دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی رژیم ایران در پی تاثیر تحریمها گفته است: تنها امکان واردات هواپیماهای دست دوم به کشور وجود دارد.
مقصود اسعدی سامانی میگوید: «در گذشته امکان واردات هواپیمای نو وجود داشت اما در حال حاضر شرایط بسیار سخت شده و امکان واردات هواپیمای نو وجود ندارد. عملاً اگر قرار بر این باشد که هواپیمای جدیدی به کشور وارد کنیم، دست دوم خواهد بود. با دور زدن تحریمها، درصدد هستیم هواپیمای دست دوم خریداری و به داخل منتقل کنیم.»
وی درباره وضعیت قراردادهای خرید هواپیما از شرکتهای خارجی را نیز چنین بیان کرد: «قرارداد با ایرباس معلق، قرار داد با بوئینگ لغو و قرارداد با ATR نیز بلاتکلیف است. شرایط نسبت به قبل پیچیده و سختتر شده است و هر شرکت بسته به توان مالی و برنامه توسعه ناوگان خود در راستای واردات هواپیما اقدام خواهد کرد.»
محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی کابینه آخوند روحانی نیز چندی پیش گفته بود که برنامههایی برای توسعه ناوگان هوایی کشور و خرید هواپیما در دستور کار است و بنا است تعدادی هواپیما از سوی شرکتهای هواپیمایی به ناوگان حمل و نقل هوایی کشور اضافه شوند و مجوز واردات از سوی سازمان هواپیمایی کشوری صادر شده است.
اسعدی سامانی در توضیح صحبتهای اسلامی گفت: «این اتفاق در گذشته نیز انجام شده و موضوع جدیدی نیست. شرکتهای هواپیمایی با توجه به توان مالی خود جهت توسعه ناوگان هوایی اقدام به خرید هواپیما میکنند و پس از بازرسی و تأیید سازمان هواپیمایی کشوری زمینه انتقال به داخل کشور فراهم میشود.»
لازم به ذکر است که شرکت هواپیماسازی بویینگ نخستین شرکتی بود که قرارداد خود را با رژیم ایران نهایی کرد. این شرکت اما چند روز پس از اعلام تصمیم ترامپ به صراحت گفت دیگر امکان فروش هواپیما به رژیم ایران را ندارد. بر اساس قرارداد مشترک میان رژیم ایران و بویینگ بنا بود ۵۰فروند بوئینگ ۷۳۷ و ۳۰فروند هواپیمای دیگر شامل دو مدل بوئینگ ۷۷۷ به ایران فروخته شود.
از سوی دیگر رژیم ایران از انعقاد قراردادهای مختلف برای خرید هواپیما از شرکت ایتیآر محصول شرکت فرانسه - ایتالیا خبر داده بود. فروردین ۹۶ امضای قرارداد خرید ۲۰فروند هواپیما از این شرکت رسانهیی شد. در نهایت هشت هواپیمای ایتیآر به ایران تحویل داده شد. تحویل هواپیماهای این شرکت نیز پس از اعمال دوباره تحریمها از دستور کار خارج شد.
و اما یکی دیگر از قراردادهای رژیم ایران با شرکت هواپیمایی ایرباس بود. این شرکت که با نهایی کردن قرارداد فروش ۱۰۰فروند هواپیما به شرکت هما، سه فروند هواپیما به رژیم ایران تحویل داد اما در گام های بعدی منابع مالی لازم تأمین نشد و در نتیجه پیشرفت خاصی در این قرارداد حاصل نگردید.
خبرگزاری حکومتی ایسنا گزارش کرد: در قرارداد نهایی، ۴۶فروند از هواپیماهای خریداری شده از خانواده ایرباس ۳۲۰، ۳۸فروند از خانواده ایرباس ۳۳۰ و ۱۶فروند از خانواده ایرباس ۳۵۰ بودند و امروز ۹۷ فروند از آنها شانس چندانی برای تحویل ندارند. در نهایت اینکه از ۲۰۰فروند خرید ایرانایر، تنها ۱۶فروند آن تحویل شد.
لازم به یادآوری است که از آغاز دور دوم تحریمهای آمریکا علیه رژیم ایران، بسیاری از شرکتهای جهان از ترس جریمه شدن توسط آمریکا، همکاری خود با رژیم ایران را بهحال تعلیق در آوردهاند. این تلاشها موجب شده تا برنامه ایران برای نوسازی ناوگان هواپیمایی نیز به ثمر نرسیده و نیمهکاره رها شود.
با وضع تحریمهای تازه دوباره ناوگان هواپیمایی ایران به همان وضعیت گذشته و خرید هواپیماها و تجهیزات دست دوم با واسطه گری دلالها بازگشته است.
حوادث هوایی مختلف در سالهای گذشته و هشدار کارشناسان نشان از آن دارد که ناوگان هوایی ایران وضعیت مطلوبی ندارد. این در حالی است که آمریکا بارها تأکید کرده که با تحریمها ساختار سیاسی و مسئولان در ایران را نشانه گرفته است.