سایت دفتر کمیساریای عالی حقوق‌بشر ملل متحد روز جمعه ۱۹ مردادماه به‌نقل از لیز تروسل، سخنگوی کمیساریای عالی حقوق‌بشر سازمان ملل درباره اعدامها در ایران نوشت: تعداد اعدامها در بازه زمانی کوتاهی به‌طور هشداردهنده‌ای بالا است
فولکر تورک، کمیسر عالی حقوق‌بشر سازمان ملل به‌شدت نگران گزارشهایی است که در طی دو روز این هفته، مقامات ایرانی بنا به گزارشها دست کم ۲۹ نفر را در سراسر کشور اعدام کرده‌اند. این نشان‌دهنده تعداد بسیار نگران‌کننده اعدام در چنین مدت کوتاهی است. ما هم‌چنین تأیید کردیم که ۳۸ نفر در ماه ژوئیه اعدام شدند.
به این ترتیب تعداد اعدام‌های گزارش‌شده در سال جاری به حداقل ۳۴۵ نفر می‌رسد که در میان آنها ۱۵ زن هستند.
اعدام شدگان عمدتاً به‌خاطر جرایم مرتبط با مواد مخدر یا قتل محکوم شدند. نزدیک به نیمی از اعدامها از ابتدای سال ۲۰۲۴ به‌خاطر جرایم مرتبط با مواد مخدر بوده است. همان‌طور که بارها تأکید کرده‌ایم، اعمال مجازات اعدام برای جرائمی که شامل قتل عمدی نمی‌شود، با هنجارها و استانداردهای بین‌المللی حقوق‌بشر ناسازگار است.
ما هم‌چنین نگرانی‌های مکرری در مورد رعایت نکردن استانداردهای دادرسی و دادرسی عادلانه در بسیاری از این موارد داریم. چندین اعدام بدون اطلاع خانواده زندانی و یا وکیل قانونی انجام شد.
اقلیتها از جمله کردها، عربهای اهوازی و بلوچ‌ها هم‌چنان به‌طور نامتناسبی تحت تأثیر این اعدامها قرار می‌گیرند.
زمان آن فرا رسیده است که ایران با اعمال مهلت پایانی برای اعدام، با هدف لغو نهایی مجازات اعدام، به اجماع فزاینده در سراسر جهان برای لغو جهانی اعدام بپیوندد.
پرسش: در مورد ۲۹ رقمی که شما ارائه داده اید، آیا این رقمی است که تاکنون توانسته‌اید آن را راستی‌آزمایی کنید؟ آیا می‌توانید کمی بیشتر در مورد آنچه ما در مورد آن آمار می‌دانیم بگویید؟
لیز تروسل: همان‌طور که می‌توانید تصور کنید، به‌دست آوردن اطلاعات دشوار است. همان‌طور که تأکید کردم، برخی از اعدامها بدون اطلاع خانواده‌ها یا وکلای قانونی آنها انجام می‌شود. همکاران ما که در ایران کار می‌کنند، تماسهای زیادی دارند و تلاش می‌کنند تا جایی که می‌توانند پیگیری کنند. ما نمی‌توانیم کاملاً تأیید کنیم، به‌همین دلیل است که می‌گوییم بنا به گزارشها اعدام شده است. اما همان‌طور که می‌بینید، این بخشی از الگوی گسترده‌تری از اعدامها را تشکیل می‌دهد. می‌دانید، حداقل ۳۴۵ مورد اعدام از ابتدای سال گزارش‌شده است. ما هم اطلاعات بیشتری داریم. ما نمی‌خواستیم در این یادداشت ارقام زیادی وارد کنیم، اما من آمار دیگری را به شما می‌دهم. گزارش‌شده است که حداقل ۸۷ نفر از زمان انتخابات ریاست‌جمهوری در ۷ ژوئیه اعدام شده‌اند. اما دولت اطلاعاتی در این مورد منتشر نمی‌کند. دولت آمار را حفظ نمی‌کند، بنابراین به‌همین دلیل آن‌را بسیار دشوار می‌کند. اما ما فکر می‌کنیم بسیار مهم است که این موضوع را برجسته کنیم زیرا واقعاً یک محرومیت خودسرانه از زندگی است. ضمانت‌های محاکمه عادلانه و تشریفات صحیح دادرسی وجود ندارد، و هم‌چنین فراخوانی که کمیساریای عالی و دفتر کمیساریا بارها و بارها در مورد لغو جهانی مجازات اعدام انجام داده است، را برجسته می‌کند.
پرسش: آیا با تغییر دولت، آیا نشانه‌ای وجود دارد که در مورد اعدامها تغییر موضع یا تغییر سیاست وجود داشته باشد؟
لیز تروسل: این تغییر همان‌طور که می‌دانید، نسبتاً اخیراً اتفاق افتاده است. بنابراین من فکر می‌کنم که ما احتمالاً به زمان بیشتر و نظارت بیشتری نیاز داریم تا بتوانیم واقعاً به نوعی درک کنیم که آیا تغییری وجود دارد یا خیر. هم‌چنین، همان‌طور که مستمراً می‌گویم، دقیقاً به‌همین دلیل بسیار دشوار است که اطلاعات واقعی به‌دست بیاوریم. اما این نکته بسیار خوبی است و فکر می‌کنم این چیزی است که همکارانی که در مورد ایران کار می‌کنند، بسیار دقیق بر آن نظارت خواهند کرد.
پرسش: سؤالم این است که آیا می‌توانید بگویید که آیا می‌توانید تعیین کنید که آیا قربانیان یا افرادی که در این موارد اعدام شده‌اند، ما شاهد همان نوع نمایندگی نامتناسب اقلیتها در اعدامها هستیم که قبلاً گزارش‌شده است. و سؤالم این است که آیا این نگرانی وجود دارد که افراد به اتهامات مربوط به مواد مخدر اعدام شوند، اما برای جرایمی که در واقع هیچ ربطی به مواد مخدر ندارند، اعدام می‌شوند؟
لیز تروسل: همان‌طور که تأکید کردیم، نگران این واقعیت هستیم که اقلیتها هم‌چنان به‌طور نامتناسبی تحت تأثیر قرار می‌گیرند. ما تفکیک خاصی از ارقام در مورد این‌که کدام اقلیتها اعدام شده‌اند نداریم، اما این بخشی از الگویی است که دیده‌ایم. این واقعیت که بسیاری از اعدامها برای جرایم مربوط به مواد مخدر است، بسیار نگران‌کننده است. این‌که آیا اینها واقعاً ربطی به جرایم مواد مخدر دارند یا خیر، باز هم تشخیص آن بسیار دشوار است، دقیقاً زیرا اطلاعات بسیار کمی در دست است که تعداد زیادی از این اعدامها، به‌طور مخفیانه، در پشت درهای بسته انجام می‌شوند. برگردیم به سؤال شما در مورد اقلیتها، دفتر ما، دفتر حقوق‌بشر، سرکوب اقلیت‌های مذهبی در ایران، از جمله یک سری اعدام‌های اعضای گروه‌های قومی و اقلیت‌های مذهبی را از اواسط دسامبر مشاهده کرده است. و بسیاری از موارد، همان‌طور که در یادداشت گفتیم، مصداق جدی‌ترین جنایات و قتل عمدی نیستند. آنها بر روی جرایم مواد مخدر متمرکز هستند. مانند سایر اطلاعات پیرامون آن، ما در تلاش هستیم تا ارقام مربوط به اعدام اعضای اقلیت را بررسی و تأیید کنیم. ما فکر می‌کنیم، اطلاعاتی داریم که نشان می‌دهد حدود ۲۰ درصد از اعدام شدگان از ابتدای سال به اقلیتها تعلق دارند. و بدیهی است که با توجه به این‌که اینها اقلیت هستند، این درصد بسیار بالایی است. این واقعاً اطلاعاتی است که ما در اختیار داریم.
