سایت هیل روز ۷مهر ۱۴۰۲ در گزارشی به‌قلم جکی ولکات و آندریا استریکر نوشت: تحریکات هسته‌یی جمهوری اسلامی هم‌چنان در حال افزایش است.
هیل افزود: رژیم آخوندی در ۱۶ سپتامبر ورود یک‌سوم بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تأسیسات هسته‌یی این کشور را ممنوع کرد. رافائل گروسی، مدیرکل این سازمان، در بیانیه‌یی گفت: اقدام تهران «نامتناسب و بی‌سابقه» است و «به‌طور مستقیم و شدیدی بر توانایی آژانس برای انجام مؤثر بازرسی‌های خود در ایران تأثیر می‌گذارد».
قدرتهای جهانی باید رویکرد بیهوده خود را اصلاح کنند و تهران را به‌خاطر رفتار نادرست هسته‌یی آن مسئول بدانند. آنها باید در نشست بعدی شورای حکام آژانس در ۲ اکتبر، رژیم ایران را محکوم کنند و مهلتی برای تهران برای بازگرداندن بازرسان بر سر کار بگذارند. اگر رژیم کوتاهی کند، غرب باید تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را بازگرداند.
اگر واشنگتن و شرکای اروپایی‌اش از آخرین تحریک هسته‌یی رژیم نگران شده بودند، آن را بروز ندادند. ایالات متحده و E۳ - فرانسه، آلمان و بریتانیا - در یک بیانیه مشترک بی‌نظیر چیزی را که اندک می‌نمود، منتشر کردند. ایالات متحده مجوز آزادی ۶ میلیارد دلار از داراییهای مسدود شده ایران را در یک معامله گروگانها برای زندانیان، علاوه بر ۱۰میلیارد دلاری که واشنگتن قبلاً در تابستان امسال لغو کرده بود، صادر کرد. اروپا، به نوبه خود، به موضع خود مبنی بر عدم بازگرداندن تحریم‌های موشکی، پهپادی و تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران، به‌رغم انقضای آنها در ۱۸ اکتبر، پایبند بود.
در نشست ۱۱ تا ۱۵ سپتامبر هیأت مدیره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ۶۳کشور، از جمله ایالات متحده و E۳، در بیانیه‌یی مشترک از تهران خواستند تا از تحقیقات جداگانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد فعالیت مخفی تسلیحات هسته‌یی این رژیم که وضعیت آن ناشناخته است، پیروی کند. ایالات متحده و E۳ نیز بیانیه‌یی جداگانه منتشر کردند که در آن به انتقاد رسمی از ایران در صورت عدم رعایت آن اشاره کردند که خشم رژیم را برانگیخت. یک روز بعد، رژیم ایران تمامی بازرسان فرانسوی و آلمانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را ممنوع کرد.
در ادامه گزارش هیل آمده است: تهران به‌طور کلی به وضعیت نگران‌کننده هسته‌یی رسیده است. این کشور اکنون دارای اورانیوم غنی شده کافی برای تولید مواد با درجه تسلیحات برای ۱۰سلاح هسته‌یی در کمتر از چهار ماه است و ماههای اضافی برای ساخت سوخت دستگاه‌های هسته‌یی مورد نیاز است. علاوه بر این، توانایی ایران برای به تعویق انداختن دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تأسیسات هسته‌یی - یا "عدم پایبندی در خفا" نسبت به تعهدات منع گسترش تسلیحات هسته‌یی به‌منظور ساخت مخفیانه تسلیحات هسته‌یی روزبه‌روز قابل اجراتر می‌شود، به‌ویژه زمانی که رژیم چشم‌های بازرسان را به فعالیت‌های خود کاهش می‌دهد.
از زمان آغاز دوره ریاست‌جمهوری جو بایدن و تلاش دولت او برای تعامل با رژیم در زمینه محدودیت‌های هسته‌یی و بهبود روابط، ایران غرب را در مذاکرات کشانده است، نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به تدریج کاهش داده و گام‌های بیشتری به سوی آستانه هسته‌یی برداشته است. اکنون، دولت فشارها را بر تهران در ازای امتیازات واهی هسته‌ای، در حالی که ایران به راهپیمایی هسته‌یی و سایر فعالیت‌های بدخواهانه خود ادامه می‌دهد، برداشته است. ابراهیم رئیسی، هفته گذشته در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد قول داد که انتقام قتل قاسم سلیمانی، فرمانده شبه‌نظامی در سال ۲۰۲۰ را بگیرد - تهدیدی آشکار برای ترور مقامات سابق آمریکایی.
نکته قابل توجه، دو بیانیه غرب در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فاقد وزن انتقاد رسمی از سوی اکثریت ۳۵کشور آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود. برای مثال، چنین قطعنامه‌هایی می‌توانند ضرب‌الاجل‌هایی را برای انطباق با خواسته‌های هیأت مدیره تعیین کنند یا کشورها را برای اقدامات متقابلی مانند تحریم‌ها به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع دهند. به طرز متناقضی، واشنگتن و E۳ می‌ترسیدند که اگر تهران به‌دنبال انتقاد رسمی باشند، اقدامات شدیدی انجام دهد.
اما فقدان انتقاد یا پاسخ‌های قوی به فعالیت‌های تهران دقیقاً همان چیزی است که رژیم را برای ادامه دادن بیشتر جرأت کرده است. گروسی در کنفرانس مطبوعاتی اخیر خود به "کاهش علاقه" کشورهای عضو به پاسخگو کردن ایران اشاره کرد.
واشنگتن و E۳ باید مسیر فعلی خود را تغییر دهند، که خطر برهم زدن امنیت بین‌المللی و رژیم منع گسترش به رهبری آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را به‌دنبال دارد.
بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل در پاسخ به تخلفات هسته‌یی تهران، مزیت بیشتری برای بازگرداندن تحریم‌های موشکی، پهپادی و تسلیحاتی سازمان ملل خواهد داشت که ایران سال‌هاست آنرا نقض کرده و اکنون با تسلیح روسیه علیه اوکراین بیشتر نقض می‌کند. هم‌چنین درخواست‌های بین‌المللی مبنی بر توقف بیشتر غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران را دوباره تحمیل می‌کند.
ایران نشان داده است که علاقه‌ای به انجام تعهدات خود در زمینه منع اشاعه ندارد، زیرا به اقدامات خود در جهت تولید بمب ادامه می‌دهد. غرب باید هم‌اکنون قبل از این‌که تهران، بدون مجازات، اولین سلاح هسته‌یی خود را بسازد و آزمایش کند، وارد عمل شود.
سفیر جکی ولکات از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۱ نماینده ایالات متحده در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بود. آندریا استریکر معاون مدیر برنامه منع گسترش سلاحهای هسته‌یی و دفاع زیستی و پژوهشگر بنیاد دفاع از دموکراسیها است.
