به گزارش خبرگزاری فرانسه (۸اوت - ۱۷مرداد) یک مقام اروپایی اعلام کرد: اتحادیه اروپا «متن نهایی» را در مذاکرات هستهیی ایران ارائه میکند.
خبرگزاری فرانسه گزارش کرد: «یک مقام اروپایی روز دوشنبه گفت که اتحادیه اروپا متن نهایی را در مذاکرات برای نجات توافق ۲۰۱۵ با هدف مهار جاهطلبیهای هستهیی رژیم ایران ارائه کرده است.
این مقام که نخواست نامش فاش شود به خبرنگاران گفت: ما چهار روز کار کردیم و امروز متن روی میز است. مذاکره تمام شد، متن نهایی است... و مورد مذاکره مجدد قرار نخواهد گرفت.
این مقام اروپایی افزود: اکنون توپ در زمین پایتختها است و خواهیم دید که چه اتفاقی میافتد. هیچکس در وین نمیماند.
این مقام گفت امیدوار است که متن «کیفی» پذیرفته شده را «در عرض چند هفته» ببینیم.
خبرگزاری دولتی ایرنا بهنقل از یک مقام ناشناس وزارت امور خارجه گفت: بهمحض دریافت این نظرات، پاسخ و ملاحظات اولیه خود را اعلام کردیم، اما طبیعتاً این موارد نیاز به بررسی همهجانبه دارد و ما نظرات و ملاحظات تکمیلی خود را اعلام خواهیم کرد.
روز یکشنبه، رژیم ایران از ناظر هستهیی سازمان ملل خواست تا مسائل مربوط به مواد هستهیی در سایتهای اعلامنشده را «کاملاً» حل کند.
منابع ایرانی پیشنهاد کردهاند که یک نقطه گیر کلیدی، تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) در مورد آثار مواد هستهیی یافت شده در سایتهای اعلام نشده ایران بوده است.
این مقام اروپایی گفت: این ربطی به توافق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ندارد.
شورای حکام آژانس سازمان ملل در ماه ژوئن قطعنامهیی را تصویب کرد که رژیم ایران را بهدلیل ناتوانی در توضیح کافی درباره کشف قبلی اورانیوم غنیشده در سه سایت اعلامنشده قبلی، محکوم کرد».
سایت پولیتیکو نیز در مطلبی نوشت: «یک مقام ارشد غربی به پولیتیکو گفت: شانس واقعی برای توافق وجود دارد، اما مثل همیشه همچنان تعدادی از عدم قطعیت ها وجود دارد...
در طول پنج روز گذشته، دیپلوماتهای اتحادیه اروپا را میتوان دید که دیوانهوار بین دو هتل مختلف که همگی در امتداد خیابان تاریخی رینگاشتراسه وین، جایی که هیئتهای آمریکایی و ایرانی مستقر هستند تردد می کنند و پوشههایی حاوی اسناد را حمل میکنند.
برنامه مخفی تسلیحات هسته ای؟
با وجود نهایی شدن پیشنویس توافقنامه توسط مذاکرهکنندگان اتحادیه اروپا، هنوز یک نکته مهم وجود دارد که مانع از پیشرفت در مذاکرات میشود. رژیم ایران از ناظر هستهای سازمان ملل خواسته است که تحقیقات درباره منشأ آثار متعدد مواد هستهای ساخته دست انسان را که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سایتهای مختلف ایران در چند سال گذشته یافتهاند، ببندد.
تهران اصرار دارد که توافق هسته ای تنها در صورتی احیا می شود که این تحقیقات توسط آژانس یک بار برای همیشه بسته شود.
آژانس سازمان ملل بر اساس اطلاعات کشف شده توسط موساد اسرائیل در یک عملیات محرمانه در سال 2018، آثار ذرات اورانیوم را شناسایی کرد. ماموران اطلاعاتی اسرائیل هزاران سند و سی دی را از انباری در تهران با خود بردند که اطلاعاتی را نشان داد که در سایتهایی در دهههای گذشته در ایران فعالیتهای هستهای صورت گرفته بود ارائه میدادند.
مقامات غربی گمان میکنند که آثار اورانیومی که آژانس بینالمللی انرژی اتمی کشف کرده، دلیلی بر این است که ایران برنامه مخفیانه تسلیحات هستهای داشته و حداقل تا سال 2003 فعالانه روی تولید سلاح اتمی کار کرده است....
یکی از دیپلوماتهای ارشد اروپایی که به شرط ناشناس ماندن صحبت کرد تا درباره این موضوع حساس صحبت کند، یک دلیل را برای مانع تراشی در تحقیقات آژانس بینالمللی انرژی اتمی بیان کرد که؛ «به نظر میرسد رژیم ایران ترجیح میدهد برخی افراد درگیر در فعالیتهای مخفیانه ۲۰ سال پیش محافظت کند تا اینکه اقتصاد و گشودن آینده برای مردمش را اولویت بدهد.»
به گفته یکی از مقامات ارشد غربی، در صورتی که تهران در مورد منشأ آثار اورانیوم که از سوی آژانس معتبر تلقی می شود، پاسخ هایی ارائه دهد، این توافق باعث می شود که شورای حکام 35 عضوی آژانس بین المللی انرژی اتمی قطعنامه ای مبنی بر بسته شدن تحقیقات در مورد مواد هسته ای را تصویب کند. این قرارداد اساسا نسخه به روز شده معامله مشابهی خواهد بود که با ایران بسته شده بود و بریتانیا، فرانسه و آلمان در ماه مارس آن را مورد مذاکره قرار دادند.
راه حلی برای سوالات هسته ای
در طول پنج روز گذشته، مذاکرهکنندگان همچنین راهحلهایی را برای «سوالات فنی» که در متن پیشنویس نهایی باز مانده بود که برجام را احیا میکند، کار کردهاند.
یکی از آنها مربوط به جزئیات نصب مجدد دوربینهایی است که برای نظارت بر پایبندی تهران به برجام استفاده میشد و ایران در ماه ژوئن به تلافی انتقاد شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، خاموش کرد.
یکی دیگر از مسائل فنی هسته ای ظاهراً مربوط به مقدار کمی اورانیوم غنی شده 60 درصد است که تبدیل و پرتودهی شده است و به دلیل رادیواکتیویته بالا نمی توان از ایران خارج کرد. بر اساس برجام، تمام اورانیوم بشدت غنی شده باید به خارج از کشور ارسال شود. به گفته یک مقام ارشد غربی که از این موضوع مطلع است، متن پیش نویس نهایی شامل راه حل های ممکن برای هر دو موضوع است.
رژیم ایران فعلا از حذف نامگذاری سپاه عقب نشینی می کند. یکی دیگر از موانع مهمی که ماه ها توافق نهایی را متوقف کرده بود، درخواست ایران برای حذف سپاه پاسداران، شاخه قدرتمند ارتش ایران، از فهرست سازمان تروریستی خارجی ایالات متحده بود. پرزیدنت بایدن تاکید کرد که فعلا سپاه را تحت تحریم نگه می دارد....
تمدید قرارداد، ایران را قادر میسازد تا نفت خود را آزادانه در بازارهای جهانی بفروشد و به داراییهای مسدود شده خود به ارزش 100 میلیارد دلار دوباره دسترسی پیدا کند.
به گفته هنری روم، تحلیلگر ارشد اوراسیا، در حالی که ایران باوجود تحریم ها توانسته است بخشی از نفت خود را - عمدتا به چین - بفروشد، یک پیمان هسته ای احیا شده به ایران این امکان را می دهد تا حدود یک میلیون بشکه در روز بالاتر از وضعیت فعلی نفت صادر کند.
هنری روم گفت: «اگر نفت با 100 دلار در هر بشکه معامله شود، آنگاه ایران 3 میلیارد دلار درآمد اضافی در ماه بر صادرات موجود خواهد داشت.»