فرهنگستان سلطنتی علوم سوئد روز چهارشنبه ۱۶مهر اعلام کرد سوسومو کیتاگاوا، ریچارد رابسون و عمر مونس یاغی بهدلیل «توسعهٔ چارچوبهای فلزی-آلی» برندهٔ جایزه نوبل شیمی ۲۰۲۵ شدند.
سوسومو کیتاگاوا شیمیدان ژاپنی و استاد دانشگاه کیوتو که از پیشگامان «پلیمرهای هماهنگی متخلخل» و چارچوبهای فلزی–آلی بهشمار میرود، از جمله برندگان جایزه نوبل شیمی است که پژوهشهایش درباره «رفتار تنفسی» و انعطافپذیری منافذ در مواد متخلخل، راه را برای طراحی چارچوبهایی با قابلیت تنظیم جذب و آزادسازی گازها هموار کرد و بر کاربردهای ذخیره و جداسازی گاز، کاتالیز و حسگرها اثر گذاشت.
ریچارد رابسون شیمیدان استرالیایی و استاد دانشگاه ملبورن نیز که از دههٔ ۱۹۸۰ با طراحی و ساخت شبکههای هماهنگی فلزیِ گسترده، بنیانهای هندسه و توپولوژی چارچوبهای متخلخل مدرن را شکل داد از جمله برندگان نوبل شیمی امسال است که روشهایش در اتصال یونهای فلزی به لیگاندهای چنددندانه، الگوهای شبکهیی پایداری را پدید آورد که الهامبخش توسعهٔ چارچوبهای فلزی-آلی و فهم رابطهٔ ساختار–ویژگی در آنها شد.
دیگر برنده جایزه نوبل شیمی امسال عمر مونس یاغی شیمیدان اردنی–آمریکایی و استاد دانشگاه برکلی است که اصطلاح و مفهوم «شیمی شبکهیی» را بنیان گذاشت و نسلهای مختلف چارچوبهای فلزی-آلی و نیز چارچوبهای آلی–کووالانسی را توسعه داد.
پژوهشهای او کاربردهای مهمی چون ذخیره و جداسازی هیدروژن و دیاکسیدکربن، بازیافت آب از هوا و کاتالیزورهای ناهمگن را پیش برده و طراحی مواد متخلخلِ دقیقمهندسیشده را به یک حوزهٔ مرکزی در شیمی مواد بدل کرده است.
۳دانشمند از ژاپن، استرالیا و آمریکا برندگان نوبل شیمی ۲۰۲۵ شدند
- علمی
- 1404/07/17

برندگان نوبل شیمی ۲۰۲۵
<iframe style="border:none" width="100%" scrolling="no" src="https://www.mojahedin.org/if/9bd16ee8-4642-4202-9538-3ff0a6db9a2d"></iframe>