دامنه اعتراضات و تظاهراتهای شهروندان عراقی در بصره و سایر شهرهای عراقی بهدلیل وضعیت بد خدمات رسانی دولت و بیکاری جوانان و فساد اداری به نجف و کربلا نیز رسید و دو تن از معترضان کشته شدند.
اعتصاب و تظاهرات شهروندان جنوب عراق امروز شنبه ۲۳تیرماه ۹۷در هشتمین روز نیز ادامه داشت و علاوه بر بصره، شهرهای ناصریه (مرکز استان ذیقار)، العماره (مرکز استان میسان)، کربلا و نجف اشرف نیز شاهد تظاهراتهای مردمی بود.
به گزارش رسانههای عراقی، شدت این اعتراضها به حدی بود که شورای وزارتی امنیت ملی نشستی فوقالعاده به ریاست «حیدر العبادی» نخستوزیر برگزار کرد و مقامات سیاسی عراق به این اعتراضها واکنش نشان دادند.
به آتش کشیدن دفاتر احزاب وابسته به رژیم ایران
روزنامه “العربی الجدید بهنقل از یک افسر عالیرتبه در وزارت کشور عراق نوشت: طی تظاهرات و اعتراض های جمعه شب گذشته، ۹دفتر و مقر احزاب در استانهای بصره، ذیقار، نجف اشرف و کربلا به آتش کشیده شد. دفتر احزاب «الدعوه»، «جریان حکمت ملی»، «الفضیلة»، عصائب، گردانهای حزبالله و ائتلاف «الفتح» از جمله دفاتری است که توسط تظاهر کنندگان به آتش کشیده شده است. این جریانها وابسته به رژیم ایران هستند.
رسانههای عراقی شمار قربانیان این درگیریها را ٦١زخمی و دو کشته اعلام کردند. در میان زخمیها، ٣٠نفر از نیروهای امنیتی بودند. تظاهر کنندگان دست کم ٤٠جاده اصلی را بستند و تا بامداد روز شنبه بسیاری از آنها هنوز در خیابانها بودند و شمار آنها در حال افزایش است.
تظاهرات به بغداد کشیده شد
بهدنبال تظاهرات گستردهای که در استانهای جنوبی عراق علیه بیکاری و قطع برق و نبود خدمات شعلهور شد دامنه این تظاهرات به بغداد نیز کشیده شد.
استانهای واسط و ذی قار نیز شاهد این تظاهرات ضددولتی بود. ولی بصره که طی سالهای گذشته دور از رویدادهای عراق بهعنوان یکی از آرامترین شهرهای جنوب این کشور بحساب میآمد، از ابتدای هفته به تظاهرات پیوست. مردم در بصره علیه بیکاری و نبود خدمات دولتی بهویژه آب و برق تظاهرات کردند و سکوتی که سالیان در این شهر حاکم بود را شکستند.
روز جمعه تظاهرات در بعضی مناطق استان بصره از سر گرفته شد. تظاهرکنندگان جاده منتهی به بندر ام القصر را بستند. این بندر یکی از بزرگترین بنادر عراق است. تظاهر کنندگان بعد از دیدار حیدر العبادی نخستوزیر عراق و استاندار بصره با فرماندهان نظامی در بصره ، خواهان پاسخگویی مقامات به خواستههایشان شدند.
تهدید شیوخ بصره
تعدادی از شیوخ و شخصیتهای بصره روز پنجشنبه تهدید کرده بودند که در صورت عدم پاسخگویی دولت به خواستههایشان دامنه تظاهرات را به معابر مرزی، حوزههای نفتی و بنادر بصره هم گسترش خواهند داد.
روز یکشنبه گذشته یک جوان که در تظاهرات علیه بیکاری شرکت کرده بود بهدست نیروهای امنیتی کشته شد. حیدر العبادی در تلاش به آرام کردن تظاهراتی که از شروع هفته بهدنبال کشته شدن این جوان شعلهور شده بود به بصره سفر کرد؛ ولی تظاهرات در بصره بهعنوان یک استان نفت خیز ادامه داشت.
تظاهر کنندگان جادههای اصلی را با آتش زدن لاستیک بستند و تلاش کردند که به بعضی از ساختمانهای دولتی هم تهاجم کنند.
وزیر نفت عراق جبار اللعیبی در اطلاعیهای گفت تظاهر کنندگان تلاش کردهاند به یکی از حوزههای نفتی در نزدیکی قرنه تهاجم کنند و باعث شدهاند که بعضی از ساختمانهای ورودی این تأسیسات به آتش کشیده شود.
درآمدهای نفتی عراق ۸۹درصد از بودجه این کشور است که با ۹۹درصد از صادرات عراق تأمین میشود ولی تنها یک درصد از فرصتهای شغلی عراق را تشکیل میدهد چرا که شرکتهای خارجی در این کشور از کارگران خارجی استفاده میکنند. در عراق نسبت بیکاری بهطور رسمی ۱۰.۸درصد اعلام شده است.
۶۰درصد از جوانان بیکار در عراق زیر سن ۲۴سال هستند بهطوریکه این میزان در میان جوانان دو برابر سایر اقشار اجتماعی است.
مقامات عراقی وعده دادند برای ساکنان بصره دههزار فرصت شغلی ایجاد میکنند. استاندار بصره هم گفت که تلاش برای حل مشکل آب و برق ادامه دارد.
برق بصره توسط رژیم ایران قطع شده بود
گفته میشود که رژیم ایران در این بحران دست دارد چرا که همزمان با گرمای شدید و افزایش آن، رژیم ایران برق بعضی استانهای عراق را قطع کرده است. علاوه بر قطع برق، رژیم ایران بعضی آبراهها که به رود دجله میریزند را نیز قطع کرده است.
بهدنبال دیدار مقامات عراقی، تظاهر کنندگان لحن و خواستههایشان را تغییر دادند. آنها جاده شلمچه و راههای منتهی به حوزه نفتی رمیله را بستند و تهدید کردند که معابر مرزی با ایران را خواهند بست و نخواهند گذاشت که کامیون ها و خودرها انتقال کالا را ادامه دهند.
یک جوان تظاهر کننده گفت درصورتیکه یک هیأت معتبر دولتی برای مذاکره نیاید تا اطلاع ثانوی این تظاهرات ادامه خواهد داشت.
تظاهر کنندگان همچنین خواهان اخراج کارگران خارجی شدند و در ترس از بدتر شدن وضعیت، مقامات دولتی بیش از ۶۰کارگر آمریکایی که در بخش نفت کار میکردند را از معبر صفوه به کویت اخراج کردند و کارگران خارجی شرکت لوک اویل را با هلیکوپتر از حوزه نفتی قرنه خارج ساختند.
درگیریها ادامه دارد
درگیری با نیروهای امنیتی هنوز هم ادامه دارد. تظاهر کنندگان در مقابل ساختمان استانداری چادرهایی را برپا کردند تا در آن تحصن کنند.
عصام الفیلی یکی از تحلیل گران عراقی در ارتباط با این تظاهرات گفت ما امروز شاهد نتایج کارکرد دولتهای شکست خورده گذشته و احزاب سیاسی هستیم که با یکدیگر میجنگیدند ؛ به این دلیل است که امروز نتایج شکست را میبینیم.
او افزود : ما میدانیم که در بصره زیرساختهای اقتصادی وجود دارد ولی دولتهای گذشته از این زیرساختها استفاده نکردند بلکه همه چیز را بهحال خود وا گذاشتند. این امکان وجود داشت که بهجای خریدن برق از ترکیه و ایران خودمان از انرژی خورشیدی استفاده کنیم...
عصام الفیلی تاکید کرد که رژیم ایران بسیاری از آبراهها را قطع کرده و باعث افزایش شوری آب در شط العرب شده و این اقدام رژیم مشکلات ساکنان بصره را بیشتر کرده است .
به عقیده او جنگ احزاب سیاسی بر سر درآمدهای اقتصادی چه در معابر مرزی و بندرها و چه در جنگ قدرت عامل بحران کنونی در عراق است.
دست رژیم ایران در شوری آب کارون
سد گتوند در استان خوزستان
سد گتوند در ۱۰کیلومتری شمال شرقی شهری به همین نام در استان خوزستان قرار دارد و یکی از بزرگترین و پر هزینهترین سدهای ساخته شده در مسیر رودخانه کارون محسوب میشود. وزیر پیشین کشاورزی رژیم احداث سد گتوند را جنایت در حق ایران دانست. مجری طرح مطالعاتی آسیبشناسی سد گتوند نیز احداث آن را یک اشتباه ملی خواند و گفت این سد در شورتر شدن آب کارون سهم دارد.
مهدی قمشی مشاور استاندار در امور صیانت از منابع آب و عضو هیأت علمی دانشگاه موسوم به شهید چمران اهواز در این باره گفته است: "پشت سد گتوند ۹میلیون و سیصد هزار تن نمک ذخیره شده و توده نمکی پشت سد (توده عنبل) ۱۲۰میلیون تن حجم دارد. سالانه ۳تا ۴میلیون تن نمک در آب حل میشود و در این شرایط ۴۰میلیون تن نمک بین ۱۲تا ۱۵سال در آب حل خواهد شد که اگر چارهای برای این اتفاق اندیشیده شود، نمک پشت مخزن میماند، در غیراین صورت وارد آب آشامیدنی مردم و زمینهای کشاورزی خواهد شد". وی میافزاید: از زمان افتتاح سد گتوند حداقل ۲۰میلیون تن نمک در آب حل شده و ۹میلیون و سیصد هزار تن نیز پشت مخزن سد است.
محمدعلی بنیهاشمی، عضو هیأت علمی و رئیس مؤسسه آب تهران، درباره این سد به سایت "تابناک" گفته بود: "بهدلیل انتخاب نامناسب محور سد و وجود سازند نمکی گچساران در ۵کیلومتری بالادست محور سد، با پدیده انحلال نمکها و شور شدن مخزن سد و به تبع آن افزایش شوری آب رها شده به داخل رودخانه کارون در مقطع گتوند روبهرو هستیم. مطالعات ما تنها در مقطع سد گتوند، آنجا که آب از سد خارج میشود، نشان از آن دارد که سد گتوند ۲۵درصد آب کارون را شورتر کرده است. ما از مقاطع بالاتر و پایینتر اطلاعی نداریم".
بعضی مقامات رژیم که دستاندرکار سازمان حفاظت محیطزیست نیز هستند از بررسی امکان تخریب سد گتوند خبر دادهاند ولی رژیم هنوز با این کار موافقت نکرده است.
سایر جنایات رژیم ایران علیه مردم عراق
از آغاز سقوط حکومت سابق عراق توسط آمریکا، رژیم حاکم بر ایران به تشکیل و حمایت از گروهکهای نظامی با هدف مقابله با آمریکاییها و وادار ساختن آنها به خروج از عراق پرداخت. تعداد این گروهکها به تدریج افزایش یافت و تا به امروز به دهها گروه رسید. این گروهها بهعنوان متحد استراتژیک رژیم ولایت فقیه از درآمدهای نفتی ایران تغذیه میشوند و نیروی تروریستی قدس از آنها حمایت تسلیحاتی و لجستیکی میکند. نتیجه این گروهها مرگ هزاران تن از شهروندان عراقی و پیدایش داعش در سوریه و کشانده شدن آن به عراق بوده است. گفته میشود که رژیم سالانه تنها نزدیک به ۱۵۰میلیون دلار از اموال مردم ایران را صرف شبهنظامیان حشدالشعبی میکند تا در سوریه از بشار اسد حفاظت کنند و در عراق در مقابل سنیها بجنگند.
دخالتهای رژیم ایران در صحنه سیاسی
حمایت رژیم ایران از نیروهای سیاسی عراقی بر طیف معینی از احزاب سیاسی شیعی وابسته یا نزدیک به خودش تمرکز داشته و به حذف نیروهای سکولار شیعی منتهی شد.
در سال ۲۰۱۰ائتلاف علاوی در انتخابات پیروز شد و احزاب شیعی مخالف نوری مالکی مانند مجلس اعلا و احرار تمایل به ائتلاف با وی برای تشکیل حکومت وحدت ملی را داشتند؛ اما فشار رژیم ایران و تسلیم شدن آمریکا در مقابل این فشار مانع تشکیل چنین ائتلافی شد و سرانجام پس از ده ماه تأخیر در تشکیل دولت، نوری المالکی دولت دوم خود را تشکیل داد. اقدامات تنشزا، فرقهگرایانه، فساد گسترده و ناکامی در اداره دولت دوم مالکی از دلایل مهم وضع کنونی است.
دخالتهای رژیم ایران در صحنه تبلیغاتی
دستگاه رسانهیی رژیم ایران نیز نقش سلطهجویانه خود را در عراق داشته است. پخش و نصب تصاویر سرکردگان رژیم در سطح گسترده در خیابانها و اماکن عمومی شهرهای عراق و بالاخص مناطق سنینشین مانند الاعظمیه در بغداد و نیز نامگذاری خیابانهای عراق به اسم آنها بهطور طبیعی تنشزا بوده است. اظهارات سران رژیم ایران مبنی بر کنترل بر پایتختهای عربی از جمله تبلیغات سلطهجویانه این رژیم در عراق است.
رهبران احزاب تروریستی وابسته به رژیم ایران مانند سازمان بدر، جیش المختار، حزبالله عراق، حشدالشعبی و عصائب، رسماًً در کانالهای رسمی عراقی از تعهد و پایبندیشان به منافع رژیم ایران یاد کردهاند.
سرنوشت دخالتهای رژیم ایران در عراق
ناظران عقیده دارند که با تغییر تعادلقوای سیاسی در صحنه بینالمللی بهویژه با تحریمهای همهجانبه اقتصادی علیه رژیم ایران و نیز توطئههای تروریستی افشا شده توسط کشورهای اروپایی، شعلهور شدن تظاهرات ضدحکومتی در شهرهای ایران و اتحاد عمل کشورهای عربی، رژیم ایران دیگر توان ادامه همان سیاستهای توسعهطلبانه را ندارد. رویدادهای عراق را نیز میبایست در همین چهار چوب بررسی کرد.