامل مرحلهای منجمد خواهد ماند.
- ظرف ۷۲ساعت پس از پذیرش علنی این توافق از سوی اسراییل، تمام گروگانها، زنده و فوتشده، بازگردانده خواهند شد.
-طبق طرح ترامپ غزه باید به یک منطقه عاری از تروریسم تبدیل شود که خطری برای همسایگان خود نداشته باشد.
-پس از آزادی همه گروگانها، اسراییل ۲۵۰ زندانی محکوم به حبس ابد و ۱۷۰۰نفر از اهالی غزه که پس از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ بازداشت شدهاند ــ از جمله همه زنان و کودکان بازداشت شده در آن شرایط ــ را آزاد خواهد کرد. به ازای هر گروگان اسراییلی که پیکر او بازگردانده شود، اسراییل بقایای ۱۵ فلسطینی فوتشده را باز خواهد گرداند.
-پس از بازگشت تمامی گروگانها، اعضای حماس که سلاحهای خود را کنار بگذارند، هم میتوانند در غزه باقی بمانند و هم بهطور امن به کشورهایی بروند که آنها را میپذیرند.
-با پذیرش این توافق، کمکهای کامل فوراً به نوار غزه ارسال و بازسازی زیرساختها (آب، برق، فاضلاب)، بازسازی بیمارستانها و نانواییها، و ورود تجهیزات لازم برای آواربرداری و بازگشایی جادهها شروع میشود.
-طبق طرح ترامپ ورود و توزیع کمکها در نوار غزه بدون دخالت دو طرف و از طریق سازمان ملل و نهادهای وابسته به آن، و همچنین هلال احمر و سایر نهادهای بینالمللی مستقل انجام خواهد گرفت. بازگشایی گذرگاه رفح در هر دو سو طبق همان سازوکار توافق ۱۹ ژانویه ۲۰۲۵ خواهد بود.
-غزه تحت حاکمیت موقت و انتقالی یک کمیته فلسطینی تکنوکرات و غیرسیاسی اداره خواهد شد که مسئول ارائه خدمات عمومی و شهری روزمره برای مردم غزه است. این کمیته متشکل از فلسطینیهای متخصص و کارشناسان بینالمللی خواهد بود و تحت نظارت یک نهاد انتقالی بینالمللی جدید به نام «هیئت صلح» فعالیت خواهد کرد که ریاست آن برعهده دونالد ترامپ خواهد بود. اعضای دیگر و سران کشورها، از جمله نخستوزیر پیشین بریتانیا تونی بلر نیز معرفی خواهند شد. این نهاد چارچوب و منابع مالی بازسازی غزه را تا زمانی که تشکیلات خودگردان فلسطین اصلاحات خود را تکمیل کرده و بتواند بهطور ایمن و مؤثر کنترل غزه را دوباره در دست گیرد، مدیریت خواهد کرد.
-هیچکس مجبور به ترک غزه نخواهد شد، و کسانی که بخواهند بروند آزاد خواهند بود و در صورت تمایل میتوانند بازگردند.
-حماس و سایر جناحها توافق خواهند کرد که در اداره غزه هیچ نقشی، چه مستقیم و چه غیرمستقیم، نداشته باشند. همه زیرساختهای نظامی و تروریستی، از جمله تونلها و کارگاههای تولید سلاح نابود خواهد شد و دوباره ساخته نخواهد شد. روند خلعسلاح تحت نظارت ناظران مستقل انجام خواهد شد و سلاحها بهطور دائمی از چرخه خارج میشوند. این روند با برنامه بینالمللی خرید و بازگرداندن سلاحها و برنامه بازپذیری اجتماعی حمایت خواهد شد.
-ایالات متحده با شرکای عرب و بینالمللی برای تشکیل یک نیروی موقت بینالمللی ثبات همکاری خواهد کرد تا بلافاصله در غزه مستقر شود. این نیرو پلیسهای فلسطینی منتخب را آموزش و پشتیبانی میکند و با اردن و مصر مشورت خواهد کرد.
-اسرائیل غزه را اشغال یا ضمیمه نخواهد کرد، جز یک محیط امنیتی مرزی تا زمانی که غزه بهطور کامل از تهدید مصون شود.
-در طرح ترامپ آمده است که همزمان با پیشرفت بازسازی غزه و اجرای برنامه اصلاحات تشکیلات خودگردان فلسطین، شرایط برای ایجاد یک مسیر معتبر به سوی خودتعیینی و تشکیل کشور فلسطینی که آرزوی مردم فلسطین است، فراهم خواهد شد.
-همچنین ایالات متحده یک گفتگوی سیاسی میان اسراییل و فلسطینیها برقرار خواهد کرد تا بر سر افق سیاسی همزیستی صلحآمیز و شکوفا توافق شود.
ترامپ در سخنان خود به هنگام ارائه این طرح گفت: بیایید آن را صلحی همیشگی در خاورمیانه بنامیم
ترامپ افزود «همه کشورها به پیشنهادات کمک کردهاند. میخواهم از رهبران بسیاری از کشورهای عرب و اسلامی بابت حمایت فراوانشان در تدوین این طرح تشکر کنم، و همچنین از بسیاری از متحدانمان در اروپا... اگر با هم کار کنیم میتوانیم پایان مرگ و ویرانی را که سالها، دههها و حتی قرنها دیدهایم به اتمام برسانیم و فصل جدیدی از امنیت، صلح و رفاه را برای کل منطقه آغاز کنیم... اگر این طرح توسط حماس پذیرفته شود، خواستار آزادسازی فوری تمام گروگانهاست، اما در هیچ صورت بیش از ۷۲ ساعت طول نمیکشد... و این بهمعنای پایان فوری خود جنگ است»
رئیسجمهور آمریکا افزود: امیدواریم دیگر شلیکی انجام نشود، همزمان با پیشرفتی که برای دستیابی به این اهداف حاصل میشود. لازم است به کشورهای عرب و اسلامی فرصت داده شود تا تعهداتشان را در برخورد با حماس عملی کنند… برای تضمین موفقیت این تلاش، طرح من خواستار ایجاد یک نهاد بینالمللی نظارتی جدید با عنوان ”هیئت صلح“ است، که ریاست آن را من برعهده خواهم داشت و تونی بلر نخستوزیر سابق انگلستان هم در آن کار خواهد کرد.
امانوئل ماکرون رئیسجمهور فرانسه، روز دوشنبه ۷ مهر در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «من از تعهد رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، برای پایان دادن به جنگ در غزه و تضمین آزادی همه گروگانها استقبال میکنم. انتظار دارم اسراییل بر این اساس قاطعانه وارد عمل شود. حماس هیچ گزینهیی جز آزاد کردن فوری تمام گروگانها و پیروی از این طرح ندارد».
ماکرون افزود: «این عناصر باید مسیر را برای گفتگوهای عمیق با همه شرکای ذیربط هموار کنند تا صلح پایداری در منطقه، بر اساس راهحل دو کشوری و اصول مورد حمایت ۱۴۲ کشور عضو سازمان ملل به ابتکار فرانسه و عربستان سعودی، بنا شود. فرانسه آماده مشارکت است و نسبت به تعهدات هر یک از طرفها همچنان هوشیار باقی خواهد ماند».
خبرگزاری فلسطینی وفا اعلام کرد:
دولت فلسطین از تلاشهای صادقانه و قاطعانه رئیسجمهور ترامپ برای پایان دادن به جنگ در غزه استقبال میکند و بر اطمینان خود به توانایی او برای یافتن مسیری به سوی صلح تأکید میورزد.
دولت فلسطین بار دیگر تعهد مشترک خود را برای همکاری با ایالات متحده، کشورهای منطقه و شرکا برای پایان دادن به جنگ در غزه از طریق توافقی جامع را تجدید میکند. توافقی که منجر به خروج کامل اسرییل شود. تضمینکننده تحویل کافی کمکهای بشردوستانه به غزه، آزادی گروگانها و زندانیان، ایجاد مکانیزمهایی برای حفاظت از مردم فلسطین، جلوگیری از الحاق سرزمینها، توقف جابهجایی فلسطینیها، پایان دادن به نقض قوانین بینالمللی و آزادسازی درآمدهای مالیاتی توقیف شده فلسطینی باشد.
دولت خودگردان فلسطین در بیانیه خود خاطرنشان کرده است که انجام این اقدامات وحدت سرزمین و نهادهای فلسطینی در نوار غزه و کرانه باختری، از جمله بیتالمقدس شرقی، پایان اشغال، و گشودن مسیر به سوی صلح عادلانه مبتنی بر راهحل دو کشوری را تضمین میکند. راهحلی که در آن دولت مستقل و حاکم فلسطین در کنار دولت اسراییل در امنیت، صلح و حسن همجواری بهسر ببرند.
حسین الشیخ، معاون رئیس دولت فلسطین، روز سهشنبه ۸ مهر با صدور بیانیهیی از تلاشهای صادقانه رئیسجمهور آمریکا، برای پایان دادن به جنگ استقبال نمود و بر اعتماد خود به توانایی ترامپ برای یافتن مسیر صلح تأکید کرد.
خبرگزاری فلسطینی وفا با انتشار این خبر افزود حسین الشیخ تعهد مشترک با آمریکا و تمام شرکا برای پایان جنگ و دستیابی به توافق جامع و صلح عادلانه بر اساس راهحل دو کشوری را تجدید نمود و خاطرنشان کرد همه تلاشها باید هماکنون بر توقف جنگ، کشتار، ویرانی و گرسنگی متمرکز شود.
به گزارش خبرگزاری فرانسه بهنقل از وزارتخارجه قطر، حماس گفته است که طرح رئیسجمهور آمریکا را مسئولانه بررسی خواهد کرد.
قطر میگوید جلسهیی در مورد طرح غزه با حماس و ترکیه اواخر سهشنبه برگزار خواهد شد تا موضوع تعیینتکلیف شود.
همزمان اسکای نیوز از تمایل حماس به موافقت با طرح ترامپ گزارش داد.
یک منبع نزدیک به حماس به شبکه «اسکای نیوز عربی» گفت: «این جنبش بیش از هر زمان دیگری به پذیرش طرح ترامپ نزدیک است».
همچنین شبکه «سیبیاس نیوز» بهنقل از یک منبع آگاه گزارش داد که حماس به سمت موافقت گرایش دارد و احتمالاً روز چهارشنبه پاسخ خود را به میانجیهای مصری و قطری ارائه خواهد کرد.
یک منبع فلسطینی دیگر نیز گفت: «حماس از میانجی قطری مجموعهیی از توضیحات خواسته است؛ از جمله تضمین عدم ازسرگیری جنگ پس از تحویل گروگانهای اسراییلی به نتانیاهو، جدول زمانی دقیق برای خروج ارتش اسراییل از نوار غزه، محدودههای عقبنشینی، و نیز ضمانت هدف قرار نگرفتن رهبران این جنبش در خارج از فلسطین».
ترامپ روز سهشنبه گفت: «ما در انتظار موافقت حماس با پیشنهادهای صلح هستیم. حماس سه تا چهار روز فرصت دارد تا پاسخ دهد. اگر چنین نکند، اسراییل آنچه را لازم باشد انجام خواهد داد... اگر حماس به این طرح پاسخ مثبت ندهد، پایان کار خوشایند نخواهد بود».
استارمر، نخستوزیر انگلستان نیز با صدور بیانیهیی که روز دوشنبه ۷ مهر انتشار یافت اعلام کرد «ابتکار جدید آمریکا برای پایان دادن به جنگ در غزه بهطور عمیق مورد استقبال قرار میگیرد و من از رهبری رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، قدردانی میکنم».
وی افزود: «ما همراه با شرکای خود به تلاش برای ایجاد اجماع ادامه خواهیم داد تا آتشبسی دائمی برقرار شود. همه ما متعهد به تلاشی جمعی برای پایان دادن به جنگ در غزه و تحقق صلحی پایدار هستیم که در آن فلسطینیها و اسراییلیها بتوانند در کنار هم در امنیت و آرامش زندگی کنند».
وزرای خارجه ۸ کشور مصر، عربستان سعودی، قطر، پاکستان، اندونزی، امارات متحده عربی، اردن و ترکیه با صدور بیانیه مشترکی که توسط وزارتخارجه قطر انتشار یافت، از طرح ترامپ حمایت کردند. در این بیانیه از جمله آمده است «۸ کشور بر تعهد مشترک خود برای همکاری با آمریکا بهمنظور پایان دادن به جنگ در غزه از طریق یک توافق جامع تأکید کردند؛ توافقی که رساندن بدون مانع کمکهای بشردوستانه کافی به غزه را تضمین کند، از جابهجایی فلسطینیها جلوگیری نماید، آزادی گروگانها را محقق سازد، سازوکار امنیتیای برقرار کند که امنیت همه طرفها را تضمین نماید، خروج کامل اسراییل را در پی داشته باشد، غزه را بازسازی کند و مسیری برای صلح عادلانه بر اساس راهحل دو کشوری ایجاد نماید».
وادفول، وزیر خارجه آلمان در بیانیه خود که در سایت وزارتخارجه این کشور منتشر شد اعلام کرد «طرح صلح آمریکا برای غزه فرصتی منحصر بهفرد برای پایان دادن به جنگ هولناک در غزه فراهم میکند. این طرح برای صدها هزار نفری که در غزه زیر آتش شدید درگیریها، در اسارت وحشتناک گروگانگیری یا در شرایط غیرقابل تصور بشردوستانه رنج میبرند، امید به همراه دارد».
فوندر لاین رئیس کمیسیون اروپا، آنتونیو کاستا رئیس شورای اروپا و کایا کالاس رئیس روابط خارجی اتحادیه اروپا با انتشار پیامهای جداگانهای ضمن حمایت از طرح ترامپ برای پایان دادن به جنگ در غزه بر راهحل دو کشوری بهعنوان تنها مسیر واقعی برای ایجاد یک صلح پایدار تأکید کردند.
رویترز روز سهشنبه درباره حمایت روسیه از طرح ترامپ، خبر داد که کرملین ابراز امیدواری کرده است طرح صلح رئیسجمهور آمریکا برای غزه اجرایی شود و به صلح در خاورمیانه سرعت بخشد.
تنها طرفی که تا بعدازظهر سهشنبه ۸ مهر با طرح ترامپ اعلام مخالفت کرده است جهاد اسلامی وابسته به رژیم ایران است. خبرگزاری رویترز در این باره گزارش داد: زیاد نخاله، دبیرکل جنبش جهاد اسلامی فلسطین اعلام کرد که اعلامیه مشترک ایالات متحده و اسراییل درباره غزه را «نسخهای برای انفجار منطقه» میداند. به گزارش رویترز جنبش جهاد اسلامی، که تعدادی گروگان در اختیار دارد، از حمایت ایران برخوردار است.